Depresyon gündelik ya da mesleki işlerimizi yapma yeteneğinimiz azaltan hastalıklar (Kalp hastalıkları, şeker hastalığı, hipertansiyon) arasında ilk sıradadır. Depresyonun birçok çeşidi bulunmakla birlikte en fazla major depresyon ve distimi görülmektedir. Depresyon çeşitlerini aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür.
Major, Ağır Depresyon
Depresyon türleri arasında en sık görülenidir ve ciddi bir beyin hastalığıdır. Yanlış bilinenin aksine bir kişinin depresyona girmesi için kişilik yapısı ile ilgili değildir ve yoğun olumsuz düşünceler ile karakterizedir ve major depresyonun tedavi olmadan kendiliğinden düzelmesi pek mümkün değildir.
- Günün büyük kısmında mutsuz, keyifsiz, çökkün ya da boş hissetme
-Gündelik aktiviteler karşı ilginin azalması
-Belirgin kilo artışı ya da kilo da azalma
-Aşırı uykusuzluk ya da aşırı uyuma
-Düşünceler ve hareketlerde yavaşlama
-Günün büyük bölümünde bitkin, halsiz, yorgun hissetme
-Dikkatte azalma, unutkanlık, karar vermede güçlük
-Kendin değersiz hissetme, suçlama, karamsarlık
-Tekrar eden ölüm ve intihar düşüncleri
Major depression tekrarlama ihtimali olan bir hastalıktır eğer düzenli takip ve tedavi edilmezse tekrarlama sıklığı ve şiddeti artış gösterir.
Atipik Depresyon
Atipik depression major depresyonun bir alt dalıdır ve bazı belirli semptomları vardır. Depresyonda ki kişi olumlu olaylar karşısında duygu durumunda geçici olarak neşeli olabilir. Güzel bir haber almak ya da arkadaşları ile vakit geçirirken kendini iyi hissedebilir. Ama duygu durumunda ki bu neşe hali geçicidir. Ayrıca atipik depresyonda beklenenin aksine aşırı iştah, aşırı uyuma, vücutta yaygın ağrılar, ağırlık hissi, reddedilmeye karşı aşırı hassaslaşma vardır. Atipik depresyon bazı terapi ve ilaçlara daha iyi cevap verir o yüzden kesin tanı koymakta fayda vardır.
Doğum Sonrası Depresyon
Genellikle doğumu takip eden ilk 1 ay içinde gelişen depresyon türüdür. Genellikle akşam saatelerinde depresyon belirtileri şiddetlenir. Bu depresyon türünde genellikle ;
-Şiddetli hüzün ya da boşluk duygusu; duygu durumunun farkında olmamak yada duyrasızlık
-Aşırı yorgunluk, enerji azlığı
-Bebeğini yeterince sevmediklerini ya da bebeğin bakımı ile ilgili endişeler ve bebeğe zarar verme korkusu
-Dikkat sorunları
-Unutkanlık
-Yerinde durmama, huzursuzluk hali
-Endişe, sinirlilik, gerginlik, ağlamalar, panik ataklar
-Bebekle ilgilenmek istememe, bebeği öldürmek istemeyle ilgili düşünceler
-Suçluluk duygusu, karamsarlık tabloya hakimdir.
Doğum sonrası depresyonun mutlaka ciddi bir şekilde tedavi edilmesi gerekir bu dönem uzarsa anne ve bebek için çok ciddi sorunlara neden olur.
Doğum sonrası depresyonu riski erken yaşta doğum yapanlarda (ergenlik döneminden hemen sonrasında) ve daha önce depresyon atağı olanlarda daha fazladır.
Distimik Bozukluk
Distimik bozukluk, en az 2 yıl boyunca devam eden hafif depresif belirtilerle karakterize bir durumdur. Distimik bozuklukta belirtilerin şidddeti major depresyona göre daha hafif olsa da daha uzun süre devam ettiği için kişiyi daha olumsuz etkileyebilir. Kişi bir müddet sonra bu durumun bir hastalıktan ziyade kendi kişilik özelliği olduğunu düşünüp tedavi edilemeyeceğini düşünür. Tedavi edilmeyen distimik bozukluğu olan kişiler etrafındaki insanlar tarafından tahammülsüz, hayattan zevk almayan, karamsar insanlar olarak tanımlanırlar. Ancak Distimik bozukluğun düzenli ilaç ve psikoterapi ile tedavisi mümkündür.
Psikotik Özellikli Depresyon
Eğer major depresyon belirtilerine halisünasyon ve hezeyanlarlar eklenirse psikotik özellikli major depresyon tanısı konur. Bu dönem de kişilerde depresif belirtilerin yanı sıra kulağına gelen sesler ya da olmayan görüntüler görme, olmayan kokular duyumsama gibi halisünasyonlar ya da bedeninin (organlarının) çürüdüğüne, birileri tarafından takip edildiğine, kötülük göreceğine, allah tarafından cezalandırıldığına dair düşünceler tabloya hakim olur. Psikotik özellikli major depresyon çok ciddi bir durumdur ve bu dönemde kişinin kendine zarar verme, intihar etme olasılığı yüksektir. Psikiyatrist değerlendirmesinden sonra kişinin yatarak tedavisi uygun olabilir.
Katatonik Özellikli Major Depresyon
Depresyonun şiddetli bir halidir. Kişilerin hal ve hareketlerinde yavaşlama tabloya hakimdir. Yemek yememe, içmeme, hareketlerde aşırı yavaşlama ya da tamamen dona kalma, konuşma miktarından ve hızında azalma ya da hiç konuşmama, anormal tuhaf beden pozisyonları, karışındakinin hareketleri olduğu gibi tekrarlama vb şikayetler görülür. Ağır bir depresyon türü olan bu durumda psikiyatrist değerlendirmesi sonrasında uygun görülürse yatarak tedavi edilir.
Major, Ağır Depresyon
Depresyon türleri arasında en sık görülenidir ve ciddi bir beyin hastalığıdır. Yanlış bilinenin aksine bir kişinin depresyona girmesi için kişilik yapısı ile ilgili değildir ve yoğun olumsuz düşünceler ile karakterizedir ve major depresyonun tedavi olmadan kendiliğinden düzelmesi pek mümkün değildir.
- Günün büyük kısmında mutsuz, keyifsiz, çökkün ya da boş hissetme
-Gündelik aktiviteler karşı ilginin azalması
-Belirgin kilo artışı ya da kilo da azalma
-Aşırı uykusuzluk ya da aşırı uyuma
-Düşünceler ve hareketlerde yavaşlama
-Günün büyük bölümünde bitkin, halsiz, yorgun hissetme
-Dikkatte azalma, unutkanlık, karar vermede güçlük
-Kendin değersiz hissetme, suçlama, karamsarlık
-Tekrar eden ölüm ve intihar düşüncleri
Major depression tekrarlama ihtimali olan bir hastalıktır eğer düzenli takip ve tedavi edilmezse tekrarlama sıklığı ve şiddeti artış gösterir.
Atipik Depresyon
Atipik depression major depresyonun bir alt dalıdır ve bazı belirli semptomları vardır. Depresyonda ki kişi olumlu olaylar karşısında duygu durumunda geçici olarak neşeli olabilir. Güzel bir haber almak ya da arkadaşları ile vakit geçirirken kendini iyi hissedebilir. Ama duygu durumunda ki bu neşe hali geçicidir. Ayrıca atipik depresyonda beklenenin aksine aşırı iştah, aşırı uyuma, vücutta yaygın ağrılar, ağırlık hissi, reddedilmeye karşı aşırı hassaslaşma vardır. Atipik depresyon bazı terapi ve ilaçlara daha iyi cevap verir o yüzden kesin tanı koymakta fayda vardır.
Doğum Sonrası Depresyon
Genellikle doğumu takip eden ilk 1 ay içinde gelişen depresyon türüdür. Genellikle akşam saatelerinde depresyon belirtileri şiddetlenir. Bu depresyon türünde genellikle ;
-Şiddetli hüzün ya da boşluk duygusu; duygu durumunun farkında olmamak yada duyrasızlık
-Aşırı yorgunluk, enerji azlığı
-Bebeğini yeterince sevmediklerini ya da bebeğin bakımı ile ilgili endişeler ve bebeğe zarar verme korkusu
-Dikkat sorunları
-Unutkanlık
-Yerinde durmama, huzursuzluk hali
-Endişe, sinirlilik, gerginlik, ağlamalar, panik ataklar
-Bebekle ilgilenmek istememe, bebeği öldürmek istemeyle ilgili düşünceler
-Suçluluk duygusu, karamsarlık tabloya hakimdir.
Doğum sonrası depresyonun mutlaka ciddi bir şekilde tedavi edilmesi gerekir bu dönem uzarsa anne ve bebek için çok ciddi sorunlara neden olur.
Doğum sonrası depresyonu riski erken yaşta doğum yapanlarda (ergenlik döneminden hemen sonrasında) ve daha önce depresyon atağı olanlarda daha fazladır.
Distimik Bozukluk
Distimik bozukluk, en az 2 yıl boyunca devam eden hafif depresif belirtilerle karakterize bir durumdur. Distimik bozuklukta belirtilerin şidddeti major depresyona göre daha hafif olsa da daha uzun süre devam ettiği için kişiyi daha olumsuz etkileyebilir. Kişi bir müddet sonra bu durumun bir hastalıktan ziyade kendi kişilik özelliği olduğunu düşünüp tedavi edilemeyeceğini düşünür. Tedavi edilmeyen distimik bozukluğu olan kişiler etrafındaki insanlar tarafından tahammülsüz, hayattan zevk almayan, karamsar insanlar olarak tanımlanırlar. Ancak Distimik bozukluğun düzenli ilaç ve psikoterapi ile tedavisi mümkündür.
Psikotik Özellikli Depresyon
Eğer major depresyon belirtilerine halisünasyon ve hezeyanlarlar eklenirse psikotik özellikli major depresyon tanısı konur. Bu dönem de kişilerde depresif belirtilerin yanı sıra kulağına gelen sesler ya da olmayan görüntüler görme, olmayan kokular duyumsama gibi halisünasyonlar ya da bedeninin (organlarının) çürüdüğüne, birileri tarafından takip edildiğine, kötülük göreceğine, allah tarafından cezalandırıldığına dair düşünceler tabloya hakim olur. Psikotik özellikli major depresyon çok ciddi bir durumdur ve bu dönemde kişinin kendine zarar verme, intihar etme olasılığı yüksektir. Psikiyatrist değerlendirmesinden sonra kişinin yatarak tedavisi uygun olabilir.
Katatonik Özellikli Major Depresyon
Depresyonun şiddetli bir halidir. Kişilerin hal ve hareketlerinde yavaşlama tabloya hakimdir. Yemek yememe, içmeme, hareketlerde aşırı yavaşlama ya da tamamen dona kalma, konuşma miktarından ve hızında azalma ya da hiç konuşmama, anormal tuhaf beden pozisyonları, karışındakinin hareketleri olduğu gibi tekrarlama vb şikayetler görülür. Ağır bir depresyon türü olan bu durumda psikiyatrist değerlendirmesi sonrasında uygun görülürse yatarak tedavi edilir.