Dentin Hassasiyeti nedir ve nasıl oluşur.
Dişlerimizin en üst tabakası sert ve kristalize bir yapıya sahip olan mine tabakasıdır. Minenin altında daha yumuşak tuğla kanalları gibi tübül adını verdiğimiz kanallar, odontoblast hücreleri ve dentin lenf sıvısı içeren canlı bir doku olan dentin dokusu bulunur. Yoğun asitli yiyecekler,ve dişleri temizleyip beyazlaştırma kaygısıyla sert diş fırçası ,sert hareketlerle usulüne göre dişler fırçalanmazsa zamanla minede aşınmalar olur, profesyonel diş beyazlatma işleminde yoğun ve uzun süre tutan işlemler,aşırı asitli yiyecekler sonrası ağızın temizlenmemesi, dişlerde demineralizasyon ve minede erozyonlar takiben de dentin hassasiyeti ortaya çıkar. Bazı hanımlarda Blumia denilen kilo alma takıntısı yüzünden yediklerini kusarak çıkarma hastalığı vardır,blumiyada parotis bezleri büyür,özellikle üst dişlerin palatinal arka yüzlerinde mine ve dentinin sürekli mide asidine maruz kalmasına bağlı olarak Perimiyoliz dediğimiz erozyonlar ortaya çıkar. Bu erozyonu önlemek için hasta daha sert ve sık diş temizlemek ister sonuç yine diş hassasiyeti olarak ortaya çıkar. Bruksizmi olan ,dişlerini gıcırdatan insanlarda da aşınmalara ( abrazyon) bağlı olarak hassasiyet görülür. Diş veya dişlerde kron kırıkları varsa, teşhis konmamış arayüz çürükleri ,çatlak diş sendromu dediğimiz dişin kron veya dişeti altına ulaşan çatlakları varsa ,bu hassasiyet ve keskin ani bir ağrıyla kendini belli eder. Dişleri beyazlatmakta karbamid peroksit kullanılır bu madde çok konsantre ise ve uzun süre kullanılmış ise dişlerin pulpasında hidrodinamik stimülasyona bağlı hassasiyet oluşturabilir. Sert fırçalamaya bağlı dişeti çekilmeleri ,kuron kesimi sırasında dişlerin dehidrate yani susuz bırakılması,aşırı basınçla çalışma ,bazı diş macunlardaki aşındırıcılar da dentin hassasiyetine yol açabilir.Operatif işlemler sırasında oluşan uyarılarla tübüllerin içindeki sıvının hızla hareketi pulpaya yakın bölgelerdeki sinir uçlarını etkilerve hassasiyet oluşur. Dişlerin açıkta erozyona veya abrazyona maruz kalmış dentin bölgeleri rutin plak kontrol işleminin yapılamamasına yol açar,diş fırçasının değdiği yerlerde acıma olduğundan hastalar bu bölgeleri temizlemek istemezler sonuçta dişeti sorunlarına ve diş kayıplarına maruz kalırlar.
TEDAVİ
Önce plak kontrolü öğretilir,Abrazyona bağlı hassasiyet oluştuysa potasyum nitrat içeren diş macunları soft diş fırçaları ve uygun diş fırçalama teknikleri öğretilir. Blumiya ya bağlı perimiyoliz varsa bir psikolog yardımı istenir, asidik yiyeceklerin diyetten çıkarılması önerilir,çünkü kanalları tıkasanız bile asitli yiyecek ve içecekler tekrar çözünmeye ve hassasiyetin ortaya çıkmasına yol açar, bu nedenle beslenme alışkanlıkları değiştirilmelidir. Reçineli laklar, sealantlar, stronsyum florürlü diş macunlarrı sodyum florür gargaraları ,dentin bonding tedavide kullanılır.
Köklerdeki dentin hassasiyetinde en etkili yöntem sodyum florür üİYONTOFOREZ. Cihazı vasıtasıyla çok düşük bir pil akımıyla bir nevi elektroliz şeklinde dentin kanalları üzerine çökeltip kapatmaktır.Tedavi çok başarılıdır ,kullanılan florçok az miktarda olduğu için yan etkisi olmaz ,sonuçta sodyum florürdeki sodyum iyonu dişlerdeki kalsiyumla birleşmekte ve kalsiyum florür şeklinde tübüller tıkanmaktadır. Sağlıklı dişler ve dişetleri dilerim . Uzman.Dr. GÜNGÖR KARAGÖZLÜ Dişeti Hastalıkları ve Cerrahisi Uzmanı.
Dişlerimizin en üst tabakası sert ve kristalize bir yapıya sahip olan mine tabakasıdır. Minenin altında daha yumuşak tuğla kanalları gibi tübül adını verdiğimiz kanallar, odontoblast hücreleri ve dentin lenf sıvısı içeren canlı bir doku olan dentin dokusu bulunur. Yoğun asitli yiyecekler,ve dişleri temizleyip beyazlaştırma kaygısıyla sert diş fırçası ,sert hareketlerle usulüne göre dişler fırçalanmazsa zamanla minede aşınmalar olur, profesyonel diş beyazlatma işleminde yoğun ve uzun süre tutan işlemler,aşırı asitli yiyecekler sonrası ağızın temizlenmemesi, dişlerde demineralizasyon ve minede erozyonlar takiben de dentin hassasiyeti ortaya çıkar. Bazı hanımlarda Blumia denilen kilo alma takıntısı yüzünden yediklerini kusarak çıkarma hastalığı vardır,blumiyada parotis bezleri büyür,özellikle üst dişlerin palatinal arka yüzlerinde mine ve dentinin sürekli mide asidine maruz kalmasına bağlı olarak Perimiyoliz dediğimiz erozyonlar ortaya çıkar. Bu erozyonu önlemek için hasta daha sert ve sık diş temizlemek ister sonuç yine diş hassasiyeti olarak ortaya çıkar. Bruksizmi olan ,dişlerini gıcırdatan insanlarda da aşınmalara ( abrazyon) bağlı olarak hassasiyet görülür. Diş veya dişlerde kron kırıkları varsa, teşhis konmamış arayüz çürükleri ,çatlak diş sendromu dediğimiz dişin kron veya dişeti altına ulaşan çatlakları varsa ,bu hassasiyet ve keskin ani bir ağrıyla kendini belli eder. Dişleri beyazlatmakta karbamid peroksit kullanılır bu madde çok konsantre ise ve uzun süre kullanılmış ise dişlerin pulpasında hidrodinamik stimülasyona bağlı hassasiyet oluşturabilir. Sert fırçalamaya bağlı dişeti çekilmeleri ,kuron kesimi sırasında dişlerin dehidrate yani susuz bırakılması,aşırı basınçla çalışma ,bazı diş macunlardaki aşındırıcılar da dentin hassasiyetine yol açabilir.Operatif işlemler sırasında oluşan uyarılarla tübüllerin içindeki sıvının hızla hareketi pulpaya yakın bölgelerdeki sinir uçlarını etkilerve hassasiyet oluşur. Dişlerin açıkta erozyona veya abrazyona maruz kalmış dentin bölgeleri rutin plak kontrol işleminin yapılamamasına yol açar,diş fırçasının değdiği yerlerde acıma olduğundan hastalar bu bölgeleri temizlemek istemezler sonuçta dişeti sorunlarına ve diş kayıplarına maruz kalırlar.
TEDAVİ
Önce plak kontrolü öğretilir,Abrazyona bağlı hassasiyet oluştuysa potasyum nitrat içeren diş macunları soft diş fırçaları ve uygun diş fırçalama teknikleri öğretilir. Blumiya ya bağlı perimiyoliz varsa bir psikolog yardımı istenir, asidik yiyeceklerin diyetten çıkarılması önerilir,çünkü kanalları tıkasanız bile asitli yiyecek ve içecekler tekrar çözünmeye ve hassasiyetin ortaya çıkmasına yol açar, bu nedenle beslenme alışkanlıkları değiştirilmelidir. Reçineli laklar, sealantlar, stronsyum florürlü diş macunlarrı sodyum florür gargaraları ,dentin bonding tedavide kullanılır.
Köklerdeki dentin hassasiyetinde en etkili yöntem sodyum florür üİYONTOFOREZ. Cihazı vasıtasıyla çok düşük bir pil akımıyla bir nevi elektroliz şeklinde dentin kanalları üzerine çökeltip kapatmaktır.Tedavi çok başarılıdır ,kullanılan florçok az miktarda olduğu için yan etkisi olmaz ,sonuçta sodyum florürdeki sodyum iyonu dişlerdeki kalsiyumla birleşmekte ve kalsiyum florür şeklinde tübüller tıkanmaktadır. Sağlıklı dişler ve dişetleri dilerim . Uzman.Dr. GÜNGÖR KARAGÖZLÜ Dişeti Hastalıkları ve Cerrahisi Uzmanı.
