Clostridium botulinum isimli bakteriden elde edilmiş bir nörotoksindir. Yani, hududa tesir eden bir toksindir. Botulinum toksin yepyeni ismi iken, botoks ticari ismidir. Tabiatta; yedi farklı botulinum toksin serotipi vardır. Lakin sık kullanılan ve bilinen A serotipidir. A serotipi; motor sonlardan yani kası uyaran sonlardan asetilkolin salınımını durdurarak tesir etmektedir. Yerküre umumunda farklı botox muadilleri vardır. En sık bildiklerimiz; botoks, disport, xeamin üzere bilindik isimlerdir. Botoks’un alt tipleri arasında yalnızca doz farkı vardır. Botulinum toksin dozu ünitenin biyolojik aktivitesini gösterir. Her eser için bu farklıdır. Botulinum toksin protein yapılı bir unsur olduğundan organizma tarafından tanınıp antikor geliştirebiliyor ve bu sebeple birtakım hastalarda botulinum toksin yapıldıktan sonra süratli bir biçimde organizma tarafından parçalandığı için tedavi tesiri görülemiyor. Son yıllarda bu durum sık görülmeye başlamıştır.
Ona botulinum toksin A (botox), Abo botulinum toksin A (disport); Clostridium botulinum isimli bakteriden elde edilmiş farklı moleküllü nörotoksinlerdir. Rimabotulinum toksin B (myobloc) ve Incobotulinum toksin A (xeamin) tipleri ise; Amerika ve Avrupa’da yaygın olarak kullanılan çeşitlerdir. Botulinum toksin tip A’ya antikor geliştiren hastalarda myobloc, alternatif bir botox formudur. Bu tip hastalarda Rimabotulinum toksin B kullanılabilir. Myobloc muadili ise, İngiltere üretimi nörobloc’tur.
Botox’u birinci olarak göz hekimi olan, Alan Scott 1960-1970’li yıllarda şaşılık tedavisinde kullanmaya başlamıştır. Daha sonra Kolombiya Üniversitesi’nde çeşitli nörolojik hastalıklarda (servikal distoni vs.) botoks tedavisi denenmiştir. Botoks’un birinci ismi “Occilinum” dır. Allergan’a devredildiği devir, isim değiştirilerek botoks yapılmıştır.
Yüzün üst kısmında ekseriyetle mimik kaslarının çalışması sonucunda oluşan mimik çizgileri; yüzün alt kısmında dudak muhitine daha yakın olmak üzere bölge çekiminin tesiri ile sarkmalardan ötürü oluşan kırışıklıklar, ileri yaşlarda varlığından rahatsız olduğumuz, görmek istemediğimiz manzaralardır. Yüzün üst kısmındaki mimik kaslarının tekrar tekrar kasılması ve dokuda meydana gelen ezilme ile oluşan kırışıklıkları gidermek için en tesirli prosedür mimik kaslarını durduran ve doku ezikliğinin önüne geçen botilium toksin tatbikidir. Botilium toksin kaslara gelen had ihtarını durdurarak kasta muvakkat paralizi oluşturur. Kas kasılamadığından ötürü kırışıklıklar, ince çizgiler kaybolur.
Mimik kaslarının kasılması ile oluşan kırışıklıklar; dinamik çizgiler ve statik çizgiler olarak ikiye ayrılır.
Dinamik çizgiler erken devirde yani genç yaşta sabit haldeyken görülmez. Yalnızca mimik yaparken, yüz hareket halindeyken görülür. Vakitle çizgiler derinleşir. Hareket etmeyen ve mimik yapmayan yüzde sarih bir biçimde kırışıklıklar görülür, bunlara da statik çizgiler denir. Dinamik çizgiler, botoks pratiği sonucu külliyen kaybolurken, statik çizgiler ise botoks pratiği ile bazen büsbütün giderilemeyebilir. Bunun üzerine kırışıklık tedavisinin tam tahlili için botox tatbikine farklı prosedürlerde eklenmesi gerekebilir. Bunlar; plexr, lazerle kırışıklık açma, dolgu üzere sistemlerdir. Lakin bu yolların hepsi, botoks yapıldıktan sonra uygulanabilecek süreçlerdir.
Botox pratiği umumî olarak estetik hedefli kullanılmaktadır. Alın kırışıklıkları, kaş ortası kaş çatma çizgisi, göz kenarı kazayağı çizgileri, burun kenarı tavşan çizgileri, dudak üstü sigara çizgileri, estetik hedefli tasarruf ortamlarıdır.
Kozmetik dışında çeşitli nörolojik hastalık endikasyonlarında da bu tatbik kullanılmaktadır. Kronik migren hastalarında, erkeklerde skrotum rahatsızlıklarında testislerde, inme sonucu oluşan kas spazmlarında, umumî cerrahi de anal fissürlerde, ürolojide mesane şiddetli aktivitesinde, terlemede; koltuk altı, el, ayakaltı ölçüsüz terlemesinde tedavi emeliyle kullanılabilir. Başkaca kasık nahiyesindeki terlemelerde de yeni yeni kullanılmaya başlanmıştır.
Tatbik biçimi, dozu ve tatbik noktaları çok kıymetlidir, yetkili kimseler tarafından yapılması gerekmektedir. Yerinde kompetan olan dermatologlar ve plastik cerrahlar tarafından süreç gerçekleştirilmelidir.
Her isteyene botoks yapılmamalı; nörolojik illeti sahip insanlara, kas güçsüzlüğü olan hastalara, gebe ve emziren validelere katiyen botoks yapılmamalıdır. Bu sürecin kalıcılık müddeti 4-6 ay arasında değişmektedir. Süreç mühleti 4-5 dakikadır. Ağrısız olan ve ince enjektörler ile yapılan bu süreçte, hastanın isteğine nazaran uyuşturucu krem uygulanabilir.
Tatbik sonrası hastanın dikkat etmesi gereken hususlardan kimileri;
· 4 saat boyunca yatılmamalı
· Baş aşağı eğilmemeli
· Botoks’un uygulandığı kesimlerde egzersiz yapılmalıdır.
Rastgele bir yan tesiri bulunmamasına karşın, yanlış yapıldığı hengam kaş ve beğenilen düşme yapabilir, dozu kaçtığı devir süreksiz felç oluşabilir ancak bu durum kalıcı değildir.
Ona botulinum toksin A (botox), Abo botulinum toksin A (disport); Clostridium botulinum isimli bakteriden elde edilmiş farklı moleküllü nörotoksinlerdir. Rimabotulinum toksin B (myobloc) ve Incobotulinum toksin A (xeamin) tipleri ise; Amerika ve Avrupa’da yaygın olarak kullanılan çeşitlerdir. Botulinum toksin tip A’ya antikor geliştiren hastalarda myobloc, alternatif bir botox formudur. Bu tip hastalarda Rimabotulinum toksin B kullanılabilir. Myobloc muadili ise, İngiltere üretimi nörobloc’tur.
Botox’u birinci olarak göz hekimi olan, Alan Scott 1960-1970’li yıllarda şaşılık tedavisinde kullanmaya başlamıştır. Daha sonra Kolombiya Üniversitesi’nde çeşitli nörolojik hastalıklarda (servikal distoni vs.) botoks tedavisi denenmiştir. Botoks’un birinci ismi “Occilinum” dır. Allergan’a devredildiği devir, isim değiştirilerek botoks yapılmıştır.
Yüzün üst kısmında ekseriyetle mimik kaslarının çalışması sonucunda oluşan mimik çizgileri; yüzün alt kısmında dudak muhitine daha yakın olmak üzere bölge çekiminin tesiri ile sarkmalardan ötürü oluşan kırışıklıklar, ileri yaşlarda varlığından rahatsız olduğumuz, görmek istemediğimiz manzaralardır. Yüzün üst kısmındaki mimik kaslarının tekrar tekrar kasılması ve dokuda meydana gelen ezilme ile oluşan kırışıklıkları gidermek için en tesirli prosedür mimik kaslarını durduran ve doku ezikliğinin önüne geçen botilium toksin tatbikidir. Botilium toksin kaslara gelen had ihtarını durdurarak kasta muvakkat paralizi oluşturur. Kas kasılamadığından ötürü kırışıklıklar, ince çizgiler kaybolur.
Mimik kaslarının kasılması ile oluşan kırışıklıklar; dinamik çizgiler ve statik çizgiler olarak ikiye ayrılır.
Dinamik çizgiler erken devirde yani genç yaşta sabit haldeyken görülmez. Yalnızca mimik yaparken, yüz hareket halindeyken görülür. Vakitle çizgiler derinleşir. Hareket etmeyen ve mimik yapmayan yüzde sarih bir biçimde kırışıklıklar görülür, bunlara da statik çizgiler denir. Dinamik çizgiler, botoks pratiği sonucu külliyen kaybolurken, statik çizgiler ise botoks pratiği ile bazen büsbütün giderilemeyebilir. Bunun üzerine kırışıklık tedavisinin tam tahlili için botox tatbikine farklı prosedürlerde eklenmesi gerekebilir. Bunlar; plexr, lazerle kırışıklık açma, dolgu üzere sistemlerdir. Lakin bu yolların hepsi, botoks yapıldıktan sonra uygulanabilecek süreçlerdir.
Botox pratiği umumî olarak estetik hedefli kullanılmaktadır. Alın kırışıklıkları, kaş ortası kaş çatma çizgisi, göz kenarı kazayağı çizgileri, burun kenarı tavşan çizgileri, dudak üstü sigara çizgileri, estetik hedefli tasarruf ortamlarıdır.
Kozmetik dışında çeşitli nörolojik hastalık endikasyonlarında da bu tatbik kullanılmaktadır. Kronik migren hastalarında, erkeklerde skrotum rahatsızlıklarında testislerde, inme sonucu oluşan kas spazmlarında, umumî cerrahi de anal fissürlerde, ürolojide mesane şiddetli aktivitesinde, terlemede; koltuk altı, el, ayakaltı ölçüsüz terlemesinde tedavi emeliyle kullanılabilir. Başkaca kasık nahiyesindeki terlemelerde de yeni yeni kullanılmaya başlanmıştır.
Tatbik biçimi, dozu ve tatbik noktaları çok kıymetlidir, yetkili kimseler tarafından yapılması gerekmektedir. Yerinde kompetan olan dermatologlar ve plastik cerrahlar tarafından süreç gerçekleştirilmelidir.
Her isteyene botoks yapılmamalı; nörolojik illeti sahip insanlara, kas güçsüzlüğü olan hastalara, gebe ve emziren validelere katiyen botoks yapılmamalıdır. Bu sürecin kalıcılık müddeti 4-6 ay arasında değişmektedir. Süreç mühleti 4-5 dakikadır. Ağrısız olan ve ince enjektörler ile yapılan bu süreçte, hastanın isteğine nazaran uyuşturucu krem uygulanabilir.
Tatbik sonrası hastanın dikkat etmesi gereken hususlardan kimileri;
· 4 saat boyunca yatılmamalı
· Baş aşağı eğilmemeli
· Botoks’un uygulandığı kesimlerde egzersiz yapılmalıdır.
Rastgele bir yan tesiri bulunmamasına karşın, yanlış yapıldığı hengam kaş ve beğenilen düşme yapabilir, dozu kaçtığı devir süreksiz felç oluşabilir ancak bu durum kalıcı değildir.
