Gelişimsel Kalça Displazisi
Halk ortasında yaygın olarak doğuştan kalça çıkığı olarak bilinen fakat bilimsel ve yanlışsız ismi gelişimsel kalça displazisi (GKD) olan hastalık kalça ekleminin anne karnındaki gelişimi esnasında olağan olduğu lakin doğum ve doğum sonrası periyotta oluşabilen çeşitli patolojiler nedeniyle meydana gelen dinamik bir hastalıktır.Kalça eklemini oluşturan baş kısmı ile(femur başı) ile yuva(asetabulumun) ortasındaki olağan anatomik bağ bozulur.Bu durum kalçada gelişme geriliği(asetabular displazi) halinde görülebildiği üzere kalça eklemi yarı çıkık(sublukse) yahut tam çıkık (disloke) da olabilir.
Gelişimsel kalça displazisinin erken teşhis ve tedavisi çok kıymetlidir.Bu nedenle bebeğin doğum sonrası genel denetim muayenesinin yapılması ve akabinde 30-45. günler ortası kalça muayenesi ile birlikte ve kalça ultrasonografisinin yaptırılması kıymet arz eder.
Tedavide hastaların çoğunluğunda birinci 6 ay bandaj ve ortez tedavisi kâfi olurken bu tedavi ile kâfi sonuç alınamayan hastalarda tedavinin sonraki basamağı olan kapalı redüksiyon ve alçılamanın uygulanması gereklidir.
Genel bilgi olarak 6-12 ay ortası çocuklarda hudutlu kas gevşetmesi ile birlikte kapalı alçılama 12 aylıktan daha büyük çocuklarda ise açık ameliyatların uygulanması gereklidir.Yaş sonları kesin kural değildir,istisnai durumlarda hastanın özel durumu ve tabibin deneyimleri doğrultusunda. nazaran tedavi protokolü değişiklik gösterebilir.
Hastalığın erken fark edilip teşhis konulması ve gerekli tedavinin uygulanması çok değerlidir.
Perthes Hastalığı
Perthes hastalığı çocukluk çağında ortaya çıkan,aksama ile kendini gösteren ve kalça ekleminin baş kısmında net bilinmeyen sebeplerle ortaya çıkan kanlanma (beslenme) bozukluğudur.Erkeklerde 5 kat daha fazla görülür.Hastalığın şiddeti ve hastaya ilişkin faktörlere bağlı olarak tama yakın güzelleşme elde edilebileceği üzere önemli sekkeller ve kalıcı sakatlıklara da yol açabilir.
Perthes hastalığı tedavisinde maksat, hastalığın seyri boyunca kalça eklemindeki deformasyonuna mani olmak ve erişkin devir dejeneratif koksartroz (kalça kireçlenmesi) gelişimini önlemektir.Hastalığın âlâ yahut makûs tarafta seyredeceğinin belirteci olarak hastanın yaşı,kliniği ve radyolojik bulguları kullanılır.Bazı hastalarda istirahat,yaşam biçimi değişikliği,yükten kurtarma,fizik tedavi v.b cerrahi dışı tedavilerle güzel sonuç alınabilmekte lakin bir kısım hastada hastalığın köyü seyrini durdurmak yahut meydana gelen sekele yönelik çok çeşitli cerrahi tedavi seçenekleri gündeme gelir.
Femur Başı Epifiz Kayması
Femur başı epifiz kayması sıklıkla ergenlik çağında görülen kalçayla ilgili bir patolojidir.Halk ortasında oma kemiğinin kayması olarak bilinir. Kalça ekleminde uyluk kemiğinin baş kısmında bulunan büyüme çekirdeğinin (epifiz) kayması olarak tanımlanabilir.
Süratli büyüme çağındaki kilolu erkek çocuklarda daha sık görülür.Tedavi yaş,hastalığın başlangıç mühleti ve kayma derecesine bağlı olarak değişiklik gösterir.Erken ve düşük dereceli kaymalarda tedavi kapalı vidalama ile daha kolay bir süreç ile yapılabildiği üzere ileri derece ve kronik kaymalarda tedavi daha kompleks cerrahiler gerektirebilir.
Serebral palsi ve kalça
Serebral palsili çocuklar doğduklarında olağan kalça yapısına sahiptirler fakat kalça etrafındaki kimi kasların çok kasılması sonucu kalçada yarı çıkık ve tam çıkık oluşabilir.Bu durumda kalça çıkığının önlenmesi ve tedavisine yönelik cerrahi teşebbüsler gerekiyorsa bebeklik devrinden itibaren uygulanmalıdır.Erken tedbir alabilme açısından hastalar muhakkak aralıklarla çekilecek kalça grafileri ile takip edilmelidir.
Kalça septik artriti
Kalça septik artriti, eklem zarında ve eklem içi sıvıda bakteri, virüs ya da mantarların oluşturduğu iltihabi durumdur.İltihabi etkenin kaynağı direkt travma ,kan yolu yahut komşu organlardan yayılım halinde olabilir. Septik artritli olgularda ekseriyetle ateş yükselmesi, halsizlik, iştahsızlık, bulantı vb. bulgular saptanır. Eklemde şişlik, kızarıklık, ısı artışı, hassasiyet ve hareket kısıtlılığı muhakkak başlı bulgulardır. Yenidoğan bebeklerde psödoparalizi yani yalancı felç olarak isimlendirilen bulgu görülür.Çocuk bacağını hiç hareket ettirmez.Bu klinik bulguları yapılan tetkikler de destekliyorsa septik artrit tanısı konur.Kalça septik artriti tedavisi acil cerrahidir.Kalçadaki iltihabın boşaltılıp eklemin yıkanması ve akabinde uzun periyodik antibiyotik tedavisiyle birlikte çocuğun yakın takibi gereklidir.Zamanında yapılmayan müracaat ve geç kalınmış müdahaleler sonucunda septik artritin kalça ekleminde önemli boyutta kalıcı hasara yol açabileceği unutulmamalıdır.
Kalçanın transiyent (geçici) sinoviti
Çocukluk çağında en sık görülen kalça ağrısı ve topallama nedenidir.En sık 4-8 yaş ortası görülür.Erkek çocuklarda kızlara oranla 2 kat fazla görülür.Sıklıka haftalar öncesi geçirilmiş üst teneffüs enfeksiyonu yahut bağırsak enfeksiyonunu takiben görülebildiği üzere kimi ilaçların kullanımına bağlı da oluşabilir.Kalça eklemini çevreleyen zarda yangı ve ödem meydana gelir ve bu tablo genelde 1 hafta içerisinde düzelir.Tedavisi istirahat ve ağrı kesici -ödem çözücü ilaç kullanımı halindedir.
Halk ortasında yaygın olarak doğuştan kalça çıkığı olarak bilinen fakat bilimsel ve yanlışsız ismi gelişimsel kalça displazisi (GKD) olan hastalık kalça ekleminin anne karnındaki gelişimi esnasında olağan olduğu lakin doğum ve doğum sonrası periyotta oluşabilen çeşitli patolojiler nedeniyle meydana gelen dinamik bir hastalıktır.Kalça eklemini oluşturan baş kısmı ile(femur başı) ile yuva(asetabulumun) ortasındaki olağan anatomik bağ bozulur.Bu durum kalçada gelişme geriliği(asetabular displazi) halinde görülebildiği üzere kalça eklemi yarı çıkık(sublukse) yahut tam çıkık (disloke) da olabilir.
Gelişimsel kalça displazisinin erken teşhis ve tedavisi çok kıymetlidir.Bu nedenle bebeğin doğum sonrası genel denetim muayenesinin yapılması ve akabinde 30-45. günler ortası kalça muayenesi ile birlikte ve kalça ultrasonografisinin yaptırılması kıymet arz eder.
Tedavide hastaların çoğunluğunda birinci 6 ay bandaj ve ortez tedavisi kâfi olurken bu tedavi ile kâfi sonuç alınamayan hastalarda tedavinin sonraki basamağı olan kapalı redüksiyon ve alçılamanın uygulanması gereklidir.
Genel bilgi olarak 6-12 ay ortası çocuklarda hudutlu kas gevşetmesi ile birlikte kapalı alçılama 12 aylıktan daha büyük çocuklarda ise açık ameliyatların uygulanması gereklidir.Yaş sonları kesin kural değildir,istisnai durumlarda hastanın özel durumu ve tabibin deneyimleri doğrultusunda. nazaran tedavi protokolü değişiklik gösterebilir.
Hastalığın erken fark edilip teşhis konulması ve gerekli tedavinin uygulanması çok değerlidir.
Perthes Hastalığı
Perthes hastalığı çocukluk çağında ortaya çıkan,aksama ile kendini gösteren ve kalça ekleminin baş kısmında net bilinmeyen sebeplerle ortaya çıkan kanlanma (beslenme) bozukluğudur.Erkeklerde 5 kat daha fazla görülür.Hastalığın şiddeti ve hastaya ilişkin faktörlere bağlı olarak tama yakın güzelleşme elde edilebileceği üzere önemli sekkeller ve kalıcı sakatlıklara da yol açabilir.
Perthes hastalığı tedavisinde maksat, hastalığın seyri boyunca kalça eklemindeki deformasyonuna mani olmak ve erişkin devir dejeneratif koksartroz (kalça kireçlenmesi) gelişimini önlemektir.Hastalığın âlâ yahut makûs tarafta seyredeceğinin belirteci olarak hastanın yaşı,kliniği ve radyolojik bulguları kullanılır.Bazı hastalarda istirahat,yaşam biçimi değişikliği,yükten kurtarma,fizik tedavi v.b cerrahi dışı tedavilerle güzel sonuç alınabilmekte lakin bir kısım hastada hastalığın köyü seyrini durdurmak yahut meydana gelen sekele yönelik çok çeşitli cerrahi tedavi seçenekleri gündeme gelir.
Femur Başı Epifiz Kayması
Femur başı epifiz kayması sıklıkla ergenlik çağında görülen kalçayla ilgili bir patolojidir.Halk ortasında oma kemiğinin kayması olarak bilinir. Kalça ekleminde uyluk kemiğinin baş kısmında bulunan büyüme çekirdeğinin (epifiz) kayması olarak tanımlanabilir.
Süratli büyüme çağındaki kilolu erkek çocuklarda daha sık görülür.Tedavi yaş,hastalığın başlangıç mühleti ve kayma derecesine bağlı olarak değişiklik gösterir.Erken ve düşük dereceli kaymalarda tedavi kapalı vidalama ile daha kolay bir süreç ile yapılabildiği üzere ileri derece ve kronik kaymalarda tedavi daha kompleks cerrahiler gerektirebilir.
Serebral palsi ve kalça
Serebral palsili çocuklar doğduklarında olağan kalça yapısına sahiptirler fakat kalça etrafındaki kimi kasların çok kasılması sonucu kalçada yarı çıkık ve tam çıkık oluşabilir.Bu durumda kalça çıkığının önlenmesi ve tedavisine yönelik cerrahi teşebbüsler gerekiyorsa bebeklik devrinden itibaren uygulanmalıdır.Erken tedbir alabilme açısından hastalar muhakkak aralıklarla çekilecek kalça grafileri ile takip edilmelidir.
Kalça septik artriti
Kalça septik artriti, eklem zarında ve eklem içi sıvıda bakteri, virüs ya da mantarların oluşturduğu iltihabi durumdur.İltihabi etkenin kaynağı direkt travma ,kan yolu yahut komşu organlardan yayılım halinde olabilir. Septik artritli olgularda ekseriyetle ateş yükselmesi, halsizlik, iştahsızlık, bulantı vb. bulgular saptanır. Eklemde şişlik, kızarıklık, ısı artışı, hassasiyet ve hareket kısıtlılığı muhakkak başlı bulgulardır. Yenidoğan bebeklerde psödoparalizi yani yalancı felç olarak isimlendirilen bulgu görülür.Çocuk bacağını hiç hareket ettirmez.Bu klinik bulguları yapılan tetkikler de destekliyorsa septik artrit tanısı konur.Kalça septik artriti tedavisi acil cerrahidir.Kalçadaki iltihabın boşaltılıp eklemin yıkanması ve akabinde uzun periyodik antibiyotik tedavisiyle birlikte çocuğun yakın takibi gereklidir.Zamanında yapılmayan müracaat ve geç kalınmış müdahaleler sonucunda septik artritin kalça ekleminde önemli boyutta kalıcı hasara yol açabileceği unutulmamalıdır.
Kalçanın transiyent (geçici) sinoviti
Çocukluk çağında en sık görülen kalça ağrısı ve topallama nedenidir.En sık 4-8 yaş ortası görülür.Erkek çocuklarda kızlara oranla 2 kat fazla görülür.Sıklıka haftalar öncesi geçirilmiş üst teneffüs enfeksiyonu yahut bağırsak enfeksiyonunu takiben görülebildiği üzere kimi ilaçların kullanımına bağlı da oluşabilir.Kalça eklemini çevreleyen zarda yangı ve ödem meydana gelir ve bu tablo genelde 1 hafta içerisinde düzelir.Tedavisi istirahat ve ağrı kesici -ödem çözücü ilaç kullanımı halindedir.
