Çemen

[SoruCevap]

Çemenleme pastırmanın kendine mahsus tat, aroma, renk ve lezzet kazanmasını sağlamak maksadıyla yapılan bir çeşit soslama sürecidir. Çemenleme süreciyle sağlanan yararlar; pastırmayı dış etkenlere karşı himaye, pastırmanın çokça kurumasını tedbire, lezzeti artırma, pastırmanın hava ile temasını önleyerek kokuşma, bozulma ve küflenmeyi tedbire ve içerdiği yüksek nispetteki sarımsağın bakterisid ve fungusid tesirinden faydalanma formundadır. Çemen hamuru; buy otu (Trigonella foenum graecum) tohumları ununun, muayyen ölçülerde sarımsak ve al biberle karıştırılıp su ek edilmesiyle elde edilen sürülebilecek kıvamda bir karışımdır. Çemen hamurunun hazırlanmasında kullanılan çemen unu, buy otu tohumlarının (semen foenum graeci) unundan elde edilmektedir. Al biber çemene renk vermek ve lezzet kazandırmak gayesiyle katılmaktadır. Birçok araştırmacı sarımsağın çeşitli mikroorganizmaların gelişmeleri üzerine inhibitör tesir yaptığını bildirmiştir. Sarımsağın bu tesirinin yapısında bulunan allisinden ileri geldiği belirtilmektedir.

Çemen; metabolizmayı kuvvetlendirir. Cinsî gücü artırır. İştahı açar. Taşıdığı müsilajdan ötürü yumuşatıcı ve balgam sökücü olarak kullanılmaktadır. Kan şekerini ve kolesterolü düşürür. Ağrı kesicidir. Romatizma, siyatik ve gut üzere rahatsızlıklarda yararlıdır. Vajinal yaraları tedavi eder. Göğsü yumuşatır. Vücuda rahatlık verir. Eski devletlerde Asya memleketlerinde şehvet artırıcı ve yürek verici olarak kullanılırdı. Birebir vakitte raşitizm, tüberküloz ve anemide kullanılmaktadır. Çemen, Türkiye’de Trakya, Marmara, Orta Güney ve İç Anadolu yerlerinde yetiştirilir. En güzel kültür ortamı İç Anadolu Yeri, Konya yöremizde oluşmaktadır.

Fransa’da Montpellier Üniversitesi araştırmacıları, çemen denilen Akdeniz bitkisinde bulunan bir amino asidin (4-hidroksi- izolösin) sıçanlarda kandaki glikoz seviyesini düşürdüğünü gösterdiler. Çemen baharat olarak kullanılır. Şayet beşerde da misal sonuçlar alınırsa, yakında insülin gerektirmeyen II şeker hastalarında (bütün şeker hastalarının % 90’ında yani) yeni ilaç olarak çemen kullanılmaya başlanabilir.

Fakat içerdiği tuz nedeniyle, bilhassa tuz kısıtlanması gereken durumlarda tasarrufuna dikkat edilmelidir. Bir öteki dezavantajı da, içerdiği sarımsak nedeniyle ağız velev ten kokusunu bile değiştirmesidir.