Cesaret Geni nedir?
Herkesin icinde bir cılgın vardır sozunu hepimiz duymuşuzdurFakat bunun bilimsel acıklamasını belki de ilk kez okuyacağız
Farklı ulkelerden bilim adamlarının yuruttuğu genetik calışmalar sayesinde neden bazı insanların diğerlerinden daha cesurolduğunu, hayatı eviyle işi arasında mekik dokumakla gecen birinin nasıl olup da ayağına lastik bir ip bağlayıp kendini bir ucurumdan aşağı attığı, en ciddi sportif etkinliği pazar gunleri mac izlemek olan orta yaşlı sakin gorunumlu adamın neden bir anda kaya tırmanışcısı olmaya karar verdiğini ve benzerleri acıklığa kavuşmuş oluyor
Walter 19 yaşında bir gencti Aynı zamanda da ciceği burnunda bir aşık Ama işler beklediği gibi gitmedi 19 yaşının baharında, hayatındaki ilk buyuk (ilki zaten en buyuğudur) aşk acısını tattı Bir şeyler yapması gerekiyordu Bir pazar sabahı yuruyuşunde Adda Nehri'nin iki kıyısını birleştiren koprunun uzerinden aşağı atlayan biri dikkatini cekti Ayaklarından uzun bir lastiğe bağlıydı adam
Walter hic de oyle atletik biri değildi Cekingen, heyecanı ve tehlikeyi sinemada ya da evindeki rahat koltuğundayken yaşamayı tercih eden bir tip olduğu soylenebilirdi Koprunun uzerine cıkan demir basamaklara tırmanmaya başladı Yerden neredeyse 100 metre yuksekliğindeki koprunun uzerine cıktığında, heyecandan nefesi kesilecekti Dizleri titriyor, kalbi yerinden fırlayacakmış gibi carpıyordu ama varmıştı işte Şimdi gokyuzune daha yakındı Oradaki gorevli, elastik ipin ucundaki harnesi ayak bileklerine sardı Walter ayağa kalktı, koprunun tam kenarında durdu İleri doğru kucuk bir hamle yaptı ve kendini boşlukta buluverdi İcgudusel olarak bir cığlık attı Vahşi, daha once hic duymadığı bir sesti bu En uc noktaya ulaştığında lastik gerilmiş, başı ve elleri suya girer girmez bu defa yukarıya doğru fırlamıştı Art arda dort beş kez aynı şey oldu Heyecandan, cığlık cığlığa bağırmaktan ter icinde kalmıştı Sonradan olayı anlatırken, Bunu yine yapmalıyım, yapmak zorundayım diyorduOnun beni gormemesi cok kotu ama kimin umurunda? Bu onun kaybı
İlk bungee jumping deneyiminden sonra Walter, bu işi ilerletmeye karar vermiş ve yeni arayışlara girmiş Yamac paraşutu, base jump, kaya tırmanışı, extreme skiing, otomobil yarışcılığı ve akrobatik paraşut bunlardan bazıları Walter duyduğu heyecanın dozunu surekli arttırmak icin elinden geleni yapmış: Artık bundan daha azına asla razı olamamdiyor, Bu galiba bir ceşit uyuşturucu, bağımlılık yapıyor Her zaman daha zorunu ve tehlikelisini yapmaya devam edeceğim
Peki, insanlara yercekimine meydan okutan, evinde sakin sakin oturup televizyon seyrederken bir anda havalara sıcratıp ucurumlardan aşağı atlatan ne hic duşundunuz mu? Nasıl oluyor da bazıları bıcak sırtında yaşamayı seviyor?
Faktor T
Titreme ya da urperme, Philadelphia Temple Universitesi Psikoloji bolumunden Prof Frank Farley'in araştırma konusu Prof Farley kişilik uzerine yaptığı araştırmalar sonucu, iki temel kişilik tipi uzerinde yoğunlaşmış Bunlardan ilki T,ikincisi ise ttipi insanlar İngilizce heyecan, urpermeanlamına gelen thrillkelimesinden esinlenilerek geliştirilen bu teoriye gore, buyuk T harfi sınıfına girenler surekli yeni ve daha guclu heyecanlar arayan kişilikler Kucuk t harfi ise daha cok risksiz bir yaşamı tercih edip, tehlikelerden uzak duran insanların kişiliğini tanımlıyor Faktor TProfesor Farley'e gore kişinin kendi başına tehlikeyle yuzleşmeye ne kadar eğilimi olduğu ve buna ne kadar gereksinim duyduğunu gosteriyor Sozkonusu tehlike ve riskler, bedensel olduğu kadar zihinsel de olabiliyor Yani kişi kendini her iki anlamda ya da bunların yalnızca birinde tehlikeye atarak heyecan arayışına girebiliyor Farley'in uzerinde onemle durduğu bir diğer nokta ise, insanların zaman zaman her iki T arasında gidip gelmeleri Profesor bu durumu acıklarken şoyle diyor: Bana gore bir insanı cıplak ellerle bir kayaya tırmanmaya yonlendirenle, Albert Einstein'ı tum hayatını bir fizik kanununu bulmak icin harcamaya yonelten, aynı meydan okuma duygusu ve bilinmeyene yapılan yolculuk heyecanı
Kritik kişilikler
Profesor Farley şoyle devam ediyor: Bana gore insanlığın ilerlemesi daha cok buyuk T tipindeki kişiliğe sahip insanlara bağlı Churchill, Picasso, Einstein donemlerinin kritik kişilikleri ve ben onların kesinlikle kendi koşelerine cekilip risklerden uzak yaşamayı sevebilecek insanlar olduklarını sanmıyorum Onlar her zaman bıcak sırtında yaşadı ve riske atılmaktan cekinmedi Boylece buyuk işler başardılarPeki ama cesaret, heyecana duyulan ozlem ve tehlikeye atılmaktan haz duymak DNA'mızda bulunan bir ozellik olabilir mi? Eğitim ve cevrenin etkileri dışında kişiyi tehlikeye atılmaya yonlendiren bir cesaret geni olduğu doğrudiyor Profesor Farley Roma La Sapienza Universitesi'nden gelişim psikolojisi uzmanı Doktor Anna Oliviero Ferraris ise bu genin kişilik gelişimi uzerinde cok onemli etkileri olduğunu soyluyor Ferraris'e gore kişiyi devamlı yeni deneyimlere itip daha heyecanlıyı, daha tehlikeliyi, daha zevkliyi bulmaya yonelten bu gene sahip kişiler cok sık iş değiştirip surekli yolculuk ediyor
Kudus'teki Memorial Hospital'da yapılan gen calışmaları sırasında 11'inci kromozomda bulunan cesaret geninin bilimsel adı D4DRBu gene sahip kişiler macera, heyecan ve tehlikeye karşı dayanılmaz bir aclık ve yeniliklere karşı buyuk bir ilgi duyuyor Bu tip insanların genleri diğer insanlardan daha uzun bir versiyona sahip Bu da riskli bir davranış bicimine neden oluyor
Peki gen kişiyi nasıl etkiliyor? Dopamin'in duzenleyici mekanizmasına etki eden ve beyine mesaj gonderen bir sinirsel aktarıcı (neurotransmetteur) kişinin heyecan ve haz duyumsamasını etkiliyor Genin uzun versiyonunun bulunduğu kişilerde, bu aktarım daha şiddetli ve yoğun oluyor Bilimadamlarının tahminlerine gore tum insanların yuzde 15'i genin uzun versiyonuna sahip
Herkesin icinde bir cılgın vardır sozunu hepimiz duymuşuzdurFakat bunun bilimsel acıklamasını belki de ilk kez okuyacağız
Farklı ulkelerden bilim adamlarının yuruttuğu genetik calışmalar sayesinde neden bazı insanların diğerlerinden daha cesurolduğunu, hayatı eviyle işi arasında mekik dokumakla gecen birinin nasıl olup da ayağına lastik bir ip bağlayıp kendini bir ucurumdan aşağı attığı, en ciddi sportif etkinliği pazar gunleri mac izlemek olan orta yaşlı sakin gorunumlu adamın neden bir anda kaya tırmanışcısı olmaya karar verdiğini ve benzerleri acıklığa kavuşmuş oluyor
Walter 19 yaşında bir gencti Aynı zamanda da ciceği burnunda bir aşık Ama işler beklediği gibi gitmedi 19 yaşının baharında, hayatındaki ilk buyuk (ilki zaten en buyuğudur) aşk acısını tattı Bir şeyler yapması gerekiyordu Bir pazar sabahı yuruyuşunde Adda Nehri'nin iki kıyısını birleştiren koprunun uzerinden aşağı atlayan biri dikkatini cekti Ayaklarından uzun bir lastiğe bağlıydı adam
Walter hic de oyle atletik biri değildi Cekingen, heyecanı ve tehlikeyi sinemada ya da evindeki rahat koltuğundayken yaşamayı tercih eden bir tip olduğu soylenebilirdi Koprunun uzerine cıkan demir basamaklara tırmanmaya başladı Yerden neredeyse 100 metre yuksekliğindeki koprunun uzerine cıktığında, heyecandan nefesi kesilecekti Dizleri titriyor, kalbi yerinden fırlayacakmış gibi carpıyordu ama varmıştı işte Şimdi gokyuzune daha yakındı Oradaki gorevli, elastik ipin ucundaki harnesi ayak bileklerine sardı Walter ayağa kalktı, koprunun tam kenarında durdu İleri doğru kucuk bir hamle yaptı ve kendini boşlukta buluverdi İcgudusel olarak bir cığlık attı Vahşi, daha once hic duymadığı bir sesti bu En uc noktaya ulaştığında lastik gerilmiş, başı ve elleri suya girer girmez bu defa yukarıya doğru fırlamıştı Art arda dort beş kez aynı şey oldu Heyecandan, cığlık cığlığa bağırmaktan ter icinde kalmıştı Sonradan olayı anlatırken, Bunu yine yapmalıyım, yapmak zorundayım diyorduOnun beni gormemesi cok kotu ama kimin umurunda? Bu onun kaybı
İlk bungee jumping deneyiminden sonra Walter, bu işi ilerletmeye karar vermiş ve yeni arayışlara girmiş Yamac paraşutu, base jump, kaya tırmanışı, extreme skiing, otomobil yarışcılığı ve akrobatik paraşut bunlardan bazıları Walter duyduğu heyecanın dozunu surekli arttırmak icin elinden geleni yapmış: Artık bundan daha azına asla razı olamamdiyor, Bu galiba bir ceşit uyuşturucu, bağımlılık yapıyor Her zaman daha zorunu ve tehlikelisini yapmaya devam edeceğim
Peki, insanlara yercekimine meydan okutan, evinde sakin sakin oturup televizyon seyrederken bir anda havalara sıcratıp ucurumlardan aşağı atlatan ne hic duşundunuz mu? Nasıl oluyor da bazıları bıcak sırtında yaşamayı seviyor?
Faktor T
Titreme ya da urperme, Philadelphia Temple Universitesi Psikoloji bolumunden Prof Frank Farley'in araştırma konusu Prof Farley kişilik uzerine yaptığı araştırmalar sonucu, iki temel kişilik tipi uzerinde yoğunlaşmış Bunlardan ilki T,ikincisi ise ttipi insanlar İngilizce heyecan, urpermeanlamına gelen thrillkelimesinden esinlenilerek geliştirilen bu teoriye gore, buyuk T harfi sınıfına girenler surekli yeni ve daha guclu heyecanlar arayan kişilikler Kucuk t harfi ise daha cok risksiz bir yaşamı tercih edip, tehlikelerden uzak duran insanların kişiliğini tanımlıyor Faktor TProfesor Farley'e gore kişinin kendi başına tehlikeyle yuzleşmeye ne kadar eğilimi olduğu ve buna ne kadar gereksinim duyduğunu gosteriyor Sozkonusu tehlike ve riskler, bedensel olduğu kadar zihinsel de olabiliyor Yani kişi kendini her iki anlamda ya da bunların yalnızca birinde tehlikeye atarak heyecan arayışına girebiliyor Farley'in uzerinde onemle durduğu bir diğer nokta ise, insanların zaman zaman her iki T arasında gidip gelmeleri Profesor bu durumu acıklarken şoyle diyor: Bana gore bir insanı cıplak ellerle bir kayaya tırmanmaya yonlendirenle, Albert Einstein'ı tum hayatını bir fizik kanununu bulmak icin harcamaya yonelten, aynı meydan okuma duygusu ve bilinmeyene yapılan yolculuk heyecanı
Kritik kişilikler
Profesor Farley şoyle devam ediyor: Bana gore insanlığın ilerlemesi daha cok buyuk T tipindeki kişiliğe sahip insanlara bağlı Churchill, Picasso, Einstein donemlerinin kritik kişilikleri ve ben onların kesinlikle kendi koşelerine cekilip risklerden uzak yaşamayı sevebilecek insanlar olduklarını sanmıyorum Onlar her zaman bıcak sırtında yaşadı ve riske atılmaktan cekinmedi Boylece buyuk işler başardılarPeki ama cesaret, heyecana duyulan ozlem ve tehlikeye atılmaktan haz duymak DNA'mızda bulunan bir ozellik olabilir mi? Eğitim ve cevrenin etkileri dışında kişiyi tehlikeye atılmaya yonlendiren bir cesaret geni olduğu doğrudiyor Profesor Farley Roma La Sapienza Universitesi'nden gelişim psikolojisi uzmanı Doktor Anna Oliviero Ferraris ise bu genin kişilik gelişimi uzerinde cok onemli etkileri olduğunu soyluyor Ferraris'e gore kişiyi devamlı yeni deneyimlere itip daha heyecanlıyı, daha tehlikeliyi, daha zevkliyi bulmaya yonelten bu gene sahip kişiler cok sık iş değiştirip surekli yolculuk ediyor
Kudus'teki Memorial Hospital'da yapılan gen calışmaları sırasında 11'inci kromozomda bulunan cesaret geninin bilimsel adı D4DRBu gene sahip kişiler macera, heyecan ve tehlikeye karşı dayanılmaz bir aclık ve yeniliklere karşı buyuk bir ilgi duyuyor Bu tip insanların genleri diğer insanlardan daha uzun bir versiyona sahip Bu da riskli bir davranış bicimine neden oluyor
Peki gen kişiyi nasıl etkiliyor? Dopamin'in duzenleyici mekanizmasına etki eden ve beyine mesaj gonderen bir sinirsel aktarıcı (neurotransmetteur) kişinin heyecan ve haz duyumsamasını etkiliyor Genin uzun versiyonunun bulunduğu kişilerde, bu aktarım daha şiddetli ve yoğun oluyor Bilimadamlarının tahminlerine gore tum insanların yuzde 15'i genin uzun versiyonuna sahip