Diş ve diş eti marazları diş çevrelen dokularda ortaya çıkan kronik enfeksiyonlardı ve umumi sıhhatimizi olumsuz istikamette tesirler. Diş eti kanamasının en temel nedeni ağız ve diş bakımına gereken kıymetin gereğince verilmemesidir. Ağızda oluşan diş eti kanamaları sistematik marazlar için taban hazırlamakta ya da var olan bir hastalık varsa da ilerlemesine neden olmaktadır.
Sağlıklı diş etlerinin görünümü nasıl olmalıdır?
Sağlılık, doğal ve estetik bir diş eti portakal kabuğu imgesinde, açık pembe renkte olmalıdır. Dişleri kök başlangıçlarında saran ve konturlarını takip eden muntazam bir diş eti sonuna sahiptir. Sağlıklı diş etlerinde kırmızılık, şişkinlik ya da enfeksiyon yoktur. Fırçalama sırasında ya da diş ipi kullanırken diş etlerinde kanama olmaz.
Diş eti marazları nelerdir?
Periodontal marazlar, diş eti ve dişleri destekleyen kemik dokuları da etkileyen iltihabi hastalıklardır. Periodontal illetler, erken devirde teşhis edildiklerinde tedaviye kolay ve başarılı bir halde yanıt verir. Anlaşılan başlı diş eti marazları şunlardır:
Gingivitis: Diş etindeki enfeksiyonu tanımlayan gingivitis, diş eti marazının başlangıcıdır. Gingivitisinin esas nedeni de bakteri plağıdır. Ağız bakımının zayıf olması hengam içinde dişlerin üzerinde bakteri plağının oluşmasına neden olur. Bu illette dişler kızarır, fırçalama esnasında kolaylıkla kanar ve şiş görünümdedir. Ağızda bakteri plağının oluşmaması için dişler tertipli olarak fırçalanmalı ve diş ipi kullanılmalıdır. Tedavi edilmezse, hastalık bir ileri aşama olan Periodontitis’e ilerleyerek, diş eti ve dişleri destekleyen kemikte hasar oluşturur.
Periodontitis:Tedavi edilmemiş olan gingivitisin ilerlemiş safhasıdır. Periodontitisdişin kök yüzeyini, diş kökünü saran kemiği ve bu iki doku arasındaki bağ dokusunu tahrip eden iltihabi bir hastalıktır. Diş ile diş eti arasında periodontal cep kendini gösterir. Bu cepte bakteriler süratle üremeye başlar. Marazın ilerlemesiyle dişlerde sallanma, diş ve diş etleri üzerinde iltihabi akıntı görülebilir. Alveol kemiğinde hücresel seviyede yıkım olduğundan o yerde hareketlilik nedeniyle dişler devirle birbirinden uzaklaşır. Bu hastalarda şiddetli ağız kokusu ve diş taşı birikimi vardır. Diş doktoruna tertipli aralıklarla gitmek önemli diş ve dişeti illetlerinin erken devirde teşhis edilebilir ve neden olduğu olumsuz durumlara hengamında müdahale edilebilir.
Diş eti marazlarının sebepleri
Bakteri plağı: Dişlerin düzgün temizlenmemesi dişler üzerinde krem rengi bir bakteri plağının oluşmasına neden olur. Diş çürükleri ve diş iltihaplarının temel nedeni; dişe sıkıca tutunan, yapışkan, saydam olan bu bakteri plağıdır. Ağız hijyeni gayrikâfi olduğunda, diş ve diş etlerini etkileyen bakteri plağı oluşur. Plağın bir miligramında 200 ile 500 milyon arasında bakteri bulunur.
Sigara: Sigara ağızda çürük oluşumu, dişeti marazları, dişlerde sararmaya neden olması dışında, akciğer, yemek borusu, kalp marazları ve ağız kanseri üzere birçok kıymetli rahatsızlığı neden oluyor.
Genetik faktörler: Araştırmalara nazaran, diş eti hastalıklarında % 30 nispetinde genetik bir yatkınlık laf bahsidir. Ağız bakımının şark biçimde yapılmaması diş eti illetinin gelişme mümkünlüğünü 6 kat daha arttırıyor.
Hormonal değişiklikler: Hamilelik devrinde östrojen ve progesteron hormonlarındaki artış nedeniyle hamilelik gingivitisi denilen diş etlerinde kanama, şişlik, kızarıklık ile belirti veren diş eti rahatsızlıkları görülebilir. Diş etleri bu periyotta daha hassas olduğu için ağız hijyenine daha ziyade itina gösterilmelidir.
Gerilim: İnsan tabiatının istikrarını bozan gerilim yalnızca ruhsal olarak zarar vermekle kalmaz başkaca vücutta fizikî marazların da oluşmasına taban hazırlar. Ağır gerilimin vücudumuza zarar verdiği kesimlerden biri de diş etleridir. Periodontal hastalıklarda dahil olmak üzere gerilim, vücudun enfeksiyonla uğraşını zorlaştırmaktadır.
İlaç tasarrufu: Anti-depresanlar, tevellüt denetim hapları, kalp ilaçları dişeti hastalıklarına neden olabilir. O nedenle, bu ilaçlardan birini almak gerekirse, diş tabibine haber verilmelidir.
Diş sıkmak yahut gıcırdatmak: Diş ve diş eti arasındaki kuvvetin azalmasına neden olarak periodontal doku yıkımına sebep olur. Diş etlerindeki çekilmenin bir sebebi de diş sıkmaktır. Kesinlikle gece plağı takılarak bu sıkmanın durdurulması gerekir.
Diyabet - şeker illeti: Diyabet marazı, bilinen komplikasyonların yanı sıra diş kaybı ile sonuçlanan diş eti hastalıklarına da yol açabilir. Enfeksiyon açısından yüksek risk öbeğinde olan diyabet hastalarının ağız sıhhatinin yakından takip edilmesi, tertipli aralıklarla diş tabibi tarafından kıymetlendirilmesi gerekmektedir.
Istenilmeyen beslenme: Gayrikâfi ve istikrarsız beslenme vücudun, bağışıklık sisteminin zayıflamasına ve buna bağlı olarak, diş eti enfeksiyonu da dahil olmak üzere sair enfeksiyonlarla savaşının zorlaşmasına neden olur.
Belirtileri nasıl anlaşılır?
Dişeti marazları yalın bir dişeti iltihabından şiddetli enfeksiyonlara kadar geniş bir sahası kapsar. Marazlarla birlikte dişetleri şişer, kızarır, kanar, çekilir; diş uzunlukları uzar; ağız kokusu meydana gelir; dişler taraf değiştirir, araları açılır ve ahir kaybedilir. Diş illetinin en değerli belirtisi olan diş et kanaması fırçalama sırasında, sert azıklar bölgeyken bazen de resen meydana gelir. Diş eti kanamalarını önemsemek gerekir. Zira tedavi edilmezse gingivitis oluşumu, daha da ileri giderek periodontitis dediğimiz diş destek dokularının iltihaplı illetinin meydana gelmesine neden olabilir. Vitamin ve minerallerin eksikliği diş etlerini hassaslaşmasına bu da dişeti kanamalarına neden olur.
Diş eti kanamasını nasıl önleyebiliriz?
Dişleri nizamlı olarak fırçalanması ve en az günde bir kez diş ipi tasarrufu ve rutin olarak diş doktorunun ziyaret edilmesi ile diş eti kanamalarının önüne geçilmiş olunur. Dişetlerinin sıhhat olması için yanlışsız beslenmek değerli. Sağlıklı diş etleri için bilhassa A ve C vitaminlerini (ıspanak, ciğer, süt eserleri, portakal, greyfurt, domates, patates) nizamlı olarak tüketmek gerekiyor.
İlaç tasarrufu diş eti illetine sebep olur mu?
Sistemik marazların tedavisi maksadıyla kullanılan kimi ilaçlar, diş etlerinde büyümeye yol açabilir. Kanser tedavisinde kullanılan kimi ilaçlar dişeti illetine neden olur. Epilepsi tedavisinde kullanılan birtakım ilaçlar, dişlerin ön yüzeylerinde, münhasıran ön yerlerde ve restorasyonların muhitinde, dişler arasındaki diş etini ve diş eti kenarını içine alan, sıkı, soluk pembe, kanamayan bir imgede diş eti büyümesine yol açabilir. Dişeti büyümesi de estetik meseleleri beraberinde getirir.
Organ doku nakli sonrasında kullanılan kimi ilaçların yan tesirleri arasında diş etlerinde şişlik ve hassasiyet, diş eti iltahabı görülür.
Kalp ve hipertansiyon hastalarında kullanılan ilaçlar da soluk pembe renkli bir büyümeye sebep olabilir.
Diş ve diş eti sıhhatini artırmak için neler yapabiliriz?
Sağlıklı diş ve dişetleri için bakteri plağının; diş fırçalanması, diş ipi ve kimyasal ajanlar kullanılması yoluyla, nizamlı olarak her gün dişlerden uzaklaştırılması gerekmektedir. Başkaca, diş doktoruna sistemli gidilerek denetimlerin yaptırılması da son aşama değerlidir. Günlük ağız bakımı diş taşlarının oluşumunu en az seviyede tutmakla birlikte, büsbütün önleyememektedir. Bir diş tabibi tarafından yapılacak diş taşı paklığı; diş fırçası, diş ipi ile temizlenemeyen kesimlerdeki sertleşmiş diş taşlarının ortamdan uzaklaştırılmasını sağlar. Diş tabibi, kimseye şahsi ağız bakım planı yaparak diş etlerine zarar vermeden, diş fırçalamayı ve diş ipi kullanmanın hakikat metodunu hastaya öğretebilir.
Sağlıklı diş etlerinin görünümü nasıl olmalıdır?
Sağlılık, doğal ve estetik bir diş eti portakal kabuğu imgesinde, açık pembe renkte olmalıdır. Dişleri kök başlangıçlarında saran ve konturlarını takip eden muntazam bir diş eti sonuna sahiptir. Sağlıklı diş etlerinde kırmızılık, şişkinlik ya da enfeksiyon yoktur. Fırçalama sırasında ya da diş ipi kullanırken diş etlerinde kanama olmaz.
Diş eti marazları nelerdir?
Periodontal marazlar, diş eti ve dişleri destekleyen kemik dokuları da etkileyen iltihabi hastalıklardır. Periodontal illetler, erken devirde teşhis edildiklerinde tedaviye kolay ve başarılı bir halde yanıt verir. Anlaşılan başlı diş eti marazları şunlardır:
Gingivitis: Diş etindeki enfeksiyonu tanımlayan gingivitis, diş eti marazının başlangıcıdır. Gingivitisinin esas nedeni de bakteri plağıdır. Ağız bakımının zayıf olması hengam içinde dişlerin üzerinde bakteri plağının oluşmasına neden olur. Bu illette dişler kızarır, fırçalama esnasında kolaylıkla kanar ve şiş görünümdedir. Ağızda bakteri plağının oluşmaması için dişler tertipli olarak fırçalanmalı ve diş ipi kullanılmalıdır. Tedavi edilmezse, hastalık bir ileri aşama olan Periodontitis’e ilerleyerek, diş eti ve dişleri destekleyen kemikte hasar oluşturur.
Periodontitis:Tedavi edilmemiş olan gingivitisin ilerlemiş safhasıdır. Periodontitisdişin kök yüzeyini, diş kökünü saran kemiği ve bu iki doku arasındaki bağ dokusunu tahrip eden iltihabi bir hastalıktır. Diş ile diş eti arasında periodontal cep kendini gösterir. Bu cepte bakteriler süratle üremeye başlar. Marazın ilerlemesiyle dişlerde sallanma, diş ve diş etleri üzerinde iltihabi akıntı görülebilir. Alveol kemiğinde hücresel seviyede yıkım olduğundan o yerde hareketlilik nedeniyle dişler devirle birbirinden uzaklaşır. Bu hastalarda şiddetli ağız kokusu ve diş taşı birikimi vardır. Diş doktoruna tertipli aralıklarla gitmek önemli diş ve dişeti illetlerinin erken devirde teşhis edilebilir ve neden olduğu olumsuz durumlara hengamında müdahale edilebilir.
Diş eti marazlarının sebepleri
Bakteri plağı: Dişlerin düzgün temizlenmemesi dişler üzerinde krem rengi bir bakteri plağının oluşmasına neden olur. Diş çürükleri ve diş iltihaplarının temel nedeni; dişe sıkıca tutunan, yapışkan, saydam olan bu bakteri plağıdır. Ağız hijyeni gayrikâfi olduğunda, diş ve diş etlerini etkileyen bakteri plağı oluşur. Plağın bir miligramında 200 ile 500 milyon arasında bakteri bulunur.
Sigara: Sigara ağızda çürük oluşumu, dişeti marazları, dişlerde sararmaya neden olması dışında, akciğer, yemek borusu, kalp marazları ve ağız kanseri üzere birçok kıymetli rahatsızlığı neden oluyor.
Genetik faktörler: Araştırmalara nazaran, diş eti hastalıklarında % 30 nispetinde genetik bir yatkınlık laf bahsidir. Ağız bakımının şark biçimde yapılmaması diş eti illetinin gelişme mümkünlüğünü 6 kat daha arttırıyor.
Hormonal değişiklikler: Hamilelik devrinde östrojen ve progesteron hormonlarındaki artış nedeniyle hamilelik gingivitisi denilen diş etlerinde kanama, şişlik, kızarıklık ile belirti veren diş eti rahatsızlıkları görülebilir. Diş etleri bu periyotta daha hassas olduğu için ağız hijyenine daha ziyade itina gösterilmelidir.
Gerilim: İnsan tabiatının istikrarını bozan gerilim yalnızca ruhsal olarak zarar vermekle kalmaz başkaca vücutta fizikî marazların da oluşmasına taban hazırlar. Ağır gerilimin vücudumuza zarar verdiği kesimlerden biri de diş etleridir. Periodontal hastalıklarda dahil olmak üzere gerilim, vücudun enfeksiyonla uğraşını zorlaştırmaktadır.
İlaç tasarrufu: Anti-depresanlar, tevellüt denetim hapları, kalp ilaçları dişeti hastalıklarına neden olabilir. O nedenle, bu ilaçlardan birini almak gerekirse, diş tabibine haber verilmelidir.
Diş sıkmak yahut gıcırdatmak: Diş ve diş eti arasındaki kuvvetin azalmasına neden olarak periodontal doku yıkımına sebep olur. Diş etlerindeki çekilmenin bir sebebi de diş sıkmaktır. Kesinlikle gece plağı takılarak bu sıkmanın durdurulması gerekir.
Diyabet - şeker illeti: Diyabet marazı, bilinen komplikasyonların yanı sıra diş kaybı ile sonuçlanan diş eti hastalıklarına da yol açabilir. Enfeksiyon açısından yüksek risk öbeğinde olan diyabet hastalarının ağız sıhhatinin yakından takip edilmesi, tertipli aralıklarla diş tabibi tarafından kıymetlendirilmesi gerekmektedir.
Istenilmeyen beslenme: Gayrikâfi ve istikrarsız beslenme vücudun, bağışıklık sisteminin zayıflamasına ve buna bağlı olarak, diş eti enfeksiyonu da dahil olmak üzere sair enfeksiyonlarla savaşının zorlaşmasına neden olur.
Belirtileri nasıl anlaşılır?
Dişeti marazları yalın bir dişeti iltihabından şiddetli enfeksiyonlara kadar geniş bir sahası kapsar. Marazlarla birlikte dişetleri şişer, kızarır, kanar, çekilir; diş uzunlukları uzar; ağız kokusu meydana gelir; dişler taraf değiştirir, araları açılır ve ahir kaybedilir. Diş illetinin en değerli belirtisi olan diş et kanaması fırçalama sırasında, sert azıklar bölgeyken bazen de resen meydana gelir. Diş eti kanamalarını önemsemek gerekir. Zira tedavi edilmezse gingivitis oluşumu, daha da ileri giderek periodontitis dediğimiz diş destek dokularının iltihaplı illetinin meydana gelmesine neden olabilir. Vitamin ve minerallerin eksikliği diş etlerini hassaslaşmasına bu da dişeti kanamalarına neden olur.
Diş eti kanamasını nasıl önleyebiliriz?
Dişleri nizamlı olarak fırçalanması ve en az günde bir kez diş ipi tasarrufu ve rutin olarak diş doktorunun ziyaret edilmesi ile diş eti kanamalarının önüne geçilmiş olunur. Dişetlerinin sıhhat olması için yanlışsız beslenmek değerli. Sağlıklı diş etleri için bilhassa A ve C vitaminlerini (ıspanak, ciğer, süt eserleri, portakal, greyfurt, domates, patates) nizamlı olarak tüketmek gerekiyor.
İlaç tasarrufu diş eti illetine sebep olur mu?
Sistemik marazların tedavisi maksadıyla kullanılan kimi ilaçlar, diş etlerinde büyümeye yol açabilir. Kanser tedavisinde kullanılan kimi ilaçlar dişeti illetine neden olur. Epilepsi tedavisinde kullanılan birtakım ilaçlar, dişlerin ön yüzeylerinde, münhasıran ön yerlerde ve restorasyonların muhitinde, dişler arasındaki diş etini ve diş eti kenarını içine alan, sıkı, soluk pembe, kanamayan bir imgede diş eti büyümesine yol açabilir. Dişeti büyümesi de estetik meseleleri beraberinde getirir.
Organ doku nakli sonrasında kullanılan kimi ilaçların yan tesirleri arasında diş etlerinde şişlik ve hassasiyet, diş eti iltahabı görülür.
Kalp ve hipertansiyon hastalarında kullanılan ilaçlar da soluk pembe renkli bir büyümeye sebep olabilir.
Diş ve diş eti sıhhatini artırmak için neler yapabiliriz?
Sağlıklı diş ve dişetleri için bakteri plağının; diş fırçalanması, diş ipi ve kimyasal ajanlar kullanılması yoluyla, nizamlı olarak her gün dişlerden uzaklaştırılması gerekmektedir. Başkaca, diş doktoruna sistemli gidilerek denetimlerin yaptırılması da son aşama değerlidir. Günlük ağız bakımı diş taşlarının oluşumunu en az seviyede tutmakla birlikte, büsbütün önleyememektedir. Bir diş tabibi tarafından yapılacak diş taşı paklığı; diş fırçası, diş ipi ile temizlenemeyen kesimlerdeki sertleşmiş diş taşlarının ortamdan uzaklaştırılmasını sağlar. Diş tabibi, kimseye şahsi ağız bakım planı yaparak diş etlerine zarar vermeden, diş fırçalamayı ve diş ipi kullanmanın hakikat metodunu hastaya öğretebilir.