Dış Kulak -Dış Kulak Nedir – Dış Kulağın Görevleri ve Özellikleri Nelerdir?
.Dış Kulak: Dış kulak, kulak kepçesi ve kulak yolundan oluşur. Kulak yolu, orta kulağın timpan zarında son bulur. Görevi; ses dalgalarını merkezi sinir sisteminin algılayabileceği sinirsel uyarılara çevirmektir. Ayrıca kulak zarının nemli ve yumuşak kalmasını sağlar.
Kulak kepçesi, elastik yapıda bir kıkırdak iskeletine sahiptir. Bu kıkırdak doku deriyle örtülmüş ve ses dalgalarının yakalanması için geniş bir yüzey oluşturur. Kulak kepçesinin iç yüzeyi de deriyle örtülmüştür. Bu derinin kıkırdak kanala ait olan bölümünde sebase veseruminöz denilen kıllar ve bezler vardır.
Kulak Zarı:Dış kulak kanalının orta kulağa açıldığı sınırda bulunan ve üç tabakadan oluşmuş bir zardır. Görevi; kulak kepçesinden geçen ses dalgalarını alır ve bunları titreşimlere çevirir. Kulak zarının delinmesi veya çeşitli şekillerde zedelenmesi işitmede önemli sorunlara neden olabilir.
Orta Kulak: Şakak kemiği içinde bulunan altı duvarlı bir boşluktur. Görevi; ses dalgalarını merkezi sinir sisteminin algılayabileceği sinirsel uyarılara çevirmektir.
Orta kulağın içinde birbiriyle arka arkaya eklenmiş üç kemik bulunur. Bunlara işitme kemikçikleri denir. Bu kemikler içten dışa doğru sırasıyla çekiç , örs ve üzengi şeklinde sıralanır.Çekiç kemiği bir ucuyla kulak zarına diğer ucuyla da örs kemiğine dokunur. Örs kemiği ise üzengi kemiğine dokunur. Üzengi kemiği, ucundaki bir düzlük ile orta kulağın iç duvarında bulunan fenestra kokleaya giren bölümü kendisine iletilmiş olan titreşimlere uyarak ileri geri hareket yapar ve bu titreşimleri iç kulakta bulunan ve işitme işleriyle ilgili asıl yapılardan biri olan kokleaya ulaştırır. Orta kulağın dıştaki Hava ile bağlantısını oluşturan, geniz boşluğuyla orta kulak arasındaki östaki borusu denen kıl genişliğindeki bir kanalcık ayarlar. Ağzımızı açmakla buradan gelen hava iç ve dış Basıncın dengesini ayarlar.
İç Kulak:İç kulak işitme ve denge ile ilgili asıl yapıları içermektedir. Şakak kemiği içinde bulunmaktadır. İç kulak başlıca iki yapıdan ve üç bölümden oluşur.İlk yapı kemik ikinci ise zardan yapılmıştır. Zardan yapılmış olan yapı kemik yapının içinde bulunmaktadır. İç kulağı kemik içine oyulmuş tüneller olarak düşünebiliriz. İç kulak üç bölümden oluşur. Bunlar dolambaç , salyangoz ve içi sıvıyla dolu üç tane yarim daire kanalından oluşmuştur. Salyangoz bölümünde İşitmemizi sağlayan sinir uçları bulunur. Yarım daire kanalları içinde ise dengemizi sağlayan sinirler vardır. Duyu hücrelerinin bulunduğu kısma korti organı denir.
İşitme Olayı
Çevreden gelen ses titreşimlerini kulak kepçesi, kulak yoluna göndermektedir. Ses titreşimleri kulak zarını, zarda orta kulakta bulunan kemik köprüyü (çekiç,örs ve üzengi kemiklerini) titreştirmektedir. Üzengi kemiği de iç kulak zarını titreştirir. Sıvı içerisinde bulunan sinirler bu titreşimleri beyindeki işitme merkezine ileterek ilgili sesin işitilmesini sağlar.
İşitme olayı kısaca; ses—) kulak kepçesi—) kulak yolu—) kulak zarı—) çekiç—) örs—) üzengi—) dalız—) salyangoz—) korti organı—) sinirler—-) beyin
İnsan kulağı her sesi işitememektedir. Sesin şiddeti belirli bir noktaya çıktıktan sonra yada düştükten sonra işitme son sınıra yaklaşmış olmaktadır. Bu noktada kulak, ya çok ağırişitmekte yada hiç işitememektedir. Kulağımızla frekansı 20 ile 20.000 arasında olan sesleri duyuyoruz. Ancak frekansları 20nin altında ve 20.000 üstünde olan sesleri duyamayız.
Kulağımızın Sağlığını Nasıl Korumalıyız?
Kulağımızın sağlığını korumak için; kulağımızı temiz tutmalıyız, mikroplardan korumalıyız, banyo yaptıktan sonra kulaklarımızı temizlemeliyiz, kulağımıza Kalem, çubuk vb. şeyler sokmamalıyız. Burnumuzu temizlerken iki burun deliğini kapatmamalıyız. Ani ve şiddetli seslerde ağzımızı açık tutmalıyız. Gürültülü ortamlardan mümkün olduğu kadar uzak durmalıyız, kulağımızı ani darbe ve üflemelerden korumalıyız, bir rahatsızlık hissettiğimizdedoktora baş vurmalıyız. Unutmayalım ki; kulak sağlığını korumak, hasta kulağı tedavi etmekten daha kolaydır.
Koku Alma Duyusu Organımız Burun
Gözlem: Bir naftalin parçasını burnumuzun önünde nefes almadan tutun. Herhangi bir şey duyuyor musunuz? Şimdi nefes almaya başlayın.Ne hissediyorsunuz? Bunun nedenini açıklayabilir misiniz? Bunun nedeni kokuları duyabilmemiz için nefes almamız gerekir.
Burnumuzun Yapısı
Burnumuz; yüzün ortasında, öne doğru bir çıkıntı biçiminde uzanan, kemik ve kıkırdaktan yapılmış, kas ve deri İle örtülmüş organdır.
Burun üç yüzeyli bir piramide benzetilir. Kişilere ve ırklara göre değişiklik gösterir. Simetrik iki yan yüzünün ortada birleşmesi ile burun sırtı oluşur. Burnun alınla birleşme yerine de burun kökü adı verilir.Yan yüzlerin alt kesimleri daha çıkıntılı olup burun kanatları adını alır. Piramidi andıran burnun tabanında ise ortada bir bölme ile ayrılmış burun delik- leri bulunur. Burun içindeki burun boşlukları, önde burun delikleri ile dışarıya, arkadaysa yutağın burun parçasına açılır.
Burun boşluğunu kaplayan zar tabakada bulunan bezler, burun zarını sürekli ıslak tutan burun salgısını yaparlar.Bu salgı yardımı ile, alınan hava nemlendirilmiş olur. Burun boşluğunun üst kesimlerinde koku hücreleri bulunur.
.Dış Kulak: Dış kulak, kulak kepçesi ve kulak yolundan oluşur. Kulak yolu, orta kulağın timpan zarında son bulur. Görevi; ses dalgalarını merkezi sinir sisteminin algılayabileceği sinirsel uyarılara çevirmektir. Ayrıca kulak zarının nemli ve yumuşak kalmasını sağlar.
Kulak kepçesi, elastik yapıda bir kıkırdak iskeletine sahiptir. Bu kıkırdak doku deriyle örtülmüş ve ses dalgalarının yakalanması için geniş bir yüzey oluşturur. Kulak kepçesinin iç yüzeyi de deriyle örtülmüştür. Bu derinin kıkırdak kanala ait olan bölümünde sebase veseruminöz denilen kıllar ve bezler vardır.
Kulak Zarı:Dış kulak kanalının orta kulağa açıldığı sınırda bulunan ve üç tabakadan oluşmuş bir zardır. Görevi; kulak kepçesinden geçen ses dalgalarını alır ve bunları titreşimlere çevirir. Kulak zarının delinmesi veya çeşitli şekillerde zedelenmesi işitmede önemli sorunlara neden olabilir.
Orta Kulak: Şakak kemiği içinde bulunan altı duvarlı bir boşluktur. Görevi; ses dalgalarını merkezi sinir sisteminin algılayabileceği sinirsel uyarılara çevirmektir.
Orta kulağın içinde birbiriyle arka arkaya eklenmiş üç kemik bulunur. Bunlara işitme kemikçikleri denir. Bu kemikler içten dışa doğru sırasıyla çekiç , örs ve üzengi şeklinde sıralanır.Çekiç kemiği bir ucuyla kulak zarına diğer ucuyla da örs kemiğine dokunur. Örs kemiği ise üzengi kemiğine dokunur. Üzengi kemiği, ucundaki bir düzlük ile orta kulağın iç duvarında bulunan fenestra kokleaya giren bölümü kendisine iletilmiş olan titreşimlere uyarak ileri geri hareket yapar ve bu titreşimleri iç kulakta bulunan ve işitme işleriyle ilgili asıl yapılardan biri olan kokleaya ulaştırır. Orta kulağın dıştaki Hava ile bağlantısını oluşturan, geniz boşluğuyla orta kulak arasındaki östaki borusu denen kıl genişliğindeki bir kanalcık ayarlar. Ağzımızı açmakla buradan gelen hava iç ve dış Basıncın dengesini ayarlar.
İç Kulak:İç kulak işitme ve denge ile ilgili asıl yapıları içermektedir. Şakak kemiği içinde bulunmaktadır. İç kulak başlıca iki yapıdan ve üç bölümden oluşur.İlk yapı kemik ikinci ise zardan yapılmıştır. Zardan yapılmış olan yapı kemik yapının içinde bulunmaktadır. İç kulağı kemik içine oyulmuş tüneller olarak düşünebiliriz. İç kulak üç bölümden oluşur. Bunlar dolambaç , salyangoz ve içi sıvıyla dolu üç tane yarim daire kanalından oluşmuştur. Salyangoz bölümünde İşitmemizi sağlayan sinir uçları bulunur. Yarım daire kanalları içinde ise dengemizi sağlayan sinirler vardır. Duyu hücrelerinin bulunduğu kısma korti organı denir.
İşitme Olayı
Çevreden gelen ses titreşimlerini kulak kepçesi, kulak yoluna göndermektedir. Ses titreşimleri kulak zarını, zarda orta kulakta bulunan kemik köprüyü (çekiç,örs ve üzengi kemiklerini) titreştirmektedir. Üzengi kemiği de iç kulak zarını titreştirir. Sıvı içerisinde bulunan sinirler bu titreşimleri beyindeki işitme merkezine ileterek ilgili sesin işitilmesini sağlar.
İşitme olayı kısaca; ses—) kulak kepçesi—) kulak yolu—) kulak zarı—) çekiç—) örs—) üzengi—) dalız—) salyangoz—) korti organı—) sinirler—-) beyin
İnsan kulağı her sesi işitememektedir. Sesin şiddeti belirli bir noktaya çıktıktan sonra yada düştükten sonra işitme son sınıra yaklaşmış olmaktadır. Bu noktada kulak, ya çok ağırişitmekte yada hiç işitememektedir. Kulağımızla frekansı 20 ile 20.000 arasında olan sesleri duyuyoruz. Ancak frekansları 20nin altında ve 20.000 üstünde olan sesleri duyamayız.
Kulağımızın Sağlığını Nasıl Korumalıyız?
Kulağımızın sağlığını korumak için; kulağımızı temiz tutmalıyız, mikroplardan korumalıyız, banyo yaptıktan sonra kulaklarımızı temizlemeliyiz, kulağımıza Kalem, çubuk vb. şeyler sokmamalıyız. Burnumuzu temizlerken iki burun deliğini kapatmamalıyız. Ani ve şiddetli seslerde ağzımızı açık tutmalıyız. Gürültülü ortamlardan mümkün olduğu kadar uzak durmalıyız, kulağımızı ani darbe ve üflemelerden korumalıyız, bir rahatsızlık hissettiğimizdedoktora baş vurmalıyız. Unutmayalım ki; kulak sağlığını korumak, hasta kulağı tedavi etmekten daha kolaydır.
Koku Alma Duyusu Organımız Burun
Gözlem: Bir naftalin parçasını burnumuzun önünde nefes almadan tutun. Herhangi bir şey duyuyor musunuz? Şimdi nefes almaya başlayın.Ne hissediyorsunuz? Bunun nedenini açıklayabilir misiniz? Bunun nedeni kokuları duyabilmemiz için nefes almamız gerekir.
Burnumuzun Yapısı
Burnumuz; yüzün ortasında, öne doğru bir çıkıntı biçiminde uzanan, kemik ve kıkırdaktan yapılmış, kas ve deri İle örtülmüş organdır.
Burun üç yüzeyli bir piramide benzetilir. Kişilere ve ırklara göre değişiklik gösterir. Simetrik iki yan yüzünün ortada birleşmesi ile burun sırtı oluşur. Burnun alınla birleşme yerine de burun kökü adı verilir.Yan yüzlerin alt kesimleri daha çıkıntılı olup burun kanatları adını alır. Piramidi andıran burnun tabanında ise ortada bir bölme ile ayrılmış burun delik- leri bulunur. Burun içindeki burun boşlukları, önde burun delikleri ile dışarıya, arkadaysa yutağın burun parçasına açılır.
Burun boşluğunu kaplayan zar tabakada bulunan bezler, burun zarını sürekli ıslak tutan burun salgısını yaparlar.Bu salgı yardımı ile, alınan hava nemlendirilmiş olur. Burun boşluğunun üst kesimlerinde koku hücreleri bulunur.