Vucutta diyabet, karaciğer ve bobrek hastalıkları gibi bazı sistematik rahatsızlıklar kokuya neden olabilir Ancak koku nedenlerinin yuzde 90′ı ağız ortamından kaynaklanır Bahsettiğimiz bu kokunun soğan, sarımsak yemekle oluşan kokularla elbette bir ilgisi yok Sonucta bu tur gıdalar alınmadığında ya da ağız temizliği yapıldığında sağlıklı bir ağızda koku kalmaz Soz konusu ettiğimiz koku, kronik ağız kokusudur ki asıl nedeni bellidir: Diş curuğu, dişeti hastalıkları, kotu yapılmış protezler, kotu ağız hijyeni ve ağız kuruluğu vs sonucu aneorop (oksijen sevmeyen) bakterilerin ağız icerisinde yumuşak dokularda ve ozellikle dil kokunde birikmesinden kaynaklanır
Dil koku uzerinde biriken olu doku artıkları, kan elemanları ve gıda artıkları bu bakteriler tarafından parcalanarak kokulu ucucu gazların oluşmasına neden olur (Orneğin: metil merkaptan ve hidrojen sulfit denilen ucucu gazlar, ki metil merkaptan ahır, hidrojen sulfıt ise curuk yumurta kokusuna benzer)
Yapılan ağız muayenesinde bahsettiğimiz curuk, dişeti hastalığı, hijyenik olmayan protez vs gibi bir sebep varsa diş hekiminiz tarafından gorulecek ve tum sorunlar, tedavisi yapılarak cozulecektir Ağız hijyeninize de gereken ozeni gosterirseniz ağız kokunuz hızla kaybolacaktır: Tum bu onerileri uygulamanıza rağmen ağız kokusu devam ediyorsa ağız dışı nedenler akla gelmelidir Bunların başında;
* Sinus ve akciğer hastalıkları,
* Diyabet (aseton kokusu),
* Bobrek hastalıkları (balık kokusu),
* Metabolizma hastalıkları,
* Ağız kuruluğuna neden olan psikolojik rahatsızlıklar vs gelir
Ozellikle ağız kuruluğu kotu ağız kokusuna neden olur Tukuruk akış hızı ve miktarındaki azalma da ağız kuruluğunu artırıcı etkenler arasındadır Ağız kuruluğunda normalden daha az olan tukuruk, dil uzerinde oluşan bu maddeleri yeterince yıkayamaz ve boylece ağız kokusu artar
Ağız kuruluğunun bir diğer olumsuzluğu da tukuruk azlığının ortamdaki oksijen azlığına da neden olmasıdır Ağız ortamındaki oksijen azlığı da aneorop (yani oksijen sevmeyen) mikroplar icin uygun bir ortamdır Stres de ağız kuruluğuna yol actığı icin ağız kokusunun oluşma nedenleri arasında sayılmaktadır Ağız kuruluğuna neden olduğunu hissettiğiniz bir ilac kullanıyorsanız doktorunuza danışarak ilac kullanımını sonlandırın Ozellikle diyabet hastalan ve depresyon icin kullanılan ilaclarda sık gorulur Eğer ilac kullanmak zorunda iseniz, ağız kokusunu azaltmak icin yudum yudum su icin ve fırcalamanızı aksatmayın Tukuruk akımını hızlandırmak icin şekersiz sakız ciğnemek de iyi gelir
Bir diğer konuda ağız kokusu sanıldığı gibi midenizdeki ya da sindirim sisteminizdeki bir rahatsızlıktan dolayı olmaz Yutak normal olarak sadece gıdaların akışına izin verir Yani tek tarafa acılan bir kapak gibidir, sadece geğirme olayında ters hava akışı oluşur ki bu da kronik kokunun nedeni değildir; yani sindirim sisteminde sorun bile olsa bu koku yutaktan ağzınıza cıkış yolunu kolay kolay bulamaz
Ağız kokularının giderilmesinde yapılacak iki temel şey vardır: Birincisi, ağız icinde kokuya neden olan gazların yıkanması; ikincisi ve daha onemlisi bu gazların oluşmasına neden olan bakterilerin yok edilmesidir Yani ağız hijyeninin tam olarak sağlanmasıdır
Daha once de değindiğimiz gibi, diş fırcalama ve dil temizliği tam olarak yapılmalı (yaklaşık 3 dakika), buna ek olarak alkol icermeyen gargaralar kullanılmalıdır Alkollu gargaralar ağız kuruluğuna neden olan kokulara uygun zemin yaratırlar
Siz de ağız kokunuzun olup olmadığını biriki kucuk deneyle anlayabilirsiniz Kokusuz bir diş ipi ya da kurdan ile buyuk azı dişlerinizin ara yuzunu diş duvarlarına baskı uygulayarak temizlemeye calışın İşlem bittikten sonra bir sure bekleyip diş ipini ya da kurdanı koklayın Yine dilinizi iyice dışarı cıkarıp dil kokunu gazlı bir bez ya da abestan (muayene sırasında kullanılan tahta cubuklar) ile sıyırın Bir sure bekleyip silme işleminde kullandığınız enstrumanları koklayın Her iki durumda da koku alıyorsanız, ağız kokusuyla başınız dertte demektir Bu koku testini, yakınlarınızın suratına hohlayarak yapmanızı onermiyoruz
Kısaca maddeleyecek olursak, uzun suren ağız kokunuz varsa ve bir an once bunu ortadan kaldırmak istiyorsanız:
1 Ağızda tespit edilen curuk, kırık dolgu, dişeti cebi, hatalı protez gibi butun koku kaynaklarını tedavi ettirin
2 Gunde en az 2 defa yaklaşık 3 dakika etkili bir bicimde dişlerinizi fırcalayın
3 Dil temizliği konusuna gereken onemi vermelisiniz Dil temizliği ağız kokusunda cok onemli bir yere sahiptir Ozel dil temizleyicileri ya da diş fırcası kullanılarak mutlaka dilin arka kısımları gunde bir kez temizlenmelidir
4 Cay ve kahve turunden icecekleri mumkun olduğunca az tuketin Cunku bunlar ağız ortamındaki aneorop mikrop uremesini artırır
5 Sigara, alkol ve baharatlı gıdalar kontrollu kullanılmalı, hatta kullanılmamalıdır
6 Kalan proteinler bakterilerin etkisiyle kokulu gazlara donuştuğu icin sut ictikten ya da sut urunleri yedikten sonra dişlerinizi mutlaka fırcalayın
7 Şekerli gıdalar da aynı şekilde bu gazlan uretmekte hammadde olarak kullanılır Bu tur gıdalar alındıktan sonra da gunluk fırcalamaya ek olarak ağız hemen temizlenip kalan artıklar ağızdan uzaklaştırılmalıdır
8 Ağız kuruluğuna neden olduğunu hissettiğiniz bir ilac kullanıyorsanız doktorunuza danışarak bunu değiştirin, değiştiremiyorsanız yan etkileri icin doktorunuzdan durumunuza uygun tavsiyeler alın Hicbiri olmuyorsa gunde on bardak su icerek ağızda oluşan kuruluğun olumsuz etkilerini azaltmaya calışın
9 Şeker icermeyen ksılitol gibi tatlandırıcı iceren sakızlar ciğneyin Ciğneme tukuruk akışınızı uyarır ama şekerli sakız ciğnerseniz durumu daha da kotuleştirirsiniz Şekersiz sakızlarla gun icerisinde tukuruğunuzun daha fazla uretilmesine yardımcı olursunuz
Dil koku uzerinde biriken olu doku artıkları, kan elemanları ve gıda artıkları bu bakteriler tarafından parcalanarak kokulu ucucu gazların oluşmasına neden olur (Orneğin: metil merkaptan ve hidrojen sulfit denilen ucucu gazlar, ki metil merkaptan ahır, hidrojen sulfıt ise curuk yumurta kokusuna benzer)
Yapılan ağız muayenesinde bahsettiğimiz curuk, dişeti hastalığı, hijyenik olmayan protez vs gibi bir sebep varsa diş hekiminiz tarafından gorulecek ve tum sorunlar, tedavisi yapılarak cozulecektir Ağız hijyeninize de gereken ozeni gosterirseniz ağız kokunuz hızla kaybolacaktır: Tum bu onerileri uygulamanıza rağmen ağız kokusu devam ediyorsa ağız dışı nedenler akla gelmelidir Bunların başında;
* Sinus ve akciğer hastalıkları,
* Diyabet (aseton kokusu),
* Bobrek hastalıkları (balık kokusu),
* Metabolizma hastalıkları,
* Ağız kuruluğuna neden olan psikolojik rahatsızlıklar vs gelir
Ozellikle ağız kuruluğu kotu ağız kokusuna neden olur Tukuruk akış hızı ve miktarındaki azalma da ağız kuruluğunu artırıcı etkenler arasındadır Ağız kuruluğunda normalden daha az olan tukuruk, dil uzerinde oluşan bu maddeleri yeterince yıkayamaz ve boylece ağız kokusu artar
Ağız kuruluğunun bir diğer olumsuzluğu da tukuruk azlığının ortamdaki oksijen azlığına da neden olmasıdır Ağız ortamındaki oksijen azlığı da aneorop (yani oksijen sevmeyen) mikroplar icin uygun bir ortamdır Stres de ağız kuruluğuna yol actığı icin ağız kokusunun oluşma nedenleri arasında sayılmaktadır Ağız kuruluğuna neden olduğunu hissettiğiniz bir ilac kullanıyorsanız doktorunuza danışarak ilac kullanımını sonlandırın Ozellikle diyabet hastalan ve depresyon icin kullanılan ilaclarda sık gorulur Eğer ilac kullanmak zorunda iseniz, ağız kokusunu azaltmak icin yudum yudum su icin ve fırcalamanızı aksatmayın Tukuruk akımını hızlandırmak icin şekersiz sakız ciğnemek de iyi gelir
Bir diğer konuda ağız kokusu sanıldığı gibi midenizdeki ya da sindirim sisteminizdeki bir rahatsızlıktan dolayı olmaz Yutak normal olarak sadece gıdaların akışına izin verir Yani tek tarafa acılan bir kapak gibidir, sadece geğirme olayında ters hava akışı oluşur ki bu da kronik kokunun nedeni değildir; yani sindirim sisteminde sorun bile olsa bu koku yutaktan ağzınıza cıkış yolunu kolay kolay bulamaz
Ağız kokularının giderilmesinde yapılacak iki temel şey vardır: Birincisi, ağız icinde kokuya neden olan gazların yıkanması; ikincisi ve daha onemlisi bu gazların oluşmasına neden olan bakterilerin yok edilmesidir Yani ağız hijyeninin tam olarak sağlanmasıdır
Daha once de değindiğimiz gibi, diş fırcalama ve dil temizliği tam olarak yapılmalı (yaklaşık 3 dakika), buna ek olarak alkol icermeyen gargaralar kullanılmalıdır Alkollu gargaralar ağız kuruluğuna neden olan kokulara uygun zemin yaratırlar
Siz de ağız kokunuzun olup olmadığını biriki kucuk deneyle anlayabilirsiniz Kokusuz bir diş ipi ya da kurdan ile buyuk azı dişlerinizin ara yuzunu diş duvarlarına baskı uygulayarak temizlemeye calışın İşlem bittikten sonra bir sure bekleyip diş ipini ya da kurdanı koklayın Yine dilinizi iyice dışarı cıkarıp dil kokunu gazlı bir bez ya da abestan (muayene sırasında kullanılan tahta cubuklar) ile sıyırın Bir sure bekleyip silme işleminde kullandığınız enstrumanları koklayın Her iki durumda da koku alıyorsanız, ağız kokusuyla başınız dertte demektir Bu koku testini, yakınlarınızın suratına hohlayarak yapmanızı onermiyoruz
Kısaca maddeleyecek olursak, uzun suren ağız kokunuz varsa ve bir an once bunu ortadan kaldırmak istiyorsanız:
1 Ağızda tespit edilen curuk, kırık dolgu, dişeti cebi, hatalı protez gibi butun koku kaynaklarını tedavi ettirin
2 Gunde en az 2 defa yaklaşık 3 dakika etkili bir bicimde dişlerinizi fırcalayın
3 Dil temizliği konusuna gereken onemi vermelisiniz Dil temizliği ağız kokusunda cok onemli bir yere sahiptir Ozel dil temizleyicileri ya da diş fırcası kullanılarak mutlaka dilin arka kısımları gunde bir kez temizlenmelidir
4 Cay ve kahve turunden icecekleri mumkun olduğunca az tuketin Cunku bunlar ağız ortamındaki aneorop mikrop uremesini artırır
5 Sigara, alkol ve baharatlı gıdalar kontrollu kullanılmalı, hatta kullanılmamalıdır
6 Kalan proteinler bakterilerin etkisiyle kokulu gazlara donuştuğu icin sut ictikten ya da sut urunleri yedikten sonra dişlerinizi mutlaka fırcalayın
7 Şekerli gıdalar da aynı şekilde bu gazlan uretmekte hammadde olarak kullanılır Bu tur gıdalar alındıktan sonra da gunluk fırcalamaya ek olarak ağız hemen temizlenip kalan artıklar ağızdan uzaklaştırılmalıdır
8 Ağız kuruluğuna neden olduğunu hissettiğiniz bir ilac kullanıyorsanız doktorunuza danışarak bunu değiştirin, değiştiremiyorsanız yan etkileri icin doktorunuzdan durumunuza uygun tavsiyeler alın Hicbiri olmuyorsa gunde on bardak su icerek ağızda oluşan kuruluğun olumsuz etkilerini azaltmaya calışın
9 Şeker icermeyen ksılitol gibi tatlandırıcı iceren sakızlar ciğneyin Ciğneme tukuruk akışınızı uyarır ama şekerli sakız ciğnerseniz durumu daha da kotuleştirirsiniz Şekersiz sakızlarla gun icerisinde tukuruğunuzun daha fazla uretilmesine yardımcı olursunuz