metin tipleri - betimleme nedir - tasvir etme nedir - betimleme örnekleri
Roman türü: Örn.: XIX yüzyıl romanları (Balzac, Zola), Yeni roman (Robbe-Grillet).
• Şiir ve mensur şiir, belgesel metinler.
BİÇİM • Öyküleme durdurulur, bir tablo yaratılır. Betimlemenin amacı estetik olabildiği gibi didaktik, vb. olabilir.
• Algılama ifade eden fiiller kullanılır. Yer belirticiler ve hal fiilleri, hareket fiilleri göze çarpar.
• Kelime alanları oluşur, bunlar konuyla ilgili yahut ilgisiz olabilir.
• Üslup figürleri, edebî sanatlar yoğun bir biçimde kullanılır. (istiare, teşhis ) Bunlar üslubun nesnellik, öznellik derecesini belirler.
TÜR NİTELİKLERİ : Odaklanma tarzı . Bir tasvirin nesnel yahut öznel olmasını belirler. Anlatıcının açıkça yahut kapalı bir biçimde anlatıma dahil olması tasviri öznel, subjektif bir hale getirir. Anlatıcı duygularını tasvire yansıtmazsa nesnel bir tasvir doğar.
Anlatıcının niyetine göre farklı tasvirler doğar:
• Bazı tasvirler, anlatılan şeyden çok anlatıcının iç dünyasını yansıtır. Bunlar lirik tasvirlerdir. Bu durumda, bir manzara anlatıcının ruh hali ile uyum içinde (paralellikler, tezatlar) anlatılır.
• Tasvir, tenkit ve alay öğeleri taşıyabilir ( portre tasvirleri, satirler)
• Tasvirler gerçekçi, realist olabilir. Bu durumda anlatıcı, tasvirden kahramanların ruh halini yansıtmak için yararlanır. Manzara ile kahramanın ruh hali arasında açık yahut kapalı bir ilişki kurar.
OKUYUCUNUN DURUMU • Bilgi edinir, zihninde canlandırır.
• Metni bir estetik varlık olarak kavrar.
• Öyküyü kavrama : Okuyucu tasvir yardımıyla daha sonra olacak olayları kavramaya hazır hale gelir.
alıntı
Roman türü: Örn.: XIX yüzyıl romanları (Balzac, Zola), Yeni roman (Robbe-Grillet).
• Şiir ve mensur şiir, belgesel metinler.
BİÇİM • Öyküleme durdurulur, bir tablo yaratılır. Betimlemenin amacı estetik olabildiği gibi didaktik, vb. olabilir.
• Algılama ifade eden fiiller kullanılır. Yer belirticiler ve hal fiilleri, hareket fiilleri göze çarpar.
• Kelime alanları oluşur, bunlar konuyla ilgili yahut ilgisiz olabilir.
• Üslup figürleri, edebî sanatlar yoğun bir biçimde kullanılır. (istiare, teşhis ) Bunlar üslubun nesnellik, öznellik derecesini belirler.
TÜR NİTELİKLERİ : Odaklanma tarzı . Bir tasvirin nesnel yahut öznel olmasını belirler. Anlatıcının açıkça yahut kapalı bir biçimde anlatıma dahil olması tasviri öznel, subjektif bir hale getirir. Anlatıcı duygularını tasvire yansıtmazsa nesnel bir tasvir doğar.
Anlatıcının niyetine göre farklı tasvirler doğar:
• Bazı tasvirler, anlatılan şeyden çok anlatıcının iç dünyasını yansıtır. Bunlar lirik tasvirlerdir. Bu durumda, bir manzara anlatıcının ruh hali ile uyum içinde (paralellikler, tezatlar) anlatılır.
• Tasvir, tenkit ve alay öğeleri taşıyabilir ( portre tasvirleri, satirler)
• Tasvirler gerçekçi, realist olabilir. Bu durumda anlatıcı, tasvirden kahramanların ruh halini yansıtmak için yararlanır. Manzara ile kahramanın ruh hali arasında açık yahut kapalı bir ilişki kurar.
OKUYUCUNUN DURUMU • Bilgi edinir, zihninde canlandırır.
• Metni bir estetik varlık olarak kavrar.
• Öyküyü kavrama : Okuyucu tasvir yardımıyla daha sonra olacak olayları kavramaya hazır hale gelir.
alıntı