Dişhekimliğinde hipnoz pratikleri umumî olarak Hipnodonti olarak isimlendirilir. Hipnodonti, dişhekimliği içerisinde nispeten geniş bir ortamda pratik imkanı bulmaktadır. Türkiye'de pek tanınmasa da, münhasıran Amerika ve Avrupa'da dişhekimliğinde hipnoz pratikleri epeyce yaygındır. Son yıllarda, Türkiye'de hipnoz eğitimi ve pratiği konusunda kıymetli ilerlemeler sağlanmıştır. Dişhekimliğinde hipnoz pratiklerini aşağıdaki başlıklar altında özetleyebiliriz:
Kaygı ve Korkunun Giderilmesi: Dişhekimliği, hastaların en çok telaş ve endişe duyduğu hekimlik yerlerindendir. Evvelce yaşanmış beğenilmeyen tecrübeler, ya da çevresel faktörler sonucu öğrenilmiş endişeler, hastaların dişhekimine gitmesi ve tedavi olması hususunda zorluk yaşamalarına sebep olmaktadır. Bu tasa ve dehşetler ağız ve diş sıhhatinde önemli sorunlara yol açabilir. Halbuki bu tip endişeler, gerçekleştirilen birinci tedaviden sonra, şahsen hastalar tarafından çoğunukla "yersiz" dehşetler olarak nitelendirilmektedirler. Lakin yeniden da kimi şahısların bu kaygılar sebebiyle dişhekimi muayenehanesinde çok önemli külfetler yaşadığı bir gerçektir. Hipnoterapi, bu tip kaygı ve telaşların tamamiyle giderilmesi konusunda çok aktif bir araçtır.
Hipnoanestezi: Ağrısızlığın hipnotik telkinlerle gerçekleştirilmesi demektir. Evvelki paragrafta bahsedildiği üzere, diş tedavisi ve iğne konusunda çok önemli kaygıları olan şahıslarda, ilaç allerjisi ya da sistemik rahatsızlıklarından ötürü anestezik unsur kullanılamayacak hastalarda ağrısızlık hissinin ve uyuşukluğun temini için hipnotik telkinlerden yararlanılabilir. Hasta hipnotik transa alındıktan sonra tutarlı telkinlerle istenen nahiyede güçlü bir uyuşukluk ve hissizlik temin edilir. Bu formda oluşturulan hipnoanestezi ile en önemli operasyonlar dahi, hiçbir anestezik ilaç kullanılmadan gerçekleştirilebilir.
Operasyon Rahatlığı: Tekrar hastalar tedaviden evvel hipnoza alınarak, tedavi müddetince yorulmadan ve rahat bir tedavi süreci geçirmeleri sağlanabilir. Velev verilecek mütenasip hipnotik telkinlerle, tansiyonun ve nabzın düzenlenmesi, kanamanın azaltılarak denetim altına alınabilmesi, tedaviyi zorlaştıran ağır tükrük akışı durumlarında bu akışın yavaşlatılması ve münasip çalışma ortamının sağlanması da mümkündür.
Bulantı Refleksinin Denetimi: Dental operasyonlar sırasında nadiren de olsa birtakım bireylerde bulantı refleksi gelişebilir. Bu refleksin şiddeti insandan insana değişmekle birlikte, birtakım durumlarda tedavinin sağlıklı bir biçimde yapılmasına mahzur oluşum edecek boyutlara ulaşabilir. Bilhassa boğaza yakın nahiyelerde yapılan müdahalelerde, ya da ölçü alınması üzere, ağıza birtakım materyaller yerleştirildiğinde bulantı refleksi tetiklenebilir. İşte bu türlü vakalarda hastanın ve doktorun tedaviyi rahat ve sağlıklı bir halde sürdürebilmesi, hipnoterapi ile mümkün hale gelir.
Protez ve Apareylere Alıştırma: Diş tedavilerinde kullanılan protez ve apareylere alışmak her ne kadar çok kolay ve çabuk olsa da, kimi hassas bireylerde bu alışma süreci uzayabilir ve zahmetli olabilir. Hipnoz tedavisi ile bu kimselerin kullandıkları protez ve apareylere daha çabuk ve kolay adaptasyonları sağlanabilir.
Bruksizm (Diş Gıcırdatma): Çoklukla ruhsal etkenler, gerilimler ve günlük kahırlar sebebiyle birtakım bireylerde diş sıkma ve gıcırdatma stilinde beğenilmeyen alışkanlıklar gelişir. Bruksizmin gerek dişler, gerekse çene eklemleri ve kasları üzerinde önemli olumsuz tesirleri vardır. Dişlerde mine çatlakları, kırıkları ve aşınmaları, alveol kemiklerinde rezorpsiyon ve periodontal meseleler, çene eklemlerinde aşınmalar ve durum bozuklukları, kas yorgunlukları, bunlardan bazılarıdır. Hipnoz transında verilecek elverişli telkinlerle; diş sıkması gerçekleşeceği hengam otomatik olarak çenenin gevşeyeceği usulünde bir yönlendirme yapılabilir. Esasen, bu hadiseyi meydana getiren ruhsal etkenlerin tesbit edilip, bunların tedavi edilmesi daha tesirli bir tahlil sağlayacaktır. Bu hususta gerek teşhis, gerekse tedavi metodu olarak hipnoz tesirli bir biçimde kullanılabilir.
Ağız Hijyeni Motivasyonu: Birtakım durumlarda, mahsusen evlat hastalarda ağız hijyeninin ehil seviyede temini mümkün olmayabilir. Hasta dişlerini fırçalamaya gerekli itinası göstermiyor ve ihmalkar davranıyor olabilir. Bu durumda istenen motivasyonu sağlamak ve hastada düzgün bir ağız ve diş bakımı alışkanlığı geliştirmek için, hipnotik trans ve telkinlerden faydalanılabilir.
Kaygı ve Korkunun Giderilmesi: Dişhekimliği, hastaların en çok telaş ve endişe duyduğu hekimlik yerlerindendir. Evvelce yaşanmış beğenilmeyen tecrübeler, ya da çevresel faktörler sonucu öğrenilmiş endişeler, hastaların dişhekimine gitmesi ve tedavi olması hususunda zorluk yaşamalarına sebep olmaktadır. Bu tasa ve dehşetler ağız ve diş sıhhatinde önemli sorunlara yol açabilir. Halbuki bu tip endişeler, gerçekleştirilen birinci tedaviden sonra, şahsen hastalar tarafından çoğunukla "yersiz" dehşetler olarak nitelendirilmektedirler. Lakin yeniden da kimi şahısların bu kaygılar sebebiyle dişhekimi muayenehanesinde çok önemli külfetler yaşadığı bir gerçektir. Hipnoterapi, bu tip kaygı ve telaşların tamamiyle giderilmesi konusunda çok aktif bir araçtır.
Hipnoanestezi: Ağrısızlığın hipnotik telkinlerle gerçekleştirilmesi demektir. Evvelki paragrafta bahsedildiği üzere, diş tedavisi ve iğne konusunda çok önemli kaygıları olan şahıslarda, ilaç allerjisi ya da sistemik rahatsızlıklarından ötürü anestezik unsur kullanılamayacak hastalarda ağrısızlık hissinin ve uyuşukluğun temini için hipnotik telkinlerden yararlanılabilir. Hasta hipnotik transa alındıktan sonra tutarlı telkinlerle istenen nahiyede güçlü bir uyuşukluk ve hissizlik temin edilir. Bu formda oluşturulan hipnoanestezi ile en önemli operasyonlar dahi, hiçbir anestezik ilaç kullanılmadan gerçekleştirilebilir.
Operasyon Rahatlığı: Tekrar hastalar tedaviden evvel hipnoza alınarak, tedavi müddetince yorulmadan ve rahat bir tedavi süreci geçirmeleri sağlanabilir. Velev verilecek mütenasip hipnotik telkinlerle, tansiyonun ve nabzın düzenlenmesi, kanamanın azaltılarak denetim altına alınabilmesi, tedaviyi zorlaştıran ağır tükrük akışı durumlarında bu akışın yavaşlatılması ve münasip çalışma ortamının sağlanması da mümkündür.
Bulantı Refleksinin Denetimi: Dental operasyonlar sırasında nadiren de olsa birtakım bireylerde bulantı refleksi gelişebilir. Bu refleksin şiddeti insandan insana değişmekle birlikte, birtakım durumlarda tedavinin sağlıklı bir biçimde yapılmasına mahzur oluşum edecek boyutlara ulaşabilir. Bilhassa boğaza yakın nahiyelerde yapılan müdahalelerde, ya da ölçü alınması üzere, ağıza birtakım materyaller yerleştirildiğinde bulantı refleksi tetiklenebilir. İşte bu türlü vakalarda hastanın ve doktorun tedaviyi rahat ve sağlıklı bir halde sürdürebilmesi, hipnoterapi ile mümkün hale gelir.
Protez ve Apareylere Alıştırma: Diş tedavilerinde kullanılan protez ve apareylere alışmak her ne kadar çok kolay ve çabuk olsa da, kimi hassas bireylerde bu alışma süreci uzayabilir ve zahmetli olabilir. Hipnoz tedavisi ile bu kimselerin kullandıkları protez ve apareylere daha çabuk ve kolay adaptasyonları sağlanabilir.
Bruksizm (Diş Gıcırdatma): Çoklukla ruhsal etkenler, gerilimler ve günlük kahırlar sebebiyle birtakım bireylerde diş sıkma ve gıcırdatma stilinde beğenilmeyen alışkanlıklar gelişir. Bruksizmin gerek dişler, gerekse çene eklemleri ve kasları üzerinde önemli olumsuz tesirleri vardır. Dişlerde mine çatlakları, kırıkları ve aşınmaları, alveol kemiklerinde rezorpsiyon ve periodontal meseleler, çene eklemlerinde aşınmalar ve durum bozuklukları, kas yorgunlukları, bunlardan bazılarıdır. Hipnoz transında verilecek elverişli telkinlerle; diş sıkması gerçekleşeceği hengam otomatik olarak çenenin gevşeyeceği usulünde bir yönlendirme yapılabilir. Esasen, bu hadiseyi meydana getiren ruhsal etkenlerin tesbit edilip, bunların tedavi edilmesi daha tesirli bir tahlil sağlayacaktır. Bu hususta gerek teşhis, gerekse tedavi metodu olarak hipnoz tesirli bir biçimde kullanılabilir.
Ağız Hijyeni Motivasyonu: Birtakım durumlarda, mahsusen evlat hastalarda ağız hijyeninin ehil seviyede temini mümkün olmayabilir. Hasta dişlerini fırçalamaya gerekli itinası göstermiyor ve ihmalkar davranıyor olabilir. Bu durumda istenen motivasyonu sağlamak ve hastada düzgün bir ağız ve diş bakımı alışkanlığı geliştirmek için, hipnotik trans ve telkinlerden faydalanılabilir.
