Çocuklarda bel fıtığı yetişkinlere orantıyla çok daha seyrek görülen bir rahatsızlıktır. Çocuklarda bu hastalık tüm bel fıtığı vakaları gözönüne alındığında yaklaşık % 1 üzere bir orantı oluşum eder. Sıklıkla bel kemiklerini ilgilendiren ve anadan doğma mevcut olan birtakım yapısal anormallikler, omurilik kanalının darlığı, bel kayması üzere bozukluklarla birlikte bulunabilir.
Marazın başlangıcında çoklukla spor yaralanması, düşme, ağır kaldırma yahut zıt bir hareket yapmak üzere vukuatı başlatan bir travma hikâyesi kelam bahsidir. Gelgelelim kimi vakalarda tüm sorgulamaya karşın bu türlü bir hikâye alınamaz. Bizim tecrübelerimiz de göstermiştir ki, çocuklarda bel fıtığı en sık ergenlik periyodu dediğimiz yaşlarda görülmektedir. Bu durum ergenlik periyodundaki şiddetli hareketlilik ve omurganın süratli büyümesiyle izah edilebilir. Bu devirdeki bir evlat bel ağrısı şikâyetiyle doktora getirildiyse bel fıtığının yanında yapısal bozukluklar, doğuştan kimi marazlar, beldeki çeşitli kaymalar ve diskin enfeksiyonu da teşhiste ebediyen gözönünde bulundurulmalıdır.
Bel ağrısı en sık görülen şikâyet olmakla birlikte bacak ağrısına da klinikte sıkça rastlanır. Bazen her ikisi birlikte de görülebilir. Yürüme bozukluğu, omurgada eğilme, bel kaslarında spazm ve hareket kısıtlılığı bulunabilir. His, kuvvet ve refleks kaybı üzere nörolojik bulgularla idrar ve büyük abdest kaçırma yahut yapamama üzere şikâyetler çocuklarda nadirdir. En değerli klinik bulgu, bacağı düz olarak havaya kaldırırken ağrının ortaya çıkmasıdır.
Düz röntgen sinemaları yol göstericidir. Bilgisayarlı tomografi ve mahsusen manyetik rezonans görüntüleme metodu teşhiste çok pahalıdır.
Bazen kemik sintigrafisine başvurmak da gerekebilir. Teşhis net olarak konduktan sonra tedaviye geçilir.
Konservatif tedavi denen ağrı kesici ilaçların uygulanması, sert yatak istirahati, fizik tedavi ve bel çekme üzere cerrahi dışı metodlar çocuklarda yetişkinlerdeki kadar düzgün netice vermez ve hastaların lakin az bir kısmında yarar sağlar. Güzellik görülse bile hastanın şikâyetleri bir mühlet sonra nüksedebilir. Buna karşılık çocuklarda ameliyat ile tedavi ehil ve müsait bir cerrahi neticesinde çok yüz güldürücüdür. Hastalar eski aktivitelerine büsbütün kavuşabilir ve spora iştirak edebilirler. Yerkürede bel fıtığıyla ilgilenen otorite konumundaki tabiplerin çabucak tamamı bu görüşü paylaşmaktadırlar.
Çocuklarda omur kemikleri doğumdan itibaren alt ve üst her iki yüzeyde birer kıkırdak plak ihtiva ederler. Bu kıkırdak plakların kemik gövdesi ile temas ettiği kısımda epifiz mahal alır ve omur kemikleri her iki plakta bulunan bu nahiyelerden kemikleşirler. Evlatlar olgunlaşırken omurlar bu kısımlardan büyürler. Buradaki kıkırdak plaklar yaklaşık 17 yaşında kemiğe yapışır, 20 yaş civarında ise kemikleşir ve omur kemiklerinin gövdesi ile kaynaşırlar. Bu andan itibaren de omur büyümesi sona erer.
Epifizler büyüme çağı boyunca canlı olarak hizmet yaparlar ve alışılagelmiş koşullar altında simetrik bir büyüme gerçekleştirirler. Bu büyüme epifiz tabakalarına uygulanan basınçtan kıymetli ölçüde etkilenir. Epifiz tabakaları üzerine istikrarlı dağılan simetrik basınç pratiği simetrik büyüme ile neticelenirken, asimetrik uygulanan basınç asimetrik büyüme ve hasebiyle da omurlarda deformite, eğri büğrü bir yapı oluşturur. Velev bu asimetri kemiğin iç yapısına da yansır ve sağlıklı bir kemik gelişimi olmaz.
Bu nedenle gelişme çağı içinde bulunan evlatların ağır yük taşımaları ve yükü bilhassa vücutları ile asimetrik şekilde bir taraftan bir alana götürmeleri omur kemiklerinde bulunan epifizler üzerine yükü istikrarsız formda bindirecek ve binaenaleyh sağlıklı bir kemik gelişimi olmayacaktır. Onun için diyoruz ki, evlatlarımız mümkün mertebe ağır mektep çantalarını taşımasınlar. Yalnızca o günkü dersleri ilgilendiren kitap ve gereçleri yanlarına alsınlar, başkalarını bıraksınlar. Lüzumsuz hiçbir yükü çantalarında bulundurmasınlar. Velev mektebin imkânları müsait ise evlatlara mektepte birer adet dolap tahsis etmek büyük kolaylık sağlayacaktır. Başkaca yükler eşit olarak her iki ele paylaştırılarak yahut sırtta simetrik ve eşit stilde dağıtılarak taşınmalıdır. Böylelikle hem kendileri rahat edecek, hem de sonraki yıllarda omurgada ortaya çıkabilecek birtakım rahatsızlıklar için şimdiden önlem almış olacaklardır.
Marazın başlangıcında çoklukla spor yaralanması, düşme, ağır kaldırma yahut zıt bir hareket yapmak üzere vukuatı başlatan bir travma hikâyesi kelam bahsidir. Gelgelelim kimi vakalarda tüm sorgulamaya karşın bu türlü bir hikâye alınamaz. Bizim tecrübelerimiz de göstermiştir ki, çocuklarda bel fıtığı en sık ergenlik periyodu dediğimiz yaşlarda görülmektedir. Bu durum ergenlik periyodundaki şiddetli hareketlilik ve omurganın süratli büyümesiyle izah edilebilir. Bu devirdeki bir evlat bel ağrısı şikâyetiyle doktora getirildiyse bel fıtığının yanında yapısal bozukluklar, doğuştan kimi marazlar, beldeki çeşitli kaymalar ve diskin enfeksiyonu da teşhiste ebediyen gözönünde bulundurulmalıdır.
Bel ağrısı en sık görülen şikâyet olmakla birlikte bacak ağrısına da klinikte sıkça rastlanır. Bazen her ikisi birlikte de görülebilir. Yürüme bozukluğu, omurgada eğilme, bel kaslarında spazm ve hareket kısıtlılığı bulunabilir. His, kuvvet ve refleks kaybı üzere nörolojik bulgularla idrar ve büyük abdest kaçırma yahut yapamama üzere şikâyetler çocuklarda nadirdir. En değerli klinik bulgu, bacağı düz olarak havaya kaldırırken ağrının ortaya çıkmasıdır.
Düz röntgen sinemaları yol göstericidir. Bilgisayarlı tomografi ve mahsusen manyetik rezonans görüntüleme metodu teşhiste çok pahalıdır.
Bazen kemik sintigrafisine başvurmak da gerekebilir. Teşhis net olarak konduktan sonra tedaviye geçilir.
Konservatif tedavi denen ağrı kesici ilaçların uygulanması, sert yatak istirahati, fizik tedavi ve bel çekme üzere cerrahi dışı metodlar çocuklarda yetişkinlerdeki kadar düzgün netice vermez ve hastaların lakin az bir kısmında yarar sağlar. Güzellik görülse bile hastanın şikâyetleri bir mühlet sonra nüksedebilir. Buna karşılık çocuklarda ameliyat ile tedavi ehil ve müsait bir cerrahi neticesinde çok yüz güldürücüdür. Hastalar eski aktivitelerine büsbütün kavuşabilir ve spora iştirak edebilirler. Yerkürede bel fıtığıyla ilgilenen otorite konumundaki tabiplerin çabucak tamamı bu görüşü paylaşmaktadırlar.
Çocuklarda omur kemikleri doğumdan itibaren alt ve üst her iki yüzeyde birer kıkırdak plak ihtiva ederler. Bu kıkırdak plakların kemik gövdesi ile temas ettiği kısımda epifiz mahal alır ve omur kemikleri her iki plakta bulunan bu nahiyelerden kemikleşirler. Evlatlar olgunlaşırken omurlar bu kısımlardan büyürler. Buradaki kıkırdak plaklar yaklaşık 17 yaşında kemiğe yapışır, 20 yaş civarında ise kemikleşir ve omur kemiklerinin gövdesi ile kaynaşırlar. Bu andan itibaren de omur büyümesi sona erer.
Epifizler büyüme çağı boyunca canlı olarak hizmet yaparlar ve alışılagelmiş koşullar altında simetrik bir büyüme gerçekleştirirler. Bu büyüme epifiz tabakalarına uygulanan basınçtan kıymetli ölçüde etkilenir. Epifiz tabakaları üzerine istikrarlı dağılan simetrik basınç pratiği simetrik büyüme ile neticelenirken, asimetrik uygulanan basınç asimetrik büyüme ve hasebiyle da omurlarda deformite, eğri büğrü bir yapı oluşturur. Velev bu asimetri kemiğin iç yapısına da yansır ve sağlıklı bir kemik gelişimi olmaz.
Bu nedenle gelişme çağı içinde bulunan evlatların ağır yük taşımaları ve yükü bilhassa vücutları ile asimetrik şekilde bir taraftan bir alana götürmeleri omur kemiklerinde bulunan epifizler üzerine yükü istikrarsız formda bindirecek ve binaenaleyh sağlıklı bir kemik gelişimi olmayacaktır. Onun için diyoruz ki, evlatlarımız mümkün mertebe ağır mektep çantalarını taşımasınlar. Yalnızca o günkü dersleri ilgilendiren kitap ve gereçleri yanlarına alsınlar, başkalarını bıraksınlar. Lüzumsuz hiçbir yükü çantalarında bulundurmasınlar. Velev mektebin imkânları müsait ise evlatlara mektepte birer adet dolap tahsis etmek büyük kolaylık sağlayacaktır. Başkaca yükler eşit olarak her iki ele paylaştırılarak yahut sırtta simetrik ve eşit stilde dağıtılarak taşınmalıdır. Böylelikle hem kendileri rahat edecek, hem de sonraki yıllarda omurgada ortaya çıkabilecek birtakım rahatsızlıklar için şimdiden önlem almış olacaklardır.
