Kronik iltihabi bir bağırsak illetidir. Ağızdan makata kadar tüm sindirim sistemini tutabilen, aralıklı iltihaplarla kendini gösteren bir hastalıktır. Tam olarak sebebi bilinmemektedir. Genetik faktörler ve çevresel etmenlerin illeti tetiklediği düşünülmektedir.
Hastaların umumî olarak karın ağrısı, kilo kaybı ve uzun vadeli ishal şikayeti olur. Umumide genç yaşlarda bu şikayetlerle başvuran hastalarda akla gelmelidir. Tüm yaş öbeklerinde görülebilmektedir. Halsizlik, iştahsızlık ve ateş vesair sık semptomlarıdır. Gaytada kan ve mukus görülebilmektedir. Hastalarda başkaca cilt, göz ve kas –iskelet sistemini ilgilendiren marazların bulguları birlikte olabilmektedir. Crohn marazı ayrıyeten karaciğer ve pankreas organlarını da etkileyebilmektedir.
Crohn marazı için tek bir tanı usulü yoktur. Hastaların tanıları klinik muayene ve kıymetlendirme, görüntüleme sistemleri, endoskopi, patoloji ve laboratuar formüllerinin birlikte kıymetlendirilmesi ile konulmaktadır.
Hastalık için sigara, aile hikayesi ve geçirilmiş enfeksiyöz gastroenteritler kanıtlanmış risk faktörleri olarak bilinmektedir. Non-steroit antiinflamatuar olarak isimlendirilen ağrı kesicilerinde sık kullanılması crohn illeti için risk oluşturmaktadır.
Crohn hastalarında beslenme sorunları ve kansızlık oluşabilmektedir. Kan tetkiklerinde iltihabi parametreler yükselmektedir. Karın içerisinde ve makat etrafında apseler görülebilmektedir. Makatta fistüller ve fissürler marazın seyrinde izlenebilmektedir. Crohn illetinde bağırsaklarda daralma ve yapışıklıklar görülebilmektedir. Yapılan çalışmalar crohn hastalarının hayatlarının bir devrinde cerrahi olarak müdahale riskinin yüksek olduğunu göstermiştir.
Genel teklif olarak, hastaların sigarayı bırakması gerekmektedir. Sigara hastaların tedaviye cevaplarını düşürmekte, cerrahi midahale riskini artırmaktadır. Sigaranın bırakılması marazın seyrini düzeltmektedir.
Hastaların tedavisi marazın yerleşim alanına, davranış formuna nazaran değişim göstermektedir. Temelde immün sistemi düzenleyen ve pres altına alan ilaçlardan faydalanılmaktadır. Illetin seyrinde antibiyotiklerden de faydalanılmaktadır. İmmün sistemi düzenleyen yeni nesil ajanlarda iğne tedavileri olarak kullanılabilmektedir. Tedavide maksat hastanın semptomlarının ve lezyonlarının düzelmesidir.
Crohn marazı önemli ve kronik bir hastalık olmasına karşın mevcut tedavi yaklaşımlarıyla hastalık denetim altına alınabilmektedir.
Hastaların umumî olarak karın ağrısı, kilo kaybı ve uzun vadeli ishal şikayeti olur. Umumide genç yaşlarda bu şikayetlerle başvuran hastalarda akla gelmelidir. Tüm yaş öbeklerinde görülebilmektedir. Halsizlik, iştahsızlık ve ateş vesair sık semptomlarıdır. Gaytada kan ve mukus görülebilmektedir. Hastalarda başkaca cilt, göz ve kas –iskelet sistemini ilgilendiren marazların bulguları birlikte olabilmektedir. Crohn marazı ayrıyeten karaciğer ve pankreas organlarını da etkileyebilmektedir.
Crohn marazı için tek bir tanı usulü yoktur. Hastaların tanıları klinik muayene ve kıymetlendirme, görüntüleme sistemleri, endoskopi, patoloji ve laboratuar formüllerinin birlikte kıymetlendirilmesi ile konulmaktadır.
Hastalık için sigara, aile hikayesi ve geçirilmiş enfeksiyöz gastroenteritler kanıtlanmış risk faktörleri olarak bilinmektedir. Non-steroit antiinflamatuar olarak isimlendirilen ağrı kesicilerinde sık kullanılması crohn illeti için risk oluşturmaktadır.
Crohn hastalarında beslenme sorunları ve kansızlık oluşabilmektedir. Kan tetkiklerinde iltihabi parametreler yükselmektedir. Karın içerisinde ve makat etrafında apseler görülebilmektedir. Makatta fistüller ve fissürler marazın seyrinde izlenebilmektedir. Crohn illetinde bağırsaklarda daralma ve yapışıklıklar görülebilmektedir. Yapılan çalışmalar crohn hastalarının hayatlarının bir devrinde cerrahi olarak müdahale riskinin yüksek olduğunu göstermiştir.
Genel teklif olarak, hastaların sigarayı bırakması gerekmektedir. Sigara hastaların tedaviye cevaplarını düşürmekte, cerrahi midahale riskini artırmaktadır. Sigaranın bırakılması marazın seyrini düzeltmektedir.
Hastaların tedavisi marazın yerleşim alanına, davranış formuna nazaran değişim göstermektedir. Temelde immün sistemi düzenleyen ve pres altına alan ilaçlardan faydalanılmaktadır. Illetin seyrinde antibiyotiklerden de faydalanılmaktadır. İmmün sistemi düzenleyen yeni nesil ajanlarda iğne tedavileri olarak kullanılabilmektedir. Tedavide maksat hastanın semptomlarının ve lezyonlarının düzelmesidir.
Crohn marazı önemli ve kronik bir hastalık olmasına karşın mevcut tedavi yaklaşımlarıyla hastalık denetim altına alınabilmektedir.