Demirin Ozellikleri Nelerdir?
Demirin kimyasal simgesi olan Fe latince demir anlamına gelen ferrum dan turetilmiştir
En yararlı ve ucuz metallerden biri olan celik demire kucuk bir miktar karbon katılmasıyla elde edilir Topaz turkuvaz ve lal taşı dahil ceşitli değerli taşların kapsamında deri vardır
Arı halde gumuşsu beyaz renkli bir metal olan demir (Fe) dunyada ki metaller icinde en bol bulunanların ikincisi elementler arasında ise dorduncusudur
Yeryuzunun cekirdeği buyuk miktarda metal demirden yapılmıştır Ancak yeryuzu kabuğunda demir oteki maddelerle tepkimeye girmiş durumdadır Arı durumda cok seyrek bulunur: Yalnızca bazı goktaşlarında ve bazaltlı kayalarda Tum bitkilerin hayvanların ve insanların yaşamak icin demire ihtiyacları vardır İnsanlarda en buyuk demir yuzdesi kırmızı kan hucrelerinde bulunur Hemoglobinin temel bolumlerinden birini oluşturur Kasalarda ve dokularda kucuk miktarlar halinde bulunur Demirin atom numarası 26 atom ağırlığı 5585 ve ozgul ağırlığı 786 dır Demir kucuk iğnelerden dev yapılara kadar binlerce işlenmiş urunun ana maddesidir Kukurt ve oksijen gibi metallerle kolayca birleşir Başka herhangi bir metalden cok daha buyuk miktarlarda alaşımlarda kullanılır
Demir Yatakları(Demir Nerelerde Bulunur?)
ABD en buyuk demir ureticisidir Hemen her eyalette demir bulunur Ancak en onemli yataklar Michigan Minnessota ve Wisconsin deki hematit filizleridir Dunya yuzeyindeki insan yapısı en geniş delik Minnessota da Hibbing yakınlarındadır ve bir de demir madeni yuzunden acılmıştır Lorraine deki buyuk limonit yatakları Fransa icin zengin ve ekonomik bir demir kaynağı oluşturur Rusya daki başlıca yataklar Urallar da Perm de ve Ukrayna da dır Britanya da demir filizi yatakları Midlands ve Kuzey İngiltere komur havzaları arasında yer alır İsvec Almanya İspanya Luksemburg Kanada ve Hindistan da geniş yataklar vardır Son yıllarda Afrika da da geniş demir yatakları ortaya cıkarılmıştır Bircok demir filizi yatağının gecmişi bir yukselme ve duşuş oykusudur: Bircoğu yuzyıllarca işletildikten sonra bırakılmış otekileryuzyıllarca ilgi cekmedikten sonra gun ışığına cıkarılmıştır
Demirin Kullanım Alanları :
Celik sanayinin ana hammaddesi olarak,
İnsan ve hayvan yaşamının en onemli parcası olan hemoglobinin yapısında,
Demir oksitleri boya endustrisinde pigment olarak,
Saf halde demir karbon ve diğer metallerle alaşımları halinde,
İnşaatlarda beton, kiriş ve yuzeylerin guclendirilmesinde kullanılır
Demir Filizleri
Demir yer kabuğunda buyuk miktarlarda bulunan bircok yukseltgenmiş minerallerden ergitilir Bu mineraller arasında hematit magnetit limonit ve karbonat sideriti sayabiliriz Hematit (Fe2O3) yuzde 70 demir yuzde 30 oksijen kapsayan bir filizdir Adı kan kırmızısı renginden oturu yunanca kan sozcuğunden turetilmiştir Hematit bazen eşkenar paralel yuzlu biciminde bazen bir gul yapraklarına benzeyen ince tabakalar halinde bazen de boya maddesi olarak kullanılan ve topraklı kırmızı bakır filizi diye adlandırılan bir toz halinde bulunur Magnetit (Fe3O4) adını magnetit ozelliklerinden alan ve yuzde 72 demir kapsayan en zengin demir filizidir Eşkenar paralel yuzlu ve sekiz yuzlu sistemlerde billurlaşır Magnetit su ve cozelti halindeki gazların kimyasal olarak aşındırmaya uğrattığı olivin ve biyotit gibi kayaların değişiminden de oluşur Limonit filizi dunya demir uretiminde oldukca onemli bir yuzde oluşturur Her bir limonit orneğinde ki demir yuzdesi bulunan su molekulleri sayısına bağlıdır Oteki demir filizlerinin değişimiyle oluşan limonit coğunlukla demirli su cozeltileri yataklarındadır Demir bakterisi adıyla bilinen kucuk organizmaların hareketi de buyuk miktarlarda limonit yatakları oluşumuna yol acmaktadır Avrupa daki en buyuk yataklar olan AlsaceLorraine yatakları boyle oluşmuştur Siderit FeCO3 formuluyle gosterilen ve yuzde 43 demir kapsayan bir demir II karbonattır Billurları eşkenar paralel yuzludur Siderit değişimi uğramadığı surece beyazdır; ama yukseltgenliğinde (oksitlendiğinde) rengi sarı ile ya da kahverengiyle donuşur Siderit ceşitli turlerde tortul kayalarda birleşme ya da kayaların kimyasal değişmeleri sonucu oluşur Mika formulu FeO(OH) olan bir demir hidroksittir Limonit ile birlikte bulunur İğne biciminde billurlar ya da tabakalar halinde rastlanır Prittien de (demir disulfur FeS2 buyuk miktarlarda demir cıkarılır Prit kavurma denilen bir surecle kukurt dioksit yapmak icin bol hava ile yakılır Kukurt dioksit daha sonra demir cıkarılmasına elverişli olan sulfurik asit ve demir oksitler oluşturmadan kullanılır
Demirin kimyasal simgesi olan Fe latince demir anlamına gelen ferrum dan turetilmiştir
En yararlı ve ucuz metallerden biri olan celik demire kucuk bir miktar karbon katılmasıyla elde edilir Topaz turkuvaz ve lal taşı dahil ceşitli değerli taşların kapsamında deri vardır
Arı halde gumuşsu beyaz renkli bir metal olan demir (Fe) dunyada ki metaller icinde en bol bulunanların ikincisi elementler arasında ise dorduncusudur
Yeryuzunun cekirdeği buyuk miktarda metal demirden yapılmıştır Ancak yeryuzu kabuğunda demir oteki maddelerle tepkimeye girmiş durumdadır Arı durumda cok seyrek bulunur: Yalnızca bazı goktaşlarında ve bazaltlı kayalarda Tum bitkilerin hayvanların ve insanların yaşamak icin demire ihtiyacları vardır İnsanlarda en buyuk demir yuzdesi kırmızı kan hucrelerinde bulunur Hemoglobinin temel bolumlerinden birini oluşturur Kasalarda ve dokularda kucuk miktarlar halinde bulunur Demirin atom numarası 26 atom ağırlığı 5585 ve ozgul ağırlığı 786 dır Demir kucuk iğnelerden dev yapılara kadar binlerce işlenmiş urunun ana maddesidir Kukurt ve oksijen gibi metallerle kolayca birleşir Başka herhangi bir metalden cok daha buyuk miktarlarda alaşımlarda kullanılır
Demir Yatakları(Demir Nerelerde Bulunur?)
ABD en buyuk demir ureticisidir Hemen her eyalette demir bulunur Ancak en onemli yataklar Michigan Minnessota ve Wisconsin deki hematit filizleridir Dunya yuzeyindeki insan yapısı en geniş delik Minnessota da Hibbing yakınlarındadır ve bir de demir madeni yuzunden acılmıştır Lorraine deki buyuk limonit yatakları Fransa icin zengin ve ekonomik bir demir kaynağı oluşturur Rusya daki başlıca yataklar Urallar da Perm de ve Ukrayna da dır Britanya da demir filizi yatakları Midlands ve Kuzey İngiltere komur havzaları arasında yer alır İsvec Almanya İspanya Luksemburg Kanada ve Hindistan da geniş yataklar vardır Son yıllarda Afrika da da geniş demir yatakları ortaya cıkarılmıştır Bircok demir filizi yatağının gecmişi bir yukselme ve duşuş oykusudur: Bircoğu yuzyıllarca işletildikten sonra bırakılmış otekileryuzyıllarca ilgi cekmedikten sonra gun ışığına cıkarılmıştır
Demirin Kullanım Alanları :
Celik sanayinin ana hammaddesi olarak,
İnsan ve hayvan yaşamının en onemli parcası olan hemoglobinin yapısında,
Demir oksitleri boya endustrisinde pigment olarak,
Saf halde demir karbon ve diğer metallerle alaşımları halinde,
İnşaatlarda beton, kiriş ve yuzeylerin guclendirilmesinde kullanılır
Demir Filizleri
Demir yer kabuğunda buyuk miktarlarda bulunan bircok yukseltgenmiş minerallerden ergitilir Bu mineraller arasında hematit magnetit limonit ve karbonat sideriti sayabiliriz Hematit (Fe2O3) yuzde 70 demir yuzde 30 oksijen kapsayan bir filizdir Adı kan kırmızısı renginden oturu yunanca kan sozcuğunden turetilmiştir Hematit bazen eşkenar paralel yuzlu biciminde bazen bir gul yapraklarına benzeyen ince tabakalar halinde bazen de boya maddesi olarak kullanılan ve topraklı kırmızı bakır filizi diye adlandırılan bir toz halinde bulunur Magnetit (Fe3O4) adını magnetit ozelliklerinden alan ve yuzde 72 demir kapsayan en zengin demir filizidir Eşkenar paralel yuzlu ve sekiz yuzlu sistemlerde billurlaşır Magnetit su ve cozelti halindeki gazların kimyasal olarak aşındırmaya uğrattığı olivin ve biyotit gibi kayaların değişiminden de oluşur Limonit filizi dunya demir uretiminde oldukca onemli bir yuzde oluşturur Her bir limonit orneğinde ki demir yuzdesi bulunan su molekulleri sayısına bağlıdır Oteki demir filizlerinin değişimiyle oluşan limonit coğunlukla demirli su cozeltileri yataklarındadır Demir bakterisi adıyla bilinen kucuk organizmaların hareketi de buyuk miktarlarda limonit yatakları oluşumuna yol acmaktadır Avrupa daki en buyuk yataklar olan AlsaceLorraine yatakları boyle oluşmuştur Siderit FeCO3 formuluyle gosterilen ve yuzde 43 demir kapsayan bir demir II karbonattır Billurları eşkenar paralel yuzludur Siderit değişimi uğramadığı surece beyazdır; ama yukseltgenliğinde (oksitlendiğinde) rengi sarı ile ya da kahverengiyle donuşur Siderit ceşitli turlerde tortul kayalarda birleşme ya da kayaların kimyasal değişmeleri sonucu oluşur Mika formulu FeO(OH) olan bir demir hidroksittir Limonit ile birlikte bulunur İğne biciminde billurlar ya da tabakalar halinde rastlanır Prittien de (demir disulfur FeS2 buyuk miktarlarda demir cıkarılır Prit kavurma denilen bir surecle kukurt dioksit yapmak icin bol hava ile yakılır Kukurt dioksit daha sonra demir cıkarılmasına elverişli olan sulfurik asit ve demir oksitler oluşturmadan kullanılır