İnat dönemi genellikle 2-4 yaş arası her çocukta yoğun bir şekilde görülür. Bunun nedeni çocuk artık anne-babadan ayrışmaya başlamıştır. Kontrol gücünü ele almak ister. (Özerklik). Kendine kimlik arayışına girmiştir. Anne-babanın onu artık kontrol edemeyeceğini kanıtlamak ister (Bağımsızlık). Dünyayı yavaş yavaş deneyimlemeye başlamış bunun için heyecanlı ve meraklıdır. Anne-babasından ayrılmaya başlaması onun için bir ilktir ve kaygılıdır.
Bu dönemde;
- Kurallara uymakta zorluk çeker.
- Sorulara neden ve hayır cevapları vermeleri sıklaşmıştır. ( Merak eder, isyan eder )
- Hayır denilen şeylere itiraz ve ısrar eder.
- Kabul edilmeyen isteklerin de ağlama krizleri, öfke nöbetleri görülür.
- Artık kucakta taşınmaktan rahatsız olur, kendi başına hareket etmek ister, el tutmayı reddeder.
- Kısacası dünya ile tanışmaya başlamıştır, kendinin farkına varmıştır. Bu bir inat dönemi olmanın yanında çocuk için bir keşif dönemidir. Bu dönemde anne-babanın verdiği tepkiler sosyal gelişimi için büyük önem taşır. Hem anne-baba hem de çocuk için zor bir dönem olarak görülür.
Anne-Babalar Ne Yapabilir?
-Çocuğun kendi başına yapmak istediği eylemler desteklenmelidir. Örneğin bu dönemde çocuk yemeğini kendi yemek ister, kıyafetini kendi seçmek ister.
-Anne-babalar hayır kullanmaktan sakınmalıdır. Hayır demeden hayır demeyi öğrenmelidir ☺ ‘’Hayır’’ kelimesi çocukta inat davranışını başlatacaktır.
- Kurallar koymak yerine yaptığı doğru davranışlar ödüllendirilmelidir. Böylelikle o davranışı yapma sıklığı artacaktır.
-‘’Hayır’’ yerine çocuğa yaptığı davranışın neden kabul görmediğinin sebepleri anlatılmalıdır, aynı zaman da çocuğun o anda yaşadığı duygular yansıtılmalıdır. Örneğin; Yağmur yağarken çocuk şort giymek istiyor olsun. ‘’ Biliyorum şimdi şort giymek istiyorsun ve bana öfkeleniyorsun, ama şort giymeni istemememin bir nedeni var. Bak dışarda yağmur yağıyor. Bu seni hastalandırabilir. Hasta olmak ister misin? Eğer istersen farklı bir kıyafet seçebilirsin.
-Aile içinde herkesin uyması gereken kurallar konusunda anne – babaların ortak dil kullanması önemlidir. Annenin uygun görmediği bir davranışı baba desteklememelidir.
-Çocuğa alternatifler sunulabilir, öfkelendiğinde dikkatini dağıtılabilir.
-Meli, malı cümleleri kullanılmamalıdır. Bunu yapmalısın, bunu yemelisin yerine ; bunu yapmak ister misin? Bunu yemeğe ne dersin? Gibi. Gereklilik ve emir cümleleri çocukta bireyselliğine tehdit olarak algılanır ve inat davranışını başlatır.
Bu dönemde;
- Kurallara uymakta zorluk çeker.
- Sorulara neden ve hayır cevapları vermeleri sıklaşmıştır. ( Merak eder, isyan eder )
- Hayır denilen şeylere itiraz ve ısrar eder.
- Kabul edilmeyen isteklerin de ağlama krizleri, öfke nöbetleri görülür.
- Artık kucakta taşınmaktan rahatsız olur, kendi başına hareket etmek ister, el tutmayı reddeder.
- Kısacası dünya ile tanışmaya başlamıştır, kendinin farkına varmıştır. Bu bir inat dönemi olmanın yanında çocuk için bir keşif dönemidir. Bu dönemde anne-babanın verdiği tepkiler sosyal gelişimi için büyük önem taşır. Hem anne-baba hem de çocuk için zor bir dönem olarak görülür.
Anne-Babalar Ne Yapabilir?
-Çocuğun kendi başına yapmak istediği eylemler desteklenmelidir. Örneğin bu dönemde çocuk yemeğini kendi yemek ister, kıyafetini kendi seçmek ister.
-Anne-babalar hayır kullanmaktan sakınmalıdır. Hayır demeden hayır demeyi öğrenmelidir ☺ ‘’Hayır’’ kelimesi çocukta inat davranışını başlatacaktır.
- Kurallar koymak yerine yaptığı doğru davranışlar ödüllendirilmelidir. Böylelikle o davranışı yapma sıklığı artacaktır.
-‘’Hayır’’ yerine çocuğa yaptığı davranışın neden kabul görmediğinin sebepleri anlatılmalıdır, aynı zaman da çocuğun o anda yaşadığı duygular yansıtılmalıdır. Örneğin; Yağmur yağarken çocuk şort giymek istiyor olsun. ‘’ Biliyorum şimdi şort giymek istiyorsun ve bana öfkeleniyorsun, ama şort giymeni istemememin bir nedeni var. Bak dışarda yağmur yağıyor. Bu seni hastalandırabilir. Hasta olmak ister misin? Eğer istersen farklı bir kıyafet seçebilirsin.
-Aile içinde herkesin uyması gereken kurallar konusunda anne – babaların ortak dil kullanması önemlidir. Annenin uygun görmediği bir davranışı baba desteklememelidir.
-Çocuğa alternatifler sunulabilir, öfkelendiğinde dikkatini dağıtılabilir.
-Meli, malı cümleleri kullanılmamalıdır. Bunu yapmalısın, bunu yemelisin yerine ; bunu yapmak ister misin? Bunu yemeğe ne dersin? Gibi. Gereklilik ve emir cümleleri çocukta bireyselliğine tehdit olarak algılanır ve inat davranışını başlatır.