Hepatit C tıpkı isimli virüsün (HCV) neden olduğu esas olarak karaciğer tutulumu gösteren bulaşıcı bir hastalıktır. Bu illetin artışıyla ilgili olgular her geçen gün artmakla erişkinleri tehdit eden hepatit C bebek, evlat ve gençlerin sorunu olmaktadır.
Hepatit C virüsü ile karşılaşıldığında hastalık oluşur. Hastaların bir kısmı bu virüsü vücuttan atamaz ve taşıyıcı olur. Bu vakalar hepatit C virüs taşıyıcıları HCV taşıyıcıları olarak tanımlanmaktadır. Taşıyıcı olanlar bu virüsü bulaştırdıkları üzere, sıhhat açısından da problemler yaşamaktadır. Çocuklardaki hepatit C vakalarında HCV olumlu valideden geçiş değerlidir.
Yerküre nüfusunun %3 ‘ü kronik hepatit C ile yaşamaktadır. Amerika’da 2014 datalarına nazaran 2.7 – 3.9 milyon kronik hepatit C hastası olduğu ve yıllık akut hepatit C ‘li hasta sayısının ise 30.500 olduğu bildirilmektedir. Asya ve Afrika’da ki kimi memleketlerde enfeksiyon nispeti yüksektir. Mısır’da enfeksiyon orantısı %22 ‘e ulaşmaktadır.
Türkiye’de illetin gerçek sıklığı bilinmemektedir. Bir milyon kişi hepatit C hastası olduğu varsayım edilmektedir. Hepatit C hastalarında tanı çoğunlukla geç evrelerde konulabilmektedir. Devletimizde çocuklarda hepatit C sıklığı nedir sorusuna karşılık vermek mümkün değildir.
Bu mevzuda yapılan çalışmalar sonludur.
Hastalık sinsi seyrettiği için tanımlamak güçtür ve vakalar gözden kaçmaktadır.
Devletimizde illetin yaygınlığının %1-2.4 olduğu bildirilmektedir.
Hepatit C sinsi gelişen bir hastalıktır. Esas belirtileri;
Halsizlik, yorgunluk
Bulantı
Kas, eklem ağrısı
Kilo kaybıdır.
Bu tablo birçok illette olabileceğinden tanı birden fazla hastada tesadüfen yapılan kan testi ile anlaşılmaktadır. HCV ile bulaşan bireylerin %15-20 si altı aylık bir vade ahir külliyen düzgünleşir.
2
%80-85 ‘i ise kronik hepatitli bireye dönüşür. Bu vakaların %20 ‘si siroz ve karaciğer kanseri oluşmaktadır.
Hepatit C virüsü nasıl bulaşmaktadır?
Hepatit C virüsünü taşıyan valideler bu virüsü bebeklerine bulaştırmaktadır.
İlaç bağlılığı olan şahısların kullandığı iğne ve gayri materyallerin paylaşımı.
Enfekte kan ve kan eserlerinin tasarrufu.
Cinsî temas ile bulaşabileceği üzere,
Enfekte materyalle karşılaşan sıhhat işçilerinde bulaşım riski altında olmaktadır.
Başkaca Hepatit C virüsünün yayılmasında enfekte iğnelerle yapılan dövmeler ve hızmalar kıymetlidir.
Enfekte anadan bebeğine hepatit C geçişi %10 nispetinde olmaktadır. Bu validelerin sezaryen yapılma endikasyonu yoktur. Sıradan tevellüt ve sezaryen arasında bulaş istikametinden farklılık görülmemiştir. Gelgelelim validede 6 saatten uzun süren erken membran rüptürü (suların erken gelmesi) var yahut ana karnına gebelik sırasında müdahale yapılmışsa risk artmaktadır.
Şayet hepatit C ile birlikte HIV virüsü müspet ise (anne AIDS ise ) hepatit C’ nin bebeğe bulaşma orantısı yükselmektedir. Bu vakalarda ana sütü verilmesi önerilmez. Hepatit C olumlu anaların anne sütü vermesinde bir sakınca yoktur. Şayet validenin göğüs başında kanama ve iltihap varsa ana sütünden kaçınılmaktadır.
Hepatit C taramasının gebelikte rutin olarak yapılması kıymetlidir.
Enfekte anadan doğan bebeklerin birçok doğumda olağan tanımlanırsa da daha sonra marazın oluştuğu görülmüştür.
Son yıllarda hepatit C vakalarındaki artışla birlikte hepatit C ile doğan bebek sayısında artış dikkati çekmektedir. Enfekte olan bu bebeklerin %25-40ında tabiatıyla düzelme olmaktadır. Kimi çocuklarda bu virüsün vücuttan atılması yedi yaşına kadar uzayabilmektedir.
3
Hasta olan çocuklarda kronik hepatit görülmekte, siroz oluşmakta ve kimi çocuklarda ise tablo önemli seyretmekte ve karaciğer transplantasyonuna (nakline) gidilmektedir.
Valideden evlada HCV geçişini belirlemek için anti HCV olumlu evlatları 18 aya kadar izlemek gerekir. Şayet
Anti - HCV olumluluğu 18 aydan daha uzun sürüyorsa,
Bebekte 3-4 aylıkken HCV-RNA tanımlanmışsa,
Karaciğer fonksiyon terslerinde bozukluk varsa,
Ana ve bebekte tıpkı genotip saptanırsa bu vakalarda kesin geçiş olduğu kabul edilmelidir.
Bu hastalar takip programına alınır ve gereken vakalarda anti viral tedavi uygulanmaktadır.
Bütün bu dertlere rağmen hepatit C aşısının araştırma safhasında olduğu ve rutin aşılama programında olmayışı üzücüdür.
Sonuç olarak:
Hepatit C enfeksiyonu günümüzde değerini korumaktadır.
Bu vakaların tanımlanması güçtür. Birden fazla defa belirtilerin özgül olmayışı nedeniyle göz arkası edilmektedir.
Gebelikte HCV taraması rutin uygulanmalıdır.
Ana ve bebeğe geçişin olduğu vakaların izlenimleri ana ve evlat sıhhati açısından kıymetlidir.
Aşının en kısa devranda uygulanabilir olması sorunun tahliline yardımcı olacağı aşikardır.
Prof.Dr.Nuran Gürses
Evlat ve Evlat Enfeksiyon Marazları Eksperi
Hepatit C virüsü ile karşılaşıldığında hastalık oluşur. Hastaların bir kısmı bu virüsü vücuttan atamaz ve taşıyıcı olur. Bu vakalar hepatit C virüs taşıyıcıları HCV taşıyıcıları olarak tanımlanmaktadır. Taşıyıcı olanlar bu virüsü bulaştırdıkları üzere, sıhhat açısından da problemler yaşamaktadır. Çocuklardaki hepatit C vakalarında HCV olumlu valideden geçiş değerlidir.
Yerküre nüfusunun %3 ‘ü kronik hepatit C ile yaşamaktadır. Amerika’da 2014 datalarına nazaran 2.7 – 3.9 milyon kronik hepatit C hastası olduğu ve yıllık akut hepatit C ‘li hasta sayısının ise 30.500 olduğu bildirilmektedir. Asya ve Afrika’da ki kimi memleketlerde enfeksiyon nispeti yüksektir. Mısır’da enfeksiyon orantısı %22 ‘e ulaşmaktadır.
Türkiye’de illetin gerçek sıklığı bilinmemektedir. Bir milyon kişi hepatit C hastası olduğu varsayım edilmektedir. Hepatit C hastalarında tanı çoğunlukla geç evrelerde konulabilmektedir. Devletimizde çocuklarda hepatit C sıklığı nedir sorusuna karşılık vermek mümkün değildir.
Bu mevzuda yapılan çalışmalar sonludur.
Hastalık sinsi seyrettiği için tanımlamak güçtür ve vakalar gözden kaçmaktadır.
Devletimizde illetin yaygınlığının %1-2.4 olduğu bildirilmektedir.
Hepatit C sinsi gelişen bir hastalıktır. Esas belirtileri;
Halsizlik, yorgunluk
Bulantı
Kas, eklem ağrısı
Kilo kaybıdır.
Bu tablo birçok illette olabileceğinden tanı birden fazla hastada tesadüfen yapılan kan testi ile anlaşılmaktadır. HCV ile bulaşan bireylerin %15-20 si altı aylık bir vade ahir külliyen düzgünleşir.
2
%80-85 ‘i ise kronik hepatitli bireye dönüşür. Bu vakaların %20 ‘si siroz ve karaciğer kanseri oluşmaktadır.
Hepatit C virüsü nasıl bulaşmaktadır?
Hepatit C virüsünü taşıyan valideler bu virüsü bebeklerine bulaştırmaktadır.
İlaç bağlılığı olan şahısların kullandığı iğne ve gayri materyallerin paylaşımı.
Enfekte kan ve kan eserlerinin tasarrufu.
Cinsî temas ile bulaşabileceği üzere,
Enfekte materyalle karşılaşan sıhhat işçilerinde bulaşım riski altında olmaktadır.
Başkaca Hepatit C virüsünün yayılmasında enfekte iğnelerle yapılan dövmeler ve hızmalar kıymetlidir.
Enfekte anadan bebeğine hepatit C geçişi %10 nispetinde olmaktadır. Bu validelerin sezaryen yapılma endikasyonu yoktur. Sıradan tevellüt ve sezaryen arasında bulaş istikametinden farklılık görülmemiştir. Gelgelelim validede 6 saatten uzun süren erken membran rüptürü (suların erken gelmesi) var yahut ana karnına gebelik sırasında müdahale yapılmışsa risk artmaktadır.
Şayet hepatit C ile birlikte HIV virüsü müspet ise (anne AIDS ise ) hepatit C’ nin bebeğe bulaşma orantısı yükselmektedir. Bu vakalarda ana sütü verilmesi önerilmez. Hepatit C olumlu anaların anne sütü vermesinde bir sakınca yoktur. Şayet validenin göğüs başında kanama ve iltihap varsa ana sütünden kaçınılmaktadır.
Hepatit C taramasının gebelikte rutin olarak yapılması kıymetlidir.
Enfekte anadan doğan bebeklerin birçok doğumda olağan tanımlanırsa da daha sonra marazın oluştuğu görülmüştür.
Son yıllarda hepatit C vakalarındaki artışla birlikte hepatit C ile doğan bebek sayısında artış dikkati çekmektedir. Enfekte olan bu bebeklerin %25-40ında tabiatıyla düzelme olmaktadır. Kimi çocuklarda bu virüsün vücuttan atılması yedi yaşına kadar uzayabilmektedir.
3
Hasta olan çocuklarda kronik hepatit görülmekte, siroz oluşmakta ve kimi çocuklarda ise tablo önemli seyretmekte ve karaciğer transplantasyonuna (nakline) gidilmektedir.
Valideden evlada HCV geçişini belirlemek için anti HCV olumlu evlatları 18 aya kadar izlemek gerekir. Şayet
Anti - HCV olumluluğu 18 aydan daha uzun sürüyorsa,
Bebekte 3-4 aylıkken HCV-RNA tanımlanmışsa,
Karaciğer fonksiyon terslerinde bozukluk varsa,
Ana ve bebekte tıpkı genotip saptanırsa bu vakalarda kesin geçiş olduğu kabul edilmelidir.
Bu hastalar takip programına alınır ve gereken vakalarda anti viral tedavi uygulanmaktadır.
Bütün bu dertlere rağmen hepatit C aşısının araştırma safhasında olduğu ve rutin aşılama programında olmayışı üzücüdür.
Sonuç olarak:
Hepatit C enfeksiyonu günümüzde değerini korumaktadır.
Bu vakaların tanımlanması güçtür. Birden fazla defa belirtilerin özgül olmayışı nedeniyle göz arkası edilmektedir.
Gebelikte HCV taraması rutin uygulanmalıdır.
Ana ve bebeğe geçişin olduğu vakaların izlenimleri ana ve evlat sıhhati açısından kıymetlidir.
Aşının en kısa devranda uygulanabilir olması sorunun tahliline yardımcı olacağı aşikardır.
Prof.Dr.Nuran Gürses
Evlat ve Evlat Enfeksiyon Marazları Eksperi
