BUCAK
Burdur Bucak İlçesi
İLÇENİN TARİHÇESİ: Bucak İlçesi ve çevresinin tarihi M.Ö.1900 yıllarına kadar uzanmaktadır. Belirtilen tarihte Bucak İlçesine bağlı şimdiki Çamlık Köyü yakınlarındaki Cremna Bölgesinde Pisidialıların yerleştiği bilinmektedir. Bu bakımdan ilçenin ilk yerleşim yerinin Cremna olduğu kuvvetli muhtemeldir.
Tarihin her döneminde Bucak çevresi bir çok devletin egemenlik sahası içinde görülmektedir. Günümüze kadar uzanan tarihi kalıntılar, ören yerleri, hüyükler bunu belgelemektedir. Pisidialılar M.Ö. 1200 Yıllarında Frig egemenliği altına girmişler, daha sonra bölgede sırasıyla Selekoslar, Yunanlılar, Romalılar, Bizanslar, Selçuklu Devleti, Osmanlı İmparatorluğu egemenliklerini sürdürmüşlerdir.
Türklerin 1071 yılındaki Malazgirt Zaferi sonucu Anadolu’ya girmelerinden sonra 1204 yılları III. Kılıçarslan zamanında Türkler bölgeye gelerek yerleşmişlerdir. Anadolu Beylikleri zamanında Isparta ve Burdur civarında yaşayan Hamitoğulları ile Antalya çevresinde yaşayan Tekeoğulları arasında yaşanan uzun çatışmalar sonucu Hamitoğulları bölgeyi ele geçirmiş ve bölgeye yerleşmişlerdir. Tarihi kalıntılardan ve kayıtlardan anlaşıldığına göre bu dönemde İlçe çevresinde yerleşimler olmuştur.
Bugünkü Çamlık Köyünde Girmiye yerleşim merkezi kurulmuş, bu köy uzun süre Teke Sancağına bağlı bir nahiye ve kaza olarak kalmıştır. Kocaaliler (Melli)’ de de yerleşimlerin ilk temeli bu dönemde atılmıştır. İncirhan çevresinde incirli köy, şimdiki incirdere köyü yakınlarında Güğüp köyü, bugün ilçemizde Turba denilen mevkide Hamit Köyü, şu anda sanayii sitesinin bulunduğu yerde Onac Köyü o dönemin önemli yerleşim merkezleridir. Büyük Türk gezgini Evliya Çelebinin Seyahatnamesinde Elmalı, Istanaz Korkuteli)’ den Ispartaya geçişinde “İncirli Teke Toprağında bir Müslüman Köyüdür” cümlesi İncirli Köyünün varlığını doğrulamaktadır.
Bu köylerin günümüze kadar ulaşabileni sadece Girmiye (Çamlık Köyü)’ dür. Diğerleri günümüze kadar ulaşamamışlardır. Bunun sebebinin Şahkulu (Baba Tekeli) baskınları ile 1830 ortaya çıkan ve yedi yıl süren pek çok insanın öldüğü veba salgınları olduğu söylenmektedir.
COĞRAFİ KONUM:
KONUMU : Akdeniz Bölgesinin Antalya bölümünde yer alan Bucak, Burdur iline bağlı çevresinin gelişmiş bir ilçesidir. 30-31 doğu meridyenleri ile 35-38 kuzey paralelleri arasında yer almakta; Yüzölçümü ise 1436 kilometrekaredir. Burdur – Antalya karayolu üzerinde yer alan ilçe merkezinin Burdur’a uzaklığı 44 km, Antalya’ya olan uzaklığı ise 80 km.’ dir.
Ovaya doğru uzanan bir vadinin taban ve iki yakasında kurulan ilçe merkezinin coğrafi yapısı iki bölüme ayrılmaktadır. Burdur-Antalya karayolunun batısında yer alan bölüm ovalık, doğusunda kalan bölüm ise dağlık ve ormanlık bir araziden oluşmaktadır. Doğudaki dağlar Teke Yöresindeki Bey dağlarının bir devamı olarak güney-kuzey doğrultusunda uzanır. İlçenin batı kesimindeki ovalar ise dağların doğrultusuna uyarak güneyden kuzeye doğru sıralanır. İlçenin denizden yüksekliği 850mt. civarında olup ortalama yükseklik 750 mt.’ dir.
İlçenin topraklarını doğudan Isparta İlinin Sütçüler İlçesi, Güneyden Antalya İli, Batıdan Burdur Merkez İlçesi ve Kemer İlçesi, Kuzeyden Çeltikçi ve Ağlasun İlçeleri çevrelemektedir.
BİTKİ ÖRTÜSÜ : İlçenin doğusunu kaplayan dar ve geniş karakterli vadilerden oluşan dağlık arazi, Isparta İli sınırındaki Aksu nehrine kadar %40’ lık bir eğimle iner. Burada hava biraz daha ılıktır. Bu bölgede köyler genellikle dağınık ve bölge tamamen ormanlarla kaplıdır. Ormanların % 86 ‘sını Kızıl Çam, % 6’ sını ardıç, % 4’ ünü sedir, % 2’ sini meşe, % 1’ ini Kızılağaç ve %1 ‘ini diğer ağaç türleri teşkil etmektedir. Ayrıca bu bölgede Antep Fıstığı, Zeytin ve İncir ağaçları da yer almaktadır.
İlçenin batısında kalan ovalık arazide bölümler dar ve geniş sahalarla birbirine irtibatlı düz ve verimli topraklardır. Bu bölgede tepecikler pınar meşesi denilen çalılıklarla kaplıdır. Kestel, Heybeli, Yüreğil Köyleri ile Ürkütlü Beldesinin kuzeyindeki dağların yüksek kısımları çam, ardıç ve meşe ağaçlarıyla kaplıdır.
AKARSULARI: Onaç Çayı:Çeltikçi İlçesini Bağsaray Beldesi dağlarından doğarak İlçemiz Dağarcık, Alkaya ve Seydiköy arazilerinden geçerek Onaç sel kapanında toplanır.
Aksu: Isparta ile Eğirdir İlçesi Aksu Bucağından çıkarak , Isparta çayı ve yine Isparta’nın Çandır köyünden çıkan Göksu ile birleşir.İlçemiz ,Çamlık ve Elsazı köylerinin arazilerinden geçerek Karacaören –1 ve Karacaören-11 barajlarından geçtikden sonra Antalya ovasına dökülür.
Kestel Çayı: İlçemiz Kestel dağı ve köyünden doğarak kurutulan Kestel Gölü içerisinden geçer, yine aynı arazideki düdenlere dökülür.
Kızılsu: İlçemiz Kocaaliler beldesinin kırmızı topraklı dağlık ve ormanlık arazilerinden yağışların bol olduğu zamanlarda akar, İlçemiz Gündoğdu beldesindeki sel kapanında birikir.
GÖLLER VE BARAJLAR: İlçe sınırları içerisinde sürekli suyu bulunan doğal bir göl yoktur. Yağışların bol olduğu yıllarda Kestel,Heybeli(Ambahan),Yüreğil köylerine ait arazilerde göl oluşmakta ve yaz aylarına doğru bataklık halini almaktadır. D.S.İ. Bölge Müdürlüğünün çalışmaları sonucu buralar kurutularak son yıllarda tarıma elverişli hale getirilmiştir.
Aksu nehrinin İlçemiz sınırlarından geçtiği Karacaören köyünde Karacaören-I , Çopanpınar, Kocayer ve Kargı köylerinde Karacaören-II baraj gölleri oluşmuştur. Bu barajlar taşkından koruma ve elektrik üretme amacıyla kurulmuştur Isparta – Antalya karayolunun geçtiği bu bölge ormanlar ve baraj gölleri ile birlikte eşsiz güzellikler oluşturmaktadır.
DAĞLAR: İlçenin doğu ve kuzey bölümleri dağlarla kaplıdır. Doğudaki dağlar Beydağlarının devamıdır. İlçenin kuzey bölümünü kaplayan dağlar tektonik havzayı güney ve güneydoğudan sınırlayan dağlardır. Bunlardan en yüksek olanı 2336 mt. ile Kestel dağındaki Katrancık tepesidir.
İKLİMİ: Bucak ilçesinin iklimi tam bir geçiş iklimidir. İlçede Akdeniz iklimi ile İç Anadolu’nun kara iklimi arasında bir iklim görülmektedir. Yağış bakımından Akdeniz iklimi ,sıcaklık koşulları bakımdan İç Anadolu iklimi yaşanır. Melli (Kocaaliler ) bölgesinin bir bölümü ile Aksu vadisinde kalan bölümlerde tamamen Akdeniz iklimi yaşanmaktadır. Karasal iklimin görüldüğü yerlerde kış mevsiminde soğuklarla birlikte kar yağışı görülmekte olup; ancak 2-3 günden fazla kalmamaktadır.
Kış aylarında karasal iklim görülen yerlerde ısı –5 dereceye kadar düşer. Yağışlar genellikle kış ayları ve bahar girişinde görülür. Yaz aylarında ise kurak ve sıcak bir iklim görülür, genellikle ısı 40 dereceye kadar yükselir. Ortalama sıcaklık 15 derece dolayındadır.
ZENGİNLİK KAYNAKLARI: Yer altı zenginlikleri bakımından Kestel köyü ve İncirdere köylerinde mangenez yataklarına sahip olup,ancak işletilmemektedir. Çamlık ,Karaseki, Beleören ve Üzümlübel köylerinde zengin traverten mermeri yatakları işletilmektedir.
İlçemiz ova köylerinin arazilerde taban suları mevcuttur. Kuyu ve sondajlarla yeryüzüne çıkarılan sular içme ve sulamada kullanılır.
KASABA VE MAHALLE İSİMLERİ :
01 Bucak İlçe Merkezi
02 Çamlık Belediyesi
03 Gündoğdu Belediyesi
04 Kızılkaya Belediyesi
05 Ürkütlü Belediyesi
06 Kocaaliler Belediyesi
MERKEZ MAHALLELER
1 Alaittin Mah.
2 Barbaros Mah
3 Cami Mah.
4 Çavuşlar Mah.
5 Çukur Mah.
6 Fatih Mah.
7 Karayvatlar Mah.
8 Konak Mah.
9 M. Akif Mah.
10 Mimar Sinan Mah.
11 Oğuzhan Mah.
12 Pazar Mah.
13 Sanayii Mah.
14 Yeni Mah.
15 Yörükler Mah.
16 Yunus Emre Mah.
İLÇEYE BAĞLI KÖYLER:
01 Alkaya Köyü
02 Avdancık
03 Belören
04 Beşkonak
05 Dağarcık
06 Dutalan
07 Elsazı
08 İncirdere
09 Karaaliler
10 Karacaören
11 Karapınar
12 Kestel
13 Kuşbaba
14 Seydiköy
15 Susuz
16 Taşyayla
17 Üzümlübel
18 Boğazköy
19 Heybeli
20 Karaot
21 Keçili
22 Kızılcaağaç
23 Uğurlu
24 Yuva
25 Yüreğil
26 Çobanpınar
27 Demirli
28 Karaseki
29 Kargı
30 Kavacık
31 Kızıllı
32 Kızılseki
33 Kuyubaşı
İLÇEDE BULUNAN KAMU KURUMLARI VE KURULUŞLARI:
İlçede Bulunan sağlık Kurumları:
a-Hastaneler; Bucak Devlet Hastanesi İlçe düzeyinde son derece yüksek standartla ,modern tıbbi cihazlarla , 200 yatak kapasitesiyle,mevcut 190 yatak sayısıyla, 17 pratisyen ,25 uzman doktoruyla, 71 hemşire ve 18 ebesiyle ,7 Anestezi teknisyeni, 9 Röntgen Teknisyeni, 9 Laboratuvar teknisyeni 14 sağlık Memuru ve 62 personel, 4 ameliyathane ve 8 diyaliz makinesiyle sağlık hizmeti vermektedir. .
b-Sağlık ocakları; İlçemiz Merkezinde 1 ve 2 Nolu Sağlık Ocakları ile Kızılkaya, Kestel, Kuşbaba, Ürkütlü, Kocaaliler, Karapınar, Gündoğdu ve Çamlıkta bulunan sağlık ocakları ile birlikte 10 adet sağlık ocağı, Taşyayla, Seydiköy, Karaot, Boğazköy, Uğurlu, Susuz, Karaaliler, Kızılseki, Demirli, Elsazı, Karacaören, Çobanpınar, Kargı, Kızıllı, Yüreğil, Heybeli ve İncirdere Köylerimizde Sağlık Evlerimiz bulunmaktadır . T oplam 16 doktor, 16 Hemşire, 43 ebe, 7 Sağlı Memuru, 1 Çevre Sağlığı Teknisyeni,3 Laborant, 16 personel ile birlikte vatandaşımıza hizmet vermeye devam etmektedir.
Ayrıca sanayi sitesi mevkiinde Bucak Esnaf Kefalet ve Kredi Kooperatifi Hastanesinin inşaatı devam etmektedir. Bu hastanenin hizmete açılmasıyla Bucakta Sağlık hizmetleri yönünden sıkıntı kalmayacaktır. Merkez,Belde ve köylerimizdeki Sağlık Ocaklarında koruyucu hekimlik, çevre sağlığı ,poliklinik ,hıfzısıhha sağlık eğitimi ve aile planlaması hizmetleri en iyi şekilde verilmektedir.
İlçemizde Başbakanlık Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğüne bağlı 06-12 yaş grubu çocukların bakımının ve rehabilitasyonunun yapıldığı İsmail SARI Zihinsel Özürlü Çocuklar Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi 1996 yılında hizmete girmiştir.50 yatılı çocuk kapasitesi olan merkezimiz de , Antalyada ikamet eden hayırsever işadamımız İsmail SARI tarafından yaptırılmış;Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumuna devredilmiştir. Bu kuruluşumuz halk katkılarına açık , yardımlarının kabul edildiği bir kuruluştur.
İlçemiz Okullar Caddesinde açılan Özel Bucak polikliniği de halkımıza Teşhis, Tedavi, Laboratuar gibi sağlık konularında 24 saat hizmet vermektedir.
İlçede Bulunan ilköğretim okulları ve Liseler: Cumhuriyetimizin kurucusu ulu önderimizin eğitimin önemini belirten bu sözlerine göre Bucaklı inanır ki bir toplumun geleceği düzenli bir eğitim sistemi ile garanti altına alınabilir. Toplumlar ne kadar zengin ve varlıklı olurlarsa olsunlar düzenli bir eğitime sahip değillerse bu varlıklar tükenmeye mahkumdur.
Eğitimin önemini iyi bilen, eğitime inanmış ve candan gönül vermiş Bucakta ilk resmi okul olan Oğuzhan İlköğretim Okulu 1927 yılında açılmıştır. Cumhuriyet dönemi ile birlikte eskiden mahalle mekteplerinde yapılan eğitim, günün şartlarına uygun olarak okullarda hızla verilmeye başlanmıştır. Ulu önderin Harf İnkılabı ve Eğitim seferberliği ile ilçe ve köylerinde yeni okullar inşa edilmiş, daha önceleri yerleşim merkezinin tarım ve hayvancılığa elverişli olması nedeniyle eğitime önem verilmediği görülmüşse de bu dönemdeki çalışmalar ve yapılan okullar cumhuriyet dönemi ile birlikte ilçe insanının birden eğitime yöneldiği görülmektedir.
Cumhuriyetimizin 75. yılında Bucak ilçesinde okur yazar oranının % 100 lere yakın olması Bucaklının eğitime verdiği önemin bir kanıtıdır. İlçe merkezi ve köylerde İlköğretim okulları yeni binalarında çağdaş bir eğitim vererek ülkemizin geleceği çocuklarımızı lise ve dengi okullara hazırlamaktadır. Sekiz yıllık zorunlu eğitimin başlangıcından bu yana personel, bina, araç ve gereç yönünden önemli sorunla karşılaşılmamış; bundan sonra da karşılaşılmayacaktır.
Bucak İlçesinde okulsuz köy yoktur. Ancak öğrenci mevcutlarının az olması nedeniyle 27 yerleşim biriminin okulu taşımalı sisteme dahil edilmiştir. İlçemiz okulları bünyesinde ve bağımsız olmak üzere 14 ana sınıfı mevcuttur. 18 birleştirilmiş sınıflı ilköğretim okulu, birisi ilçe merkezinde altısı köy ve beldelerde olmak üzere toplam 7 tane beş sınıflı ilköğretim okulu, altısı köy ve beldelerde, altısı ilçe merkezinde 12 adet ilköğretim okulu açık bulunmaktadır.
İlçemizde lise meslek liselerinin hemen hepsi mevcuttur. Bucak lisesi ve bünyesinde yabancı dil ağırlıklı lise, Kızılkaya beldemizde Kızılkaya lisesi genel liselerimizi oluşturmaktadır. Bunlarla birlikte Fen Lisesi, Anadolu Lisesi, Endüstri Meslek Lisesi, Kız Meslek Lisesi, İmam Hatip Lisesi ve bünyesinde Anadolu İmam Hatip Lisesi, Sağlık Bakanlığına bağlı Sağlık Meslek Lisesi öğretime devam etmektedir. Örgün eğitimin yanı sıra yaygın eğitim hizmetleri Halk Eğitim Merkezi ve Çıraklık Eğitim Merkezi tarafından verilmektedir.
Bucak İlçesinde Halk Eğitim Merkezi 1981 yılında kurulmuş ve faaliyetlerini günümüze dek devam ettirmektedir. Özellikle Ulu Önder Atatürk’ün doğumunun 100. yılı nedeniyle düzenlenen okuma-yazma kurslarında başarı sağlayarak o günlerde ilçe genelinde % 85’ lerde olan okur-yazar oranını Cumhuriyetimizin 75. yılında % 100’ lere yaklaştırmıştır. Ayrıca Mesleki genel bilgi, sosyal ve kültürel kurslar her yıl düzenli olarak açılmış, kuruluşundan bu yana giyim, makine nakışları, trikotaj, el sanatları, bilgisayar operatörlüğü, kalorifer ateşçisi yetiştirme kursları, sosyal ve kültürel kurslarla yaklaşık 6.500 civarında insanımıza eğitim verilmiştir. 1990 yılında mahalli imkanlarla kurulan bilgisayar labarutuvarı amacına ulaşmış çok sayıda insanımız eğitilerek ilçe içerisinde ve çevre il ve ilçelerde istihdam edilmişlerdir. 1986 yılında kurulan Çıraklık Eğitim Merkezi 50 aday çırak, 202 çırakla eğitime başlamış, şu anda sanayii sitesi sosyal tesislerinde hizmetini sürdürmektedir. Açılışında dokuz meslek dalıyla eğitime başlayan Çıraklık Eğitimi Merkezi bugün itibariyle 89 meslek dalında eğitim verebilecek durumdadır.
Bucak İlçesi 1997-1998 Eğitim Öğretim yılında açılan S.D.Ü. Hikmet TOLUNAY M.Y.O. ile Yüksek Öğretimle tanışmış, S.D.Ü. Emin GÜLMEZ Teknik Bilimler M.Y.O’nun açılması ile ilçemizde Yüksek Okul sayısı ikiye çıkmış, S.D.Ü Zeliha TOLUNAY Eğitim Fakültesi önümüzdeki Eğitim-Öğretim yılına yetiştirilerek açılacaktır.
.İlköğretimde / Ortaöğretimde Derslik başına düşen öğrenci sayısı
İlçemizde 2004-2005 öğretim yılında, 143 derslikte 3121 orta öğretim, 379 derslikte 7353 öğrenci olmak üzere toplam 522 derslikte 10474 öğrenci öğrenim görmektedir.
. Öğretmen ve Öğrenci sayıları
(2004-2005 eğitim- öğretim yılında) İlçemizde 11 lise, 9’u merkezde olmak üzere 32 İlköğretim okulu, 1 Anaokulu ile toplam 45 adet kurum 483 merkezde, 158 Köylerde olmak üzere 641 öğretmen, 7950’si merkezde 2524’ köyde olmak üzere 10473 öğrenciye hizmet vermektedir. 2’si ilçe merkezinde 10’u Köylerde toplam 12 adet taşıma merkezi okullarda 1320 öğrenciye taşımalı eğitim öğretim verilmektedir.
. İlköğretim/Ortaöğretimde Okullaşma oranları
Diğer Kamu Kurumları ve Kuruluşları:
İLÇEMİZDE BULUNAN RESMİ KURUM VE KURULUŞLAR
Kaymakamlık
Askerlik Şubesi Başkanlığı
Belediye Başkanlığı
Adliye
Sivil Savunma Memurluğu
Hikmet TOLUNAY Meslek Yüksek Okulu
Emin GÜLMEZ Teknik Bilimler Meslek Yüksek Okulu
İlçe Jandarma Bölük Komutanlığı
İlçe Emniyet Müdürlüğü
Noter
İsmail Sarı Zih.Öz.Çoçuklar Bak. Ve Reh. Merkezi
Müftülük
Tapu Sicil Müdürlüğü
Kadastro Şefliği
Özel İdare Müdürlüğü
Nüfus Müdürlüğü
Mal Müdürlüğü
Vergi Dairesi Müdürlüğü
İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü
Sağlık Grup Başkanlığı
İlçe Tarım Müdürlüğü
İlçe Halk Kütüphanesi Müdürlüğü
Orman İşletme Müdürlüğü
Posta İşletme Müdürlüğü
Türk Telekom İşletme Amirliği
Tedaş
Yaprak Tütün İşletme Müdürlüğü
İlçe Spor Müdürlüğü
Tarım Kredi Kooperatifi
İLÇENİN EKONOMİK YAPISI: 1926 yılında ilçe olan Bucak 1960 lı yıllardan sonra ekonomik yönden güçlenmeye başlamıştır. Bu yıllardan sonra ilçe ekonomisinde büyük değişme ve gelişmeler gözlenmiştir. Bu gelişme Türkiye ekonomisinin üzerindedir. Bu gelişmenin nedenleri arasında en önemli faktör taşımacılıktır. İlçenin Antalya’ ya yakınlığı, bölgeyi diğer illere bağlayan karayolunun üzerinde bulunması ilçe halkının taşımacılığa yönelmesinde önemli etken olmuştur. Taşımacılık ile birlikte ihtiyaç haline gelen araç tamirciliği, karoser atölyeleri ile küçük sanayii birden gelişmiştir. Bu da o dönemde yüzlerce ailenin iş imkanına kavuşmasını sağlamıştır. Özellikle 1970-1980 li yıllarda Bucaklı karoser ustalarının yaptıkları kamyon kasaları Türkiye genelinde ün yapmış, Türkiye’nin dört bir yanından gelen kamyoncular kamyon kasalarını Bucakta yaptırmışlar, bunun yanısıra araç tamirciliğinin yan kolları olan oto boyacılığı, oto elektrikçiliği, makasçılık vb. alanlarda yaygınlaşmıştır. Bu dönemin ilçe ekonomisine büyük katkıları olmuştur. 1980 li yılların sonuna doğru yurdun her yerinde sanayii alanında gelişmeler başlayınca oto tamirciliği ve kamyon karoserciliği duraklamıştır. Bu durumu yaşayan küçük esnaf ve sanatkarlar tamirciliği bırakıp, imalata yönelmişler. Bu alanda uğraşı vermişler; bunda da başarılı olmuşlardır. Bu nedenle ilçedeki sanayii üç bölümde incelemek gerekir.
Küçük Sanayii :
Özellikle oto sanayii ve buna bağlı kollarda gelişmiştir. Önceleri Belediyeye ait dükkanlardan oluşan dar mekandaki sanayii sitesi ilçemizin Burdur çıkışındaki yeni yerine taşınmış burada rahat bir mekanda hizmet vermektedir. Sanayii sitesinde otomobil, kamyon, otobüs, traktör, ziraat aletleri, iş makineleri vb. araçların tamirini ve bakımını yapan bir çok esnaf bulunmaktadır.
Bucak’ ta 3.150’ nin üzerinde küçük sanayii esnafı vardır. Küçük sanayinin özellikle oto sanayinin ileri düzeyde oluşu yeni bir ticaret dalının doğmasına neden olmuştur. Bu oto parçaları ticareti olup, yerli ve yabancı her türlü aracın yedek parçasını ilçede bulmak mümkündür. Küçük sanayiciler bu alandaki faaliyetlerini sürdürerek ilçeyi ekonomik hareketliliğe sevk etmişlerdir. Bucak küçük sanayii kooperatifinin yürüttüğü 362 üyeli şimdiki sanayii sitesinin yapımından sonra 100 üyelik ek sanayii sitesinin inşaatları tamamlanmış ve hizmete girmiştir.
Atölye İşletmeleri :
İlçede oto tamirciliğinin yaygın olması yörenin yeterli orman kaynaklarının bulunması inşaat sektörünün hareketli olması vb. nedenlere dayalı olarak atölye işletmeciliğinin gelişmesine neden olmuştur. Motor yenileme, torna tesviye, karoser, ağaç, demir ve plastik doğrama vb. atölyelerde genellikle sanayii sitesi içerisinde yer almaktadır. Daha önceki bölümlerde belirtildiği gibi Bucak sanayii esnafı üretime dönük çalışmalara önem vermiş, bu konuda başarı sağlamıştır. Sanayii sitesi içerisinde oto yan sanayii alanında üretim yapan bir çok atölye mevcuttur. Bunları şu şekilde sıralayabiliriz :Oto elektrik parçaları, far anahtarı, elektrik butonları, sinyal, far, silgeç kolları , bay pas pompası, eksoz freni, plastik döşeme parçaları vb. oto parçalarıdır. Ebatı ve şekli bilinen her türlü parçayı yapabilecek kapasitede bir çok atölye mevcuttur.
Fabrikalar :
Son yıllarda ilçede fabrikaya olan eğilim artmıştır. Fabrikanın temelini 1960 lı yıllardan sonra gelişen küçük sanayii’ e bağlıdır. Bu fabrikaların kurucularının çoğu küçük sanayii esnaflığından gelmektedir.
Yörenin toprağının elverişli olması toprak sanayii’ nin de gelişmesine neden olmuştur. Bu gün Bucak’ ta 7 tuğla fabrikası mevcut olup, yaklaşık 500 civarında istihdamı sağlanmıştır.
İnşaat sektörüne hitap eden iki portatif iskele fabrikası, otomotiv sanayiine hitap eden piston ve gömlek fabrikası yine inşaat sektörüne üretim yapan büyüklü küçüklü 14 mermer işleme fabrika ve atölyesi, çelik kapı kasa fabrikası, akü fabrikası vb. küçük atölyeler ilçe ekonomisine canlılık getiren kuruluşlardır.
I. Tarım ve Hayvancılık:
1- Tarım :
İlçede iklimin ılıman oluşu ve arazinin elverişli olması her türlü ziraatın yapılmasına imkan vermektedir. İlçe ve Köylerinde toplam 8975 çiftçi ailesi bulunmaktadır. Bunlar 236.428 Da kuru, 63.572 Da sulu olmak üzere toplam 300.000 Da tarım alanında her türlü ziraat yapmaktadır.
Yağlı Tohumlar:Haşhaş , susam ,yer fıstığı ve az miktarda ayçiçeği üretimi yapılıp ,ayçiçeği yağ sanayiinde diğerleri çevre pazarlarında tüketilmektedir. Haşhaş üretimi Bucak Toprak Mahsülleri Ofisi Ajans Müdürlüğü tarafından denetimli olarak yapılmakta ,içerisinde uyuşturucu içeren haşhaş kapsülü yine ofis tarafından satın alınmaktadır.
Yumrulu Bitkiler :Kuru soğan , sarımsak ,patates üretilmektedir. Çevre pazarları ve yurt içinde pazarlaması yapılmaktadır.
Yem Bitkileri:Yonca , sudan otu ,fiğ ,mısır üretimi yapılır. Bunlar sadece çiftçilerin kendi ihtiyaçlarını karşılamak için üretilmektedir.
Hububat:Bucak’ta yaklaşık 7731 hektar alanda yapılan ekimden 19.714 ton buğday ,6816 hektar alandan 17.028 ton arpa ,596 hektar alandan 1073 ton yulaf elde edilmektedir. Çiftçiler hububatın bir bölümünü T.M.Ofisine bir kısmına da tüccara satmaktadır.
İlçemizin tarımsal amaçlı makinesine bakacak olursak ;
Sayısı : Makinenin Adı :
1645 Traktör
1720 Römork
19 Biçer Döver
211 Patoz
1200 Süt Sağım Makinesi
42 Balya Makinesi
2- Hayvancılık :
İlçemiz doğa şartları bakımından hayvancılığa elverişlidir. Bu nedenle İlçemizde hayvancılık oldukça iyi durumdadır. Bölgede süt ve besi sığırcılığı , koyun, keçi ve kümes hayvancılığı yapılmaktadır. 1986 yılına kadar süt ve besi sığırcılığına pek önem verilmeyen İlçemizde genellikle küçük baş hayvancılığı (koyun, keçi), büyük baş hayvan olarak yerli ırklar üretilmiştir. Yerli ırklardan istenen et, süt verimi elde edilemediği için Avrupa ırklarına yönelinmiş yurt dışından ithal edilen kültür ırkı süt hayvanları ve düveler üstün verimli hayvan spermleri ile hayvancılığın kalitesi yükseltilmiştir. Hayvancılık köylerimizin hepsinde yapılmaktadır. Üretilen sütler yerleşim birimlerindeki kooperatifler aracılığı ile toplanarak değerlendirilmektedir. Bucak İlçesi ve köylerindeki günlük süt üretimi 65-70 ton civarındadır. Bu sütlerin yaklaşık 30 tonu yine ilçemizde bulunan 8 mandıra tarafından alınmakta ve işlenmekte, geri kalan 40 ton civarındaki sütte İlçemizde bulunan iki adet süt toplama merkezinden yurdumuzun değişik illerine gönderilmektedir.
Kümes hayvancılığı çevre il ve ilçelere göre ilçemizde daha iyidir. Özellikle Seydiköy, Alkaya, Dağarcık ve ilçe merkezi dahil Karapınar, Karaaliler, Kızılcaağaç köylerinde yumurta tavukçuluğu yapılmakta, bir çok aile geçimini bu yoldan sağlamaktadır. Ayrıca İlçe merkezi ve köylerde her ailenin kendi ihtiyacını karşılayacak kümes hayvanı mevcuttur.
İlçenin Hayvan Varlığı:
15.500 Sığır
26.000 Keçi
19.000 Koyun
70.000 Tavuk
200 Devekuşu
3-Balıkçılık : Balıkçılıkta ilçemizin önemli geçim kaynaklarındandır. Karacaören I Baraj gölünde 30.000 dönüm alanda göl balıkçılığı yapılmakta, balık çeşitlerini sazan, levrek, kefal ve yayın oluşturmaktadır. Bu gölde Karacaören, Elsazı ve Kızıllı köylerinin balıkçılarına ait %80 ‘ i motorlu kayıklar oluşturmakta, bu kayıkların ruhsatlandırma işlemleri İl Tarım Müdürlüğü tarafından yapılmaktadır. Gölden elde edilen balıklar yine bu üç köyün birlikte kurmuş olduğu Su Ürünleri Kooperatifi tarafından değerlendirilmektedir.
Karacaören II Baraj gölünde 750 dönüm alanda balıklandırma çalışmaları yapılmaktadır. Son yıllarda havuz balıkçılığı konusunda ilgili çalışmalar yapılarak halk alabalık üretimine özendirilmiştir. Karacaören I ve II baraj göllerinde sayıları onu geçen kafes balıkçılığı ile birlikte Kestel köyünde 3, Heybeli’de 1, Pamucak’ta 1, Elsaz’ında 1, Dutalan’da 1, Kuşbaba’da 1 olmak üzere 8 adet havuz balıkçılığı yapılmaktadır. Haftanın Perşembe ve Pazar günlerinde halk pazarı kurulmaktadır. Bu pazarlarda yörede yetiştirilen ürünler alınır, satılır.
4- Arıcılık:İlçemiz köylerinde ek kazanç olarak arıcılıkta yapılmaktadır. Gezginci arıcılık şeklinde olan arıcılık son yıllarda zirai ürünlerde görülen hastalık ve haşerelere yapılan ilaçlı mücadeleler arıcılığı olumsuz yönde etkilemiştir. İlçedeki toplam 2.650 adet kovandan 27 ton bal üretilmektedir.
Kooperatifler:Bucak halkı birleşmeyi ,dayanışmayı sever. Birbirlerine yardım etmek Bucak halkının en iyi vasıflarındandır. Bu nedenle ilçemiz merkezinde ve köylerinde aktif olarak çalışan değişik amaçlı kooperatiflerimiz vardır. Şu anda 29 Tarımsal Kalkınma ,6 Sulama ,1 Su ürünleri olmak üzere toplam 36 adet tarımsal amaçlı kooperatifimiz bulunmaktadır. Bu kooperatiflerimizden 1 tanesi 200 başlı süt inekçiliği projesini uygulamaktadır. İlçemizde tarım çoğunlukla günümüzün gerektirdiği makinalarla yapılmaktadır.
II. Sanayi ve ticaret:
Küçük Sanayii :
Özellikle oto sanayii ve buna bağlı kollarda gelişmiştir. Önceleri Belediyeye ait dükkanlardan oluşan dar mekandaki sanayii sitesi ilçemizin Burdur çıkışındaki yeni yerine taşınmış burada rahat bir mekanda hizmet vermektedir. Sanayii sitesinde otomobil, kamyon, otobüs, traktör, ziraat aletleri, iş makineleri vb. araçların tamirini ve bakımını yapan bir çok esnaf bulunmaktadır.
Bucak’ ta 3.150’ nin üzerinde küçük sanayii esnafı vardır. Küçük sanayinin özellikle oto sanayinin ileri düzeyde oluşu yeni bir ticaret dalının doğmasına neden olmuştur. Bu oto parçaları ticareti olup, yerli ve yabancı her türlü aracın yedek parçasını ilçede bulmak mümkündür. Küçük sanayiciler bu alandaki faaliyetlerini sürdürerek ilçeyi ekonomik hareketliliğe sevk etmişlerdir. Bucak küçük sanayii kooperatifinin yürüttüğü 362 üyeli şimdiki sanayii sitesinin yapımından sonra 100 üyelik ek sanayii sitesinin inşaatları tamamlanmış ve hizmete girmiştir.
Atölye İşletmeleri :
İlçede oto tamirciliğinin yaygın olması yörenin yeterli orman kaynaklarının bulunması inşaat sektörünün hareketli olması vb. nedenlere dayalı olarak atölye işletmeciliğinin gelişmesine neden olmuştur. Motor yenileme, torna tesviye, karoser, ağaç, demir ve plastik doğrama vb. atölyelerde genellikle sanayii sitesi içerisinde yer almaktadır. Daha önceki bölümlerde belirtildiği gibi Bucak sanayii esnafı üretime dönük çalışmalara önem vermiş, bu konuda başarı sağlamıştır. Sanayii sitesi içerisinde oto yan sanayii alanında üretim yapan bir çok atölye mevcuttur. Bunları şu şekilde sıralayabiliriz :Oto elektrik parçaları, far anahtarı, elektrik butonları, sinyal, far, silgeç kolları , bay pas pompası, eksoz freni, plastik döşeme parçaları vb. oto parçalarıdır. Ebatı ve şekli bilinen her türlü parçayı yapabilecek kapasitede bir çok atölye mevcuttur.
Fabrikalar :
Son yıllarda ilçede fabrikaya olan eğilim artmıştır. Fabrikanın temelini 1960 lı yıllardan sonra gelişen küçük sanayii’ e bağlıdır. Bu fabrikaların kurucularının çoğu küçük sanayii esnaflığından gelmektedir.
Yörenin toprağının elverişli olması toprak sanayii’ nin de gelişmesine neden olmuştur. Bu gün Bucak’ ta 7 tuğla fabrikası mevcut olup, yaklaşık 500 civarında istihdamı sağlanmıştır.
İnşaat sektörüne hitap eden iki portatif iskele fabrikası, otomotiv sanayiine hitap eden piston ve gömlek fabrikası yine inşaat sektörüne üretim yapan büyüklü küçüklü 14 mermer işleme fabrika ve atölyesi, çelik kapı kasa fabrikası, akü fabrikası vb. küçük atölyeler ilçe ekonomisine canlılık getiren kuruluşlardır.
Ticaret
Bucak , turizmin merkezi durumunda olan Antalya’ya yakınlığı ve Antalya’yı diğer şehirlere bağlayan karayolunun üzerinde bulunmasından ticaret ve turizm yönünden oldukça hareketlidir.
İlçe nüfusunun kalabalık olması, Çeltikçi ,Ağlasun ilçelerinin ilçemize yakın olması ilçedeki ticari faaliyetleri canlı kılmaktadır. İlçe merkezinde konfeksiyon ,tuhafiye,beyaz eşya ,inşaat malzemeleri ,haberleşme cihazları ,pansiyon işletmeciliği vb. alanlarda çok sayıda ticaret erbabı esnaf bulunmaktadır. Kısaca günümüzde ihtiyaç duyulan her türlü malzemeyi ilçemiz esnafında bulmak mümkündür.
Bucak ilçesinde kitre ve salep ticareti de ilçe ekonomisine büyük katkı sağlamaktadır. Dondurma üretiminde kullanılan kitre ve salep Türkiye genelinde pazarlanmakta , ülke ihtiyacının yaklaşık %70 Bucaklı esnaflar tarafından karşılanmaktadır. Sayıları 25’i bulan oto galerileri ve araba bayileri nedeniyle ilçemiz otomobil alım–satım yönünden oldukça hareketlidir. İlçemizde aşağıda adları bulunan ticari kuruluşların ilçe ekonomisindeki hareketliliği belirtmektedir.
Ziraat Bankası ,Türkiye İş Bankası ,Türkiye Halk Bankası ,Türkiye Emlak Bankası ,Akbank, Şekerbank bulunmaktadır. İlçe merkezinde 15 sarraf ve kuyumcu, 22 Anonim şirket, 7 kolektif şirket, 3 komandit şirket, 66 muhtelif kooperatif, 242 limitet şirket vardır. Bucak’ ta çeşitli esnaf ve kesimleri temsil eden ekonomik ve sosyal hayat içerisinde etkili olan oda, dernek ve kurumların sayısı da oldukça fazladır.
Ticaret ve Sanayii Odası :1966 yılında kurulmuş beş kişiden oluşan yönetim kurulu tarafından yönetilmekte olan odanın 680 üyesi mevcut olup, gelirlerini üye aidatları, basılı evrak ve kağıtlardan karşılamaktadır. Yönetim Kurulu Başkanı İlçemiz Esnaflarından Hüseyin ERDEM’ dir. İlçenin ticaret ve sanayii ile işlerini takip ederek yine bu konularla ilgili bilgi ve haberleri üyelerine ulaştırır. Üyelerin resmi kurum ve kuruluşlarla ilişkilerinde yardımcı olur.
S.S. Bucak Esnaf ve Sanatkarlar Kredi Kefalet Kooperatifi : 1163 sayılı kooperatifler kanunu gereğince 1964 yılında ilçemizde kurulmuş olan kooperatifin amacı ortakları olan esnaf ve sanatkarlara devletin vermiş olduğu ucuz faizli kredilerde aracılık yapmaktır. Yönetim kurulu 7 kişiden oluşmakta olan kooperatifin Yönetim Kurulu Başkanı İlçemiz esnaflarından Ali CİVAN’ dır. Kendi binasında hizmet veren kooperatifin sermayesi 572.000.000.000.-TL’ dir. İlçemiz sanayii sitesi karşısında 160 yataklı Esnaf Hastanesinin 11 katlı karkas yapısını tamamlamış olup, hastane hizmete açıldığında üyelerine, ilçe halkına ve bölgemize hizmet verecektir. Yine kooperatifin üyelerine ve ilçe halkına hizmet amacı ile bir ambulans, bir de cenaze nakil aracı mevcuttur.
Bucak Şoförler ve Otomobilciler Odası Başkanlığı: İlçemizde 1964 yılında kurulan odanın 2.901 üyesi vardır. Şoför Esnafının hak ve menfaatlerini korumak esnaf arasında birlik ve beraberliği, yardımlaşmayı sağlamak, resmi kuruluşlar ile şoför esnafı arasındaki iletişimi sağlamak vb. amaçlarla kurulmuş olan odanın yönetim kurulu başkanı İlçemiz esnaflarından Yusuf TOP’ dur. Gelirlerini üye aidatları ve basılı evraklardan temin eden odanın hizmet binası kendine aittir. Altı personeli olan odanın üyeleri ve ilçemize hizmet için bir kurtarıcı ve bir ambulansı bulunmaktadır.
Bucak Esnaf Sanatkarlar Odası : 1969 yılında ilçemizde bulunan Esnaf ve Sanatkarların üyeliği ile kurulmuştur.Esnaf ve sanat sahipleri ile bunların yanında Çalışanların müşterek ihtiyaçlarını karşılamak,meslek faaliyetlerini kolaylaştırmak ,mesleğin genel menfaatlerine uygun olarak gelişmesini sağlamak , mensuplarının birbirleriyle ve halkla ilişkilerinde dürüstlüğü hakim kılmak ve meslek ahlakını ,disiplini korumak gibi amaçlarla kurulan kamu kurumu niteliğinde tüzel kişiliğe sahip meslek kuruluşudur. Oda üyelerinin sicillerini tutar,üyelerin resmi kurum ve kuruluşlarla ilişkilerini düzenleyen Odanın Yönetim Kurulu Başkanı ilçemiz esnaflarından Ali SAĞAR’dır.Oda ayrıca tütün ve tütün mamülleri dağıtım A.Ş.’ni kurarak Tekel ürünlerini pazarlamaktadır.
Bucak Ziraat Odası Başkanlığı: İlçemizde 1963 yılında kurulan Ziraat Odası Kamu Kurumu niteliğinde bir meslek kuruluşudur.6100 civarında üyesi olan Odanın Yönetim Kurulu Başkanı İlçemiz Çiftçilerinden g elirlerini üye aidatları ve basılı evraklardan Zirai ilaç ve tohumluk satışlarından elde etmektedir. Odanın amacı; çiftçi sorunlarını resmi makamlara ulaştırmak çiftçilerin sosyal güvenlik sorunlarını takip etmek ,Köy Tarımsal Kalkınma Kooperatiflerinin kurulmasına destek olmaktır.
Bucak Çiftçi Mallarını Koruma Başkanlığı : Ticaret ve Sanayii Odası Meclis üyeleri, Ziraat Odası Meclis Üyeleri, Belediye Meclisi ve Belediye Başkanlığının katılımı ile seçilen koruma başkanı ve dört yönetim kurulu üyesinden oluşur. 4801 sayılı yasa gereğince çiftçilerimizin ekili, dikili arazilerinin ve araçlarının zarara uğramasında çiftçilerimizi korumak amacıyla kurulan odanın koruma Başkanı ilçemiz çiftçilerinin Mehmet TUĞCU’ dur. Aynı kuruluş çiftçilerimize tohum eleme ve ilaçlamada yardımcı olmaktadır.
Bucak Tütün Ekicileri Koruma Derneği : 1963 yılında Bucak’ taki Tütün ekicileri arasından birlik ve beraberliği sağlamak, yardımlaşma, ekicilerin sorunlarına çare aramak ve Bucak bölgesine has virjinya türü tütünün geliştirilmesine katkı sağlamak amacıyla kurulmuş bir dernektir. 7.000 civarında üyesi bulunan derneğin başkanı aynı zamanda çiftçi mallarını koruma başkanlığını yapan Mehmet TUĞCU’ dur.
İlçemizde bunlarla birlikte Türk Hava Kurumu Şube Başkanlığı, Avcılar ve Atıcılar Kulübü, Hızarcılar Odası Başkanlığı, Sanayici ve İş Adamları Derneği, Huzur Evi Yaptırma ve Yaşatma Derneği, gibi kuruluşlar da yer almaktadır.
Ayrıca İlçemiz merkezi ve köylerinde halkın kök boyası denilen yöntemle boyadıkları iplerden dokunan Döşemaltı, Milas tipi halılar, özellikle turistlerin ilgisini çekmekte, üretilen bu el dokuması halıların da ilçe ekonomisine önemli katkıları vardır.
Burdur-Antalya karayolunda mevcut bulunan petrol satış istasyonları, dinlenme yerleri de ilçe ticareti açısından önemlidir. Bu yol üzerinde turizme hizmet verebilecek kapasitede üç tane dinlenme tesisi mevcuttur.
Yine Isparta-Antalya karayolunun ilçemiz Aksu vadisinden geçen yerlerinde turizme hizmet amacı ile tesisler yapılmaya başlanmış, bunlardan bir tanesi hizmet vermektedir. Bu yol Karacören I ve Karacaören II baraj göllerinin ve ormanlarımızın oluşturduğu güzellikler içerisinden geçmekle ileride yöre insanın ekonomik ve sosyal yönden gelişmelerine sebep olacaktır.
Tarihçe bölümünde belirtildiği gibi ilçemizde tarihin her döneminde yerleşimler olmuş, bu yerleşimlerden günümüze o dönemlerden bir çok tarihi kalıntı ve Örenyerleri kalmıştır. Bu kalıntılardan özellikle Cremna, Susuz Han, İncir Han son yıllarda turistlerin ilgisini çekmektedir. Bu nedenle 1998 yılında Cremna Örenyerine kafeterya yapılarak turizmin hizmetine sunulmuştur.
III. Kültür ve turizm varlıkları:
İlçemizde bulunan bu tarihi kalıntıları şöyle sıralayabiliriz :
CREMNA : İlçemiz Çamlık Beldesinde Bizans veRoma dönemleri daha çok göze çarpmaktadır
KODRULA : İlçemiz Kestel köyünde Roma şehri.
KRİTAPOLİS : İlçemiz Kızılkaya Beldesinde Roma şehri.
SİA (OSİA) : İlçemiz Karaot Köyünde Roma şehri.
KOMANA : İlçemiz Ürkütlü Beldesinde Yunan şehri.
MİLYAS : İlçemiz Kocaaliler Beldesinde Yunan-Roma yerleşmesi.
SUR KALINTISI : İlçemiz Taşyayla köyünde.
İNCİRHANI
SUSUZHAN
CREMNA :
İlçemiz Çamlık Beldesi sınırları içerisinde Aksu (KESTOS) vadisinde etrafı uçurum olan hakim bir tepe üzerinde Pisidialıların kurduğu antik bir şehirdir.
M.Ö. 6. yüzyılda şehir Lidyalıların, M.Ö. 546 ‘ da Perslerin, M.Ö. 333’ te Büyük İskender ‘in (Alexsandır) burayı alması ile Makedonya hakimiyetine girmiştir. Daha sonrada sırasıyla Antigonas’ ın yönetimine, Selevkosların yönetimine ve Bergama Krallığına katılmıştır. M.Ö. 60. yılında Roma yönetimine, M.Ö. 36’ da Galatya yönetimine, M.Ö. 25 yılında tekrar Roma yönetimine girmiştir. Roma İmparatorluğunun ikiye ayrılması ile Doğu Roma (Bizans) yönetimine, M.S. 11. yüzyıl sonunda Türklerin Anadolu’ya gelmesi ile birlikte Türk hakimiyetine girmiştir.
Cremna ‘da günümüze kadar ayakta kalabilen kalıntılar Romalılardan kalmadır. Şehrin etrafı iki metre genişliğinde, 7-8 metre yüksekliğinde surlarla çevrilidir. Şehre batıdan girilir. Şehir ızgara planı olarak kurulmuş Akrapol (Yukarı Şehir) kısmında Form (Meydan), Bazilika (Mahkeme Salonu), Kilise Elsodra (Kemerli Yapısı) ve Kütüphane yapılarından oluşmaktadır. Bunlardan başka Propolion (Anıt Giriş Kapısı), Nympheum (Anıt Çeşme Binası) bulunmaktadır.
1971-1973 yılları arasında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Profesörlerinden Jale İNAN tarafından bilimsel bir kazı yapılmış ve Kütüphane binasında çalışılmıştır, Bina ortaya çıkarılmış ve içerisinden 9 adet mermer tanrı heykeli bulunmuştur. Tüm eserler günümüzde Burdur Müzesinde sergilenmektedir.
1998 yılında turistlerin daha kolay ulaşabilmesi açısından antik şehrin girişine kadar patika olan yol genişletilmiş ve asfalt kaplama yapılmıştır. Gelen turistlerin kullanabilecekleri kafeterya, wc tamamlanarak hizmete girmiştir.
Burdur Bucak İlçesi
İLÇENİN TARİHÇESİ: Bucak İlçesi ve çevresinin tarihi M.Ö.1900 yıllarına kadar uzanmaktadır. Belirtilen tarihte Bucak İlçesine bağlı şimdiki Çamlık Köyü yakınlarındaki Cremna Bölgesinde Pisidialıların yerleştiği bilinmektedir. Bu bakımdan ilçenin ilk yerleşim yerinin Cremna olduğu kuvvetli muhtemeldir.
Tarihin her döneminde Bucak çevresi bir çok devletin egemenlik sahası içinde görülmektedir. Günümüze kadar uzanan tarihi kalıntılar, ören yerleri, hüyükler bunu belgelemektedir. Pisidialılar M.Ö. 1200 Yıllarında Frig egemenliği altına girmişler, daha sonra bölgede sırasıyla Selekoslar, Yunanlılar, Romalılar, Bizanslar, Selçuklu Devleti, Osmanlı İmparatorluğu egemenliklerini sürdürmüşlerdir.
Türklerin 1071 yılındaki Malazgirt Zaferi sonucu Anadolu’ya girmelerinden sonra 1204 yılları III. Kılıçarslan zamanında Türkler bölgeye gelerek yerleşmişlerdir. Anadolu Beylikleri zamanında Isparta ve Burdur civarında yaşayan Hamitoğulları ile Antalya çevresinde yaşayan Tekeoğulları arasında yaşanan uzun çatışmalar sonucu Hamitoğulları bölgeyi ele geçirmiş ve bölgeye yerleşmişlerdir. Tarihi kalıntılardan ve kayıtlardan anlaşıldığına göre bu dönemde İlçe çevresinde yerleşimler olmuştur.
Bugünkü Çamlık Köyünde Girmiye yerleşim merkezi kurulmuş, bu köy uzun süre Teke Sancağına bağlı bir nahiye ve kaza olarak kalmıştır. Kocaaliler (Melli)’ de de yerleşimlerin ilk temeli bu dönemde atılmıştır. İncirhan çevresinde incirli köy, şimdiki incirdere köyü yakınlarında Güğüp köyü, bugün ilçemizde Turba denilen mevkide Hamit Köyü, şu anda sanayii sitesinin bulunduğu yerde Onac Köyü o dönemin önemli yerleşim merkezleridir. Büyük Türk gezgini Evliya Çelebinin Seyahatnamesinde Elmalı, Istanaz Korkuteli)’ den Ispartaya geçişinde “İncirli Teke Toprağında bir Müslüman Köyüdür” cümlesi İncirli Köyünün varlığını doğrulamaktadır.
Bu köylerin günümüze kadar ulaşabileni sadece Girmiye (Çamlık Köyü)’ dür. Diğerleri günümüze kadar ulaşamamışlardır. Bunun sebebinin Şahkulu (Baba Tekeli) baskınları ile 1830 ortaya çıkan ve yedi yıl süren pek çok insanın öldüğü veba salgınları olduğu söylenmektedir.
COĞRAFİ KONUM:
KONUMU : Akdeniz Bölgesinin Antalya bölümünde yer alan Bucak, Burdur iline bağlı çevresinin gelişmiş bir ilçesidir. 30-31 doğu meridyenleri ile 35-38 kuzey paralelleri arasında yer almakta; Yüzölçümü ise 1436 kilometrekaredir. Burdur – Antalya karayolu üzerinde yer alan ilçe merkezinin Burdur’a uzaklığı 44 km, Antalya’ya olan uzaklığı ise 80 km.’ dir.
Ovaya doğru uzanan bir vadinin taban ve iki yakasında kurulan ilçe merkezinin coğrafi yapısı iki bölüme ayrılmaktadır. Burdur-Antalya karayolunun batısında yer alan bölüm ovalık, doğusunda kalan bölüm ise dağlık ve ormanlık bir araziden oluşmaktadır. Doğudaki dağlar Teke Yöresindeki Bey dağlarının bir devamı olarak güney-kuzey doğrultusunda uzanır. İlçenin batı kesimindeki ovalar ise dağların doğrultusuna uyarak güneyden kuzeye doğru sıralanır. İlçenin denizden yüksekliği 850mt. civarında olup ortalama yükseklik 750 mt.’ dir.
İlçenin topraklarını doğudan Isparta İlinin Sütçüler İlçesi, Güneyden Antalya İli, Batıdan Burdur Merkez İlçesi ve Kemer İlçesi, Kuzeyden Çeltikçi ve Ağlasun İlçeleri çevrelemektedir.
BİTKİ ÖRTÜSÜ : İlçenin doğusunu kaplayan dar ve geniş karakterli vadilerden oluşan dağlık arazi, Isparta İli sınırındaki Aksu nehrine kadar %40’ lık bir eğimle iner. Burada hava biraz daha ılıktır. Bu bölgede köyler genellikle dağınık ve bölge tamamen ormanlarla kaplıdır. Ormanların % 86 ‘sını Kızıl Çam, % 6’ sını ardıç, % 4’ ünü sedir, % 2’ sini meşe, % 1’ ini Kızılağaç ve %1 ‘ini diğer ağaç türleri teşkil etmektedir. Ayrıca bu bölgede Antep Fıstığı, Zeytin ve İncir ağaçları da yer almaktadır.
İlçenin batısında kalan ovalık arazide bölümler dar ve geniş sahalarla birbirine irtibatlı düz ve verimli topraklardır. Bu bölgede tepecikler pınar meşesi denilen çalılıklarla kaplıdır. Kestel, Heybeli, Yüreğil Köyleri ile Ürkütlü Beldesinin kuzeyindeki dağların yüksek kısımları çam, ardıç ve meşe ağaçlarıyla kaplıdır.
AKARSULARI: Onaç Çayı:Çeltikçi İlçesini Bağsaray Beldesi dağlarından doğarak İlçemiz Dağarcık, Alkaya ve Seydiköy arazilerinden geçerek Onaç sel kapanında toplanır.
Aksu: Isparta ile Eğirdir İlçesi Aksu Bucağından çıkarak , Isparta çayı ve yine Isparta’nın Çandır köyünden çıkan Göksu ile birleşir.İlçemiz ,Çamlık ve Elsazı köylerinin arazilerinden geçerek Karacaören –1 ve Karacaören-11 barajlarından geçtikden sonra Antalya ovasına dökülür.
Kestel Çayı: İlçemiz Kestel dağı ve köyünden doğarak kurutulan Kestel Gölü içerisinden geçer, yine aynı arazideki düdenlere dökülür.
Kızılsu: İlçemiz Kocaaliler beldesinin kırmızı topraklı dağlık ve ormanlık arazilerinden yağışların bol olduğu zamanlarda akar, İlçemiz Gündoğdu beldesindeki sel kapanında birikir.
GÖLLER VE BARAJLAR: İlçe sınırları içerisinde sürekli suyu bulunan doğal bir göl yoktur. Yağışların bol olduğu yıllarda Kestel,Heybeli(Ambahan),Yüreğil köylerine ait arazilerde göl oluşmakta ve yaz aylarına doğru bataklık halini almaktadır. D.S.İ. Bölge Müdürlüğünün çalışmaları sonucu buralar kurutularak son yıllarda tarıma elverişli hale getirilmiştir.
Aksu nehrinin İlçemiz sınırlarından geçtiği Karacaören köyünde Karacaören-I , Çopanpınar, Kocayer ve Kargı köylerinde Karacaören-II baraj gölleri oluşmuştur. Bu barajlar taşkından koruma ve elektrik üretme amacıyla kurulmuştur Isparta – Antalya karayolunun geçtiği bu bölge ormanlar ve baraj gölleri ile birlikte eşsiz güzellikler oluşturmaktadır.
DAĞLAR: İlçenin doğu ve kuzey bölümleri dağlarla kaplıdır. Doğudaki dağlar Beydağlarının devamıdır. İlçenin kuzey bölümünü kaplayan dağlar tektonik havzayı güney ve güneydoğudan sınırlayan dağlardır. Bunlardan en yüksek olanı 2336 mt. ile Kestel dağındaki Katrancık tepesidir.
İKLİMİ: Bucak ilçesinin iklimi tam bir geçiş iklimidir. İlçede Akdeniz iklimi ile İç Anadolu’nun kara iklimi arasında bir iklim görülmektedir. Yağış bakımından Akdeniz iklimi ,sıcaklık koşulları bakımdan İç Anadolu iklimi yaşanır. Melli (Kocaaliler ) bölgesinin bir bölümü ile Aksu vadisinde kalan bölümlerde tamamen Akdeniz iklimi yaşanmaktadır. Karasal iklimin görüldüğü yerlerde kış mevsiminde soğuklarla birlikte kar yağışı görülmekte olup; ancak 2-3 günden fazla kalmamaktadır.
Kış aylarında karasal iklim görülen yerlerde ısı –5 dereceye kadar düşer. Yağışlar genellikle kış ayları ve bahar girişinde görülür. Yaz aylarında ise kurak ve sıcak bir iklim görülür, genellikle ısı 40 dereceye kadar yükselir. Ortalama sıcaklık 15 derece dolayındadır.
ZENGİNLİK KAYNAKLARI: Yer altı zenginlikleri bakımından Kestel köyü ve İncirdere köylerinde mangenez yataklarına sahip olup,ancak işletilmemektedir. Çamlık ,Karaseki, Beleören ve Üzümlübel köylerinde zengin traverten mermeri yatakları işletilmektedir.
İlçemiz ova köylerinin arazilerde taban suları mevcuttur. Kuyu ve sondajlarla yeryüzüne çıkarılan sular içme ve sulamada kullanılır.
KASABA VE MAHALLE İSİMLERİ :
01 Bucak İlçe Merkezi
02 Çamlık Belediyesi
03 Gündoğdu Belediyesi
04 Kızılkaya Belediyesi
05 Ürkütlü Belediyesi
06 Kocaaliler Belediyesi
MERKEZ MAHALLELER
1 Alaittin Mah.
2 Barbaros Mah
3 Cami Mah.
4 Çavuşlar Mah.
5 Çukur Mah.
6 Fatih Mah.
7 Karayvatlar Mah.
8 Konak Mah.
9 M. Akif Mah.
10 Mimar Sinan Mah.
11 Oğuzhan Mah.
12 Pazar Mah.
13 Sanayii Mah.
14 Yeni Mah.
15 Yörükler Mah.
16 Yunus Emre Mah.
İLÇEYE BAĞLI KÖYLER:
01 Alkaya Köyü
02 Avdancık
03 Belören
04 Beşkonak
05 Dağarcık
06 Dutalan
07 Elsazı
08 İncirdere
09 Karaaliler
10 Karacaören
11 Karapınar
12 Kestel
13 Kuşbaba
14 Seydiköy
15 Susuz
16 Taşyayla
17 Üzümlübel
18 Boğazköy
19 Heybeli
20 Karaot
21 Keçili
22 Kızılcaağaç
23 Uğurlu
24 Yuva
25 Yüreğil
26 Çobanpınar
27 Demirli
28 Karaseki
29 Kargı
30 Kavacık
31 Kızıllı
32 Kızılseki
33 Kuyubaşı
İLÇEDE BULUNAN KAMU KURUMLARI VE KURULUŞLARI:
İlçede Bulunan sağlık Kurumları:
a-Hastaneler; Bucak Devlet Hastanesi İlçe düzeyinde son derece yüksek standartla ,modern tıbbi cihazlarla , 200 yatak kapasitesiyle,mevcut 190 yatak sayısıyla, 17 pratisyen ,25 uzman doktoruyla, 71 hemşire ve 18 ebesiyle ,7 Anestezi teknisyeni, 9 Röntgen Teknisyeni, 9 Laboratuvar teknisyeni 14 sağlık Memuru ve 62 personel, 4 ameliyathane ve 8 diyaliz makinesiyle sağlık hizmeti vermektedir. .
b-Sağlık ocakları; İlçemiz Merkezinde 1 ve 2 Nolu Sağlık Ocakları ile Kızılkaya, Kestel, Kuşbaba, Ürkütlü, Kocaaliler, Karapınar, Gündoğdu ve Çamlıkta bulunan sağlık ocakları ile birlikte 10 adet sağlık ocağı, Taşyayla, Seydiköy, Karaot, Boğazköy, Uğurlu, Susuz, Karaaliler, Kızılseki, Demirli, Elsazı, Karacaören, Çobanpınar, Kargı, Kızıllı, Yüreğil, Heybeli ve İncirdere Köylerimizde Sağlık Evlerimiz bulunmaktadır . T oplam 16 doktor, 16 Hemşire, 43 ebe, 7 Sağlı Memuru, 1 Çevre Sağlığı Teknisyeni,3 Laborant, 16 personel ile birlikte vatandaşımıza hizmet vermeye devam etmektedir.
Ayrıca sanayi sitesi mevkiinde Bucak Esnaf Kefalet ve Kredi Kooperatifi Hastanesinin inşaatı devam etmektedir. Bu hastanenin hizmete açılmasıyla Bucakta Sağlık hizmetleri yönünden sıkıntı kalmayacaktır. Merkez,Belde ve köylerimizdeki Sağlık Ocaklarında koruyucu hekimlik, çevre sağlığı ,poliklinik ,hıfzısıhha sağlık eğitimi ve aile planlaması hizmetleri en iyi şekilde verilmektedir.
İlçemizde Başbakanlık Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğüne bağlı 06-12 yaş grubu çocukların bakımının ve rehabilitasyonunun yapıldığı İsmail SARI Zihinsel Özürlü Çocuklar Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi 1996 yılında hizmete girmiştir.50 yatılı çocuk kapasitesi olan merkezimiz de , Antalyada ikamet eden hayırsever işadamımız İsmail SARI tarafından yaptırılmış;Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumuna devredilmiştir. Bu kuruluşumuz halk katkılarına açık , yardımlarının kabul edildiği bir kuruluştur.
İlçemiz Okullar Caddesinde açılan Özel Bucak polikliniği de halkımıza Teşhis, Tedavi, Laboratuar gibi sağlık konularında 24 saat hizmet vermektedir.
İlçede Bulunan ilköğretim okulları ve Liseler: Cumhuriyetimizin kurucusu ulu önderimizin eğitimin önemini belirten bu sözlerine göre Bucaklı inanır ki bir toplumun geleceği düzenli bir eğitim sistemi ile garanti altına alınabilir. Toplumlar ne kadar zengin ve varlıklı olurlarsa olsunlar düzenli bir eğitime sahip değillerse bu varlıklar tükenmeye mahkumdur.
Eğitimin önemini iyi bilen, eğitime inanmış ve candan gönül vermiş Bucakta ilk resmi okul olan Oğuzhan İlköğretim Okulu 1927 yılında açılmıştır. Cumhuriyet dönemi ile birlikte eskiden mahalle mekteplerinde yapılan eğitim, günün şartlarına uygun olarak okullarda hızla verilmeye başlanmıştır. Ulu önderin Harf İnkılabı ve Eğitim seferberliği ile ilçe ve köylerinde yeni okullar inşa edilmiş, daha önceleri yerleşim merkezinin tarım ve hayvancılığa elverişli olması nedeniyle eğitime önem verilmediği görülmüşse de bu dönemdeki çalışmalar ve yapılan okullar cumhuriyet dönemi ile birlikte ilçe insanının birden eğitime yöneldiği görülmektedir.
Cumhuriyetimizin 75. yılında Bucak ilçesinde okur yazar oranının % 100 lere yakın olması Bucaklının eğitime verdiği önemin bir kanıtıdır. İlçe merkezi ve köylerde İlköğretim okulları yeni binalarında çağdaş bir eğitim vererek ülkemizin geleceği çocuklarımızı lise ve dengi okullara hazırlamaktadır. Sekiz yıllık zorunlu eğitimin başlangıcından bu yana personel, bina, araç ve gereç yönünden önemli sorunla karşılaşılmamış; bundan sonra da karşılaşılmayacaktır.
Bucak İlçesinde okulsuz köy yoktur. Ancak öğrenci mevcutlarının az olması nedeniyle 27 yerleşim biriminin okulu taşımalı sisteme dahil edilmiştir. İlçemiz okulları bünyesinde ve bağımsız olmak üzere 14 ana sınıfı mevcuttur. 18 birleştirilmiş sınıflı ilköğretim okulu, birisi ilçe merkezinde altısı köy ve beldelerde olmak üzere toplam 7 tane beş sınıflı ilköğretim okulu, altısı köy ve beldelerde, altısı ilçe merkezinde 12 adet ilköğretim okulu açık bulunmaktadır.
İlçemizde lise meslek liselerinin hemen hepsi mevcuttur. Bucak lisesi ve bünyesinde yabancı dil ağırlıklı lise, Kızılkaya beldemizde Kızılkaya lisesi genel liselerimizi oluşturmaktadır. Bunlarla birlikte Fen Lisesi, Anadolu Lisesi, Endüstri Meslek Lisesi, Kız Meslek Lisesi, İmam Hatip Lisesi ve bünyesinde Anadolu İmam Hatip Lisesi, Sağlık Bakanlığına bağlı Sağlık Meslek Lisesi öğretime devam etmektedir. Örgün eğitimin yanı sıra yaygın eğitim hizmetleri Halk Eğitim Merkezi ve Çıraklık Eğitim Merkezi tarafından verilmektedir.
Bucak İlçesinde Halk Eğitim Merkezi 1981 yılında kurulmuş ve faaliyetlerini günümüze dek devam ettirmektedir. Özellikle Ulu Önder Atatürk’ün doğumunun 100. yılı nedeniyle düzenlenen okuma-yazma kurslarında başarı sağlayarak o günlerde ilçe genelinde % 85’ lerde olan okur-yazar oranını Cumhuriyetimizin 75. yılında % 100’ lere yaklaştırmıştır. Ayrıca Mesleki genel bilgi, sosyal ve kültürel kurslar her yıl düzenli olarak açılmış, kuruluşundan bu yana giyim, makine nakışları, trikotaj, el sanatları, bilgisayar operatörlüğü, kalorifer ateşçisi yetiştirme kursları, sosyal ve kültürel kurslarla yaklaşık 6.500 civarında insanımıza eğitim verilmiştir. 1990 yılında mahalli imkanlarla kurulan bilgisayar labarutuvarı amacına ulaşmış çok sayıda insanımız eğitilerek ilçe içerisinde ve çevre il ve ilçelerde istihdam edilmişlerdir. 1986 yılında kurulan Çıraklık Eğitim Merkezi 50 aday çırak, 202 çırakla eğitime başlamış, şu anda sanayii sitesi sosyal tesislerinde hizmetini sürdürmektedir. Açılışında dokuz meslek dalıyla eğitime başlayan Çıraklık Eğitimi Merkezi bugün itibariyle 89 meslek dalında eğitim verebilecek durumdadır.
Bucak İlçesi 1997-1998 Eğitim Öğretim yılında açılan S.D.Ü. Hikmet TOLUNAY M.Y.O. ile Yüksek Öğretimle tanışmış, S.D.Ü. Emin GÜLMEZ Teknik Bilimler M.Y.O’nun açılması ile ilçemizde Yüksek Okul sayısı ikiye çıkmış, S.D.Ü Zeliha TOLUNAY Eğitim Fakültesi önümüzdeki Eğitim-Öğretim yılına yetiştirilerek açılacaktır.
.İlköğretimde / Ortaöğretimde Derslik başına düşen öğrenci sayısı
İlçemizde 2004-2005 öğretim yılında, 143 derslikte 3121 orta öğretim, 379 derslikte 7353 öğrenci olmak üzere toplam 522 derslikte 10474 öğrenci öğrenim görmektedir.
. Öğretmen ve Öğrenci sayıları
(2004-2005 eğitim- öğretim yılında) İlçemizde 11 lise, 9’u merkezde olmak üzere 32 İlköğretim okulu, 1 Anaokulu ile toplam 45 adet kurum 483 merkezde, 158 Köylerde olmak üzere 641 öğretmen, 7950’si merkezde 2524’ köyde olmak üzere 10473 öğrenciye hizmet vermektedir. 2’si ilçe merkezinde 10’u Köylerde toplam 12 adet taşıma merkezi okullarda 1320 öğrenciye taşımalı eğitim öğretim verilmektedir.
. İlköğretim/Ortaöğretimde Okullaşma oranları
Diğer Kamu Kurumları ve Kuruluşları:
İLÇEMİZDE BULUNAN RESMİ KURUM VE KURULUŞLAR
Kaymakamlık
Askerlik Şubesi Başkanlığı
Belediye Başkanlığı
Adliye
Sivil Savunma Memurluğu
Hikmet TOLUNAY Meslek Yüksek Okulu
Emin GÜLMEZ Teknik Bilimler Meslek Yüksek Okulu
İlçe Jandarma Bölük Komutanlığı
İlçe Emniyet Müdürlüğü
Noter
İsmail Sarı Zih.Öz.Çoçuklar Bak. Ve Reh. Merkezi
Müftülük
Tapu Sicil Müdürlüğü
Kadastro Şefliği
Özel İdare Müdürlüğü
Nüfus Müdürlüğü
Mal Müdürlüğü
Vergi Dairesi Müdürlüğü
İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü
Sağlık Grup Başkanlığı
İlçe Tarım Müdürlüğü
İlçe Halk Kütüphanesi Müdürlüğü
Orman İşletme Müdürlüğü
Posta İşletme Müdürlüğü
Türk Telekom İşletme Amirliği
Tedaş
Yaprak Tütün İşletme Müdürlüğü
İlçe Spor Müdürlüğü
Tarım Kredi Kooperatifi
İLÇENİN EKONOMİK YAPISI: 1926 yılında ilçe olan Bucak 1960 lı yıllardan sonra ekonomik yönden güçlenmeye başlamıştır. Bu yıllardan sonra ilçe ekonomisinde büyük değişme ve gelişmeler gözlenmiştir. Bu gelişme Türkiye ekonomisinin üzerindedir. Bu gelişmenin nedenleri arasında en önemli faktör taşımacılıktır. İlçenin Antalya’ ya yakınlığı, bölgeyi diğer illere bağlayan karayolunun üzerinde bulunması ilçe halkının taşımacılığa yönelmesinde önemli etken olmuştur. Taşımacılık ile birlikte ihtiyaç haline gelen araç tamirciliği, karoser atölyeleri ile küçük sanayii birden gelişmiştir. Bu da o dönemde yüzlerce ailenin iş imkanına kavuşmasını sağlamıştır. Özellikle 1970-1980 li yıllarda Bucaklı karoser ustalarının yaptıkları kamyon kasaları Türkiye genelinde ün yapmış, Türkiye’nin dört bir yanından gelen kamyoncular kamyon kasalarını Bucakta yaptırmışlar, bunun yanısıra araç tamirciliğinin yan kolları olan oto boyacılığı, oto elektrikçiliği, makasçılık vb. alanlarda yaygınlaşmıştır. Bu dönemin ilçe ekonomisine büyük katkıları olmuştur. 1980 li yılların sonuna doğru yurdun her yerinde sanayii alanında gelişmeler başlayınca oto tamirciliği ve kamyon karoserciliği duraklamıştır. Bu durumu yaşayan küçük esnaf ve sanatkarlar tamirciliği bırakıp, imalata yönelmişler. Bu alanda uğraşı vermişler; bunda da başarılı olmuşlardır. Bu nedenle ilçedeki sanayii üç bölümde incelemek gerekir.
Küçük Sanayii :
Özellikle oto sanayii ve buna bağlı kollarda gelişmiştir. Önceleri Belediyeye ait dükkanlardan oluşan dar mekandaki sanayii sitesi ilçemizin Burdur çıkışındaki yeni yerine taşınmış burada rahat bir mekanda hizmet vermektedir. Sanayii sitesinde otomobil, kamyon, otobüs, traktör, ziraat aletleri, iş makineleri vb. araçların tamirini ve bakımını yapan bir çok esnaf bulunmaktadır.
Bucak’ ta 3.150’ nin üzerinde küçük sanayii esnafı vardır. Küçük sanayinin özellikle oto sanayinin ileri düzeyde oluşu yeni bir ticaret dalının doğmasına neden olmuştur. Bu oto parçaları ticareti olup, yerli ve yabancı her türlü aracın yedek parçasını ilçede bulmak mümkündür. Küçük sanayiciler bu alandaki faaliyetlerini sürdürerek ilçeyi ekonomik hareketliliğe sevk etmişlerdir. Bucak küçük sanayii kooperatifinin yürüttüğü 362 üyeli şimdiki sanayii sitesinin yapımından sonra 100 üyelik ek sanayii sitesinin inşaatları tamamlanmış ve hizmete girmiştir.
Atölye İşletmeleri :
İlçede oto tamirciliğinin yaygın olması yörenin yeterli orman kaynaklarının bulunması inşaat sektörünün hareketli olması vb. nedenlere dayalı olarak atölye işletmeciliğinin gelişmesine neden olmuştur. Motor yenileme, torna tesviye, karoser, ağaç, demir ve plastik doğrama vb. atölyelerde genellikle sanayii sitesi içerisinde yer almaktadır. Daha önceki bölümlerde belirtildiği gibi Bucak sanayii esnafı üretime dönük çalışmalara önem vermiş, bu konuda başarı sağlamıştır. Sanayii sitesi içerisinde oto yan sanayii alanında üretim yapan bir çok atölye mevcuttur. Bunları şu şekilde sıralayabiliriz :Oto elektrik parçaları, far anahtarı, elektrik butonları, sinyal, far, silgeç kolları , bay pas pompası, eksoz freni, plastik döşeme parçaları vb. oto parçalarıdır. Ebatı ve şekli bilinen her türlü parçayı yapabilecek kapasitede bir çok atölye mevcuttur.
Fabrikalar :
Son yıllarda ilçede fabrikaya olan eğilim artmıştır. Fabrikanın temelini 1960 lı yıllardan sonra gelişen küçük sanayii’ e bağlıdır. Bu fabrikaların kurucularının çoğu küçük sanayii esnaflığından gelmektedir.
Yörenin toprağının elverişli olması toprak sanayii’ nin de gelişmesine neden olmuştur. Bu gün Bucak’ ta 7 tuğla fabrikası mevcut olup, yaklaşık 500 civarında istihdamı sağlanmıştır.
İnşaat sektörüne hitap eden iki portatif iskele fabrikası, otomotiv sanayiine hitap eden piston ve gömlek fabrikası yine inşaat sektörüne üretim yapan büyüklü küçüklü 14 mermer işleme fabrika ve atölyesi, çelik kapı kasa fabrikası, akü fabrikası vb. küçük atölyeler ilçe ekonomisine canlılık getiren kuruluşlardır.
I. Tarım ve Hayvancılık:
1- Tarım :
İlçede iklimin ılıman oluşu ve arazinin elverişli olması her türlü ziraatın yapılmasına imkan vermektedir. İlçe ve Köylerinde toplam 8975 çiftçi ailesi bulunmaktadır. Bunlar 236.428 Da kuru, 63.572 Da sulu olmak üzere toplam 300.000 Da tarım alanında her türlü ziraat yapmaktadır.
Yağlı Tohumlar:Haşhaş , susam ,yer fıstığı ve az miktarda ayçiçeği üretimi yapılıp ,ayçiçeği yağ sanayiinde diğerleri çevre pazarlarında tüketilmektedir. Haşhaş üretimi Bucak Toprak Mahsülleri Ofisi Ajans Müdürlüğü tarafından denetimli olarak yapılmakta ,içerisinde uyuşturucu içeren haşhaş kapsülü yine ofis tarafından satın alınmaktadır.
Yumrulu Bitkiler :Kuru soğan , sarımsak ,patates üretilmektedir. Çevre pazarları ve yurt içinde pazarlaması yapılmaktadır.
Yem Bitkileri:Yonca , sudan otu ,fiğ ,mısır üretimi yapılır. Bunlar sadece çiftçilerin kendi ihtiyaçlarını karşılamak için üretilmektedir.
Hububat:Bucak’ta yaklaşık 7731 hektar alanda yapılan ekimden 19.714 ton buğday ,6816 hektar alandan 17.028 ton arpa ,596 hektar alandan 1073 ton yulaf elde edilmektedir. Çiftçiler hububatın bir bölümünü T.M.Ofisine bir kısmına da tüccara satmaktadır.
İlçemizin tarımsal amaçlı makinesine bakacak olursak ;
Sayısı : Makinenin Adı :
1645 Traktör
1720 Römork
19 Biçer Döver
211 Patoz
1200 Süt Sağım Makinesi
42 Balya Makinesi
2- Hayvancılık :
İlçemiz doğa şartları bakımından hayvancılığa elverişlidir. Bu nedenle İlçemizde hayvancılık oldukça iyi durumdadır. Bölgede süt ve besi sığırcılığı , koyun, keçi ve kümes hayvancılığı yapılmaktadır. 1986 yılına kadar süt ve besi sığırcılığına pek önem verilmeyen İlçemizde genellikle küçük baş hayvancılığı (koyun, keçi), büyük baş hayvan olarak yerli ırklar üretilmiştir. Yerli ırklardan istenen et, süt verimi elde edilemediği için Avrupa ırklarına yönelinmiş yurt dışından ithal edilen kültür ırkı süt hayvanları ve düveler üstün verimli hayvan spermleri ile hayvancılığın kalitesi yükseltilmiştir. Hayvancılık köylerimizin hepsinde yapılmaktadır. Üretilen sütler yerleşim birimlerindeki kooperatifler aracılığı ile toplanarak değerlendirilmektedir. Bucak İlçesi ve köylerindeki günlük süt üretimi 65-70 ton civarındadır. Bu sütlerin yaklaşık 30 tonu yine ilçemizde bulunan 8 mandıra tarafından alınmakta ve işlenmekte, geri kalan 40 ton civarındaki sütte İlçemizde bulunan iki adet süt toplama merkezinden yurdumuzun değişik illerine gönderilmektedir.
Kümes hayvancılığı çevre il ve ilçelere göre ilçemizde daha iyidir. Özellikle Seydiköy, Alkaya, Dağarcık ve ilçe merkezi dahil Karapınar, Karaaliler, Kızılcaağaç köylerinde yumurta tavukçuluğu yapılmakta, bir çok aile geçimini bu yoldan sağlamaktadır. Ayrıca İlçe merkezi ve köylerde her ailenin kendi ihtiyacını karşılayacak kümes hayvanı mevcuttur.
İlçenin Hayvan Varlığı:
15.500 Sığır
26.000 Keçi
19.000 Koyun
70.000 Tavuk
200 Devekuşu
3-Balıkçılık : Balıkçılıkta ilçemizin önemli geçim kaynaklarındandır. Karacaören I Baraj gölünde 30.000 dönüm alanda göl balıkçılığı yapılmakta, balık çeşitlerini sazan, levrek, kefal ve yayın oluşturmaktadır. Bu gölde Karacaören, Elsazı ve Kızıllı köylerinin balıkçılarına ait %80 ‘ i motorlu kayıklar oluşturmakta, bu kayıkların ruhsatlandırma işlemleri İl Tarım Müdürlüğü tarafından yapılmaktadır. Gölden elde edilen balıklar yine bu üç köyün birlikte kurmuş olduğu Su Ürünleri Kooperatifi tarafından değerlendirilmektedir.
Karacaören II Baraj gölünde 750 dönüm alanda balıklandırma çalışmaları yapılmaktadır. Son yıllarda havuz balıkçılığı konusunda ilgili çalışmalar yapılarak halk alabalık üretimine özendirilmiştir. Karacaören I ve II baraj göllerinde sayıları onu geçen kafes balıkçılığı ile birlikte Kestel köyünde 3, Heybeli’de 1, Pamucak’ta 1, Elsaz’ında 1, Dutalan’da 1, Kuşbaba’da 1 olmak üzere 8 adet havuz balıkçılığı yapılmaktadır. Haftanın Perşembe ve Pazar günlerinde halk pazarı kurulmaktadır. Bu pazarlarda yörede yetiştirilen ürünler alınır, satılır.
4- Arıcılık:İlçemiz köylerinde ek kazanç olarak arıcılıkta yapılmaktadır. Gezginci arıcılık şeklinde olan arıcılık son yıllarda zirai ürünlerde görülen hastalık ve haşerelere yapılan ilaçlı mücadeleler arıcılığı olumsuz yönde etkilemiştir. İlçedeki toplam 2.650 adet kovandan 27 ton bal üretilmektedir.
Kooperatifler:Bucak halkı birleşmeyi ,dayanışmayı sever. Birbirlerine yardım etmek Bucak halkının en iyi vasıflarındandır. Bu nedenle ilçemiz merkezinde ve köylerinde aktif olarak çalışan değişik amaçlı kooperatiflerimiz vardır. Şu anda 29 Tarımsal Kalkınma ,6 Sulama ,1 Su ürünleri olmak üzere toplam 36 adet tarımsal amaçlı kooperatifimiz bulunmaktadır. Bu kooperatiflerimizden 1 tanesi 200 başlı süt inekçiliği projesini uygulamaktadır. İlçemizde tarım çoğunlukla günümüzün gerektirdiği makinalarla yapılmaktadır.
II. Sanayi ve ticaret:
Küçük Sanayii :
Özellikle oto sanayii ve buna bağlı kollarda gelişmiştir. Önceleri Belediyeye ait dükkanlardan oluşan dar mekandaki sanayii sitesi ilçemizin Burdur çıkışındaki yeni yerine taşınmış burada rahat bir mekanda hizmet vermektedir. Sanayii sitesinde otomobil, kamyon, otobüs, traktör, ziraat aletleri, iş makineleri vb. araçların tamirini ve bakımını yapan bir çok esnaf bulunmaktadır.
Bucak’ ta 3.150’ nin üzerinde küçük sanayii esnafı vardır. Küçük sanayinin özellikle oto sanayinin ileri düzeyde oluşu yeni bir ticaret dalının doğmasına neden olmuştur. Bu oto parçaları ticareti olup, yerli ve yabancı her türlü aracın yedek parçasını ilçede bulmak mümkündür. Küçük sanayiciler bu alandaki faaliyetlerini sürdürerek ilçeyi ekonomik hareketliliğe sevk etmişlerdir. Bucak küçük sanayii kooperatifinin yürüttüğü 362 üyeli şimdiki sanayii sitesinin yapımından sonra 100 üyelik ek sanayii sitesinin inşaatları tamamlanmış ve hizmete girmiştir.
Atölye İşletmeleri :
İlçede oto tamirciliğinin yaygın olması yörenin yeterli orman kaynaklarının bulunması inşaat sektörünün hareketli olması vb. nedenlere dayalı olarak atölye işletmeciliğinin gelişmesine neden olmuştur. Motor yenileme, torna tesviye, karoser, ağaç, demir ve plastik doğrama vb. atölyelerde genellikle sanayii sitesi içerisinde yer almaktadır. Daha önceki bölümlerde belirtildiği gibi Bucak sanayii esnafı üretime dönük çalışmalara önem vermiş, bu konuda başarı sağlamıştır. Sanayii sitesi içerisinde oto yan sanayii alanında üretim yapan bir çok atölye mevcuttur. Bunları şu şekilde sıralayabiliriz :Oto elektrik parçaları, far anahtarı, elektrik butonları, sinyal, far, silgeç kolları , bay pas pompası, eksoz freni, plastik döşeme parçaları vb. oto parçalarıdır. Ebatı ve şekli bilinen her türlü parçayı yapabilecek kapasitede bir çok atölye mevcuttur.
Fabrikalar :
Son yıllarda ilçede fabrikaya olan eğilim artmıştır. Fabrikanın temelini 1960 lı yıllardan sonra gelişen küçük sanayii’ e bağlıdır. Bu fabrikaların kurucularının çoğu küçük sanayii esnaflığından gelmektedir.
Yörenin toprağının elverişli olması toprak sanayii’ nin de gelişmesine neden olmuştur. Bu gün Bucak’ ta 7 tuğla fabrikası mevcut olup, yaklaşık 500 civarında istihdamı sağlanmıştır.
İnşaat sektörüne hitap eden iki portatif iskele fabrikası, otomotiv sanayiine hitap eden piston ve gömlek fabrikası yine inşaat sektörüne üretim yapan büyüklü küçüklü 14 mermer işleme fabrika ve atölyesi, çelik kapı kasa fabrikası, akü fabrikası vb. küçük atölyeler ilçe ekonomisine canlılık getiren kuruluşlardır.
Ticaret
Bucak , turizmin merkezi durumunda olan Antalya’ya yakınlığı ve Antalya’yı diğer şehirlere bağlayan karayolunun üzerinde bulunmasından ticaret ve turizm yönünden oldukça hareketlidir.
İlçe nüfusunun kalabalık olması, Çeltikçi ,Ağlasun ilçelerinin ilçemize yakın olması ilçedeki ticari faaliyetleri canlı kılmaktadır. İlçe merkezinde konfeksiyon ,tuhafiye,beyaz eşya ,inşaat malzemeleri ,haberleşme cihazları ,pansiyon işletmeciliği vb. alanlarda çok sayıda ticaret erbabı esnaf bulunmaktadır. Kısaca günümüzde ihtiyaç duyulan her türlü malzemeyi ilçemiz esnafında bulmak mümkündür.
Bucak ilçesinde kitre ve salep ticareti de ilçe ekonomisine büyük katkı sağlamaktadır. Dondurma üretiminde kullanılan kitre ve salep Türkiye genelinde pazarlanmakta , ülke ihtiyacının yaklaşık %70 Bucaklı esnaflar tarafından karşılanmaktadır. Sayıları 25’i bulan oto galerileri ve araba bayileri nedeniyle ilçemiz otomobil alım–satım yönünden oldukça hareketlidir. İlçemizde aşağıda adları bulunan ticari kuruluşların ilçe ekonomisindeki hareketliliği belirtmektedir.
Ziraat Bankası ,Türkiye İş Bankası ,Türkiye Halk Bankası ,Türkiye Emlak Bankası ,Akbank, Şekerbank bulunmaktadır. İlçe merkezinde 15 sarraf ve kuyumcu, 22 Anonim şirket, 7 kolektif şirket, 3 komandit şirket, 66 muhtelif kooperatif, 242 limitet şirket vardır. Bucak’ ta çeşitli esnaf ve kesimleri temsil eden ekonomik ve sosyal hayat içerisinde etkili olan oda, dernek ve kurumların sayısı da oldukça fazladır.
Ticaret ve Sanayii Odası :1966 yılında kurulmuş beş kişiden oluşan yönetim kurulu tarafından yönetilmekte olan odanın 680 üyesi mevcut olup, gelirlerini üye aidatları, basılı evrak ve kağıtlardan karşılamaktadır. Yönetim Kurulu Başkanı İlçemiz Esnaflarından Hüseyin ERDEM’ dir. İlçenin ticaret ve sanayii ile işlerini takip ederek yine bu konularla ilgili bilgi ve haberleri üyelerine ulaştırır. Üyelerin resmi kurum ve kuruluşlarla ilişkilerinde yardımcı olur.
S.S. Bucak Esnaf ve Sanatkarlar Kredi Kefalet Kooperatifi : 1163 sayılı kooperatifler kanunu gereğince 1964 yılında ilçemizde kurulmuş olan kooperatifin amacı ortakları olan esnaf ve sanatkarlara devletin vermiş olduğu ucuz faizli kredilerde aracılık yapmaktır. Yönetim kurulu 7 kişiden oluşmakta olan kooperatifin Yönetim Kurulu Başkanı İlçemiz esnaflarından Ali CİVAN’ dır. Kendi binasında hizmet veren kooperatifin sermayesi 572.000.000.000.-TL’ dir. İlçemiz sanayii sitesi karşısında 160 yataklı Esnaf Hastanesinin 11 katlı karkas yapısını tamamlamış olup, hastane hizmete açıldığında üyelerine, ilçe halkına ve bölgemize hizmet verecektir. Yine kooperatifin üyelerine ve ilçe halkına hizmet amacı ile bir ambulans, bir de cenaze nakil aracı mevcuttur.
Bucak Şoförler ve Otomobilciler Odası Başkanlığı: İlçemizde 1964 yılında kurulan odanın 2.901 üyesi vardır. Şoför Esnafının hak ve menfaatlerini korumak esnaf arasında birlik ve beraberliği, yardımlaşmayı sağlamak, resmi kuruluşlar ile şoför esnafı arasındaki iletişimi sağlamak vb. amaçlarla kurulmuş olan odanın yönetim kurulu başkanı İlçemiz esnaflarından Yusuf TOP’ dur. Gelirlerini üye aidatları ve basılı evraklardan temin eden odanın hizmet binası kendine aittir. Altı personeli olan odanın üyeleri ve ilçemize hizmet için bir kurtarıcı ve bir ambulansı bulunmaktadır.
Bucak Esnaf Sanatkarlar Odası : 1969 yılında ilçemizde bulunan Esnaf ve Sanatkarların üyeliği ile kurulmuştur.Esnaf ve sanat sahipleri ile bunların yanında Çalışanların müşterek ihtiyaçlarını karşılamak,meslek faaliyetlerini kolaylaştırmak ,mesleğin genel menfaatlerine uygun olarak gelişmesini sağlamak , mensuplarının birbirleriyle ve halkla ilişkilerinde dürüstlüğü hakim kılmak ve meslek ahlakını ,disiplini korumak gibi amaçlarla kurulan kamu kurumu niteliğinde tüzel kişiliğe sahip meslek kuruluşudur. Oda üyelerinin sicillerini tutar,üyelerin resmi kurum ve kuruluşlarla ilişkilerini düzenleyen Odanın Yönetim Kurulu Başkanı ilçemiz esnaflarından Ali SAĞAR’dır.Oda ayrıca tütün ve tütün mamülleri dağıtım A.Ş.’ni kurarak Tekel ürünlerini pazarlamaktadır.
Bucak Ziraat Odası Başkanlığı: İlçemizde 1963 yılında kurulan Ziraat Odası Kamu Kurumu niteliğinde bir meslek kuruluşudur.6100 civarında üyesi olan Odanın Yönetim Kurulu Başkanı İlçemiz Çiftçilerinden g elirlerini üye aidatları ve basılı evraklardan Zirai ilaç ve tohumluk satışlarından elde etmektedir. Odanın amacı; çiftçi sorunlarını resmi makamlara ulaştırmak çiftçilerin sosyal güvenlik sorunlarını takip etmek ,Köy Tarımsal Kalkınma Kooperatiflerinin kurulmasına destek olmaktır.
Bucak Çiftçi Mallarını Koruma Başkanlığı : Ticaret ve Sanayii Odası Meclis üyeleri, Ziraat Odası Meclis Üyeleri, Belediye Meclisi ve Belediye Başkanlığının katılımı ile seçilen koruma başkanı ve dört yönetim kurulu üyesinden oluşur. 4801 sayılı yasa gereğince çiftçilerimizin ekili, dikili arazilerinin ve araçlarının zarara uğramasında çiftçilerimizi korumak amacıyla kurulan odanın koruma Başkanı ilçemiz çiftçilerinin Mehmet TUĞCU’ dur. Aynı kuruluş çiftçilerimize tohum eleme ve ilaçlamada yardımcı olmaktadır.
Bucak Tütün Ekicileri Koruma Derneği : 1963 yılında Bucak’ taki Tütün ekicileri arasından birlik ve beraberliği sağlamak, yardımlaşma, ekicilerin sorunlarına çare aramak ve Bucak bölgesine has virjinya türü tütünün geliştirilmesine katkı sağlamak amacıyla kurulmuş bir dernektir. 7.000 civarında üyesi bulunan derneğin başkanı aynı zamanda çiftçi mallarını koruma başkanlığını yapan Mehmet TUĞCU’ dur.
İlçemizde bunlarla birlikte Türk Hava Kurumu Şube Başkanlığı, Avcılar ve Atıcılar Kulübü, Hızarcılar Odası Başkanlığı, Sanayici ve İş Adamları Derneği, Huzur Evi Yaptırma ve Yaşatma Derneği, gibi kuruluşlar da yer almaktadır.
Ayrıca İlçemiz merkezi ve köylerinde halkın kök boyası denilen yöntemle boyadıkları iplerden dokunan Döşemaltı, Milas tipi halılar, özellikle turistlerin ilgisini çekmekte, üretilen bu el dokuması halıların da ilçe ekonomisine önemli katkıları vardır.
Burdur-Antalya karayolunda mevcut bulunan petrol satış istasyonları, dinlenme yerleri de ilçe ticareti açısından önemlidir. Bu yol üzerinde turizme hizmet verebilecek kapasitede üç tane dinlenme tesisi mevcuttur.
Yine Isparta-Antalya karayolunun ilçemiz Aksu vadisinden geçen yerlerinde turizme hizmet amacı ile tesisler yapılmaya başlanmış, bunlardan bir tanesi hizmet vermektedir. Bu yol Karacören I ve Karacaören II baraj göllerinin ve ormanlarımızın oluşturduğu güzellikler içerisinden geçmekle ileride yöre insanın ekonomik ve sosyal yönden gelişmelerine sebep olacaktır.
Tarihçe bölümünde belirtildiği gibi ilçemizde tarihin her döneminde yerleşimler olmuş, bu yerleşimlerden günümüze o dönemlerden bir çok tarihi kalıntı ve Örenyerleri kalmıştır. Bu kalıntılardan özellikle Cremna, Susuz Han, İncir Han son yıllarda turistlerin ilgisini çekmektedir. Bu nedenle 1998 yılında Cremna Örenyerine kafeterya yapılarak turizmin hizmetine sunulmuştur.
III. Kültür ve turizm varlıkları:
İlçemizde bulunan bu tarihi kalıntıları şöyle sıralayabiliriz :
CREMNA : İlçemiz Çamlık Beldesinde Bizans veRoma dönemleri daha çok göze çarpmaktadır
KODRULA : İlçemiz Kestel köyünde Roma şehri.
KRİTAPOLİS : İlçemiz Kızılkaya Beldesinde Roma şehri.
SİA (OSİA) : İlçemiz Karaot Köyünde Roma şehri.
KOMANA : İlçemiz Ürkütlü Beldesinde Yunan şehri.
MİLYAS : İlçemiz Kocaaliler Beldesinde Yunan-Roma yerleşmesi.
SUR KALINTISI : İlçemiz Taşyayla köyünde.
İNCİRHANI
SUSUZHAN
CREMNA :
İlçemiz Çamlık Beldesi sınırları içerisinde Aksu (KESTOS) vadisinde etrafı uçurum olan hakim bir tepe üzerinde Pisidialıların kurduğu antik bir şehirdir.
M.Ö. 6. yüzyılda şehir Lidyalıların, M.Ö. 546 ‘ da Perslerin, M.Ö. 333’ te Büyük İskender ‘in (Alexsandır) burayı alması ile Makedonya hakimiyetine girmiştir. Daha sonrada sırasıyla Antigonas’ ın yönetimine, Selevkosların yönetimine ve Bergama Krallığına katılmıştır. M.Ö. 60. yılında Roma yönetimine, M.Ö. 36’ da Galatya yönetimine, M.Ö. 25 yılında tekrar Roma yönetimine girmiştir. Roma İmparatorluğunun ikiye ayrılması ile Doğu Roma (Bizans) yönetimine, M.S. 11. yüzyıl sonunda Türklerin Anadolu’ya gelmesi ile birlikte Türk hakimiyetine girmiştir.
Cremna ‘da günümüze kadar ayakta kalabilen kalıntılar Romalılardan kalmadır. Şehrin etrafı iki metre genişliğinde, 7-8 metre yüksekliğinde surlarla çevrilidir. Şehre batıdan girilir. Şehir ızgara planı olarak kurulmuş Akrapol (Yukarı Şehir) kısmında Form (Meydan), Bazilika (Mahkeme Salonu), Kilise Elsodra (Kemerli Yapısı) ve Kütüphane yapılarından oluşmaktadır. Bunlardan başka Propolion (Anıt Giriş Kapısı), Nympheum (Anıt Çeşme Binası) bulunmaktadır.
1971-1973 yılları arasında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Profesörlerinden Jale İNAN tarafından bilimsel bir kazı yapılmış ve Kütüphane binasında çalışılmıştır, Bina ortaya çıkarılmış ve içerisinden 9 adet mermer tanrı heykeli bulunmuştur. Tüm eserler günümüzde Burdur Müzesinde sergilenmektedir.
1998 yılında turistlerin daha kolay ulaşabilmesi açısından antik şehrin girişine kadar patika olan yol genişletilmiş ve asfalt kaplama yapılmıştır. Gelen turistlerin kullanabilecekleri kafeterya, wc tamamlanarak hizmete girmiştir.