Canakkale savaşında anafartalar cephesi kısaca
Canakkale Savaşı'nın ucuncu cephesi olan Anafartalar Cephesi, 6 Ağustos 1915 tarihindeki Suvla Koyu civarında Muttefik kuvvetlerle yapılan cıkarma harekatıyla başlamış ve hemen ertesinde Arıburnu Cephesi kuvvetleriyle birleşmiştir
Gelibolu Yarımadası ’na yapılan Muttefik cıkarmalarının başladığı 25 Nisan 1915 tarihinden itibaren Ağustos ayına kadarki dort aylık sure icinde Seddulbahir ve Arıburnu Cepheleri ’nde ilerleme sağlayamayan Hamilton, ucuncu bir cephe acma yolunu secmiştir
Burada amac, sert direnme gosteren her iki cephedeki Osmanlı kuvvetlerinin geri hattına cıkarak kuşatmaktır Hamilton, ucuncu cepheyi kucuk ve buyuk Kemikli burunları arasındaki Suvla kumsalına İngiliz 9 Kolordusu ’nu cıkartarak acmıştır İngiliz 9 Kolordusu, 1915 yılının Mayıs ayı sonlarında Avrupa ’daki cephelerden cekilerek gonderilen takviye kuvvetleridir O tarihe kadar Limni ve Gokceada ’da toplanmaktaydı 67 Ağustos gecesi gercekleştirilen cıkarma ile bu birlikler Kocacimentepe – Conkbayırı hattından Canakkale Boğazı ’na ulaşacak ve savunmadaki Osmanlı kuvvetlerini cembere almış olacaktır
Esasen bu plan Mayıs 1915 ayında Anzak Kolordusu kurmay heyetinin one surduğu plandır Arıburnu ’na 25 Nisan 1915 sabahı cıkartılan Anzak kuvvetleri, gun sonuna dek, sert Osmanlı direnişi sonucu belirlenen hedeflere ulaşamamıştı Dahası, cıkarmanın hemen ardından başlayan Osmanlı karşı taarruzları, Anzak birliklerinin sahilde dar bir alanda sıkışmalarına neden olmuştu Cıkarma gunu akşamı, Anzak Kolordusu ’nun iki tumen komutanı da cıkarmanın başarısız olduğu, sahilde tutunmanın olanağının kalmadığı gerekcesiyle, birliklerinin tahliyesinden yanadırlar Aynı gece Anzak Kolordusu komutanı General William Birdwood bu goruşu Muttefik Kuvvetleri genel komutanı General Sır Ian Hamilton ’a iletmiştir General Hamilton, sahilde kalınarak mevzilerin savunulması emrini vermiştir Tum bu gelişmelerin sonucunda Anzak Kolordusu kurmay heyeti, cıkarma bolgelerinin hemen kuzeyinde, takviye kuvvetlerce bir cıkarma yapılması planını gundeme getirmişlerdir
Canakkale Savaşı'nın başladığı tarihlerden itibaren Muttefik komutanlar, Osmanlı'nın, İc Hatlar Avantajından da yararlanarak yedek kuvvetlerini hızla harekat bolgesine taşıyabildiklerini ve Muttefik ileri harekatını durdurabildiklerini gozlemlemişlerdi Bu kez, Osmanlı'nın dikkatini, dolayısıyla yedek kuvvetlerini cıkarma bolgesi dışında bolgelere kaydırmalarını sağlayacak operasyonlar planladılar Bunlardan ikli Seddulbahir Cephesi'nde girişilen gostermelik bir taarruzdur Bolgedeki İngiliz kuvvetleri 6 Ağustos 1915 gunu, saat 15:50 dolaylarında Osmanlı mevzilerine karşı taarruza gecmişlerdir Kirte Bağları Muharebesi olarak bilinen bu operasyon, Osmanlı ihtiyat kuvvetlerini, yarımadanın guneyine cekmeyi amaclamaktaydı
Aynı amacla ortaya konulan bir başka operasyon ise Anzak cıkarma bolgesinin kuzey bolumunden yapılması planlanan ileri harekattır Aslında bu taarruz planı, sadece Osmanlı'nın dikkatini başka yone cekme amacını icermemekteydi Esasen operasyon fikri, Gelibolu Yarımadasının en yuksek arazisi olan Conkbayırı – Kocacimentepe – Besimtepe hattında Osmanlı savunmasının zayıf olduğu tesbitine dayanmaktadır Gece saatlerinde derin vadilerden yapılacak bir yuruyuşle bu tepelerin ele gecirilmesinin, Gelibolu Yarımadasındaki Osmanlı savunmasının cokmesi sonucu doğuracağı hesaplanmaktadır Gercekten de derin kuru dere yataklarının ve sarp kayalıkların araziyi bolduğu, yer yer sık fundalıklarla kaplı bu arazi, askeri bir harekat icin uygun olmadığı gerekcesiyle zayıf kuvvetlerle tutulmuştu Bu operasyonla hem Osmanlı'nın ihtiyatların asıl cıkartma bolgesi dışına cekmek, hem de bu kilit bolgede stratejik bir pozisyon elde etmek amaclanmaktadır Bu harekat devamında yaşanan catışmalar, Conk Bayırı Muharebesi olarak bilinir
İngiltere ’den gonderilen uc takviye tumeni 10, 11, 13 ve 53 tumenlerdir Bu tumenlerden 53 Tumen, ihtiyat olarak Mondros ’ta kalacak, diğer uc tumen sahile cıkacaktır 13 Tumen ve 10 Tumen ’in bir tugayı, 3 Ağustos 1915 akşamı Anzak sahillerine cıkartılacak, 11 Tumen ise 6 Ağustos 1915 akşamı Suvla kumsalına cıkartılacaktır 10 Tumen ’in diğer iki taburu da hemen ardından sahile indirilecektir
Suvla Cıkarmasına İngiltere ’den intikal eden 9 Kolordu komutanı General Fredirck Stophord ’un komuta etmesine karar verilmiştir
Cıkarma 6 Ağustos 1915 gecesi saat 21:30 ’da başlamıştır Saat 22:00 olduğunda kumsala dort tabur gucunde asker, hic kayıp vermeden cıkartılmıştır Her ne kadar cıkarma bolgesinin guney ve kuzey bolgelerinde Osmanlı gozetleme postaları ateş acmışlarsa da yoğun karşı ateşle geri cekilmişlerdi Bolgedeki Osmanlı savunması Alman Yarbay Wilmer komutasındaki toplam ucbin mevcutlu uc taburdur ve kıyıdan 1,5 km kadar iceride mevzilenmiştir
Karaya ilk indirilen tumen, General Hammersley komutasındaki 11 Tumen ’dir General Hamilton ’un planına gore 10 Tumen ’in karaya cıkmasına uc saat sonra, yani saat 00:30 ’da başlanacaktır Ancak General Hammersley ’in askerlerinin sahilde siper kazmaya başlamaları, ileri harekata girişmemeleri sonucu 10 Tumen ’in kıyıya cıkartılması gecikmiş, ancak gun ağarırken başlanabilmişti Cıkarmanın daha ilk saatlerinde General Hamilton ’un harekat planı aksamaktadır Oysa generallerine, harekatın başarı şansının hıza bağlı olduğunu, Osmanlı takviyeleri cepheye ulaşmadan once ilk gun hedeflerinin ele gecirilmesinin zorunlu olduğunu anlatmıştı
7 Ağustos ’da Osmanlı savunması, Yarbay Wilmer komutasındaki birliklere herhangi bir takviye gondermemişlerdir Osmanlı kuvvetlerinin bolgedeki tum ihtiyatları, Conk Bayırı, Kocacimentepe ve Kanlısırt catışmalarına sevk etmek durumunda kalmışlardı
Canakkale Savaşı'nın ucuncu cephesi olan Anafartalar Cephesi, 6 Ağustos 1915 tarihindeki Suvla Koyu civarında Muttefik kuvvetlerle yapılan cıkarma harekatıyla başlamış ve hemen ertesinde Arıburnu Cephesi kuvvetleriyle birleşmiştir
Gelibolu Yarımadası ’na yapılan Muttefik cıkarmalarının başladığı 25 Nisan 1915 tarihinden itibaren Ağustos ayına kadarki dort aylık sure icinde Seddulbahir ve Arıburnu Cepheleri ’nde ilerleme sağlayamayan Hamilton, ucuncu bir cephe acma yolunu secmiştir
Burada amac, sert direnme gosteren her iki cephedeki Osmanlı kuvvetlerinin geri hattına cıkarak kuşatmaktır Hamilton, ucuncu cepheyi kucuk ve buyuk Kemikli burunları arasındaki Suvla kumsalına İngiliz 9 Kolordusu ’nu cıkartarak acmıştır İngiliz 9 Kolordusu, 1915 yılının Mayıs ayı sonlarında Avrupa ’daki cephelerden cekilerek gonderilen takviye kuvvetleridir O tarihe kadar Limni ve Gokceada ’da toplanmaktaydı 67 Ağustos gecesi gercekleştirilen cıkarma ile bu birlikler Kocacimentepe – Conkbayırı hattından Canakkale Boğazı ’na ulaşacak ve savunmadaki Osmanlı kuvvetlerini cembere almış olacaktır
Esasen bu plan Mayıs 1915 ayında Anzak Kolordusu kurmay heyetinin one surduğu plandır Arıburnu ’na 25 Nisan 1915 sabahı cıkartılan Anzak kuvvetleri, gun sonuna dek, sert Osmanlı direnişi sonucu belirlenen hedeflere ulaşamamıştı Dahası, cıkarmanın hemen ardından başlayan Osmanlı karşı taarruzları, Anzak birliklerinin sahilde dar bir alanda sıkışmalarına neden olmuştu Cıkarma gunu akşamı, Anzak Kolordusu ’nun iki tumen komutanı da cıkarmanın başarısız olduğu, sahilde tutunmanın olanağının kalmadığı gerekcesiyle, birliklerinin tahliyesinden yanadırlar Aynı gece Anzak Kolordusu komutanı General William Birdwood bu goruşu Muttefik Kuvvetleri genel komutanı General Sır Ian Hamilton ’a iletmiştir General Hamilton, sahilde kalınarak mevzilerin savunulması emrini vermiştir Tum bu gelişmelerin sonucunda Anzak Kolordusu kurmay heyeti, cıkarma bolgelerinin hemen kuzeyinde, takviye kuvvetlerce bir cıkarma yapılması planını gundeme getirmişlerdir
Canakkale Savaşı'nın başladığı tarihlerden itibaren Muttefik komutanlar, Osmanlı'nın, İc Hatlar Avantajından da yararlanarak yedek kuvvetlerini hızla harekat bolgesine taşıyabildiklerini ve Muttefik ileri harekatını durdurabildiklerini gozlemlemişlerdi Bu kez, Osmanlı'nın dikkatini, dolayısıyla yedek kuvvetlerini cıkarma bolgesi dışında bolgelere kaydırmalarını sağlayacak operasyonlar planladılar Bunlardan ikli Seddulbahir Cephesi'nde girişilen gostermelik bir taarruzdur Bolgedeki İngiliz kuvvetleri 6 Ağustos 1915 gunu, saat 15:50 dolaylarında Osmanlı mevzilerine karşı taarruza gecmişlerdir Kirte Bağları Muharebesi olarak bilinen bu operasyon, Osmanlı ihtiyat kuvvetlerini, yarımadanın guneyine cekmeyi amaclamaktaydı
Aynı amacla ortaya konulan bir başka operasyon ise Anzak cıkarma bolgesinin kuzey bolumunden yapılması planlanan ileri harekattır Aslında bu taarruz planı, sadece Osmanlı'nın dikkatini başka yone cekme amacını icermemekteydi Esasen operasyon fikri, Gelibolu Yarımadasının en yuksek arazisi olan Conkbayırı – Kocacimentepe – Besimtepe hattında Osmanlı savunmasının zayıf olduğu tesbitine dayanmaktadır Gece saatlerinde derin vadilerden yapılacak bir yuruyuşle bu tepelerin ele gecirilmesinin, Gelibolu Yarımadasındaki Osmanlı savunmasının cokmesi sonucu doğuracağı hesaplanmaktadır Gercekten de derin kuru dere yataklarının ve sarp kayalıkların araziyi bolduğu, yer yer sık fundalıklarla kaplı bu arazi, askeri bir harekat icin uygun olmadığı gerekcesiyle zayıf kuvvetlerle tutulmuştu Bu operasyonla hem Osmanlı'nın ihtiyatların asıl cıkartma bolgesi dışına cekmek, hem de bu kilit bolgede stratejik bir pozisyon elde etmek amaclanmaktadır Bu harekat devamında yaşanan catışmalar, Conk Bayırı Muharebesi olarak bilinir
İngiltere ’den gonderilen uc takviye tumeni 10, 11, 13 ve 53 tumenlerdir Bu tumenlerden 53 Tumen, ihtiyat olarak Mondros ’ta kalacak, diğer uc tumen sahile cıkacaktır 13 Tumen ve 10 Tumen ’in bir tugayı, 3 Ağustos 1915 akşamı Anzak sahillerine cıkartılacak, 11 Tumen ise 6 Ağustos 1915 akşamı Suvla kumsalına cıkartılacaktır 10 Tumen ’in diğer iki taburu da hemen ardından sahile indirilecektir
Suvla Cıkarmasına İngiltere ’den intikal eden 9 Kolordu komutanı General Fredirck Stophord ’un komuta etmesine karar verilmiştir
Cıkarma 6 Ağustos 1915 gecesi saat 21:30 ’da başlamıştır Saat 22:00 olduğunda kumsala dort tabur gucunde asker, hic kayıp vermeden cıkartılmıştır Her ne kadar cıkarma bolgesinin guney ve kuzey bolgelerinde Osmanlı gozetleme postaları ateş acmışlarsa da yoğun karşı ateşle geri cekilmişlerdi Bolgedeki Osmanlı savunması Alman Yarbay Wilmer komutasındaki toplam ucbin mevcutlu uc taburdur ve kıyıdan 1,5 km kadar iceride mevzilenmiştir
Karaya ilk indirilen tumen, General Hammersley komutasındaki 11 Tumen ’dir General Hamilton ’un planına gore 10 Tumen ’in karaya cıkmasına uc saat sonra, yani saat 00:30 ’da başlanacaktır Ancak General Hammersley ’in askerlerinin sahilde siper kazmaya başlamaları, ileri harekata girişmemeleri sonucu 10 Tumen ’in kıyıya cıkartılması gecikmiş, ancak gun ağarırken başlanabilmişti Cıkarmanın daha ilk saatlerinde General Hamilton ’un harekat planı aksamaktadır Oysa generallerine, harekatın başarı şansının hıza bağlı olduğunu, Osmanlı takviyeleri cepheye ulaşmadan once ilk gun hedeflerinin ele gecirilmesinin zorunlu olduğunu anlatmıştı
7 Ağustos ’da Osmanlı savunması, Yarbay Wilmer komutasındaki birliklere herhangi bir takviye gondermemişlerdir Osmanlı kuvvetlerinin bolgedeki tum ihtiyatları, Conk Bayırı, Kocacimentepe ve Kanlısırt catışmalarına sevk etmek durumunda kalmışlardı