Dudak yarığı veya damak yarığı 700-1000 doğumda bir görülebilir. Dudak yarığı ve damak yarığın oluşumunda genellikle bir sebep bulunamaz. Gebelik sırasında alınan ilaçlar, röntgen ışını, stres, merdivenden düşme gibi travmalar veya geçirilen bazı virütik hastalıklar, etyolojide suçlanmıştır. Ancak bu etmenlerin etkisi kesin değildir. Hastalık anne veya babadan geçmez. Ancak ailede böyle bir hastalık olduğunda bu hastalıkların görülme ihtimali artar. Günümüzde gebelik sırasında prenatal tanı ile bebekte yarık dudak veya damak olup olmadığı tespit edilebilmektedir. Yarıklı çocukların çoğunda başka bir doğumsal defekt veya anomali saptanmaz. Ancak özellikle damak yarıklı hastalarda diğer doğumsal anomaliler nedeniyle de çocuğun dikkatlice değerlendirilmesi gerekir.
Hastaların çoğu zeka ve yetenek bakımından normaldir. Yarıklı çocuklarda orta kulakta sıvı koleksiyonu – seröz otitis media – riski fazladır. Tedavi edilmezse kulak infeksiyonlarına ve sonuçta işitme kaybına neden olabilir. Yarıklı çocukların çoğunda diş anormallikleri- eğri diş, eksik veya fazla diş gibi – görülebilir.
Dudak damak yarıklı çocukların tedavisinde bu konuda uzmanlaşmış kişileri tercih etmek gerekir. Yapılacak hatalı ameliyatlar, sonraki düzeltmeleri imkansız hale getirebilir, çocuk bu sakatlığı ömür boyu çekebilir. Bebek 6-10 haftalık olduğunda dudak yarığı ameliyat edilir. Bebeğin anestezi risklerini en az seviyede yaşacağı belli bir ağırlığa ulaşması (4.5 kg.) için bu süre beklenir.
Damak yarığı ameliyatı ise, 6-18 aylık devrede yarık derecesine göre yapılır. Erken ameliyat edilen damakta ameliyat nedeni ile oluşan skar dokusu üst çene ve yüz gelişimini olumsuz etkileyebilir. Daha geç ameliyat edilirse bu defa çocuk yarık damak ile konuşmayı öğrenir ve damak onarıldıktan sonra konuşmanın düzelmesi zorlaşır.
Yarık dudaklı çocuklarda dudakta ameliyat sonrası kalan izlerin düzeltilmesi için daha ileri yaşlarda ek ameliyatlar gerekebilir. On ila 20 yaş arasındaki çocuklarda nefes almayı veya görünümü düzeltmek için burun ameliyatlarının yapılması gerekebilir.
Özellikle iki taraflı dudak yarığı olan çocuklarda kolumella adı verilen her iki burun deliğinin arasındaki kısım kısa ise uzatma ameliyatı okula başlamadan önce 6 yaş civarında yapılır. Dudak yarıklarında ayrıca ergenlik devresinden sonra 18 yaş civarında burun gelişimini tamamladıktan sonra burun ucundaki kıkırdak ve yumuşak doku şekil bozukluklarının (buna yarık-dudak burnu denir) düzeltilmesi ameliyatı yapılır.
Hastaların çoğu zeka ve yetenek bakımından normaldir. Yarıklı çocuklarda orta kulakta sıvı koleksiyonu – seröz otitis media – riski fazladır. Tedavi edilmezse kulak infeksiyonlarına ve sonuçta işitme kaybına neden olabilir. Yarıklı çocukların çoğunda diş anormallikleri- eğri diş, eksik veya fazla diş gibi – görülebilir.
Dudak damak yarıklı çocukların tedavisinde bu konuda uzmanlaşmış kişileri tercih etmek gerekir. Yapılacak hatalı ameliyatlar, sonraki düzeltmeleri imkansız hale getirebilir, çocuk bu sakatlığı ömür boyu çekebilir. Bebek 6-10 haftalık olduğunda dudak yarığı ameliyat edilir. Bebeğin anestezi risklerini en az seviyede yaşacağı belli bir ağırlığa ulaşması (4.5 kg.) için bu süre beklenir.
Damak yarığı ameliyatı ise, 6-18 aylık devrede yarık derecesine göre yapılır. Erken ameliyat edilen damakta ameliyat nedeni ile oluşan skar dokusu üst çene ve yüz gelişimini olumsuz etkileyebilir. Daha geç ameliyat edilirse bu defa çocuk yarık damak ile konuşmayı öğrenir ve damak onarıldıktan sonra konuşmanın düzelmesi zorlaşır.
Yarık dudaklı çocuklarda dudakta ameliyat sonrası kalan izlerin düzeltilmesi için daha ileri yaşlarda ek ameliyatlar gerekebilir. On ila 20 yaş arasındaki çocuklarda nefes almayı veya görünümü düzeltmek için burun ameliyatlarının yapılması gerekebilir.
Özellikle iki taraflı dudak yarığı olan çocuklarda kolumella adı verilen her iki burun deliğinin arasındaki kısım kısa ise uzatma ameliyatı okula başlamadan önce 6 yaş civarında yapılır. Dudak yarıklarında ayrıca ergenlik devresinden sonra 18 yaş civarında burun gelişimini tamamladıktan sonra burun ucundaki kıkırdak ve yumuşak doku şekil bozukluklarının (buna yarık-dudak burnu denir) düzeltilmesi ameliyatı yapılır.