LOMBER DİSK HERNİASYONU (LDH - BEL FITIĞI)
Bel bölgesindeki intervertebral diskin omurilik kanalı içine belirgin şekilde girmesine bel fıtığı denir.
OLUŞ SEBEPLERİ
- Ani hareket, zorlanma, ağır kaldırma en başlı sebep olmakla birlikte, bir aktivite olmadan da olabilir.
- Şişmanlık, inaktif yaşam predispozan -bel fıtığına eğilimi arttıran- faktörlerdir.
KLİNİK BULGULAR
- Bel ağrısı: Direkt hastalığa özgü değil.
- Radikülopati: Bir ya da iki bacağa vuran ağrı.
1.Motor güçsüzlük. Yürümede ayağın boşa gitmesi.
2.Dermotomal duyu değişiklikleri. Yanma, uyuşmalar.
3.Refleks değişiklikleri.
4.Lasegue testi (+). Ayağı yukarı kaldırmada oluşan kalça ağrısı.
5.Femoral germe testi (+).
6. Lokal hassasiyet.
7.Çok uzun süre bir pozisyonda kalmakla artan ağrı.
8. Hapşırmak, öksürmekte artan ağrı.
9.İleri evrelerde idrar kaçırma.
HANGİ MESAFEDE GÖRÜLÜR
L1-S1 arasındaki tüm bel bölgesi disk aralıklarında görülür. Genellikle alt mesafelerden çıkan sinirin kökleri sıkışır. Örn: L4-5 te L5 kökü gibi.
Görülme sıklığı mesafelere göre şöyledir: % 3- 10 L3-4, % 40-45 L4-5, % 45-50 L5-S1
TANI
Günümüzde muayene + Lomber MRI ana tanıdır. EMG, Lomber BT, Myelo BT, Myelografi yardımcı tanı araçlarıdır.
TEDAVİ
Nörolojik defisit varsa belirginse (ayakta güçsüzlük, idrar kaçırma), ilerliyorsa ve geçmiyorsa tedavi cerrahidir. Özellikle düşük ayak gibi durumlar acildir. Daha da acili ise, kauda ekuina sendromu denilen her iki bacakta belirgin güçsüzlükle, sfinkter disfonskiyonu (idrar kaçırma) ile giden tablodur. Anında cerrahi girişim gerektirir. Geçmeyen ağrı, konservatif tedavilere yanıt alamama durumlarında Lomber MRI'da belirgin lomber disk hernisi varsa cerrahi girişim en geçerli tedavi seçeneğidir. Bunların dışında istirahat, "fiziksel tıp ve rehabilitasyon" ve ilaç tedavileri önceliklidir.
CERRAHİ SEÇENEKLERİ
Lomber laminektomi ve diskektomi
Lomber mikrodiskektomi
Laporoskopik diskektomi
Nükleoplasti, laser uygulama, kemonükleozis gibi yarı cerrahiler.
Bel bölgesindeki intervertebral diskin omurilik kanalı içine belirgin şekilde girmesine bel fıtığı denir.
OLUŞ SEBEPLERİ
- Ani hareket, zorlanma, ağır kaldırma en başlı sebep olmakla birlikte, bir aktivite olmadan da olabilir.
- Şişmanlık, inaktif yaşam predispozan -bel fıtığına eğilimi arttıran- faktörlerdir.
KLİNİK BULGULAR
- Bel ağrısı: Direkt hastalığa özgü değil.
- Radikülopati: Bir ya da iki bacağa vuran ağrı.
1.Motor güçsüzlük. Yürümede ayağın boşa gitmesi.
2.Dermotomal duyu değişiklikleri. Yanma, uyuşmalar.
3.Refleks değişiklikleri.
4.Lasegue testi (+). Ayağı yukarı kaldırmada oluşan kalça ağrısı.
5.Femoral germe testi (+).
6. Lokal hassasiyet.
7.Çok uzun süre bir pozisyonda kalmakla artan ağrı.
8. Hapşırmak, öksürmekte artan ağrı.
9.İleri evrelerde idrar kaçırma.
HANGİ MESAFEDE GÖRÜLÜR
L1-S1 arasındaki tüm bel bölgesi disk aralıklarında görülür. Genellikle alt mesafelerden çıkan sinirin kökleri sıkışır. Örn: L4-5 te L5 kökü gibi.
Görülme sıklığı mesafelere göre şöyledir: % 3- 10 L3-4, % 40-45 L4-5, % 45-50 L5-S1
TANI
Günümüzde muayene + Lomber MRI ana tanıdır. EMG, Lomber BT, Myelo BT, Myelografi yardımcı tanı araçlarıdır.
TEDAVİ
Nörolojik defisit varsa belirginse (ayakta güçsüzlük, idrar kaçırma), ilerliyorsa ve geçmiyorsa tedavi cerrahidir. Özellikle düşük ayak gibi durumlar acildir. Daha da acili ise, kauda ekuina sendromu denilen her iki bacakta belirgin güçsüzlükle, sfinkter disfonskiyonu (idrar kaçırma) ile giden tablodur. Anında cerrahi girişim gerektirir. Geçmeyen ağrı, konservatif tedavilere yanıt alamama durumlarında Lomber MRI'da belirgin lomber disk hernisi varsa cerrahi girişim en geçerli tedavi seçeneğidir. Bunların dışında istirahat, "fiziksel tıp ve rehabilitasyon" ve ilaç tedavileri önceliklidir.
CERRAHİ SEÇENEKLERİ
Lomber laminektomi ve diskektomi
Lomber mikrodiskektomi
Laporoskopik diskektomi
Nükleoplasti, laser uygulama, kemonükleozis gibi yarı cerrahiler.