Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar
Cinsel Yolla Bulaşan Virusler Nelerdir?
Uz Dr Ferhan Kulu , vucudun herhangi bir yerinde siğillere sebep olabilen ve genellikle cinsel yolla bulaşan human papilloma virusu ve tedavi yontemleriyle ilgili acıklamaları;
Hastaların yaklaşık yuzde 30'unda siğillere sebep olan human papilloma virusu, cinsel ilişki sırasında bulaşır Vucudun herhangi bir yerinde kucuklu buyuklu veya kumeler halinde bulunabilen siğiller, daha cok estetik kaygılar nedeniyle tedavi edilir
Human papilloma virusu (HPV) nedir?
Human papilloma virusu aslında 100'den fazla viruse verilen ortak isimdir Bu virusler, vucudun herhangi bir yerinde siğillere sebep olabilirler Ancak bunların bir kısmı cinsel yolla bulaşarak condyloma acuminata veya jenital siğil denilen hastalığı oluşturur Siğiller, bu enfeksiyonun gorunebilir belirtileridir Ancak sadece yuzde 40 olguda ortaya cıkar Kalan yuzde 60'lık bolumde ise virusler, deri altında kalır ve herhangi bir belirti vermez Subklinik adı verilen bu belirtisiz formun kanser oluşumu ile bir bağlantısı olduğu duşunulur
HPV risk faktorleri
* 2024 yaşları HPV virusunun alınması icin en riskli yaşlardır
* Hasta veya partneri birden fazla kişi ile ilişkiye giriyor ise risk artacaktır
* Klamidya veya herpes simpleks gibi başka cinsel ilişki ile bulaşan hastalık varsa risk artmaktadır
* Hamilelik ve doğum kontrol hapı kullanımı da riski artırmaktadır
* Hodgkin, losemi gibi, bağışıklık sistemini baskılayan hastalıkları olanlarda risk artmaktadır
* Beyaz ırkta daha fazla gorulmektedir
* Sigara icimi riski artırmaktadır
Belirtileri nelerdir?
Hastalık coğu zaman herhangi bir belirti vermez Hastaların yaklaşık yuzde 30'unda siğil oluşur Siğiller kadınlarda vajina, anus ya da vulvada olabilir Aynı zamanda kasıklarda, bacaklarda, boyunda, ağızda veya vucudun herhangi bir yerinde de bulunabilirler Erkeklerde ise siğiller, genellikle penis veya torbalardadır Siğiller buyuklu kucuklu, tek veya kumelenmiş bir şekilde bulunabilirler Bazen siğillerden oluşan bu kume, bir karnabahar goruntusunde olabilir Genellikle cilt renginde ve ağrısız olan bu siğiller, pembe veya gri renk alabilirler Cok seyrek olarak kaşıntı, ağrı ve kanama yapabilirler
Nasıl bulaşır?
Vajinal, anal veya oral seks esnasında cildin cilde teması sonucu bulaşır Virus cildin zayıfladığı bir noktadan vucuda girer ve derinin derinliklerine doğru ilerler Burada aylar hatta yıllar boyunca sessiz kalabilir HPV tanısı konmuş bir kişide virus, cinsel hayatın herhangi bir doneminde bulaşmış olabilir Virus, HPV enfeksiyonu bulaşmış bir kişi ile ilişkiden 46 hafta sonra etkisini gosterir Siğillerin oluşumu 9 ayı bulabilir HPV ile enfekte olmuş kadınlarda vulva ve serviks kanseri (rahim ağzı kanseri) riski artar Ancak sadece birkac tipi (tip 16,18,31,33,35) kanser ile ilişkilidir Bu tipler genellikle sessiz (subklinik) seyreden hastalığa sebep olurlar
Tanı nasıl konur?
HPV icin geliştirilmiş herhangi bir ozel laboratuvar veya kan testi mevcut değildir ve kulturu yapılamamaktadır Bu nedenle coğu zaman gizli kalır Hastaların ancak yuzde 30'unda oluşan siğiller gorulerek tanısı konabilir Bunun icin doktorunuzun kolposkop adı verilen bir mercek kullanması gerekebilir Ayrıca bu bolgeye asetik asit uygulandığında HPV'li ciltte beyazlaşma olur ve siğiller ortaya cıkar Rutin olarak yapılan papsmear testlerinde bulunan normal dışı bir bulgu da HPV icin uyarıcı olabilir; ancak papsmear HPV'ye ozgu bir test değildir Kanser şuphesi olan olgularda biyopsi alınması gerekebilir HPVDNA'nın molekuler biyoloji teknikleri ile belirlenmesine dayanan testler yapılabilir Ama bunlar pahalı yontemlerdir Ulkemizde rutin uygulamaya girilmemiştir Unitemizde, anormal papsmearlerde HPV tiplemesi yapılmaktadır
Tedavi yontemleri nelerdir?
HPV'nin tedavisi daha cok estetiğe yoneliktir Cunku virusu yok edebilecek bir tedavi yoktur Lezyonların boyutu, şekilleri, sayısı gibi etkenlere bağlı olarak, ceşitli tedavi seceneklerinden biri uygulanabilir Tedavi yontemine bağlı olmaksızın, dort hastadan birinde siğiller uc ay icerisinde yineleyebilmektedir Bir kısım hastada ise kendiliğinden iyileşmektedir
* İzlem: Herhangi bir tedavi uygulamadan siğillerin kendiliğinden uzaklaşması beklenebilir Nonservikal siğillerde hastaların yaklaşık yuzde 2030'unda siğiller uc ay icinde kendiliğinden kaybolabilmektedir
* Krioterapi: Siğiller likit nitrojen ile dondurulur Nispeten ucuz olduğu kadar, aynı zamanda kucuk siğillerde oldukca etkili bir tedavi yontemidir Uygulamanın yapıldığı yerde ağrı duyulabilir
* Kimyasallar: Siğillerin uzaklaştırılması icin birtakım kimyasal maddeler kullanılabilir (triklorasetik asit, podofilin, podofilotoksin) Ağrı, erezyon, ulserasyon olabilir; gunlerce tekrar tekrar uygulama gerektirebilir
* Elektrokoterizasyon: Siğiller elektrik akımı ile imha edilir Ağrının azaltılması icin lokal anestezi uygulaması gerekebilir
* Lazer tedavisi: Siğiller lazer ışını ile yok edilir Jenital bolge ve ses tellerindeki buyuk siğillerde iyi sonuc verir Diğer tedavi yontemleri denendikten sonra, son secenek olarak başvurulur Lokal anestezi ile yapılır İz bırakması veya enfekte olması mumkundur İşlemden sonra yaklaşık 3 hafta boyunca ağrı kesici kullanmak gerekebilir Pahalı bir tedavi yontemidir
* İlac tedavileri: Siğilin icine bu antiviral ilac enjekte edilir Pahalı bir tedavi yontemidir ve yan etkileri fazladır Diğer tedavilere oranla cok fazla ustunluğu yoktur Bu sebeple fazla tercih edilmez Gunumuzde kullanılmamaktadır Yuzde 5'lik imikimod, hucresel bağışıklığı artırarak etki gosterir Uygulama 36 ay surer Gebelikte de kullanılabilir
Eşlerden herhangi birisi HPV tedavisi goruyorsa, bu donemde cinsel ilişkiden kacınmak uygun olacaktır İlişki esnasındaki surtunme iyileşmeyi engelleyebilir Eşlerden biri tedavi goruyorsa ve diğer eşte siğil yok ise, siğil taşımayan eş icin tedaviye gerek yoktur
Nasıl Korunulur?
Kondom kullanılması kısmen koruyucu olabilir Cok eşlilikten kacınılmalıdır Spermisitlerin etkili olduğu kanıtlanmamıştır Virusun girişini engellemek icin ciltte oluşabilecek kucuk aşınmalardan kacınmak gereklidir Ozellikle cinsel ilişki esnasında vajen kuru ise zedelenmelere yol acabileceğinden, yeterli ıslaklığı sağlayacak bir nemlendirme maddesi kullanılması onerilir
Kadınlar, periyodik olarak papsmear yaptırılmalı ve şupheli durumlarda HPV tanısı icin gereken tetkiklere başvurulmalıdır Bazı calışmalar, yeşil lifli sebzelerle alınan yeterli folik asitin (400mg) HPV'den korunma konusunda faydalı olabileceğini gostermiştir
Araştırmacılar tarafından, HPV enfeksiyonu icin yeni bir aşı geliştirilmiştir 2007'de ulkemizde de uygulanmaya başlaması beklenen Gardasilisimli aşı 3 doz halinde ergen genc kızlara ve virusle enfekte olmuş kadınlara uygulanabilecek Yapılan araştırmalara gore sonuclar cok umit vericidir Aşı sayesinde, HPV enfeksiyonuna bağlı olarak gelişecek rahim ağzı kanserlerinin gelecekte azalacağına inanılıyor
Kaynak: Memorial Hastanesi
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar
Cinsel Yolla Bulaşan Virusler Nelerdir?
Uz Dr Ferhan Kulu , vucudun herhangi bir yerinde siğillere sebep olabilen ve genellikle cinsel yolla bulaşan human papilloma virusu ve tedavi yontemleriyle ilgili acıklamaları;
Hastaların yaklaşık yuzde 30'unda siğillere sebep olan human papilloma virusu, cinsel ilişki sırasında bulaşır Vucudun herhangi bir yerinde kucuklu buyuklu veya kumeler halinde bulunabilen siğiller, daha cok estetik kaygılar nedeniyle tedavi edilir
Human papilloma virusu (HPV) nedir?
Human papilloma virusu aslında 100'den fazla viruse verilen ortak isimdir Bu virusler, vucudun herhangi bir yerinde siğillere sebep olabilirler Ancak bunların bir kısmı cinsel yolla bulaşarak condyloma acuminata veya jenital siğil denilen hastalığı oluşturur Siğiller, bu enfeksiyonun gorunebilir belirtileridir Ancak sadece yuzde 40 olguda ortaya cıkar Kalan yuzde 60'lık bolumde ise virusler, deri altında kalır ve herhangi bir belirti vermez Subklinik adı verilen bu belirtisiz formun kanser oluşumu ile bir bağlantısı olduğu duşunulur
HPV risk faktorleri
* 2024 yaşları HPV virusunun alınması icin en riskli yaşlardır
* Hasta veya partneri birden fazla kişi ile ilişkiye giriyor ise risk artacaktır
* Klamidya veya herpes simpleks gibi başka cinsel ilişki ile bulaşan hastalık varsa risk artmaktadır
* Hamilelik ve doğum kontrol hapı kullanımı da riski artırmaktadır
* Hodgkin, losemi gibi, bağışıklık sistemini baskılayan hastalıkları olanlarda risk artmaktadır
* Beyaz ırkta daha fazla gorulmektedir
* Sigara icimi riski artırmaktadır
Belirtileri nelerdir?
Hastalık coğu zaman herhangi bir belirti vermez Hastaların yaklaşık yuzde 30'unda siğil oluşur Siğiller kadınlarda vajina, anus ya da vulvada olabilir Aynı zamanda kasıklarda, bacaklarda, boyunda, ağızda veya vucudun herhangi bir yerinde de bulunabilirler Erkeklerde ise siğiller, genellikle penis veya torbalardadır Siğiller buyuklu kucuklu, tek veya kumelenmiş bir şekilde bulunabilirler Bazen siğillerden oluşan bu kume, bir karnabahar goruntusunde olabilir Genellikle cilt renginde ve ağrısız olan bu siğiller, pembe veya gri renk alabilirler Cok seyrek olarak kaşıntı, ağrı ve kanama yapabilirler
Nasıl bulaşır?
Vajinal, anal veya oral seks esnasında cildin cilde teması sonucu bulaşır Virus cildin zayıfladığı bir noktadan vucuda girer ve derinin derinliklerine doğru ilerler Burada aylar hatta yıllar boyunca sessiz kalabilir HPV tanısı konmuş bir kişide virus, cinsel hayatın herhangi bir doneminde bulaşmış olabilir Virus, HPV enfeksiyonu bulaşmış bir kişi ile ilişkiden 46 hafta sonra etkisini gosterir Siğillerin oluşumu 9 ayı bulabilir HPV ile enfekte olmuş kadınlarda vulva ve serviks kanseri (rahim ağzı kanseri) riski artar Ancak sadece birkac tipi (tip 16,18,31,33,35) kanser ile ilişkilidir Bu tipler genellikle sessiz (subklinik) seyreden hastalığa sebep olurlar
Tanı nasıl konur?
HPV icin geliştirilmiş herhangi bir ozel laboratuvar veya kan testi mevcut değildir ve kulturu yapılamamaktadır Bu nedenle coğu zaman gizli kalır Hastaların ancak yuzde 30'unda oluşan siğiller gorulerek tanısı konabilir Bunun icin doktorunuzun kolposkop adı verilen bir mercek kullanması gerekebilir Ayrıca bu bolgeye asetik asit uygulandığında HPV'li ciltte beyazlaşma olur ve siğiller ortaya cıkar Rutin olarak yapılan papsmear testlerinde bulunan normal dışı bir bulgu da HPV icin uyarıcı olabilir; ancak papsmear HPV'ye ozgu bir test değildir Kanser şuphesi olan olgularda biyopsi alınması gerekebilir HPVDNA'nın molekuler biyoloji teknikleri ile belirlenmesine dayanan testler yapılabilir Ama bunlar pahalı yontemlerdir Ulkemizde rutin uygulamaya girilmemiştir Unitemizde, anormal papsmearlerde HPV tiplemesi yapılmaktadır
Tedavi yontemleri nelerdir?
HPV'nin tedavisi daha cok estetiğe yoneliktir Cunku virusu yok edebilecek bir tedavi yoktur Lezyonların boyutu, şekilleri, sayısı gibi etkenlere bağlı olarak, ceşitli tedavi seceneklerinden biri uygulanabilir Tedavi yontemine bağlı olmaksızın, dort hastadan birinde siğiller uc ay icerisinde yineleyebilmektedir Bir kısım hastada ise kendiliğinden iyileşmektedir
* İzlem: Herhangi bir tedavi uygulamadan siğillerin kendiliğinden uzaklaşması beklenebilir Nonservikal siğillerde hastaların yaklaşık yuzde 2030'unda siğiller uc ay icinde kendiliğinden kaybolabilmektedir
* Krioterapi: Siğiller likit nitrojen ile dondurulur Nispeten ucuz olduğu kadar, aynı zamanda kucuk siğillerde oldukca etkili bir tedavi yontemidir Uygulamanın yapıldığı yerde ağrı duyulabilir
* Kimyasallar: Siğillerin uzaklaştırılması icin birtakım kimyasal maddeler kullanılabilir (triklorasetik asit, podofilin, podofilotoksin) Ağrı, erezyon, ulserasyon olabilir; gunlerce tekrar tekrar uygulama gerektirebilir
* Elektrokoterizasyon: Siğiller elektrik akımı ile imha edilir Ağrının azaltılması icin lokal anestezi uygulaması gerekebilir
* Lazer tedavisi: Siğiller lazer ışını ile yok edilir Jenital bolge ve ses tellerindeki buyuk siğillerde iyi sonuc verir Diğer tedavi yontemleri denendikten sonra, son secenek olarak başvurulur Lokal anestezi ile yapılır İz bırakması veya enfekte olması mumkundur İşlemden sonra yaklaşık 3 hafta boyunca ağrı kesici kullanmak gerekebilir Pahalı bir tedavi yontemidir
* İlac tedavileri: Siğilin icine bu antiviral ilac enjekte edilir Pahalı bir tedavi yontemidir ve yan etkileri fazladır Diğer tedavilere oranla cok fazla ustunluğu yoktur Bu sebeple fazla tercih edilmez Gunumuzde kullanılmamaktadır Yuzde 5'lik imikimod, hucresel bağışıklığı artırarak etki gosterir Uygulama 36 ay surer Gebelikte de kullanılabilir
Eşlerden herhangi birisi HPV tedavisi goruyorsa, bu donemde cinsel ilişkiden kacınmak uygun olacaktır İlişki esnasındaki surtunme iyileşmeyi engelleyebilir Eşlerden biri tedavi goruyorsa ve diğer eşte siğil yok ise, siğil taşımayan eş icin tedaviye gerek yoktur
Nasıl Korunulur?
Kondom kullanılması kısmen koruyucu olabilir Cok eşlilikten kacınılmalıdır Spermisitlerin etkili olduğu kanıtlanmamıştır Virusun girişini engellemek icin ciltte oluşabilecek kucuk aşınmalardan kacınmak gereklidir Ozellikle cinsel ilişki esnasında vajen kuru ise zedelenmelere yol acabileceğinden, yeterli ıslaklığı sağlayacak bir nemlendirme maddesi kullanılması onerilir
Kadınlar, periyodik olarak papsmear yaptırılmalı ve şupheli durumlarda HPV tanısı icin gereken tetkiklere başvurulmalıdır Bazı calışmalar, yeşil lifli sebzelerle alınan yeterli folik asitin (400mg) HPV'den korunma konusunda faydalı olabileceğini gostermiştir
Araştırmacılar tarafından, HPV enfeksiyonu icin yeni bir aşı geliştirilmiştir 2007'de ulkemizde de uygulanmaya başlaması beklenen Gardasilisimli aşı 3 doz halinde ergen genc kızlara ve virusle enfekte olmuş kadınlara uygulanabilecek Yapılan araştırmalara gore sonuclar cok umit vericidir Aşı sayesinde, HPV enfeksiyonuna bağlı olarak gelişecek rahim ağzı kanserlerinin gelecekte azalacağına inanılıyor
Kaynak: Memorial Hastanesi
