Gerçek olmayan bir kişi veya ekip olan Satoshi Nakamoto, 2008'de yayınladıkları bir tanıtım belgesi ile Bitcoin hakkında kısaca bilgi verdi. Konsept cazip bir şekilde basitti: Bitcoin dijital paradır ve internet üzerinde eşler arası güvenli işlemler yapılmasını sağlar.
Venmo ve PayPal gibi, mevcut banka/kredi hesaplarına para transferi izinleri için geleneksel finans sistemlerine ihtiyaç duyan hizmetlerin aksine bitcoin merkezî değildir: Dünyanın herhangi bir yerindeki iki kişi, herhangi bir banka, devlet veya farklı bir kurumun katılımı olmadan birbirlerine bitcoin gönderebilir.
Bitcoin ile ilgili her işlem blok zincirinde izlenir. Bu, banka defterine veya müşterilerin bankaya giren ve çıkan kaynaklarına dair günlük kaydına benzer. Basit bir ifadeyle, bitcoin kullanılarak yapılan tüm işlemlerin kaydıdır.
Banka defterinden farklı olarak Bitcoin blok zinciri tüm ağa dağıtılmıştır. Hiçbir şirket, ülke veya üçüncü taraf bunu kontrol edemez ve herkes bu ağın bir parçası olabilir.
Sadece 21 milyon bitcoin olacaktır. Bu sayede dijital para herhangi bir şekilde şişirilemez veya manipülasyona maruz kalmaz.
Bir bitcoinin tamamını satın almak gerekmez: İhtiyacınıza göre sadece bir kısmını da alabilirsiniz.
BTC nedir?
BTC, bitcoinin kısaltmasıdır.
Bitcoin kripto para birimi midir?
Evet, bitcoin, yaygın olarak kabul gören ilk kripto para, yani dijital paradır.
Bitcoinin basit bir tanımı var mı?
Bitcoin, internet üzerinde eşler arası güvenli ve sorunsuz işlem yapmayı sağlayan dijital paradır.
Bitcoin'in fiyatı nedir?
Güncel Bitcoin fiyatı, Coinbase'in web sitesinde bulunabilir.
Bitcoin bir yatırım fırsatı mıdır?
Diğer tüm varlıklar gibi, BTC'yi düşük fiyattan alıp yüksek fiyattan satarak para kazanabilir veya bunun tersinin gerçekleşmesi hâlinde para kaybedebilirsiniz.
Bitcoin hangi fiyattan başladı?
Bir BTC'nin değeri 2010 başlarında bir ABD doları penny'sinin altındaydı. 2011'in ilk çeyreğinde bir doları aştı. Yaşadığı hızlı yükselişin ardından 2017'nin sonlarında değeri 20.000 dolara yaklaştı. Bitcoin fiyatını buradan takip edebilirsiniz.
Bitcoin, internet üzerinde eşler arası güvenli ve sorunsuz işlem yapmayı sağlayan dijital paradır.
Bitcoin Nedir? Coinbase CEO'su Brian Armstrong İlk Bitcoininizi satın alın 25 $ gibi düşük tutarlarla Başlayın Başlayın
Bitcoin Hakkında Temel Bilgiler
Bitcoin'in kuruluşundan bu yana, binlerce yeni kripto para birimi piyasaya sürüldü, ancak bitcoin (BTC olarak kısaltılır) piyasa değeri ve ticaret hacmi açısından hâlâ en büyük kripto paradır.
Hedeflerinize bağlı olarak bitcoin şu işlevleri yerine getirir:
- yatırım aracı
- altına benzer bir değer deposu
- dünya çapında bir değer transferi yöntemi
- hatta, gelişmekte olan teknolojiyi keşfetmenin bir yolu
Bitcoin, internetin yerlisi olan bir para birimidir. Dolar veya euro gibi devlet tarafından basılan para birimlerinin aksine Bitcoin, banka veya ödeme işlemcisi gibi bir aracı olmadan çevrimiçi transferlere izin verir. Bu aracıların kaldırılması, paranın küresel olarak internet üzerinde daha hızlı ve daha ucuz bir şekilde hareket etmesini sağlar. Ayrıca bireylerin kendi varlıkları üzerinde maksimum kontrol sahibi olmalarını da içeren bir dizi yeni fırsat yaratır.
Bitcoin kullanımı, mülkiyeti ve takası yasaldır. Seyahatten hayır kurumlarına bağışa kadar her alanda kullanılabilir. Microsoft ve Expedia dâhil çeşitli işletmeler tarafından ödeme yöntemi olarak kabul edilir.
Bitcoin para mı? Esasında paranın işlevleri olan takas aracı, değer saklama aracı ve hesap birimi olarak kullanılır. Ancak sadece dijital olarak mevcuttur. Fiziksel versiyonu yoktur.
Bitcoin'i kim yarattı?
Öykünün en başına gitmeniz, bitcoinin nasıl işlediğini anlamanızı kolaylaştıracaktır. Bitcoin'i kimin yarattığı sorusunun cevabı oldukça ilginçtir. Zira teknolojinin icat edilmesinden on yıl sonra yaratıcısı hâlâ anonimdir. Gazetecilerin ve kripto topluluğu üyelerinin araştırmalarına rağmen bu sorunun cevabı henüz bulunamamıştır.
Bitcoinin ardındaki ilkeler ilk olarak 2008'in sonlarında, Satoshi Nakamoto adındaki kişi veya grup tarafından çevrimiçi olarak yayınlanan tanıtım belgesinde açıklandı.
Bu belge, kriptografi ve bilgisayar bilimleri alanında dijital paradan bahseden ilk belge değildi. Aslında belge daha önceki konseptlere atıfta bulunuyordu. Ancak kişilerin takma isimler ardına gizlenebileceği (bitcoinin yaratıcısı gibi) veya fiziksel olarak dünyanın diğer ucunda bulunabileceği çevrimiçi ortamda, farklı kişiler arasında güven kurma sorununa eşi benzeri olmayan, zekice bir çözüm sunuyordu.
Nakamoto birbirine geçmiş kavramlar tasarladı: Bitcoin özel anahtarı ve blok zinciri defteri. Sahip olduğunuz bitcoinleri, satın alımınızı içeren sanal bir kasayı açmakta kullanılan, rastgele sayılar ve harflerden oluşan bir özel anahtarla kontrol edersiniz. Her özel anahtar, blok zinciri adı verilen sanal defterde izlenir.
Bitcoin ilk ortaya çıktığında bilgisayar biliminde önemli bir ilerlemeye damgasını vurdu. Zira internet üzerinden ticaretle ilgili temel bir sorunu çözmeyi başarmıştı: Arada güvenilir bir aracı (banka gibi) olmadan iki kişi arasında değer transferi nasıl yapılır? Bu sorunun çözülmesi ile bitcoinin icadının geniş çaplı sonuçları oldu: İnternet için tasarlanmış bir para birimi olarak bankalar, kredi kartı şirketleri, finans şirketleri ve hatta devletlerin katılımı olmadan sınır ötesi finansal işlemlere imkân tanıyordu. Herhangi iki kişinin yaşadıkları yerlerden bağımsız olarak bu aracılar olmadan birbirlerine ödeme gönderebiliyor olması çok daha verimli, özgür ve yenilikçi bir finansal sistem için potansiyel oluşturmaktadır. Bu, bitcoinin kısa açıklamasıdır.
Bitcoin, daha verimli, daha özgür ve daha yenilikçi olan açık bir finansal sistem için gerekli potansiyeli sunar.
Bitcoin'in işleyişi
Visa gibi kredi kartı ağlarının ve Paypal gibi ödeme işleyicilerinin aksine, bitcoin bir kişi veya şirkete ait değildir. Bitcoin, internet bağlantısı olan herkesin katılabileceği, dünyanın tamamen açık olan ilk ödeme ağıdır. Bitcoin internette kullanılmak üzere tasarlanmıştır ve işlem gerçekleştirmek için bankalara veya özel şirketlere bağımlı değildir.
Bitcoin'in en önemli unsurlarından biri, bir bankanın varlıkları takip etme biçimine benzer şekilde kimin neye sahip olduğunu izleyen blok zinciridir. Bitcoin blok zincirini bir bankanın defterinden ayıran şey, merkezî olmamasıdır. Yani herkes onu görebilir ve bu defter tek bir kurum tarafından kontrol edilmez.
Çalışma şekline dair bazı ayrıntılar:
"Madencilik rigi" olarak bilinen özel bilgisayarlar, yeni bir işlemi doğrulamak ve kaydetmek için gereken denklemleri gerçekleştirir. İlk günlerde, tipik bir masaüstü bilgisayar blok zincirine katılmak için yeterince güçlüydü. Böylece madenciliği denemek isteyen herkes gerekli donanıma sahipti. Bu günlerde ise bunun için muazzam ve özel bilgisayarlar gerekir. Genellikle bu bilgisayarlar şirketlere veya kaynaklarını bir havuzda bir araya getiren çok sayıda bireye aittir. (Ekim 2024'da madencilikle bir bitcoin elde etmek, Nakamoto'nun Ocak 2009'da ilk blokları çıkarmasına oranla 12 trilyon kat daha fazla hesaplama gücü gerektiriyordu.)
Madencilerin kolektif hesaplama gücü, sürekli büyüyen hesap defterinin doğruluğundan emin olmak için kullanılır. Bitcoin, ayrılmaz bir şekilde blok zincirine bağlıdır: Her yeni bitcoin kendisinden önce gelen mevcut coinlerle birlikte bu zincire kaydedilir.
Ağ, işlemleri doğrulayarak blok zincirini korumak için gerekli olan temel önemdeki işe katılmaları için madencileri nasıl motive ediyor? Bitcoin ağı, dünyadaki tüm madencilik riglerinin bir matematik problemini çözen ilk rig olmak için yarıştığı, sürekli bir piyango düzenler. Yaklaşık her 10 dakikada bir kazanan belirlenir ve bu madenci, Bitcoin defterini geçerli yeni işlemlerle günceller. Ödül zaman içinde değişir. 2020'nin başlarında, bu çekilişin kazananına 12,5 bitcoin verilmekteydi.
Başlangıçta, bir bitcoin teknik olarak değersizdi. 2024 sonu itibariyle bir bitcoin 7.500 dolar civarında işlem görüyordu. Bitcoin'in değeri artarken kolay bölünebilirlik özelliği (bir Bitcoinin küçük bir kısmını satın alabilme) kilit önemdeki bir özellik hâline geldi. Bir bitcoin şu anda sekiz ondalık basamağa kadar (bir bitcoinin 100 milyonda biri) bölünebilir; Bitcoin topluluğu en küçük birimi 'Satoshi' olarak adlandırır.
Nakamoto, ağı Bitcoin sayısını 21 milyon ile sınırlandıracak şekilde ayarlayarak aşırı arzın önüne geçilmesini sağlamıştır. Şu anda madencilikle üretilebilecek 3 milyon bitcoin mevcuttur. Bu üretim süreci ise devamlı olarak yavaşlamaktadır. Son bloklar teorik olarak 2140 yılında madencilikle çıkarılacaktır.
Kripto ve geleneksel para birimlerinin bazı ortak özellikleri vardır. Örneğin onları bir şeyler satın alırken kullanma yönteminiz ve elektronik olarak aktarma şekliniz aynıdır. Ancak kripto ve geleneksel para, ilginç şekillerde birbirlerinden ayrılır. Burada birkaç önemli noktadan bahsedeceğiz.
Bitcoin, internet bağlantısı olan herkesin katılabileceği, dünyanın tamamen açık olan ilk ödeme ağıdır.
Önemli soru
Bitcoin'in değeri nereden geliyor?
Özünde geleneksel para birimleri ile aynı yerden: Değer saklamanın güvenilir ve tutarlı bir yolu olduğu kanıtlandığı için ürün, hizmet veya diğer varlık alım satımlarında kolayca kullanılabilir. Kısıtlı, güvenli, taşınabilir (örneğin altına kıyasla) ve kolay bölünebilir oluşu, her boyuttaki aktarıma izin verir.
Bitcoin'e sahip olma
Bitcoin satın almanın en kolay yolu, Coinbase gibi çevrimiçi takas platformlarını kullanmaktır. Coinbase, genel ve özel anahtar denilen araçları kullanarak saklamanıza gerek kalmadan bitcoin satın almayı, satmayı, göndermeyi, almayı ve depolamayı kolaylaştırır.
Coinbase CEO'su Brian Armstrong ile birlikte Bitcoin satın alma
Ancak, çevrimiçi takas platformu dışında bitcoin satın almayı ve saklamayı seçerseniz süreç daha farklı işler.
Bitcoin ağına katılan herkese, e-posta adresi gibi düşünebileceğiniz uzun bir harf ve sayı dizisi olan bir genel anahtar ve parola yerine geçen bir özel anahtar temin edilir.
Bitcoin satın aldığınızda (veya gönderdiğiniz/aldığınız zaman) sanal bir kasanın kilidini açan ve paranıza erişmenizi sağlayan bir anahtar olarak düşünebileceğiniz bir genel anahtar alırsınız.
Herkes size genel anahtarınızı kullanarak bitcoin gönderebilir. Ancak gönderildikten sonra “sanal kasa” içindeki bitcoine yalnızca özel anahtarın sahibi erişebilir.
Bitcoini hem çevrimiçi hem çevrimdışı olarak saklamanın birçok yolu vardır. En basit çözüm sanal cüzdandır.
Bitcoin sattıktan sonra cüzdanınızdan banka hesabına para aktarmak isterseniz Coinbase uygulaması bunu bir bankadan diğerine para aktarmak kadar kolaylaştırır. Geleneksel banka transferlerine veya ATM'lerden para çekme işlemine benzer şekilde, Coinbase gibi takas platformları günlük bir limit belirler ve işlemin tamamlanması birkaç gün ile bir hafta arasında sürebilir.
Bitcoin satın almanın en kolay yolu, Coinbase gibi çevrimiçi takas platformlarını kullanmaktır.
Önemli soru
Bitcoin ve Blok Zinciri arasındaki fark nedir?
Tüm bitcoin işlemleri ve genel anahtarlar, blok zinciri adı verilen sanal bir deftere kaydedilir. Defter esasında kronolojik işlem listesidir. Bu defter tam olarak bitcoin ağına bağlı her bilgisayara kopyalanır ve dünya çapındaki büyük bilgi işlem gücü kullanılarak sürekli olarak kontrol edilir ve güvenceye alınır. Blok zinciri kavramının güçlü ve uyarlanabilir olduğu anlaşıldıktan sonra blok zincirleri, kripto para birimi ile ilgili olmayan, tedarik zinciri yönetimi gibi amaçlarla da kullanılmaya başlanmıştır. "Bitcoin Blok Zinciri", bitcoin işlemlerini ve özel anahtarları kaydeden sanal defter anlamına gelir.
Bitcoin kullanma
2013 yılında, Laszlo Hanyecz adındaki bitcoin meraklısı, Jacksonville, Florida'daki evine iki adet pizza teslim edecek olan kişiye 10.000 BTC (o zamanlar yaklaşık 25 $ değerindeydi) vereceğini duyurdu. Efsaneye göre, başka bir erken dönem bitcoin meraklısının yerel bir Papa John's'dan aldığı bu iki pizza, bitcoin kullanarak sanal olmayan mal satın alımının ilk örneği oldu. Neyse ki artık bitcoin kullanmak çok daha kolay!
Oldukça Basit: BTC ile yapılan işlemler, kredi kartı veya banka kartı kullanımından farklı değildir. Ancak kart bilgilerini girmek yerine, cüzdan uygulaması üzerinden ödeme tutarını ve satıcının genel anahtarını (e-posta adresine benzerdir) girersiniz. (Akıllı telefon veya tablet kullanarak bizzat ypaılan işlemleri kolaylaştırmak için genellikle bir QR kodu gösterilir. Kodu taradığınızda, cüzdan uygulamanız ilgili bilgileri otomatik olarak girer.)
Özeldir: Bitcoin ile ödeme yapmanın avantajlarından biri, bunu yaparken daha az kişisel bilgi paylaşmanızın gerekmesidir. Yalnızca gönderilmesi gereken fiziksel ürünler satın aldığınızda adınızı ve adresinizi belirtmeniz gerekir.
Esnek: Sahip olduğunuz Bitcoin ile ne yapacağınız tamamen kişisel seçimlerinize bağlıdır. İşte bazı fikirler:
Döviz bürosu veya Bitcoin ATM'leri üzerinden satarak nakde çevirebilirsiniz.
Bir Bitcoin hesap kartı kullanarak diğer paralarla olduğu gibi onunla çevrimiçi veya fiziksel mağazalardan alışveriş yapabilirsiniz.
Yatırım veya tasarruf stratejinizin bir parçası olarak tamamını veya bir kısmını saklayabilirsiniz.
İçinizden geleni seçebilirsiniz (çıkış).
Ya büyük bir bütçeniz ve gerçekleştiremediğiniz astronotluk hayalleriniz varsa? Richard Branson'ın Virgin Galactic'i, BTC ile ödeme yaparak yaklaşan uzay turizmi seferlerinden birine katılmanızı sağlıyor.
Bitcoin ağının kriptografik yapısı nedeniyle, bitcoin ödemeleri temelde standart banka / kredi kartı işlemlerinden daha güvenlidir.
Bitcoin'i yeni bir tür para yapan nedir?
Bitcoin küreseldir. Dünyanın her yerine kolayca Bitcoin gönderebilirsiniz. Bu fiziksel dünyada nakitle ödeme yapmak kadar kolaydır. Hafta sonları kapalı değildir, paranıza erişmek için ücret ödemeniz gerekmez ve hiçbir bir keyfi sınır yoktur.
Bitcoin geri alınamaz. Bitcoin, gönderenin işlemleri geri alamaması açısından nakit gibidir. Buna karşılık, işlemleri tamamlayan merkezi aracılar nedeniyle kredi kartları, geleneksel çevrimiçi ödeme sistemleri ve bankacılık işlemleriyle yapılan ödemeler geri alınabilir (bazen ilk işlemden aylar sonra). Bu, satıcılar için daha yüksek sahtekârlık riski oluşturur ve kredi kartı kullanımından daha fazla ücret alınmasına neden olabilir.
Bitcoin gizliliğinizi korur. Bitcoin ile ödeme yaparken banka ekstresine veya satıcıya gereksiz kişisel bilgiler vermeye gerek yoktur. Bitcoin işlemleri, bitcoin adresleri ve ilgili tutarlar dışında herhangi bir tanımlayıcı bilgi içermez.
Bitcoin güvenlidir. Bitcoin ağının kriptografik yapısı nedeniyle, bitcoin ödemeleri temelde standart banka / kredi kartı işlemlerinden daha güvenlidir. Bitcoin ile ödeme yaparken, internet üzerinden hassas bilgilerin gönderilmesine gerek yoktur. Finansal bilgilerinizin ele geçirilmesi veya kimliğinizin çalınması riski çok düşüktür.
Bitcoin açıktır. Bitcoin ağındaki her işlem istisnasız bir şekilde kamuya açıklanır. Böylelikle işlemlerin manipüle edilmesine (oldukça düşük bir ihtimale sahip olan %51 saldırı senaryosu hariç) veya bitcoin arzının değiştirilmesine imkân vermez. Bitcoin'in çekirdeğini oluşturan yazılım, özgür ve açık kaynaklıdır. Böylece herkes kodu inceleyebilir.
Bitcoin güvenlidir. On yıldan fazla bir süredir, bitcoin ağına yapılan saldırı girişimlerinden hiçbir başarılı olmadı. Sistem izin gerektirmediği ve açık kaynaklı olduğu için sayısız bilgisayar bilimcisi ve kriptograf, ağı ve ağ güvenliğini tüm yönleriyle inceleyebilmiştir.
Bitcoin nereden geliyor?
Bitcoin "madenciliği", blok zincirinin doğruluğunu sürekli olarak doğrulayan ve güvence altına alan geniş, merkezî olmayan ('eşler arası' olarak da bilinir) bir bilgisayar ağı tarafından sanal olarak yapılır. Her bir bitcoin işlemi bu deftere kaydedilir ve yeni bilgiler periyodik olarak kendinden önceki tüm bloklara eklenen bir “blokta” toplanır.
Venmo ve PayPal gibi, mevcut banka/kredi hesaplarına para transferi izinleri için geleneksel finans sistemlerine ihtiyaç duyan hizmetlerin aksine bitcoin merkezî değildir: Dünyanın herhangi bir yerindeki iki kişi, herhangi bir banka, devlet veya farklı bir kurumun katılımı olmadan birbirlerine bitcoin gönderebilir.
Bitcoin ile ilgili her işlem blok zincirinde izlenir. Bu, banka defterine veya müşterilerin bankaya giren ve çıkan kaynaklarına dair günlük kaydına benzer. Basit bir ifadeyle, bitcoin kullanılarak yapılan tüm işlemlerin kaydıdır.
Banka defterinden farklı olarak Bitcoin blok zinciri tüm ağa dağıtılmıştır. Hiçbir şirket, ülke veya üçüncü taraf bunu kontrol edemez ve herkes bu ağın bir parçası olabilir.
Sadece 21 milyon bitcoin olacaktır. Bu sayede dijital para herhangi bir şekilde şişirilemez veya manipülasyona maruz kalmaz.
Bir bitcoinin tamamını satın almak gerekmez: İhtiyacınıza göre sadece bir kısmını da alabilirsiniz.
BTC nedir?
BTC, bitcoinin kısaltmasıdır.
Bitcoin kripto para birimi midir?
Evet, bitcoin, yaygın olarak kabul gören ilk kripto para, yani dijital paradır.
Bitcoinin basit bir tanımı var mı?
Bitcoin, internet üzerinde eşler arası güvenli ve sorunsuz işlem yapmayı sağlayan dijital paradır.
Bitcoin'in fiyatı nedir?
Güncel Bitcoin fiyatı, Coinbase'in web sitesinde bulunabilir.
Bitcoin bir yatırım fırsatı mıdır?
Diğer tüm varlıklar gibi, BTC'yi düşük fiyattan alıp yüksek fiyattan satarak para kazanabilir veya bunun tersinin gerçekleşmesi hâlinde para kaybedebilirsiniz.
Bitcoin hangi fiyattan başladı?
Bir BTC'nin değeri 2010 başlarında bir ABD doları penny'sinin altındaydı. 2011'in ilk çeyreğinde bir doları aştı. Yaşadığı hızlı yükselişin ardından 2017'nin sonlarında değeri 20.000 dolara yaklaştı. Bitcoin fiyatını buradan takip edebilirsiniz.
Bitcoin, internet üzerinde eşler arası güvenli ve sorunsuz işlem yapmayı sağlayan dijital paradır.
Bitcoin Nedir? Coinbase CEO'su Brian Armstrong İlk Bitcoininizi satın alın 25 $ gibi düşük tutarlarla Başlayın Başlayın
Bitcoin Hakkında Temel Bilgiler
Bitcoin'in kuruluşundan bu yana, binlerce yeni kripto para birimi piyasaya sürüldü, ancak bitcoin (BTC olarak kısaltılır) piyasa değeri ve ticaret hacmi açısından hâlâ en büyük kripto paradır.
Hedeflerinize bağlı olarak bitcoin şu işlevleri yerine getirir:
- yatırım aracı
- altına benzer bir değer deposu
- dünya çapında bir değer transferi yöntemi
- hatta, gelişmekte olan teknolojiyi keşfetmenin bir yolu
Bitcoin, internetin yerlisi olan bir para birimidir. Dolar veya euro gibi devlet tarafından basılan para birimlerinin aksine Bitcoin, banka veya ödeme işlemcisi gibi bir aracı olmadan çevrimiçi transferlere izin verir. Bu aracıların kaldırılması, paranın küresel olarak internet üzerinde daha hızlı ve daha ucuz bir şekilde hareket etmesini sağlar. Ayrıca bireylerin kendi varlıkları üzerinde maksimum kontrol sahibi olmalarını da içeren bir dizi yeni fırsat yaratır.
Bitcoin kullanımı, mülkiyeti ve takası yasaldır. Seyahatten hayır kurumlarına bağışa kadar her alanda kullanılabilir. Microsoft ve Expedia dâhil çeşitli işletmeler tarafından ödeme yöntemi olarak kabul edilir.
Bitcoin para mı? Esasında paranın işlevleri olan takas aracı, değer saklama aracı ve hesap birimi olarak kullanılır. Ancak sadece dijital olarak mevcuttur. Fiziksel versiyonu yoktur.
Bitcoin'i kim yarattı?
Öykünün en başına gitmeniz, bitcoinin nasıl işlediğini anlamanızı kolaylaştıracaktır. Bitcoin'i kimin yarattığı sorusunun cevabı oldukça ilginçtir. Zira teknolojinin icat edilmesinden on yıl sonra yaratıcısı hâlâ anonimdir. Gazetecilerin ve kripto topluluğu üyelerinin araştırmalarına rağmen bu sorunun cevabı henüz bulunamamıştır.
Bitcoinin ardındaki ilkeler ilk olarak 2008'in sonlarında, Satoshi Nakamoto adındaki kişi veya grup tarafından çevrimiçi olarak yayınlanan tanıtım belgesinde açıklandı.
Bu belge, kriptografi ve bilgisayar bilimleri alanında dijital paradan bahseden ilk belge değildi. Aslında belge daha önceki konseptlere atıfta bulunuyordu. Ancak kişilerin takma isimler ardına gizlenebileceği (bitcoinin yaratıcısı gibi) veya fiziksel olarak dünyanın diğer ucunda bulunabileceği çevrimiçi ortamda, farklı kişiler arasında güven kurma sorununa eşi benzeri olmayan, zekice bir çözüm sunuyordu.
Nakamoto birbirine geçmiş kavramlar tasarladı: Bitcoin özel anahtarı ve blok zinciri defteri. Sahip olduğunuz bitcoinleri, satın alımınızı içeren sanal bir kasayı açmakta kullanılan, rastgele sayılar ve harflerden oluşan bir özel anahtarla kontrol edersiniz. Her özel anahtar, blok zinciri adı verilen sanal defterde izlenir.
Bitcoin ilk ortaya çıktığında bilgisayar biliminde önemli bir ilerlemeye damgasını vurdu. Zira internet üzerinden ticaretle ilgili temel bir sorunu çözmeyi başarmıştı: Arada güvenilir bir aracı (banka gibi) olmadan iki kişi arasında değer transferi nasıl yapılır? Bu sorunun çözülmesi ile bitcoinin icadının geniş çaplı sonuçları oldu: İnternet için tasarlanmış bir para birimi olarak bankalar, kredi kartı şirketleri, finans şirketleri ve hatta devletlerin katılımı olmadan sınır ötesi finansal işlemlere imkân tanıyordu. Herhangi iki kişinin yaşadıkları yerlerden bağımsız olarak bu aracılar olmadan birbirlerine ödeme gönderebiliyor olması çok daha verimli, özgür ve yenilikçi bir finansal sistem için potansiyel oluşturmaktadır. Bu, bitcoinin kısa açıklamasıdır.
Bitcoin, daha verimli, daha özgür ve daha yenilikçi olan açık bir finansal sistem için gerekli potansiyeli sunar.
Bitcoin'in işleyişi
Visa gibi kredi kartı ağlarının ve Paypal gibi ödeme işleyicilerinin aksine, bitcoin bir kişi veya şirkete ait değildir. Bitcoin, internet bağlantısı olan herkesin katılabileceği, dünyanın tamamen açık olan ilk ödeme ağıdır. Bitcoin internette kullanılmak üzere tasarlanmıştır ve işlem gerçekleştirmek için bankalara veya özel şirketlere bağımlı değildir.
Bitcoin'in en önemli unsurlarından biri, bir bankanın varlıkları takip etme biçimine benzer şekilde kimin neye sahip olduğunu izleyen blok zinciridir. Bitcoin blok zincirini bir bankanın defterinden ayıran şey, merkezî olmamasıdır. Yani herkes onu görebilir ve bu defter tek bir kurum tarafından kontrol edilmez.
Çalışma şekline dair bazı ayrıntılar:
"Madencilik rigi" olarak bilinen özel bilgisayarlar, yeni bir işlemi doğrulamak ve kaydetmek için gereken denklemleri gerçekleştirir. İlk günlerde, tipik bir masaüstü bilgisayar blok zincirine katılmak için yeterince güçlüydü. Böylece madenciliği denemek isteyen herkes gerekli donanıma sahipti. Bu günlerde ise bunun için muazzam ve özel bilgisayarlar gerekir. Genellikle bu bilgisayarlar şirketlere veya kaynaklarını bir havuzda bir araya getiren çok sayıda bireye aittir. (Ekim 2024'da madencilikle bir bitcoin elde etmek, Nakamoto'nun Ocak 2009'da ilk blokları çıkarmasına oranla 12 trilyon kat daha fazla hesaplama gücü gerektiriyordu.)
Madencilerin kolektif hesaplama gücü, sürekli büyüyen hesap defterinin doğruluğundan emin olmak için kullanılır. Bitcoin, ayrılmaz bir şekilde blok zincirine bağlıdır: Her yeni bitcoin kendisinden önce gelen mevcut coinlerle birlikte bu zincire kaydedilir.
Ağ, işlemleri doğrulayarak blok zincirini korumak için gerekli olan temel önemdeki işe katılmaları için madencileri nasıl motive ediyor? Bitcoin ağı, dünyadaki tüm madencilik riglerinin bir matematik problemini çözen ilk rig olmak için yarıştığı, sürekli bir piyango düzenler. Yaklaşık her 10 dakikada bir kazanan belirlenir ve bu madenci, Bitcoin defterini geçerli yeni işlemlerle günceller. Ödül zaman içinde değişir. 2020'nin başlarında, bu çekilişin kazananına 12,5 bitcoin verilmekteydi.
Başlangıçta, bir bitcoin teknik olarak değersizdi. 2024 sonu itibariyle bir bitcoin 7.500 dolar civarında işlem görüyordu. Bitcoin'in değeri artarken kolay bölünebilirlik özelliği (bir Bitcoinin küçük bir kısmını satın alabilme) kilit önemdeki bir özellik hâline geldi. Bir bitcoin şu anda sekiz ondalık basamağa kadar (bir bitcoinin 100 milyonda biri) bölünebilir; Bitcoin topluluğu en küçük birimi 'Satoshi' olarak adlandırır.
Nakamoto, ağı Bitcoin sayısını 21 milyon ile sınırlandıracak şekilde ayarlayarak aşırı arzın önüne geçilmesini sağlamıştır. Şu anda madencilikle üretilebilecek 3 milyon bitcoin mevcuttur. Bu üretim süreci ise devamlı olarak yavaşlamaktadır. Son bloklar teorik olarak 2140 yılında madencilikle çıkarılacaktır.
Kripto ve geleneksel para birimlerinin bazı ortak özellikleri vardır. Örneğin onları bir şeyler satın alırken kullanma yönteminiz ve elektronik olarak aktarma şekliniz aynıdır. Ancak kripto ve geleneksel para, ilginç şekillerde birbirlerinden ayrılır. Burada birkaç önemli noktadan bahsedeceğiz.
Bitcoin, internet bağlantısı olan herkesin katılabileceği, dünyanın tamamen açık olan ilk ödeme ağıdır.
Önemli soru
Bitcoin'in değeri nereden geliyor?
Özünde geleneksel para birimleri ile aynı yerden: Değer saklamanın güvenilir ve tutarlı bir yolu olduğu kanıtlandığı için ürün, hizmet veya diğer varlık alım satımlarında kolayca kullanılabilir. Kısıtlı, güvenli, taşınabilir (örneğin altına kıyasla) ve kolay bölünebilir oluşu, her boyuttaki aktarıma izin verir.
Bitcoin'e sahip olma
Bitcoin satın almanın en kolay yolu, Coinbase gibi çevrimiçi takas platformlarını kullanmaktır. Coinbase, genel ve özel anahtar denilen araçları kullanarak saklamanıza gerek kalmadan bitcoin satın almayı, satmayı, göndermeyi, almayı ve depolamayı kolaylaştırır.
Coinbase CEO'su Brian Armstrong ile birlikte Bitcoin satın alma
Ancak, çevrimiçi takas platformu dışında bitcoin satın almayı ve saklamayı seçerseniz süreç daha farklı işler.
Bitcoin ağına katılan herkese, e-posta adresi gibi düşünebileceğiniz uzun bir harf ve sayı dizisi olan bir genel anahtar ve parola yerine geçen bir özel anahtar temin edilir.
Bitcoin satın aldığınızda (veya gönderdiğiniz/aldığınız zaman) sanal bir kasanın kilidini açan ve paranıza erişmenizi sağlayan bir anahtar olarak düşünebileceğiniz bir genel anahtar alırsınız.
Herkes size genel anahtarınızı kullanarak bitcoin gönderebilir. Ancak gönderildikten sonra “sanal kasa” içindeki bitcoine yalnızca özel anahtarın sahibi erişebilir.
Bitcoini hem çevrimiçi hem çevrimdışı olarak saklamanın birçok yolu vardır. En basit çözüm sanal cüzdandır.
Bitcoin sattıktan sonra cüzdanınızdan banka hesabına para aktarmak isterseniz Coinbase uygulaması bunu bir bankadan diğerine para aktarmak kadar kolaylaştırır. Geleneksel banka transferlerine veya ATM'lerden para çekme işlemine benzer şekilde, Coinbase gibi takas platformları günlük bir limit belirler ve işlemin tamamlanması birkaç gün ile bir hafta arasında sürebilir.
Bitcoin satın almanın en kolay yolu, Coinbase gibi çevrimiçi takas platformlarını kullanmaktır.
Önemli soru
Bitcoin ve Blok Zinciri arasındaki fark nedir?
Tüm bitcoin işlemleri ve genel anahtarlar, blok zinciri adı verilen sanal bir deftere kaydedilir. Defter esasında kronolojik işlem listesidir. Bu defter tam olarak bitcoin ağına bağlı her bilgisayara kopyalanır ve dünya çapındaki büyük bilgi işlem gücü kullanılarak sürekli olarak kontrol edilir ve güvenceye alınır. Blok zinciri kavramının güçlü ve uyarlanabilir olduğu anlaşıldıktan sonra blok zincirleri, kripto para birimi ile ilgili olmayan, tedarik zinciri yönetimi gibi amaçlarla da kullanılmaya başlanmıştır. "Bitcoin Blok Zinciri", bitcoin işlemlerini ve özel anahtarları kaydeden sanal defter anlamına gelir.
Bitcoin kullanma
2013 yılında, Laszlo Hanyecz adındaki bitcoin meraklısı, Jacksonville, Florida'daki evine iki adet pizza teslim edecek olan kişiye 10.000 BTC (o zamanlar yaklaşık 25 $ değerindeydi) vereceğini duyurdu. Efsaneye göre, başka bir erken dönem bitcoin meraklısının yerel bir Papa John's'dan aldığı bu iki pizza, bitcoin kullanarak sanal olmayan mal satın alımının ilk örneği oldu. Neyse ki artık bitcoin kullanmak çok daha kolay!
Oldukça Basit: BTC ile yapılan işlemler, kredi kartı veya banka kartı kullanımından farklı değildir. Ancak kart bilgilerini girmek yerine, cüzdan uygulaması üzerinden ödeme tutarını ve satıcının genel anahtarını (e-posta adresine benzerdir) girersiniz. (Akıllı telefon veya tablet kullanarak bizzat ypaılan işlemleri kolaylaştırmak için genellikle bir QR kodu gösterilir. Kodu taradığınızda, cüzdan uygulamanız ilgili bilgileri otomatik olarak girer.)
Özeldir: Bitcoin ile ödeme yapmanın avantajlarından biri, bunu yaparken daha az kişisel bilgi paylaşmanızın gerekmesidir. Yalnızca gönderilmesi gereken fiziksel ürünler satın aldığınızda adınızı ve adresinizi belirtmeniz gerekir.
Esnek: Sahip olduğunuz Bitcoin ile ne yapacağınız tamamen kişisel seçimlerinize bağlıdır. İşte bazı fikirler:
Döviz bürosu veya Bitcoin ATM'leri üzerinden satarak nakde çevirebilirsiniz.
Bir Bitcoin hesap kartı kullanarak diğer paralarla olduğu gibi onunla çevrimiçi veya fiziksel mağazalardan alışveriş yapabilirsiniz.
Yatırım veya tasarruf stratejinizin bir parçası olarak tamamını veya bir kısmını saklayabilirsiniz.
İçinizden geleni seçebilirsiniz (çıkış).
Ya büyük bir bütçeniz ve gerçekleştiremediğiniz astronotluk hayalleriniz varsa? Richard Branson'ın Virgin Galactic'i, BTC ile ödeme yaparak yaklaşan uzay turizmi seferlerinden birine katılmanızı sağlıyor.
Bitcoin ağının kriptografik yapısı nedeniyle, bitcoin ödemeleri temelde standart banka / kredi kartı işlemlerinden daha güvenlidir.
Bitcoin'i yeni bir tür para yapan nedir?
Bitcoin küreseldir. Dünyanın her yerine kolayca Bitcoin gönderebilirsiniz. Bu fiziksel dünyada nakitle ödeme yapmak kadar kolaydır. Hafta sonları kapalı değildir, paranıza erişmek için ücret ödemeniz gerekmez ve hiçbir bir keyfi sınır yoktur.
Bitcoin geri alınamaz. Bitcoin, gönderenin işlemleri geri alamaması açısından nakit gibidir. Buna karşılık, işlemleri tamamlayan merkezi aracılar nedeniyle kredi kartları, geleneksel çevrimiçi ödeme sistemleri ve bankacılık işlemleriyle yapılan ödemeler geri alınabilir (bazen ilk işlemden aylar sonra). Bu, satıcılar için daha yüksek sahtekârlık riski oluşturur ve kredi kartı kullanımından daha fazla ücret alınmasına neden olabilir.
Bitcoin gizliliğinizi korur. Bitcoin ile ödeme yaparken banka ekstresine veya satıcıya gereksiz kişisel bilgiler vermeye gerek yoktur. Bitcoin işlemleri, bitcoin adresleri ve ilgili tutarlar dışında herhangi bir tanımlayıcı bilgi içermez.
Bitcoin güvenlidir. Bitcoin ağının kriptografik yapısı nedeniyle, bitcoin ödemeleri temelde standart banka / kredi kartı işlemlerinden daha güvenlidir. Bitcoin ile ödeme yaparken, internet üzerinden hassas bilgilerin gönderilmesine gerek yoktur. Finansal bilgilerinizin ele geçirilmesi veya kimliğinizin çalınması riski çok düşüktür.
Bitcoin açıktır. Bitcoin ağındaki her işlem istisnasız bir şekilde kamuya açıklanır. Böylelikle işlemlerin manipüle edilmesine (oldukça düşük bir ihtimale sahip olan %51 saldırı senaryosu hariç) veya bitcoin arzının değiştirilmesine imkân vermez. Bitcoin'in çekirdeğini oluşturan yazılım, özgür ve açık kaynaklıdır. Böylece herkes kodu inceleyebilir.
Bitcoin güvenlidir. On yıldan fazla bir süredir, bitcoin ağına yapılan saldırı girişimlerinden hiçbir başarılı olmadı. Sistem izin gerektirmediği ve açık kaynaklı olduğu için sayısız bilgisayar bilimcisi ve kriptograf, ağı ve ağ güvenliğini tüm yönleriyle inceleyebilmiştir.
Bitcoin nereden geliyor?
Bitcoin "madenciliği", blok zincirinin doğruluğunu sürekli olarak doğrulayan ve güvence altına alan geniş, merkezî olmayan ('eşler arası' olarak da bilinir) bir bilgisayar ağı tarafından sanal olarak yapılır. Her bir bitcoin işlemi bu deftere kaydedilir ve yeni bilgiler periyodik olarak kendinden önceki tüm bloklara eklenen bir “blokta” toplanır.
