Bası Yarası , Sebepleri, Yapilmasi ve Yapilmamasi Gerekenler

[SoruCevap]

Uzun süre aynı pozisyonda yatan ya da oturan kişilerde basıya maruz kalan vücut kısımlarında kan dolaşımı yavaşlar. Bası ortadan kaldırılmazsa doku ölümleri meydana gelir ve halk arasında yatak yaraları denilen bası yaraları meydana gelir.

Bası yaraları; erken dönemde fark edilmezse derinleşir ve kemiğe kadar ilerler. Tedavisi çok zor, maliyetli ve zahmetlidir. İyileşmesi aylar sürdüğü için fizik tedavi aksar ya da yapılamaz. Bası yarası açıldıktan sonra iyileşmesi için hiç basıya maruz kalmaması ve iyi bir bakım yapılması gerekir.
Cok iyi bir bakımla yara kapanmazsa ancak cerrahi yöntemle yara kapatılabilir. Bu da çok zahmet ve maliyet demektir.

Oysa bazı kurallara dikkat edilirse bu yaraların hiç açılmaması sağlanabilir.
Bası yarasını önleyen kurallar?
· Rehabilitasyon hastalarında his duyusu kısmen ya da tamamen yok olduğundan bası yaralarından korunmak için uzun süre aynı pozisyonda kalınmamalı



Hasta yatakta ise en az 2 saatte bir sırt üstü, yan ya da yüzüstü dönerek pozisyonunu değiştirilmeli
Yatak orta sertlikte olmalı
Yatakta vücudun normal yapısını bozmayan pozisyon verilmeli

Sırtüstü pozisyonda topukları basıdan korumak için ayakları ayak tahtasına bastırılmalı ve topukları takozlarla oluşturulan ayak tahtası- yatak arasındaki boşluğa getirilmeli


Yan yatış pozisyonu

Yüzüstü pozisyon
Yüzüstü pozisyonda bayanların göğüs uçlarını, erkeklerin genital organlarını basıdan korumak için, organlar yüzüstü pozisyonda yastıklarla oluşturulan boşluklara yerleştirilmel
Yatağa bağımlı dönemde havalı yatak ya da posteki kullanabilir
Pozisyonu değiştirdikten sonra dolaşımı hızlandırmak için bası alan vücut kısımlarına hafif masaj yapılmalı

UYGUN TEKERLEKLİ SANDALYE ÖZELLİKLERİ

Tekerlekli sandalye kullanıyorsa vücut ölçülerine uygun bir sandalye tercih edilmeli




Yanlardan bası yarası açmaması için sandalyenin eni kullanıcıya uygun olmalı









Ayaklık uzunluğu kullanıcıya uygun olursa bası yarası riski azalır ve ayak düşmesinin önüne geçilir





T.sandalyeyi dengeli bir şekilde devrilmeden kullanabilmek için, ağırlık merkezi kullanıcıya uygun olmalı <IMG alt=" " align=left>
T.S nin sırt destek uzunluğu kullanıcının durumuna göre ayarlanmalı (lezyon+2)
Minder sert olmamalı
Ceplerde delici ve kesici cisimler bulundurulmamalı

T.sandalyede ayaklarınızı sarkıtılmamalı ve mutlaka ayakkabı giyilmeli

Ayağın normal şeklini korumak için uygun pozisyonlarda kalması sağlanmalı

Yeni cihaz, protez ya da ayakkabı ilk kullanıldığında düzenli aralıklarla bası yönünden cilt kontrol edilmeli
İlk deneme, 15 dakika eğer uygunsa -> 30 dakika eğer uygunsa -> 1 saat eğer uygunsa -> 2 saat eğer uygunsa -> 3 saat eğer uygunsa -> 4 saat aralarla kontrol edilmeli
Uzun süre oturmada her 15 dakikada bir ağırlık yanlara, öne ya da arkaya verilerek bası bölgeleri değiştirilmeli

T.sandalyede her 30 dakikada bir kollar üzerine kalkılarak 10 a kadar sayılmalı sonra oturulmalı ( bası bölgelerinde dolaşımı sağlamak için)

Transferlerde dikkatli davranılmalı, yatağa ya da sandalyeye geçerken sürtünme ve darbelerden kaçınılmalı
Sabah giyinmeden önce ya da akşam soyunduktan sonra en az gün de 1 defa bası var mı diye cilt kontrol edilmeli

işisel hijyeninize dikkat edilmeli
Dışkı ve idrar kaçırmanın önüne geçilmeli
Bası yarasına sebep olacağından, sürgü kullanırken sürtünmelerden kaçınılmalı
Gün aşırı banyo yapılmalı ya da her gün silme banyosu yapılmalı

Kıyafet ve nevresimlerin temizliğine çok dikkat edilmeli
Çok dar giyecekler giyilmemeli
Kuru bir cilt yapısı varsa nemlendirici sürülmeli
His duyusu kısmen ya da tamamen yok olan kişileri yanıktan korunmak için;
Kucakta sıcak çay, kahve benzeri şeyler taşınmamalı

Elektrikli ısıtıcı, kalorifer gibi eşyalara çok yaklaşılmamalı
Sıcak su torbası kullanılmamalı
Sıcak havalarda araba koltuklarına ( özellikle deri olanlara ) ısı kontrolü yapmadan oturmamalı
Güneş yanıklarına dikkat edilmeli