Burdur - Burdurun Yöresel Kıyafetleri
Kadın Giyisileri
A- Başa Giyilenler
Fes: Başa giyilen fesin ön kısmı “penes”denilen küçük altınlarla sırmalı şekilde süslüdür. Alınlık tabir edilen küçük altınlar fesin ön kısmında yanyana dizili şekilde takılıdır. Fes genelde bordo renklidir.
Oyalı Yazma:(Kakmalı dastar) Fesin üstüne özel olarak bağlanır. Etrafı çeşitli oya motifleri, boncuk ve pul gibi süs eşyaları ile süslenir.
B- Sırta Giyilenler
İç Gömlek:(Zıbın Gömlek) Yakasız düz bir kumaştan veya sade desenli basmadan yapılır. Alt kısmı şalvarın içinde kalır.
Sıkma:İç gömleğin altına giyilir.
İç Don:Bol basmadan veya satenden yapılır. Topdon da denilmektedir.
Üç Etek: (Ferace – Sefahi) Bu giyisinin belden aşağısı üç dilim halindedir. Dilimlerin kenarı özel olarak tığ – dantel veya sim işiyle işlenmiştir. İpek kadife ve desenli kumaştan yapılır. Dona uygun bir renkte üç etek giyilir. Yaka çerçevesinde bol işlemeler vardır. Üç eteğin ön uçları arkadan toplanır. Üç etek yerine, belden büzgülü bol uzun etek de giyilir.
Zıbın:(Sıkma) Gömleğin üzerine giyilir. Buluzun göğüs altında lastik vardır. Bazı yerlerde sıkma yerine bartlak (yakalık) giyilir. Boyun ve göğüs altına bağlanan bir tür önlüktür.
Bağırdak: Sıkmanın üstüne özel desenli ve işlemeli olarak göğüsleri kapatacak şekilde giyilir.
Acem Şalı:(Şal Kuşak) Üç eteğin altına ve sıkmanın üstüne bağlanır. Kadınların kuşakları daha küçük boy ve seyrek şekilde bağlanır.
Kepe: Kadifeden olup, Türk – Osmanlı motifleriyle süslüdür. Hakim olan renk, koyu bordo, mavi ve siyahtır. Süsler, gümüş sim sırma ile işlenir.
Şalvar Bol Don) Üç etek yada kadifeye uygun ipek kumaştan veya satenden yapılır. Sarı, pembe, mor ve yeşil renkler hakimdir. Paça kısmı sıkmalı olarak bağlanır.
Önecek:(Peştemel) Şal kuşak ve direm kuşağı altında, dizlerin altına gelecek şekilde belden özel olarak bağlanır.
Çorap: Beyaz yünden yapılır. Üzeri renkli iple yapılan desenlerle süslüdür.
Çarık: Manda veya öküz derisinden şaplanarak yapılır. Bağları bilekten özel bir şekilde bağlanır.
Aksesuar olarak; ponponlu kemer ve gümüş kemer takılır.
Erkek Giysileri
A- Başa Giyilenler:
Fes: Keçeden yapılmıştır, Başa giyilir. Bordo renklidir.
Poşu: İplikten yapılmış olup, çeşitki desen ve renklerdedir. Fesin üzerine bağlanır.
B – Sırta Giyilenler:
İç Gömlek:İç, beyaz Denizli bezinden, hakim yakalı, önden açık gömlek giyilir. Boğazı üç düğmeli, yakasız, düz beyaz veya çizgili kumaştan yapılmıştır.
Kepe:(Cepken) Sim işlemeli, Osmanlı motifleriyle süslüdür. Bu işlemeler mor, siyah veya lacivert kadifenin üzerinedir. Özel yapılmış şekli vardır.
Şal Kuşak: Özel şal kuşak desenlerinden yapılır. Yün ipekten dokunur. 1m2 büyüklüğündedir. İki kenarı saçaklıdır. Çeyrek olarak düşülür. Bir köşesinden özel büzülmüş veya yapılmış siyah ip bağlanır. Bu çeyrek olarak katlandıktan sonra, püsküllerin bir kısmı önden ve sol taraftan sarkıtılır. Bele dolanır. 25 – 30 cm genişliğindedir.
Yörük Kolanı: Özel olarak elle dokunur. Şal kuşağın üzerine sarılır.
Çahşır:(Menevrek) Karakoyun yününden özel olarak dokunur. Ağ kısmı geniştir. Uçkurluğu vardır. Özel bir maharetle kesilip dikilir. Keçi kılından da dokunanı vardır.
Çorap:Tek şişle örülmüş, beyaz yünden yapılır. Dize kadar uzanır ve iple bağlanır. Bayanların giydiklerinin aksine sadedir.
Çarık: Manda ve öküz derisinden şaplanmış olarak yapılır. Kenarları kıl iple özel olarak bağlanır. Bu ipler ayak bileklerine bağlanır.
Taş Kundura: Ökçeli, altı kabaralıdır.
Aksesuar olarak, bele deriden yapılmış palaska, saat kösteği, tabaka ve kama takılır.
Kadın Giyisileri
A- Başa Giyilenler
Fes: Başa giyilen fesin ön kısmı “penes”denilen küçük altınlarla sırmalı şekilde süslüdür. Alınlık tabir edilen küçük altınlar fesin ön kısmında yanyana dizili şekilde takılıdır. Fes genelde bordo renklidir.
Oyalı Yazma:(Kakmalı dastar) Fesin üstüne özel olarak bağlanır. Etrafı çeşitli oya motifleri, boncuk ve pul gibi süs eşyaları ile süslenir.
B- Sırta Giyilenler
İç Gömlek:(Zıbın Gömlek) Yakasız düz bir kumaştan veya sade desenli basmadan yapılır. Alt kısmı şalvarın içinde kalır.
Sıkma:İç gömleğin altına giyilir.
İç Don:Bol basmadan veya satenden yapılır. Topdon da denilmektedir.
Üç Etek: (Ferace – Sefahi) Bu giyisinin belden aşağısı üç dilim halindedir. Dilimlerin kenarı özel olarak tığ – dantel veya sim işiyle işlenmiştir. İpek kadife ve desenli kumaştan yapılır. Dona uygun bir renkte üç etek giyilir. Yaka çerçevesinde bol işlemeler vardır. Üç eteğin ön uçları arkadan toplanır. Üç etek yerine, belden büzgülü bol uzun etek de giyilir.
Zıbın:(Sıkma) Gömleğin üzerine giyilir. Buluzun göğüs altında lastik vardır. Bazı yerlerde sıkma yerine bartlak (yakalık) giyilir. Boyun ve göğüs altına bağlanan bir tür önlüktür.
Bağırdak: Sıkmanın üstüne özel desenli ve işlemeli olarak göğüsleri kapatacak şekilde giyilir.
Acem Şalı:(Şal Kuşak) Üç eteğin altına ve sıkmanın üstüne bağlanır. Kadınların kuşakları daha küçük boy ve seyrek şekilde bağlanır.
Kepe: Kadifeden olup, Türk – Osmanlı motifleriyle süslüdür. Hakim olan renk, koyu bordo, mavi ve siyahtır. Süsler, gümüş sim sırma ile işlenir.
Şalvar Bol Don) Üç etek yada kadifeye uygun ipek kumaştan veya satenden yapılır. Sarı, pembe, mor ve yeşil renkler hakimdir. Paça kısmı sıkmalı olarak bağlanır.
Önecek:(Peştemel) Şal kuşak ve direm kuşağı altında, dizlerin altına gelecek şekilde belden özel olarak bağlanır.
Çorap: Beyaz yünden yapılır. Üzeri renkli iple yapılan desenlerle süslüdür.
Çarık: Manda veya öküz derisinden şaplanarak yapılır. Bağları bilekten özel bir şekilde bağlanır.
Aksesuar olarak; ponponlu kemer ve gümüş kemer takılır.
Erkek Giysileri
A- Başa Giyilenler:
Fes: Keçeden yapılmıştır, Başa giyilir. Bordo renklidir.
Poşu: İplikten yapılmış olup, çeşitki desen ve renklerdedir. Fesin üzerine bağlanır.
B – Sırta Giyilenler:
İç Gömlek:İç, beyaz Denizli bezinden, hakim yakalı, önden açık gömlek giyilir. Boğazı üç düğmeli, yakasız, düz beyaz veya çizgili kumaştan yapılmıştır.
Kepe:(Cepken) Sim işlemeli, Osmanlı motifleriyle süslüdür. Bu işlemeler mor, siyah veya lacivert kadifenin üzerinedir. Özel yapılmış şekli vardır.
Şal Kuşak: Özel şal kuşak desenlerinden yapılır. Yün ipekten dokunur. 1m2 büyüklüğündedir. İki kenarı saçaklıdır. Çeyrek olarak düşülür. Bir köşesinden özel büzülmüş veya yapılmış siyah ip bağlanır. Bu çeyrek olarak katlandıktan sonra, püsküllerin bir kısmı önden ve sol taraftan sarkıtılır. Bele dolanır. 25 – 30 cm genişliğindedir.
Yörük Kolanı: Özel olarak elle dokunur. Şal kuşağın üzerine sarılır.
Çahşır:(Menevrek) Karakoyun yününden özel olarak dokunur. Ağ kısmı geniştir. Uçkurluğu vardır. Özel bir maharetle kesilip dikilir. Keçi kılından da dokunanı vardır.
Çorap:Tek şişle örülmüş, beyaz yünden yapılır. Dize kadar uzanır ve iple bağlanır. Bayanların giydiklerinin aksine sadedir.
Çarık: Manda ve öküz derisinden şaplanmış olarak yapılır. Kenarları kıl iple özel olarak bağlanır. Bu ipler ayak bileklerine bağlanır.
Taş Kundura: Ökçeli, altı kabaralıdır.
Aksesuar olarak, bele deriden yapılmış palaska, saat kösteği, tabaka ve kama takılır.
