Bilgisayar dünyasında zamanlanmış görevler, belirli işlemlerin otomatik olarak yürütülmesini sağlar. Bu işlemler genellikle arka planda çalışır ve insan müdahalesine gerek kalmadan belirli aralıklarla tekrar eder. Linux ve Unix tabanlı sistemlerde bu tür zamanlanmış görevleri yönetmek için “cron” aracı kullanılır ve bu görevler “cron job” olarak adlandırılır. Bu makalede, cron job kavramını, nasıl çalıştığını ve nasıl kullanıldığını detaylı bir şekilde ele alacağız.
Cron Nedir?
Cron, Unix ve Linux tabanlı işletim sistemlerinde zamanlanmış görevleri otomatik olarak çalıştırmak için kullanılan bir zamanlayıcıdır. Cron, belirli zaman aralıklarında veya belirli zamanlarda komutlar veya scriptler çalıştırmak için kullanılır. Cron, sürekli olarak çalışan bir arka plan işlemidir ve kullanıcının belirlediği zamanlama kurallarına göre görevleri yürütür.
Cron Job Nedir?
Cron job, cron zamanlayıcısı tarafından belirli aralıklarla veya belirli zamanlarda çalıştırılmak üzere tanımlanmış bir komut veya script’tir. Cron job’lar, bir kullanıcının belirlediği bir zamanlamaya göre otomatik olarak çalıştırılır. Örneğin, bir cron job, her gün saat 03:00’te bir yedekleme script’ini çalıştırabilir.
Crontab Nedir?
Crontab (cron table), cron job’ların tanımlandığı ve zamanlama bilgilerinin saklandığı dosyadır. Her kullanıcı, kendi cron job’larını tanımlamak için bir crontab dosyasına sahip olabilir. Crontab dosyasındaki her satır, bir cron job’u ve onun ne zaman çalıştırılacağını belirtir.
Crontab Dosyasının Yapısı
Crontab dosyasındaki her satır, zamanlama bilgilerini ve çalıştırılacak komutu içerir. Zamanlama bilgileri şu beş alanı içerir:
- Dakika (0-59)
- Saat (0-23)
- Ayın günü (1-31)
- Ay (1-12)
- Haftanın günü (0-7, 0 ve 7 Pazar’ı temsil eder)
Örneğin, bir cron job’un her gün saat 02:30’da çalışması için crontab dosyasına şu satır eklenir:
Crontab Dosyasını Düzenlemek
Crontab dosyasını düzenlemek ve cron job’ları eklemek için crontab komutu kullanılır. Crontab dosyasını düzenlemek için şu komut yazılır:
Bu komut, varsayılan metin düzenleyicide kullanıcıya ait crontab dosyasını açar. Kullanıcı, bu dosyaya cron job’ları ekleyebilir veya mevcut cron job’ları düzenleyebilir.
Crontab Örnekleri
- Her Saat Başı Çalışan Cron Job:
Bu cron job, her saat başı çalışır.
- Her Gün Saat 03:00’te Çalışan Cron Job:
Bu cron job, her gün saat 03:00’te çalışır.
- Her Pazar Saat 02:30’da Çalışan Cron Job:
Bu cron job, her Pazar saat 02:30’da çalışır.
- Her Ayın 1. Gününde Saat 00:00’da Çalışan Cron Job:
Bu cron job, her ayın 1. gününde saat 00:00’da çalışır.