Çocuklarda en sık görülen bakteriyel enfeksiyonlardan biridir. Her yaş ve cinste görülür. Hatunlarda yenidoğan devri hariç erkeklerden çokça gözlenir. Yedi yaşına kadar olan devirde erkek çocuklarda %1.6, kız çocuklarda %7.8 İYE gelişir. Bakteriler, virüsler ve mantarlar idrar yolu enfeksiyonuna neden olurlar. Devletimizdeki böbrek yetmezliği olan hastaların değerli bir kısmına vezikoüreteral reflü (mesanede toplanan idrarın böbreklere sahih geri kaçışı) ve böbrek taşı marazı neden olur. Tekrarlayan İYE olan hastalar bu cihetten değerlendirilmelidir.
Bilhassa birinci beş yıl içinde böbrekte enfeksiyon olması kalıcı ve ilerleyen zedelenmelere neden olabilir. Bu durumun dikkatten kaçması ve enfeksiyonların denetim altına alınamaması böbrek yetmezliği ile sonlanabilir.
Olağan olarak mesanede toplanan idrar böbreğe geri dönmez. Vezikoüreteral reflü (VUR) (mesanede toplanan idrarın böbreklere sahih geri kaçışı) mesanedeki mikroorganizmaların yukarı üriner sisteme taşınmasına neden olur. Tekrarlayan İYE olan çocuklarda %25-50 (ortalama %35) vezikoüreteral reflü vardır. İYE olmayan çocuklarda VUR %0.4-1.8 arasında görülür. Vezikoüreteral reflüde böbrek enfeksiyonu gelişimi kolaylaşır.
Çiş yapmada bozukluk: tipik olarak 3-7 yaşları arasında görülür. Mesane kasları denetimsiz, istem dışı-önlenemez-düzensiz bir formda kasılır. Bu hastalarda gün içinde birçok sefer ani idrar yapma yahut sıkışma hissi görülür. Mesanenin istemsiz kasılmalarını engelleyemeyen hasta, idrar kaçırmayı önlemek için bacaklarını çaprazlar, çömelerek topuğunu idrar çıkış kesimine bastırır yahut gibisi manevralar yapar. Hastaların büyük kısmında idrar kaçırma görülür.
Birinci bir yıl içinde ateşli İYE tanısı alan erkek evlatların %90’ının sünnetsiz olduğu, sünnetsiz erkek evlatlarının sünnetli erkek evlatları ve kızlara orantıyla İYE riskinin 10-20 kat çokça olduğu bilinmektedir.
Anatomik bozukluk, tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu, hastanın 5 yaşından küçük olması üzere hususî klinik durumlarda tedavinin acilen başlaması gerekir. Hastanın umum durumu bozuk olduğunda hastanede ve parenteral (ilacın kas içine yahut damardan uygulanması) antibiyotik verilerek tedavi edilmelidir. Mahsusen yenidoğanlar hastanede ve parenteral antibiyotikle tedavi edilmelidir.
Bir yaşından büyük, umumî durumu uygun, kusması olmayan, ağızdan beslenmesi yerinde olan çocuklarda oral (ilacın ağızdan verilmesi) antibiyotik tedavisi yapılır. Ağızdan bol likit alınması önerilir. Tedavinin mühletini doktor belirler (7-14 gün).
Genelikle 48 saat içinde güzelleşme gözlenmelidir. Aksi halde dirençli bakteri ile oluşmuş yahut idrar yollarında tıkanma yerinde gelişmiş bir enfeksiyon düşünülmelidir.
Tedavi tamamlandıktan 2-3 gün sonra idrar incelemesi ve idrar kültürü tekrar edilir. Tekrarlayan enfeksiyonlarda münâsib bir antibiyotik tedavisinden sonra 3-6 ay antibiyotikle baskılama tedavisi uygulanmalıdır (hekime danışılarak).
Doktorunuzun belirleyeceği bir takvimde yapılacak tetkiklerle anatomik bozukluk olup olmadığı, o periyoda kadar böbrekte kalıcı hasar olup olmadığı belirlenebilir.
VUR olan hastalarda baskılama tedavisi (akşamları yatarken ağızdan antibiyotik verilmesi) uygulanır. Doktorun belirlediği sıklıkta idrar tetkiki, idrar kültürü ve başka tetkikler tekrar edilir. Takiplerinde bu hastaların bir kısmında açık yahut endoskopik cerrahi düzeltmeler gerekli olabilir.
Bilhassa birinci beş yıl içinde böbrekte enfeksiyon olması kalıcı ve ilerleyen zedelenmelere neden olabilir. Bu durumun dikkatten kaçması ve enfeksiyonların denetim altına alınamaması böbrek yetmezliği ile sonlanabilir.
Olağan olarak mesanede toplanan idrar böbreğe geri dönmez. Vezikoüreteral reflü (VUR) (mesanede toplanan idrarın böbreklere sahih geri kaçışı) mesanedeki mikroorganizmaların yukarı üriner sisteme taşınmasına neden olur. Tekrarlayan İYE olan çocuklarda %25-50 (ortalama %35) vezikoüreteral reflü vardır. İYE olmayan çocuklarda VUR %0.4-1.8 arasında görülür. Vezikoüreteral reflüde böbrek enfeksiyonu gelişimi kolaylaşır.
Çiş yapmada bozukluk: tipik olarak 3-7 yaşları arasında görülür. Mesane kasları denetimsiz, istem dışı-önlenemez-düzensiz bir formda kasılır. Bu hastalarda gün içinde birçok sefer ani idrar yapma yahut sıkışma hissi görülür. Mesanenin istemsiz kasılmalarını engelleyemeyen hasta, idrar kaçırmayı önlemek için bacaklarını çaprazlar, çömelerek topuğunu idrar çıkış kesimine bastırır yahut gibisi manevralar yapar. Hastaların büyük kısmında idrar kaçırma görülür.
Birinci bir yıl içinde ateşli İYE tanısı alan erkek evlatların %90’ının sünnetsiz olduğu, sünnetsiz erkek evlatlarının sünnetli erkek evlatları ve kızlara orantıyla İYE riskinin 10-20 kat çokça olduğu bilinmektedir.
Anatomik bozukluk, tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu, hastanın 5 yaşından küçük olması üzere hususî klinik durumlarda tedavinin acilen başlaması gerekir. Hastanın umum durumu bozuk olduğunda hastanede ve parenteral (ilacın kas içine yahut damardan uygulanması) antibiyotik verilerek tedavi edilmelidir. Mahsusen yenidoğanlar hastanede ve parenteral antibiyotikle tedavi edilmelidir.
Bir yaşından büyük, umumî durumu uygun, kusması olmayan, ağızdan beslenmesi yerinde olan çocuklarda oral (ilacın ağızdan verilmesi) antibiyotik tedavisi yapılır. Ağızdan bol likit alınması önerilir. Tedavinin mühletini doktor belirler (7-14 gün).
Genelikle 48 saat içinde güzelleşme gözlenmelidir. Aksi halde dirençli bakteri ile oluşmuş yahut idrar yollarında tıkanma yerinde gelişmiş bir enfeksiyon düşünülmelidir.
Tedavi tamamlandıktan 2-3 gün sonra idrar incelemesi ve idrar kültürü tekrar edilir. Tekrarlayan enfeksiyonlarda münâsib bir antibiyotik tedavisinden sonra 3-6 ay antibiyotikle baskılama tedavisi uygulanmalıdır (hekime danışılarak).
Doktorunuzun belirleyeceği bir takvimde yapılacak tetkiklerle anatomik bozukluk olup olmadığı, o periyoda kadar böbrekte kalıcı hasar olup olmadığı belirlenebilir.
VUR olan hastalarda baskılama tedavisi (akşamları yatarken ağızdan antibiyotik verilmesi) uygulanır. Doktorun belirlediği sıklıkta idrar tetkiki, idrar kültürü ve başka tetkikler tekrar edilir. Takiplerinde bu hastaların bir kısmında açık yahut endoskopik cerrahi düzeltmeler gerekli olabilir.