D vitamini eksikliği, son günlerde üzerinde en çok durulan bahislerden biri.En kıymetli D vitamini kaynağı da güneş. Yüksek katlı apartmanlarda yaşayan, plazalarda bilgisayar başından kalkmadan çalışan, hafta sonlarını da tabiatta piknik yapmak yerine kapalı alışveriş merkezlerinde geçiren günümüz insanı, güneşi direkt göremez oldu. O nedenle yeteri kadar dışarı çıkmayan, güneşi pencerenin gerisinden gören, güneşe çıktığında da yüksek müdafaa faktörlü krem kullanarak güneşten gelen D vitaminini bedenine almayan birçok beşerde D vitamini eksikliği sıradan hale geldi.
D vitamini eksikliğinin bedenimize verdiği ziyanlar ve daha tesirli D vitamini kullanmanın yolları şöyle:
D vitamini %90-95 ortasında güneşten gelir. %5-10 ortasında ise sardalye, somon üzere yağlı balıklarda, süt, tereyağı, yumurta sarısı, brokoli, maydanoz, yulaf üzere besinlerde bulunur. Lakin beslenme ile istediğiniz kadar bu besinlerden yeseniz de yeteri kadar güneşe çıkmazsanız beden gerekli D vitaminini bulamaz.
Bedende D vitamini hormon olarak misyon yapar. Temel vazifesi bağırsaktan Kalsiyum emilimini arttırır. Kemik mineralizasyonunu sağlar, kalsiyum ve fosfor istikrarını ayarlar ve kas-sinir sisteminin işlevlerini düzenler.
D vitamini eksikliği başta kemikte mineral bozukluğu olan osteomalazi denilen hastalığa neden olur. Kalsiyum ve D vitamini eksikliği osteoporoz dediğimiz kemik erimesihastalığının da en büyük nedenidir. Bunlarla birlikte yapılan birçok yeni araştırmada Tip1 diyabete, multiple skleroz denilen bir nörolojik hastalığa, bağırsakları tutan crohn olarak isimlendirdiğimiz bir hastalığa, eklem romatizması olarak bilinen romatoid artrite ve başta göğüs kanseri, prostat ve bağırsak kanseri olmak üzere birçok kanser çeşidine de yatkınlığı arttırdığı gösterilmiştir.
D vitamininden yoksul beslenen ve yeteri kadar güneş görmeyen hayvanlar üzerine yapılan birtakım araştırmalarda, D vitamini eksikliğinin pankreas insülin salınımını negatif etkileyerek glikoz metabolizmasını bozarak insülin direncine yatkınlığı arttırdığı ve bu durumun beraberinde obeziteye de neden olabileceği gösterildi.
Kimi hayvanlar üzerine yapılan çalışmalarda D vitamini eksikliğinin üremeyi negatif tarafta etkileyerek doğurganlığın da önüne geçtiği gösterildi.
Son yıllarda düşük D vitamini seviyelerine karşı tedaviler uygulanmaya başlandı. Fakat D vitamini yağda çözünen bir vitamin olduğu için denetimsiz ve rastgele alımı bedende birikerek zehirleyici tesire neden olur. Bilhassa yüksek kalsiyum damarlarda ve böbrekte birikir. Zehirlenme belirtisi olarak bulantı, kusma, kabızlık, kas-kemik ağrıları, kalpte ritim sorunları ve böbrek yetmezliği halinde kendini gösterir. Çok yüksek dozları öldürücü olabilir.
Yılda en az bir sefer D vitamini seviyesi bakılarak doktor denetiminde gerekli yerine koyma tedavileri yapılmalıdır.
Günlük ömürde D vitamini eksikliğinden korunmak için haftada en az 3-4 gün kol içleri ve bacak ön yüzleri güneş kremi sürmeden direkt güneş ışığı ile 15-20 dakika güneşlenmeli.
D vitamini eksikliğinin bedenimize verdiği ziyanlar ve daha tesirli D vitamini kullanmanın yolları şöyle:
D vitamini %90-95 ortasında güneşten gelir. %5-10 ortasında ise sardalye, somon üzere yağlı balıklarda, süt, tereyağı, yumurta sarısı, brokoli, maydanoz, yulaf üzere besinlerde bulunur. Lakin beslenme ile istediğiniz kadar bu besinlerden yeseniz de yeteri kadar güneşe çıkmazsanız beden gerekli D vitaminini bulamaz.
Bedende D vitamini hormon olarak misyon yapar. Temel vazifesi bağırsaktan Kalsiyum emilimini arttırır. Kemik mineralizasyonunu sağlar, kalsiyum ve fosfor istikrarını ayarlar ve kas-sinir sisteminin işlevlerini düzenler.
D vitamini eksikliği başta kemikte mineral bozukluğu olan osteomalazi denilen hastalığa neden olur. Kalsiyum ve D vitamini eksikliği osteoporoz dediğimiz kemik erimesihastalığının da en büyük nedenidir. Bunlarla birlikte yapılan birçok yeni araştırmada Tip1 diyabete, multiple skleroz denilen bir nörolojik hastalığa, bağırsakları tutan crohn olarak isimlendirdiğimiz bir hastalığa, eklem romatizması olarak bilinen romatoid artrite ve başta göğüs kanseri, prostat ve bağırsak kanseri olmak üzere birçok kanser çeşidine de yatkınlığı arttırdığı gösterilmiştir.
D vitamininden yoksul beslenen ve yeteri kadar güneş görmeyen hayvanlar üzerine yapılan birtakım araştırmalarda, D vitamini eksikliğinin pankreas insülin salınımını negatif etkileyerek glikoz metabolizmasını bozarak insülin direncine yatkınlığı arttırdığı ve bu durumun beraberinde obeziteye de neden olabileceği gösterildi.
Kimi hayvanlar üzerine yapılan çalışmalarda D vitamini eksikliğinin üremeyi negatif tarafta etkileyerek doğurganlığın da önüne geçtiği gösterildi.
Son yıllarda düşük D vitamini seviyelerine karşı tedaviler uygulanmaya başlandı. Fakat D vitamini yağda çözünen bir vitamin olduğu için denetimsiz ve rastgele alımı bedende birikerek zehirleyici tesire neden olur. Bilhassa yüksek kalsiyum damarlarda ve böbrekte birikir. Zehirlenme belirtisi olarak bulantı, kusma, kabızlık, kas-kemik ağrıları, kalpte ritim sorunları ve böbrek yetmezliği halinde kendini gösterir. Çok yüksek dozları öldürücü olabilir.
Yılda en az bir sefer D vitamini seviyesi bakılarak doktor denetiminde gerekli yerine koyma tedavileri yapılmalıdır.
Günlük ömürde D vitamini eksikliğinden korunmak için haftada en az 3-4 gün kol içleri ve bacak ön yüzleri güneş kremi sürmeden direkt güneş ışığı ile 15-20 dakika güneşlenmeli.