Başkalaşım Geciren Hayvanlar Hangileridir? Başkalaşım Geciren Hayvanlar Nelerdir?
* Kabuklular :Yengec karides
* Orumcekler :Orumcek akrep
* Cok Ayaklılar :Cıyan kırkayak
* Sungerler
* Mercanlar
* Yumuşakcalar : Salyangoz midye istiridye murekkep balığı sumuklu bocek ahtapot
* Derisi Dikenliler : Deniz yıldızı denizkestanesi
* İpek bocekleri
* Uğur bocekleri
1 Kurbağalar :
• Larva doneminde suda solungac solunumu ergin donemde karada deri ve akciğer solunumu yaparlar
• Yumurta ile coğalırlar
• Yavru bakımı gorulmez
• Dış ***lenme gorulur
• Gelişimleri sırasında başkalaşım gecirirler
• Yavrularını sutle beslemezler
• Kalpleri uc odacıklıdır
• Kirli kan akciğerlerde temizlenir
• Kalplerinde temiz ve kirli kan taşırlar (Vucutlarında kirli ve temiz kan dolaşır)
• Nemli bolgelerde yaşarlar
• Soğukkanlı canlılardır
2 Eklem Bacaklılar :
• Vucutlarının dışında kitin denilen ortu bulunur Sert ve dayanıklı olan bu ortu vucuda diklik ve desteklik sağlar
• Vucutlarındaki halkalar ve deri kıvrımlarının birbirine eklenmesiyle oluşan yapıya dış iskelet denir
• Yumurta ile coğalırlar
• Bocekler grubunda olan eklembacaklılar başkalaşım gecirirler
• Yumurtadan cıkan kurtcuğa larva denir
• Larvanın ergin hale gelinceye kadar gecirdiği uyku donemine pupa denir
• Pupa donemi karasinekte kabuk icinde ipek boceğinde ise kendi salgıladığı ipekten yaptığı koza icinde gecirilir
a) Bocekler :Arı karasinek sivrisinek bit pire kene cekirge tahta kurusu hamam boceği ve kelebek
b) Kabuklular :Yengec karides
c) Orumcekler :Orumcek akrep
d) Cok Ayaklılar :Cıyan kırkayak
3 Sungerler :
4 Mercanlar :
5 Yumuşakcalar : Salyangoz midye istiridye murekkep balığı sumuklu bocek ahtapot
6 Derisi Dikenliler : Deniz yıldız denizkestanesi
4 Başkalaşım ve Başkalaşım Geciren Hayvanlar :
Bazı canlılar dunyaya geldiklerinde ana canlıya benzerken bazıları da benzemezler Ana canlıya benzemeyen canlılar gelişim donemleri boyunca başkalaşım gecirerek ana canlıya benzer hale gelirler
Kurbağaların ve boceklerin yumurtadan cıktıktan sonra yapısal değişikliğe uğrayarak ana canlıya benzer hale gelmesine başkalaşım denir (Kurbağaların ve boceklerin yumurtadan cıktıktan ergin hayvan oluncaya kadar gecirdikleri gelişim evrelerinin hepsine birden başkalaşım denir)
Kurbağalar ve eklem bacaklılardan bocekler başkalaşım geciren hayvanlardır
a) İpek Boceğinin Gelişim Donemleri (Başkalaşım Evreleri) :
• İpek boceği salgıladığı yapışkan bir maddeyle (iplikle) yumurtalarını birbirine
bağlayarak etrafa dağılmalarını onler
• Tırtıl yumurtaların gelişebilmesi icin salgıladıkları iplikle kendilerine koza ormeye başlarlar (Tırtıl bunu 3 – 4 gunde orer)
• Yumurta olgunlaşınca tırtıl oluşur
• Tırtılın ergin hale gelinceye kadar gecirdiği uyku donemine pupa denir
• Pupa donemi sonunda koza yırtılır ve kelebek oluşur
b) Kurbağanın Gelişim Donemleri (Başkalaşım Evreleri) :
• Kurbağadaki ***lenmiş yumurta hucresinin gelişmesi sonucu larva oluşur
• Balığa benzeyen larvalar gelişerek iribaş olur
• Zamanla iribaş buyudukce once arka bacaklar sonra on bacaklar cıkar ve en sonunda kuyruk kaybolur
• Bundan sonra genc yavru kurbağa oluşur Yavru kurbağa da gelişerek ergin kurbağa haline gelir
Karasinek ve sivrisinek başkalaşım gecirirler
Karasinek:
Karasinek kısa ama yoğun ve bereketli bir hayat surer Eğer yumurtaları 25 derece sıcaklıktaki nemli bir yere bırakılırsa yumurtalar 10 saat gibi kısa bir zaman zarfında acılırlar Kurtcuklar ancak sıvı maddelerle beslenirler Bunlar katı yiyecekleri sıvı hale donuşturebilmek icin kendileriyle ortak yaşayan bakterilere muhtactır Bunlarla beraber nemf (larva) haline girmek uzere olan kurtcuk orta bağırsağın son kısmından sindirim borusu boyunca yol alan bakterilerin coğunu yok edebilecek bir asit salgılar Kalan bakterileri de tam nemf kundağından cıkarken orada bırakır ve sinek boylece tam asepsili (mikroptan arınmış)olarak dunyaya gelir Metamorfoz (başkalaşım) gecirip erişkin sinek haline gelebilmeleri icin ise luzumlu olan 40°C sıcaklıktaki mekanlara yonlendirilirler Bu ortamda 6 gun icinde iki metamorfoz gecirip erişkin sinek olurlar Bir defada yaklaşık olarak 100 ’un ustunde hayatı boyunca da 6001000 yumurta bırakabilen dişi karasinek larva doneminden sonraki uc gun icerisinde cok rahatlıkla yeniden yumurta bırakabilir Karasinekler bu ritimleriyle cok hızlı urerler Belki sağlık ve temizlik memuru olduklarından bu ehemmiyetli vazifelerinden oturu coğalmaları gerekir denilebilir Cunku bir kitap bile kıymeti nispetinde nushaları coğaltılır ve baskısı arttırılır Nisan ayı ortalarında yumurtasını bırakan bir karasinekten gelen neslin aynı yılın Eylul ayı ortalarında bıraktığı yumurta sayısı 5 trilyonu gecer Başka bir ifadeyle bir gramın % 1 ’i ağırlığındaki (yaklaşık olarak 70 sinek 1 gr ağırlığındadır) bir sineğin devamı olan nesillerden 80 bin ton ağırlığında bir sinek ordusu meydana gelir
Sivrisinek:
Sivrisinekler yaşamlarını dort evrede tamamlarlar Yumurta larva pupa ve ergin donem Bunlardan ilk 3 donem suda tamamlanır Sivrisinekler doğru bilinenin aksine kışın da hangi evrede olursa olsun yaşayabilir
Yumurtadan cıkan sivrisinek yavrularının (pulpa) buyume evrelerini tamamlayabilmeleri icin kucuk bir su birikintisine ihtiyac duyar Bu camurlu bir yağmur suyu bataklık celtik havuz suyu ya da teneke kapta birikmiş bir su olabilir Ancak durgun sular sivrisineklerin tercih sebebidir Cunku bu sular icerdikleri fotosentez yapabilen bitki obekleri sayesinde oksijence zengindirler
Sivrisinek yumurtaları su bulunan her ortamda gelişebilirler ancak bazı şartların sağlanması gerekir: Yumurtadan cıkacak olan larva yetişkin bir sinek oluncaya kadar farklı evreler gecirecektir Her evrede de yavru sineğin farklı ihtiyacları olacaktır Kuraklık ve aşırı sıcak da yumurtaların gelişimini engelleyebilir Bu yuzden anne sivrisinek doğacak yavruların tum gelişme evrelerini rahatca tamamlayabilecekleri bir ortam bulmak zorundadır Dişi sivrisinek karnının altında bulunan alıcı bir anten sayesinde toprağın nem ve sıcaklık bakımından yumurtalarını bırakmaya uygun olup olmadığını tespit edebilir
* Kabuklular :Yengec karides
* Orumcekler :Orumcek akrep
* Cok Ayaklılar :Cıyan kırkayak
* Sungerler
* Mercanlar
* Yumuşakcalar : Salyangoz midye istiridye murekkep balığı sumuklu bocek ahtapot
* Derisi Dikenliler : Deniz yıldızı denizkestanesi
* İpek bocekleri
* Uğur bocekleri
1 Kurbağalar :
• Larva doneminde suda solungac solunumu ergin donemde karada deri ve akciğer solunumu yaparlar
• Yumurta ile coğalırlar
• Yavru bakımı gorulmez
• Dış ***lenme gorulur
• Gelişimleri sırasında başkalaşım gecirirler
• Yavrularını sutle beslemezler
• Kalpleri uc odacıklıdır
• Kirli kan akciğerlerde temizlenir
• Kalplerinde temiz ve kirli kan taşırlar (Vucutlarında kirli ve temiz kan dolaşır)
• Nemli bolgelerde yaşarlar
• Soğukkanlı canlılardır
2 Eklem Bacaklılar :
• Vucutlarının dışında kitin denilen ortu bulunur Sert ve dayanıklı olan bu ortu vucuda diklik ve desteklik sağlar
• Vucutlarındaki halkalar ve deri kıvrımlarının birbirine eklenmesiyle oluşan yapıya dış iskelet denir
• Yumurta ile coğalırlar
• Bocekler grubunda olan eklembacaklılar başkalaşım gecirirler
• Yumurtadan cıkan kurtcuğa larva denir
• Larvanın ergin hale gelinceye kadar gecirdiği uyku donemine pupa denir
• Pupa donemi karasinekte kabuk icinde ipek boceğinde ise kendi salgıladığı ipekten yaptığı koza icinde gecirilir
a) Bocekler :Arı karasinek sivrisinek bit pire kene cekirge tahta kurusu hamam boceği ve kelebek
b) Kabuklular :Yengec karides
c) Orumcekler :Orumcek akrep
d) Cok Ayaklılar :Cıyan kırkayak
3 Sungerler :
4 Mercanlar :
5 Yumuşakcalar : Salyangoz midye istiridye murekkep balığı sumuklu bocek ahtapot
6 Derisi Dikenliler : Deniz yıldız denizkestanesi
4 Başkalaşım ve Başkalaşım Geciren Hayvanlar :
Bazı canlılar dunyaya geldiklerinde ana canlıya benzerken bazıları da benzemezler Ana canlıya benzemeyen canlılar gelişim donemleri boyunca başkalaşım gecirerek ana canlıya benzer hale gelirler
Kurbağaların ve boceklerin yumurtadan cıktıktan sonra yapısal değişikliğe uğrayarak ana canlıya benzer hale gelmesine başkalaşım denir (Kurbağaların ve boceklerin yumurtadan cıktıktan ergin hayvan oluncaya kadar gecirdikleri gelişim evrelerinin hepsine birden başkalaşım denir)
Kurbağalar ve eklem bacaklılardan bocekler başkalaşım geciren hayvanlardır
a) İpek Boceğinin Gelişim Donemleri (Başkalaşım Evreleri) :
• İpek boceği salgıladığı yapışkan bir maddeyle (iplikle) yumurtalarını birbirine
bağlayarak etrafa dağılmalarını onler
• Tırtıl yumurtaların gelişebilmesi icin salgıladıkları iplikle kendilerine koza ormeye başlarlar (Tırtıl bunu 3 – 4 gunde orer)
• Yumurta olgunlaşınca tırtıl oluşur
• Tırtılın ergin hale gelinceye kadar gecirdiği uyku donemine pupa denir
• Pupa donemi sonunda koza yırtılır ve kelebek oluşur
b) Kurbağanın Gelişim Donemleri (Başkalaşım Evreleri) :
• Kurbağadaki ***lenmiş yumurta hucresinin gelişmesi sonucu larva oluşur
• Balığa benzeyen larvalar gelişerek iribaş olur
• Zamanla iribaş buyudukce once arka bacaklar sonra on bacaklar cıkar ve en sonunda kuyruk kaybolur
• Bundan sonra genc yavru kurbağa oluşur Yavru kurbağa da gelişerek ergin kurbağa haline gelir
Karasinek ve sivrisinek başkalaşım gecirirler
Karasinek:
Karasinek kısa ama yoğun ve bereketli bir hayat surer Eğer yumurtaları 25 derece sıcaklıktaki nemli bir yere bırakılırsa yumurtalar 10 saat gibi kısa bir zaman zarfında acılırlar Kurtcuklar ancak sıvı maddelerle beslenirler Bunlar katı yiyecekleri sıvı hale donuşturebilmek icin kendileriyle ortak yaşayan bakterilere muhtactır Bunlarla beraber nemf (larva) haline girmek uzere olan kurtcuk orta bağırsağın son kısmından sindirim borusu boyunca yol alan bakterilerin coğunu yok edebilecek bir asit salgılar Kalan bakterileri de tam nemf kundağından cıkarken orada bırakır ve sinek boylece tam asepsili (mikroptan arınmış)olarak dunyaya gelir Metamorfoz (başkalaşım) gecirip erişkin sinek haline gelebilmeleri icin ise luzumlu olan 40°C sıcaklıktaki mekanlara yonlendirilirler Bu ortamda 6 gun icinde iki metamorfoz gecirip erişkin sinek olurlar Bir defada yaklaşık olarak 100 ’un ustunde hayatı boyunca da 6001000 yumurta bırakabilen dişi karasinek larva doneminden sonraki uc gun icerisinde cok rahatlıkla yeniden yumurta bırakabilir Karasinekler bu ritimleriyle cok hızlı urerler Belki sağlık ve temizlik memuru olduklarından bu ehemmiyetli vazifelerinden oturu coğalmaları gerekir denilebilir Cunku bir kitap bile kıymeti nispetinde nushaları coğaltılır ve baskısı arttırılır Nisan ayı ortalarında yumurtasını bırakan bir karasinekten gelen neslin aynı yılın Eylul ayı ortalarında bıraktığı yumurta sayısı 5 trilyonu gecer Başka bir ifadeyle bir gramın % 1 ’i ağırlığındaki (yaklaşık olarak 70 sinek 1 gr ağırlığındadır) bir sineğin devamı olan nesillerden 80 bin ton ağırlığında bir sinek ordusu meydana gelir
Sivrisinek:
Sivrisinekler yaşamlarını dort evrede tamamlarlar Yumurta larva pupa ve ergin donem Bunlardan ilk 3 donem suda tamamlanır Sivrisinekler doğru bilinenin aksine kışın da hangi evrede olursa olsun yaşayabilir
Yumurtadan cıkan sivrisinek yavrularının (pulpa) buyume evrelerini tamamlayabilmeleri icin kucuk bir su birikintisine ihtiyac duyar Bu camurlu bir yağmur suyu bataklık celtik havuz suyu ya da teneke kapta birikmiş bir su olabilir Ancak durgun sular sivrisineklerin tercih sebebidir Cunku bu sular icerdikleri fotosentez yapabilen bitki obekleri sayesinde oksijence zengindirler
Sivrisinek yumurtaları su bulunan her ortamda gelişebilirler ancak bazı şartların sağlanması gerekir: Yumurtadan cıkacak olan larva yetişkin bir sinek oluncaya kadar farklı evreler gecirecektir Her evrede de yavru sineğin farklı ihtiyacları olacaktır Kuraklık ve aşırı sıcak da yumurtaların gelişimini engelleyebilir Bu yuzden anne sivrisinek doğacak yavruların tum gelişme evrelerini rahatca tamamlayabilecekleri bir ortam bulmak zorundadır Dişi sivrisinek karnının altında bulunan alıcı bir anten sayesinde toprağın nem ve sıcaklık bakımından yumurtalarını bırakmaya uygun olup olmadığını tespit edebilir