~Allah’ın bir bayana verdiği en hoş armağan evlatlarımız. Onları birinci kucağımıza aldığımızdan velev karnımızda birinci hissettiğimiz andan itibaren analık hislerini yaşamaya başlarız. O, minik elleriyle bize uzandığında, yumuk gözleriyle yüzümüze baktığında bizim için her şey bitmiş, tüm yerküremiz o olmuştur. Elbette hiç birimiz bir bebek nasıl büyütülür bilerek doğmadık. İşte bunun telaşı kısa müddette sarar içimizi ve acep ona nasıl bakacağım ve onu nasıl besleyeceğim üzere sorularla kendimizi baş başa buluveriririz.
Unutmamamız gereken en değerli şey şudur ki, bebek kendi besini ile doğar. O yerküreye geldiği andan itibaren ana sütü denilen o pahalı besine sahip oluveriririz. Hakikaten ne varlıklı bir besindir ana sütü. Bebeğe gerekli her şeyi içerir ve birinci 6 ay hem bizim hem de onun hayatını kurtarır. Her an yanımızda olan, acep mikrop kapar mı bebeğim diye düşünmeden verebileceğimiz tek besindir. Bunun ehemmiyetini her ana olan bilmeli ve bebeğini derhal emzirmeye başlamalıdır. Süt, bebek emdikçe daha da artacaktır. Anaya düşen şey gerilimden uzak olmak, sağlıklı beslenmek ve bol su tüketerek bebeğini beslemektir. Bu sırada ana ile bebek arasında da hayat uzunluğu mahallini hiçbir şeyin alamayacağı bir bağ da kurulmuş olacaktır.
Bebeğin birinci ayında, sık emzirmek kıymetlidir. Bebeğin su kaybını engelleyecek ve ona uygun bir besin olacaktır. Bir ayın ahir büsbütün olgunlaşmış sağlıklı bir süte kavuşulacaktır. Bu periyotta yapılan en büyük cürüm, bebeğin doymadığını düşünmek ve çabucak bir mama arayışına girmektir. Tıbbi gereksinim olmadıkça bu türlü bir şeye gerek olmadığını bilmek gerekir. Bu gereksinime elbette hekiminiz karar verecektir.
Birinci 6 ay yalnızca ana sütü ile beslemek kafidir.
Altıncı aydan itibaren artık bebeğin yeni tatları tatması gereklidir. Lakin yeniden unutmamak gerekir ki, bebeğimiz için hala ana sütü temel besin olmaya devam edecektir.
Ek azığa başlarken temelde bilinmesi gereken iki şey vardır. Birincisi, 1 yaşına kadar inek sütü, bal ve yumurta beyazının yasak olduğu; ikincisi de her gıdayı tek tek ve en az 3 gün içinde başlamak gerekliliğidir. Yani, bebeğimize yeni bir besini farklı bir besinle karıştırmadan ve azar azar başlayıp, 3-4 gün içinde sıradan porsiyonuna ulaştırmaya çalışmalıyız. Bebek 9-10. aya gelene kadar değerini koruyan kuralı bebeğiniz 9-10 aylıkken uygulamayı bırakabilirsiniz. Şayet ailenizde alerjik yapılı bireyler varsa, bu kuralı
önlem olması açısından bebeğiniz 12 aylık olana kadar uygulayabilirsiniz. Oluşabilecek her türlü olağan dışı durumda hekiminize danışmanız gereklidir.
Ek azıklara geçiş sürecinde ve devamında onu yiyip yemeyeceğine yahut ne kadar yiyeceğine bebek karar verir. Unutmayın, bebeğinizi yemeye zorlamak güzel bir fikir değildir ve ileride yeme sorunlarına yol açabilir.
Bebekler beslenirken, rahat edeceği bir ortam hazırlanmalı, kendini inançta hissetmeli ve dik konumda olmalıdır. Yatarak bebeği beslemek boğulma riski taşır.
Bebeğinize vereceğiniz her türlü besin doğal ve taze hazırlanmış olmalıdır. Mevsiminde yetişen zerzevat ve meyveleri içermelidir.
Bebeğiniz için hazırladığınız besinlere katı yağ, şeker, tuz ve baharat katmamak gerekir.
Vakitle bebeğinizin sizin gözetiminizde olmak kaydıyla kendi kendine yemesine müsaade vermek değerlidir, bu onun özgüvenini artırır.
Diş çıkarma periyodu bebeğin iştahsız ve huzursuz olduğu devirlerdir. Bu periyotlarda ek besinlere eskisi üzere hevesli olmaması da olağandır.
Ana sütü birinci 6 ay bebeğin su muhtaçlığını karşılar; gelgelelim şiddetli kusma, ishal, ateş üzere olağan dışı durumlarda su vermek
gerekir. Katı besinlere başlandığında, ek suya da başlanır. Dört-altı aydan büyük bebeklere, aldıkları besinle birlikte günde 4–6 defa su verilmelidir. Suyu beslenme sonrası vermek daha münasip olacaktır, aç karna verilen su bebekte doygunluk yapabilir.
Pekala bebeğimize birinci başlayacağımız azıklar neler olmalıdır?
Bebeğimizi birinci besinlerle tanıştırırken, yumuşak dokulu, kaygan, basitçe püre olabilen, sindirimi kolay ve alerji riski en düşük yiyecekleri tercih etmemiz gerekir. Bebeğinizin katı azık ile ilgili birinci tecrübeleri tahılla, püre haline getirilmiş meyve yahut zerzevat ile olmalıdır. Bu aşamada verebileceğimiz meyveler; mevsimine nazaran değişen elma, avokado, kayısı, muz, mango, nektarin, şeftali, armut, mor erik olabilir. Yeniden bu devirde balkabağı, havuç, kabak, patates, konum elması, semizotu, ıspanak üzere zerzevatları kullanabiliriz. Tahıl eserlerinden irmik, arpa, yulaf, pirinç bebekler için elverişlidir. Ek azığa geçişte birinci aylardan sonra 7. ayın sonundan itibaren bebeğinizi etlerle tanıştırabilirsiniz. Bilhassa demirden varlıklı olan al et (dana, koyun yahut kuzu eti) birinci tecihiniz olabilir. Etler zerzevat çorbalarının içine blendırdan geçirerek eklenebilir.
Bu besinlere alışan bebeğimize, 2. aşamada daha kalın ve dokulu, daha lifli, bir ölçü daha asidik ve protein bakımından daha varlıklı yiyecekler tattırabiliriz. Mercimek, yabanmersini ve yumurta sarısı bunlardan bazılarıdır. Bu yiyecekler için 7-8 aylıktan 1 yaşına kadar olan bebekler hedeflenmektedir. Tekrar bu yiyecekler de alerji riski düşük besinlerden seçilmelidir. Burada kullanabileceğimiz meyveler avokado, mango, muz, hurma, erik olabilir. Bezelye, kereviz, yeşil fasulye, enginar, karnabahar da bu basamakta verilebilen sebzelerdir. Al ete ilaveten emniyetli mekanlardan alınan tavuk, hindi, balık da bebeğinize vermeye başlayabilirsiniz. 2. aşama tahıllar ve baklagilller; beyaz un, tam buğday unu, mısır unu, bulgur, nohut, mercimek, kinoa olabilir.
Vereceğiniz meyveler tatlı olmalıdır. C vitamininin kaybını önlemek için cam rende ile rendelenerek verilmelidir. Portakal, limon, greyfurt, mandalina üzere meyveler asidik olma özellikleri nedeniyle bebekte bazen rahatsızlık yapabilmektedir. Tercihen 3. Seçenek olarak verilmelidir.
Bebeğinize hanede kendinizin yapacağı yoğurt da verebilirsiniz.
Sebzeler umumiyetle çorba halinde hazırlanarak bebeğe sunulmalıdır. Verilebilecek zerzevatları kaynattıktan sonra ezerek yahut çok ziyade olmamak kaydıyla blendırdan geçirerek hazırlayabirsiniz. İçine bir yemek kaşığı zeytinyağı katılabilir. Salça kullanılmamalıdır. Bundan farklı, mercimek çorbası, yoğurt çorbası, tarhana çorbası da bebeğinizin sevebileceği besinlerdir.
Kahvaltı öğününde yumurta sarısı (tam pişmiş olarak), az yağlı ve az tuzlu beyaz peynir, güzelce dövülmüş ceviz, keçiboynuzu pekmezi kullanabilirsiniz.
Verilen besinlerin bebeğimize dokunduğunu nasıl anlayacağız?
Bebeğinizde kusma, karın ağrısını düşündürecek huzursuzluk, ciltte al döküntüler, ishal, hırıltılı teneffüs üzere bulgular fark ettiğinizde çabucak
hekiminize danışınız.
Besin alerjisinde riskli azıklar; inek sütü, yumurta(daha çok beyazı), balık ve kabuklu deniz eserleri, kabuklu ve yağlı kuruyemişler (fındık, fıstık), çilek, kivi ananas, domates üzere meyve ve sebzeler, baharatlar ve çeşni vericiler (Zencefil, kereviz tohumu, tarçın, karanfil, kişniş, hindistancevizi, hardal, karabiber,kırmızıbiber, haşhaş tohumu, ada çayı ve vanilya) olarak sayılabilir.
Bebeğimizin doyduğunu nasıl anlayabiliriz?
Bebeğiniz mama sandalyesinde geçmişe gerçek eğiliyorsa, kaşığı uzattığınızda ısrarla başını çeviriyorsa ve ağzını açmıyorsa, yemeğiyle oynamaya başladıysa doymuş olabilir. Önündekini bitirmesi için ısrarcı olmamak gerekir.
Aylara nazaran düzenlenmiş örnek beslenme listeleri
6-8 ay beslenme tablosu
1 günde alınması önerilen besinler ve ölçüleri
5-6 öğün ana sütü
3-9 çorba kaşığı tam tahıllı muhallebi
(1-3 öğüne bölebilir yavaş yavaş tek bir öğünde toplayabilirsiniz.)
1/2 su bardağı meyve püresi
3-5 çorba kaşığı zerzevat püresi
8-10 ay beslenme tablosu
1 günde alınması önerilen besinler ve ölçüleri
3-5 öğün ana sütü
1 porsiyon süt eseri (1 porsiyon: ¼ - ½ bardak yoğurt /1 kibrit kutusu peynir)
1 porsiyon tam tahıllı muhallebi (1 porsiyon: 6-9 çorba kaşığı )
1 porsiyon meyve (1 porsiyon: 1 pişmiş kuru kayısı/yarım bardak taze meyve püresi)
1-2 porsiyon zerzevat (1 porsiyon: 1-2 çorba kaşığı)
1 porsiyon protein (1 porsiyon: 1 yumurta sarısı/1 orta uzunluk köfte ya da balık/tavuk/2 çorba kaşığı yeşil mercimek ya da
kuru fasulye) Unutmayalım, ana olmak sıktır.
Unutmamamız gereken en değerli şey şudur ki, bebek kendi besini ile doğar. O yerküreye geldiği andan itibaren ana sütü denilen o pahalı besine sahip oluveriririz. Hakikaten ne varlıklı bir besindir ana sütü. Bebeğe gerekli her şeyi içerir ve birinci 6 ay hem bizim hem de onun hayatını kurtarır. Her an yanımızda olan, acep mikrop kapar mı bebeğim diye düşünmeden verebileceğimiz tek besindir. Bunun ehemmiyetini her ana olan bilmeli ve bebeğini derhal emzirmeye başlamalıdır. Süt, bebek emdikçe daha da artacaktır. Anaya düşen şey gerilimden uzak olmak, sağlıklı beslenmek ve bol su tüketerek bebeğini beslemektir. Bu sırada ana ile bebek arasında da hayat uzunluğu mahallini hiçbir şeyin alamayacağı bir bağ da kurulmuş olacaktır.
Bebeğin birinci ayında, sık emzirmek kıymetlidir. Bebeğin su kaybını engelleyecek ve ona uygun bir besin olacaktır. Bir ayın ahir büsbütün olgunlaşmış sağlıklı bir süte kavuşulacaktır. Bu periyotta yapılan en büyük cürüm, bebeğin doymadığını düşünmek ve çabucak bir mama arayışına girmektir. Tıbbi gereksinim olmadıkça bu türlü bir şeye gerek olmadığını bilmek gerekir. Bu gereksinime elbette hekiminiz karar verecektir.
Birinci 6 ay yalnızca ana sütü ile beslemek kafidir.
Altıncı aydan itibaren artık bebeğin yeni tatları tatması gereklidir. Lakin yeniden unutmamak gerekir ki, bebeğimiz için hala ana sütü temel besin olmaya devam edecektir.
Ek azığa başlarken temelde bilinmesi gereken iki şey vardır. Birincisi, 1 yaşına kadar inek sütü, bal ve yumurta beyazının yasak olduğu; ikincisi de her gıdayı tek tek ve en az 3 gün içinde başlamak gerekliliğidir. Yani, bebeğimize yeni bir besini farklı bir besinle karıştırmadan ve azar azar başlayıp, 3-4 gün içinde sıradan porsiyonuna ulaştırmaya çalışmalıyız. Bebek 9-10. aya gelene kadar değerini koruyan kuralı bebeğiniz 9-10 aylıkken uygulamayı bırakabilirsiniz. Şayet ailenizde alerjik yapılı bireyler varsa, bu kuralı
önlem olması açısından bebeğiniz 12 aylık olana kadar uygulayabilirsiniz. Oluşabilecek her türlü olağan dışı durumda hekiminize danışmanız gereklidir.
Ek azıklara geçiş sürecinde ve devamında onu yiyip yemeyeceğine yahut ne kadar yiyeceğine bebek karar verir. Unutmayın, bebeğinizi yemeye zorlamak güzel bir fikir değildir ve ileride yeme sorunlarına yol açabilir.
Bebekler beslenirken, rahat edeceği bir ortam hazırlanmalı, kendini inançta hissetmeli ve dik konumda olmalıdır. Yatarak bebeği beslemek boğulma riski taşır.
Bebeğinize vereceğiniz her türlü besin doğal ve taze hazırlanmış olmalıdır. Mevsiminde yetişen zerzevat ve meyveleri içermelidir.
Bebeğiniz için hazırladığınız besinlere katı yağ, şeker, tuz ve baharat katmamak gerekir.
Vakitle bebeğinizin sizin gözetiminizde olmak kaydıyla kendi kendine yemesine müsaade vermek değerlidir, bu onun özgüvenini artırır.
Diş çıkarma periyodu bebeğin iştahsız ve huzursuz olduğu devirlerdir. Bu periyotlarda ek besinlere eskisi üzere hevesli olmaması da olağandır.
Ana sütü birinci 6 ay bebeğin su muhtaçlığını karşılar; gelgelelim şiddetli kusma, ishal, ateş üzere olağan dışı durumlarda su vermek
gerekir. Katı besinlere başlandığında, ek suya da başlanır. Dört-altı aydan büyük bebeklere, aldıkları besinle birlikte günde 4–6 defa su verilmelidir. Suyu beslenme sonrası vermek daha münasip olacaktır, aç karna verilen su bebekte doygunluk yapabilir.
Pekala bebeğimize birinci başlayacağımız azıklar neler olmalıdır?
Bebeğimizi birinci besinlerle tanıştırırken, yumuşak dokulu, kaygan, basitçe püre olabilen, sindirimi kolay ve alerji riski en düşük yiyecekleri tercih etmemiz gerekir. Bebeğinizin katı azık ile ilgili birinci tecrübeleri tahılla, püre haline getirilmiş meyve yahut zerzevat ile olmalıdır. Bu aşamada verebileceğimiz meyveler; mevsimine nazaran değişen elma, avokado, kayısı, muz, mango, nektarin, şeftali, armut, mor erik olabilir. Yeniden bu devirde balkabağı, havuç, kabak, patates, konum elması, semizotu, ıspanak üzere zerzevatları kullanabiliriz. Tahıl eserlerinden irmik, arpa, yulaf, pirinç bebekler için elverişlidir. Ek azığa geçişte birinci aylardan sonra 7. ayın sonundan itibaren bebeğinizi etlerle tanıştırabilirsiniz. Bilhassa demirden varlıklı olan al et (dana, koyun yahut kuzu eti) birinci tecihiniz olabilir. Etler zerzevat çorbalarının içine blendırdan geçirerek eklenebilir.
Bu besinlere alışan bebeğimize, 2. aşamada daha kalın ve dokulu, daha lifli, bir ölçü daha asidik ve protein bakımından daha varlıklı yiyecekler tattırabiliriz. Mercimek, yabanmersini ve yumurta sarısı bunlardan bazılarıdır. Bu yiyecekler için 7-8 aylıktan 1 yaşına kadar olan bebekler hedeflenmektedir. Tekrar bu yiyecekler de alerji riski düşük besinlerden seçilmelidir. Burada kullanabileceğimiz meyveler avokado, mango, muz, hurma, erik olabilir. Bezelye, kereviz, yeşil fasulye, enginar, karnabahar da bu basamakta verilebilen sebzelerdir. Al ete ilaveten emniyetli mekanlardan alınan tavuk, hindi, balık da bebeğinize vermeye başlayabilirsiniz. 2. aşama tahıllar ve baklagilller; beyaz un, tam buğday unu, mısır unu, bulgur, nohut, mercimek, kinoa olabilir.
Vereceğiniz meyveler tatlı olmalıdır. C vitamininin kaybını önlemek için cam rende ile rendelenerek verilmelidir. Portakal, limon, greyfurt, mandalina üzere meyveler asidik olma özellikleri nedeniyle bebekte bazen rahatsızlık yapabilmektedir. Tercihen 3. Seçenek olarak verilmelidir.
Bebeğinize hanede kendinizin yapacağı yoğurt da verebilirsiniz.
Sebzeler umumiyetle çorba halinde hazırlanarak bebeğe sunulmalıdır. Verilebilecek zerzevatları kaynattıktan sonra ezerek yahut çok ziyade olmamak kaydıyla blendırdan geçirerek hazırlayabirsiniz. İçine bir yemek kaşığı zeytinyağı katılabilir. Salça kullanılmamalıdır. Bundan farklı, mercimek çorbası, yoğurt çorbası, tarhana çorbası da bebeğinizin sevebileceği besinlerdir.
Kahvaltı öğününde yumurta sarısı (tam pişmiş olarak), az yağlı ve az tuzlu beyaz peynir, güzelce dövülmüş ceviz, keçiboynuzu pekmezi kullanabilirsiniz.
Verilen besinlerin bebeğimize dokunduğunu nasıl anlayacağız?
Bebeğinizde kusma, karın ağrısını düşündürecek huzursuzluk, ciltte al döküntüler, ishal, hırıltılı teneffüs üzere bulgular fark ettiğinizde çabucak
hekiminize danışınız.
Besin alerjisinde riskli azıklar; inek sütü, yumurta(daha çok beyazı), balık ve kabuklu deniz eserleri, kabuklu ve yağlı kuruyemişler (fındık, fıstık), çilek, kivi ananas, domates üzere meyve ve sebzeler, baharatlar ve çeşni vericiler (Zencefil, kereviz tohumu, tarçın, karanfil, kişniş, hindistancevizi, hardal, karabiber,kırmızıbiber, haşhaş tohumu, ada çayı ve vanilya) olarak sayılabilir.
Bebeğimizin doyduğunu nasıl anlayabiliriz?
Bebeğiniz mama sandalyesinde geçmişe gerçek eğiliyorsa, kaşığı uzattığınızda ısrarla başını çeviriyorsa ve ağzını açmıyorsa, yemeğiyle oynamaya başladıysa doymuş olabilir. Önündekini bitirmesi için ısrarcı olmamak gerekir.
Aylara nazaran düzenlenmiş örnek beslenme listeleri
6-8 ay beslenme tablosu
1 günde alınması önerilen besinler ve ölçüleri
5-6 öğün ana sütü
3-9 çorba kaşığı tam tahıllı muhallebi
(1-3 öğüne bölebilir yavaş yavaş tek bir öğünde toplayabilirsiniz.)
1/2 su bardağı meyve püresi
3-5 çorba kaşığı zerzevat püresi
8-10 ay beslenme tablosu
1 günde alınması önerilen besinler ve ölçüleri
3-5 öğün ana sütü
1 porsiyon süt eseri (1 porsiyon: ¼ - ½ bardak yoğurt /1 kibrit kutusu peynir)
1 porsiyon tam tahıllı muhallebi (1 porsiyon: 6-9 çorba kaşığı )
1 porsiyon meyve (1 porsiyon: 1 pişmiş kuru kayısı/yarım bardak taze meyve püresi)
1-2 porsiyon zerzevat (1 porsiyon: 1-2 çorba kaşığı)
1 porsiyon protein (1 porsiyon: 1 yumurta sarısı/1 orta uzunluk köfte ya da balık/tavuk/2 çorba kaşığı yeşil mercimek ya da
kuru fasulye) Unutmayalım, ana olmak sıktır.
