ÇOCUKLARA DEPREM NASIL ANLATILMALI?
Psk. Seda Soylu
Ülkemiz birçok fay hattının yer aldığı ve depremlerin sıkça gerçekleştiği, büyük yaraların ve üzücü olayların meydana geldiği bir coğrafyadadır. Depremin yıkıcı sonuçlarından herkes etkilenirken,çocuklar meraklı ve tedirgin olabilmekte, medyanın deprem odaklı haberleri karşısında aileler çocuklarına bu durumu açıklama konusunda zorluk çekmektedir. Depremle ilgili görsel ve yazılı haberlerle, anlatılan deprem hikayeleri ile karşı karşıya kalan çocuklar gerçek olaylara ilişkin korkular veya hayali korkularla(hayalet, canavar vb.) mücadele edebilir. Bu zorlayıcı duygu durumla baş etmek çocuklar için daha güç olabilir. Bu sebeple çocuklar ile depremi konuşmak çok önemlidir.
Peki deprem çocuklara nasıl anlatılır?
● Açıklamalar çocuğun yaşına ve gelişimine uygun olmalıdır.
● Çocuğun deprem hakkında sorduğu sorular geçiştirilmemeli, açık ve yaşına uygun bir şekilde cevaplanmalıdır. Cevaplar çocuğun kendi hayal gücüne bırakılmamalıdır. Durum somutlaştırılmalıdır.Somutlaştırmak için küçük oyunlar ya da hikayeleştirme teknikleri kullanılabilir.
Örneğin: “ Büyük bir ormanda bir sürü ağaç ve her ağacın üstünde bir sürü kuş yuvası varmış. Bütün yuvalarda kuşlar mutlu bir yaşam sürermiş. Bir gece büyük bir fırtına olmuş, bir sürü gürültü duyulmuş ve kuşların yuvaları hep yıkılmış…(Burada yaşananları olumsuz duygu uyandıracak durumları çok detaylandırmadan eklemeler oluşturabilirsiniz.) …
Sonra, fırtına bitmiş.Tüm hayvanlar el birliği ile yuvaları yeniden yapmış ve eskisi gibi mutlu yaşamaya devam etmişler.
● Deprem önlemi olarak çocuklarla birlikte, tehlike anında uygulanacak eylem planı, evdeki ve dışarıdaki güvenli bölgeler, deprem anında neler yapılabileceği konuşulabilir, deprem çantası hazırlanabilir.
● Çocuklarla yaşam üçgeni pozisyonu ve acil durumda aranacak numaralar hakkında konuşulmalıdır.
● Çocukların yanında olumsuz gerçekler ve enkaz olayları hakkında çok fazla konuşulmamalıdır.
● Depremden doğrudan ya da dolaylı olarak etkilenen çocuklar için en önemli ihtiyaç temas etmek ve güvende hissettirmektir.
● Çocuklarla konuşmak korku ve kaygılarını azaltır. Çocuklarla konuşmak, güvende ve yalnız olmadığını hatırlatmak, yanında sessizce durarak da olsa var olmak yapılabilecek en önemli şeylerden biridir. Hem çocuklar hem yetişkinler için deprem sonrasında uygulanabilecek en etkili ilk yardım BAKmak, DİNLEmek, BAĞ KURmaktır.
● Yaşanan travmatik olay sonrasında olumsuz etkileri azaltmak için iyi beslenmeye ve uykunun düzenli olmasına çok dikkat edilmelidir.
● İlerleyen süreçte devam eden etkiler mevcut ise, depremle veya deprem stresi ile baş etmekte zorlanan çocuklar için ruh sağlığı uzmanından destek almak gerekli ve önemlidir.
Psk. Seda Soylu
Ülkemiz birçok fay hattının yer aldığı ve depremlerin sıkça gerçekleştiği, büyük yaraların ve üzücü olayların meydana geldiği bir coğrafyadadır. Depremin yıkıcı sonuçlarından herkes etkilenirken,çocuklar meraklı ve tedirgin olabilmekte, medyanın deprem odaklı haberleri karşısında aileler çocuklarına bu durumu açıklama konusunda zorluk çekmektedir. Depremle ilgili görsel ve yazılı haberlerle, anlatılan deprem hikayeleri ile karşı karşıya kalan çocuklar gerçek olaylara ilişkin korkular veya hayali korkularla(hayalet, canavar vb.) mücadele edebilir. Bu zorlayıcı duygu durumla baş etmek çocuklar için daha güç olabilir. Bu sebeple çocuklar ile depremi konuşmak çok önemlidir.
Peki deprem çocuklara nasıl anlatılır?
● Açıklamalar çocuğun yaşına ve gelişimine uygun olmalıdır.
● Çocuğun deprem hakkında sorduğu sorular geçiştirilmemeli, açık ve yaşına uygun bir şekilde cevaplanmalıdır. Cevaplar çocuğun kendi hayal gücüne bırakılmamalıdır. Durum somutlaştırılmalıdır.Somutlaştırmak için küçük oyunlar ya da hikayeleştirme teknikleri kullanılabilir.
Örneğin: “ Büyük bir ormanda bir sürü ağaç ve her ağacın üstünde bir sürü kuş yuvası varmış. Bütün yuvalarda kuşlar mutlu bir yaşam sürermiş. Bir gece büyük bir fırtına olmuş, bir sürü gürültü duyulmuş ve kuşların yuvaları hep yıkılmış…(Burada yaşananları olumsuz duygu uyandıracak durumları çok detaylandırmadan eklemeler oluşturabilirsiniz.) …
Sonra, fırtına bitmiş.Tüm hayvanlar el birliği ile yuvaları yeniden yapmış ve eskisi gibi mutlu yaşamaya devam etmişler.
● Deprem önlemi olarak çocuklarla birlikte, tehlike anında uygulanacak eylem planı, evdeki ve dışarıdaki güvenli bölgeler, deprem anında neler yapılabileceği konuşulabilir, deprem çantası hazırlanabilir.
● Çocuklarla yaşam üçgeni pozisyonu ve acil durumda aranacak numaralar hakkında konuşulmalıdır.
● Çocukların yanında olumsuz gerçekler ve enkaz olayları hakkında çok fazla konuşulmamalıdır.
● Depremden doğrudan ya da dolaylı olarak etkilenen çocuklar için en önemli ihtiyaç temas etmek ve güvende hissettirmektir.
● Çocuklarla konuşmak korku ve kaygılarını azaltır. Çocuklarla konuşmak, güvende ve yalnız olmadığını hatırlatmak, yanında sessizce durarak da olsa var olmak yapılabilecek en önemli şeylerden biridir. Hem çocuklar hem yetişkinler için deprem sonrasında uygulanabilecek en etkili ilk yardım BAKmak, DİNLEmek, BAĞ KURmaktır.
● Yaşanan travmatik olay sonrasında olumsuz etkileri azaltmak için iyi beslenmeye ve uykunun düzenli olmasına çok dikkat edilmelidir.
● İlerleyen süreçte devam eden etkiler mevcut ise, depremle veya deprem stresi ile baş etmekte zorlanan çocuklar için ruh sağlığı uzmanından destek almak gerekli ve önemlidir.