Organizmada, Hb sentezi için gerekli olan demirin eksikliği sonucu gelişen anemiye denir.
Yerkürede %10-30 beşerde Fe eksikliği anemisi vardır. En sık süt çocukluğu, adölesan ve gebelik devrinde görülmektedir. Demir eksikliği tüm yaş kümelerinde mahsusen 6-24 aylar arasında bebek ve çocuklarda aneminin en yaygın nedeni olarak kabul edilmektedir. Erkekte 50mg/kg, bayanlarda 40mg/kg Fe bulunur. Vücuttaki demirin %65-70’i hemoglobinde, %25-30 ferritin ve hemosiderin, %3-4 myoglobin ve %1’i enzimler de bulunur.
Etyolojik Faktörler :
Diette eksik alım iette 0,75 mgr/L süt.
Ana sütü ve inek sütü 0.5-1.5mgr/L (Anne sütünde %49,inek sütü %10 absorbe
Artmış gereksinim: Büyüme, düşük tevellüt yükü, prematürite, ikizlik, multipl doğumlar, adölesan devir, gebelik, siyanotik konjenital kalp illetleri
Kan kayıpları
DEMİR EKSİKLİĞİ ANEMİSİNİN TESIRLERI
A.GIS:
Anorexia- umumi ve erken
Pica –pakofaji (buz), geofajia(toprak yeme)
Atrofik glossit
Disfaji
Özofajial webler (Kelly- Peterson sendromu)
Azalmış gastirik asidite
Sızıntılı (Leaky) Barsak sendromu -Gizli kan(+)Exudatif enteropati
Malabsorbsiyon sendromu
SSS :
İrritabilite
Halsizlik
İletim bozukluğu
Mental motor gelişmede düşme
Azalmış dikkat
Mektep performansında düşme
Nefes tutma nöbetleri
Pupil ödemi
KVS:
Eksersizle kalb suratı ve kardiak outputta artış
Kardiak hipertrofi
Artmış plazma volumü
Artmış ventilasyon bedelleri
Dijital toleransında artış
Muskulo iskeletal sistem:
Myoglobulin ve sitokin eksikliği
Azalmış fizik performansı
Radyografik kemik değişikliği
Fraktür güzelleşmesinde gecikmeler
İmmünolojik Sistem:İmmünolojik sistem üzerine tesirler zıttır.
Enfeksiyon potansiyelinde artma belirtisi
Klinik:
Demir eksikliği çocuklarda demir tedavisiyle akut hastalık azalır.
Demir eksikliğinde respiratuar enfeksiyon sıklığı artar.
Laboratuar:
Lökosit transformasyonu bozulur.
Granülosit öldürme ve NBT bozulur.
Barsak ve lökosit myeloperoksidaz azalır.
Demir eksikliğinde de enfeksiyon sıklığı artar.
Enfeksion potansiyelinde azalma belirtisi:
Klinik:
Azalmış bakteriyel enfeksiyon
Demir yüklenmesi ile enfeksiyon sıklığında artış
Laboratuar:
Trransferrine bağlanan demirin azalması ve özgür olan demirin artması bakteri büyümesine elverişlidir.
Demir ile non patojenik bakteri büyümesi artar.
TANI :
Hb’de azalma
KK indisleri: MCV, MCH, MCHC azalması, RDW artması
PY: hipokromik, mikrositik KK’ ler
Retikülosit : olağan yahut hafif artar
Trombosit : Trombositopeni-trombositozis
FEP: N=15,5-+8,3 microg/dl, Demir eksikliği ve Pb zehirlenmesinde artar
Serum Ferritin: Azalır
Serum demiri azalır, total demir bağlama kapasitesi artar, transferrin yüzdesi azalır
Tedavi deneyimi: Iyi demir tedavisine Hb yanıtı en muteber kriterdir. 7-10 gün içinde Retikülositte artma, Hb artma, Retikülositozu takiben Hb:0,25 - 0,4 gr / gün, Htk: %1/gün artar.
Kemik İliği:
Gecikmiş sitoplazmik matürasyon
Azalmış yahut yokluğu
AYIRICI TANI :
Demir eksikliği
Hemoglobinopatiler-Talasemi,
Hem sentezi bozuklukları-Pb,pyrazinamid,INH
Sideroblastik anemiler
İdiopatik-
Herediter-sexe bağlı
Familial hipokromik anemi
Piridoksine karşılık veren anemi
Sekonder
İlaçlar
Sistemik hastalık
Malign hematolojik marazlar
Kronik enfeksion ve başka influmatuar illetler
Malignansi
Herediter orotik asiduria
Hipo yahut atransferrin enzimi
Konjenital
Edinsel: Malignansi,malnütrisyon,nefrotik sendrom
Bakır eksikliği
Demir metabolizmasının doğumsal kusurları
TEDAVİ :
Sütün kısıtlanması(1/2lt/gün)
Demir içeren yiyecekler
Buharlaşmış süt veyasoyalı formüller (inek sütü allerjisi varsa)
Demir tedavisi: Ferrous demir 3-6 mg /kg 1defa / gün 6-8 hafta
Demir tedavisine karşılık yoksa :
Demir alımında zayıflık
Doz azlığı
Preparatın zayıflığı
Israr eden bilinmeyen kanama
Yanlış tanı
Eşlik eden hastalık(enfeksion,malignite,renal,KChastalık)
Bozuk GIS absorbsiyonu
Demir metabolizmasında sıkıntılar düşünülmelidir.
Yerkürede %10-30 beşerde Fe eksikliği anemisi vardır. En sık süt çocukluğu, adölesan ve gebelik devrinde görülmektedir. Demir eksikliği tüm yaş kümelerinde mahsusen 6-24 aylar arasında bebek ve çocuklarda aneminin en yaygın nedeni olarak kabul edilmektedir. Erkekte 50mg/kg, bayanlarda 40mg/kg Fe bulunur. Vücuttaki demirin %65-70’i hemoglobinde, %25-30 ferritin ve hemosiderin, %3-4 myoglobin ve %1’i enzimler de bulunur.
Etyolojik Faktörler :
Diette eksik alım iette 0,75 mgr/L süt.
Ana sütü ve inek sütü 0.5-1.5mgr/L (Anne sütünde %49,inek sütü %10 absorbe
Artmış gereksinim: Büyüme, düşük tevellüt yükü, prematürite, ikizlik, multipl doğumlar, adölesan devir, gebelik, siyanotik konjenital kalp illetleri
Kan kayıpları
DEMİR EKSİKLİĞİ ANEMİSİNİN TESIRLERI
A.GIS:
Anorexia- umumi ve erken
Pica –pakofaji (buz), geofajia(toprak yeme)
Atrofik glossit
Disfaji
Özofajial webler (Kelly- Peterson sendromu)
Azalmış gastirik asidite
Sızıntılı (Leaky) Barsak sendromu -Gizli kan(+)Exudatif enteropati
Malabsorbsiyon sendromu
SSS :
İrritabilite
Halsizlik
İletim bozukluğu
Mental motor gelişmede düşme
Azalmış dikkat
Mektep performansında düşme
Nefes tutma nöbetleri
Pupil ödemi
KVS:
Eksersizle kalb suratı ve kardiak outputta artış
Kardiak hipertrofi
Artmış plazma volumü
Artmış ventilasyon bedelleri
Dijital toleransında artış
Muskulo iskeletal sistem:
Myoglobulin ve sitokin eksikliği
Azalmış fizik performansı
Radyografik kemik değişikliği
Fraktür güzelleşmesinde gecikmeler
İmmünolojik Sistem:İmmünolojik sistem üzerine tesirler zıttır.
Enfeksiyon potansiyelinde artma belirtisi
Klinik:
Demir eksikliği çocuklarda demir tedavisiyle akut hastalık azalır.
Demir eksikliğinde respiratuar enfeksiyon sıklığı artar.
Laboratuar:
Lökosit transformasyonu bozulur.
Granülosit öldürme ve NBT bozulur.
Barsak ve lökosit myeloperoksidaz azalır.
Demir eksikliğinde de enfeksiyon sıklığı artar.
Enfeksion potansiyelinde azalma belirtisi:
Klinik:
Azalmış bakteriyel enfeksiyon
Demir yüklenmesi ile enfeksiyon sıklığında artış
Laboratuar:
Trransferrine bağlanan demirin azalması ve özgür olan demirin artması bakteri büyümesine elverişlidir.
Demir ile non patojenik bakteri büyümesi artar.
TANI :
Hb’de azalma
KK indisleri: MCV, MCH, MCHC azalması, RDW artması
PY: hipokromik, mikrositik KK’ ler
Retikülosit : olağan yahut hafif artar
Trombosit : Trombositopeni-trombositozis
FEP: N=15,5-+8,3 microg/dl, Demir eksikliği ve Pb zehirlenmesinde artar
Serum Ferritin: Azalır
Serum demiri azalır, total demir bağlama kapasitesi artar, transferrin yüzdesi azalır
Tedavi deneyimi: Iyi demir tedavisine Hb yanıtı en muteber kriterdir. 7-10 gün içinde Retikülositte artma, Hb artma, Retikülositozu takiben Hb:0,25 - 0,4 gr / gün, Htk: %1/gün artar.
Kemik İliği:
Gecikmiş sitoplazmik matürasyon
Azalmış yahut yokluğu
AYIRICI TANI :
Demir eksikliği
Hemoglobinopatiler-Talasemi,
Hem sentezi bozuklukları-Pb,pyrazinamid,INH
Sideroblastik anemiler
İdiopatik-
Herediter-sexe bağlı
Familial hipokromik anemi
Piridoksine karşılık veren anemi
Sekonder
İlaçlar
Sistemik hastalık
Malign hematolojik marazlar
Kronik enfeksion ve başka influmatuar illetler
Malignansi
Herediter orotik asiduria
Hipo yahut atransferrin enzimi
Konjenital
Edinsel: Malignansi,malnütrisyon,nefrotik sendrom
Bakır eksikliği
Demir metabolizmasının doğumsal kusurları
TEDAVİ :
Sütün kısıtlanması(1/2lt/gün)
Demir içeren yiyecekler
Buharlaşmış süt veyasoyalı formüller (inek sütü allerjisi varsa)
Demir tedavisi: Ferrous demir 3-6 mg /kg 1defa / gün 6-8 hafta
Demir tedavisine karşılık yoksa :
Demir alımında zayıflık
Doz azlığı
Preparatın zayıflığı
Israr eden bilinmeyen kanama
Yanlış tanı
Eşlik eden hastalık(enfeksion,malignite,renal,KChastalık)
Bozuk GIS absorbsiyonu
Demir metabolizmasında sıkıntılar düşünülmelidir.