EBU ABDULLAHI RODBARÎ
Evliyanın buyuklerinden Onuncu yuzyılda Bağdat ve Şam diyarlarında yaşamıştır İsmi Ahmed bin Ata'dır Buyuk veli EbU Ali Rodbari hazretlerinin kız kardeşinin oğludur EbU Abdullah kunyesiyle ve Rodbari nisbesiyle meşhur olmuştur Bağdat'ta doğdu Doğum tarihi bilinmemektedir 979 (H369) senesinde SUr şehri yakınlarındaki Menvas koyunde vefat etti Kabri SUr şehrindedir
Bağdat'ta doğup buyuyen EbU Abdullahı Rodbari kucuk yaşından itibaren ilim oğrendi Hadis, fıkıh ve tefsir gibi zahiri ilimlerde yuksek ilim sahibi oldu Uzun muddet Bağdat'ta kaldıktan sonra Şam taraflarına gitti O bolgenin alimlerinin ilim meclislerinde ve velilerin sohbetlerinde bulundu Ebu'lKasım elBegavi, EbU Bekir binEbi DavUd, Kadı elMehamili, YUsuf bin Yakub bin İshak bin BehlUl ve daha pek cok alimden hadisi şerif oğrenip, rivayet etti Tasavvuf yolunda yuksek dereceye ulaştı Şam'ın sahil tarafında bulunan SUr şehrine geldi Buradaki alim ve velilerle de goruşup, sohbetlerinde bulundu Zahiri ve manevi ilimlerde yukseldikten sonra insanlara İslamiyetin emir ve yasaklarını anlatmaya başladı İlim meclislerinde talebe yetiştirdi Vaz ve nasihatlarda bulunup insanların dunya ve ahirette saadete kavuşmaları icin gayret etti Hikmet dolu sozleriyle kalplere tesir edip insanların kurtuluşuna vesile oldu
Yaşadığı devirde Şam bolgesinin en buyuk velisi olarak tanınan EbU Abdullahı Rodbari bir sohbeti sırasında buyurdu ki: Sadece ilim oğrenmek icin evinden cıkan kimse, oğrendiği ilimden faydalanamaz Oğrendikleri ile amel etmek isteyerek ilim oğrenen kimse, ilmi azalsa bile faydasını gorur İlim kendisiyle amel edilince kıymetlidir Amel ise, ihlas ile kıymetlenir İhlas, bir işi Allahu tealanın rızası icin yapmaktır Bu, Allahu tealanın anlayış ihsan etmesine sebeb olur
Guzel ahlaklı kimselerle oturup kalkmanın luzUmunu ve herkese sır verilemeyeceğini bildiren EbU Abdullah Rodbari buyurdu ki:
Ahlakı ve anlayışları birbirine zıt olanlarla oturup goruşmek, ruhlar icin kurtlardır Bunlar insanın icini kemirirler Huyları ve anlayışları iyi olanla oturup kalkmak ise, ruhların gıdası, akılların aşısıdır Aklın bereketlere kavuşarak artmasına bunlar sebeb olur
Beraberce oturup kalkılan her kimse ile, ulfet ve muhabbet uzere olmak uygun olmaz Her ulfet ve yakınlık duyulan kimseye de, sırların kapısı acılıp soylenemez Yalnız emin olan, sırları saklayacak kimseye sırlar acılır, vesselam!
EbU Abdullahı Rodbari hazretleri bir vazı sırasında namazın mahiyeti ve huşU icerisinde bulunmanın onemini bildirerek şoyle buyurdu:
Namazda huşU, namaz kılanın kurtuluşunun alametidir Nitekim Allahu teala, Mu'minUn sUresi başında; Muhakkak ki, muminler kurtuluşa erdiler O muminler ki, namazlarında huşU (tevazu ve korku) sahipleridirbuyurmaktadır Peygamber efendimiz de buyurdu ki: Bir musluman doğru olarak ve huşU ile iki rekat namaz kılınca, gecmiş gunahları affolurYani, Allahu teala onun kucuk gunahlarının hepsini affeder HuşUu terketmek ise, munafıklık alametidir ve kalbin harab olmasıdır Nitekim Allahu teala, Mu'minUn sUresi 117 ayetinde mealen; Gercek şudur ki: Allah'tan başkasına tapınan kafirler, felaha, kurtuluşa kavuşamazlarbuyurmaktadır
Namazda huşU ve hudU: Butun azaların hareketsiz kalıp tevazu halinde bulunması ve kalbin de Allahu tealadan korku uzere olması demektir Hadisi şerifte; Kalbin hazır olmadığı namaza Allahu teala bakmazbuyruluyor İbrahim aleyhisselam namaz kıldığı zaman, kalbinin hışırtısı cok uzaklardan duyulurdu Hazreti Ali namaz icin kalktığı zaman, vucUdunu bir titreme alır, yuzunun rengi değişirdi ve; Yedi kat goklere ve yere arzedilen ve onların taşıyamadıkları emanetin zamanı geldiderdi Sufyanı Sevri de; Namazı huşU ile kılmayanın, namazı doğru olmazderdi Bunun icin namazda tumaninete ve tadili erkana dikkat etmelidir Peygamberimiz sallallahu aleyhi ve sellem; En buyuk hırsız, kendi namazından calan kimsedirbuyurdu Ya ResUlallah! Bir kimse, kendi namazından nasıl calar?diye sordular Namazın rukUunu ve secdelerini tamam yapmamaklabuyurdu Bir defa da; RukUda ve secdelerde, belini yerine yerleştirip biraz durmayan kimsenin namazını, Allahu teala kabUl etmezbuyurdular Peygamberimiz sallallahu aleyhi ve sellem bir kimseyi namaz kılarken, rukUunu ve secdelerini tamam yapmadığını gorup; Sen namazlarını boyle kıldığın icin, Muhammed'in (aleyhisselatu vesselam) dininden başka bir dinde olarak olmekten korkmuyor musun?buyurdu Yine; Sizlerden biriniz, namaz kılarken, rukUdan sonra tamam kalkıp, dik durmadıkca ve ayakta, her uzuv yerine yerleşip durmadıkca, namazı tamam olmazbuyurdu Bir kere de; İki secde arasında dik oturmadıkca, namazınız tamam olmazbuyurdu Bir gun Peygamberimiz sallallahu aleyhi ve sellem birini namaz kılarken, rukUdan kalkınca dikilip durmadığını ve iki secde arasında oturmadığını gorup; Eğer namazlarını boyle kılarak olursen, kıyamet gunu sana, benim ummetimden demezlerbuyurdu Bir kere de; Altmış sene, butun namazlarını kılıp da, hic bir namazı kabUl olmayan kimse, rukU ve secdelerini tamam yapmayan kimsedirbuyurdu Zeyd ibni Vehb, birini namaz kılarken rukU ve secdelerini tamam yapmadığını gordu Yanına cağırıp; Ne kadar zamandır boyle namaz kılıyorsun?dedi Kırk senedeyince; Sen kırk senedir namaz kılmamışsın Olursen, Muhammed ResUlullah'ın sallallahu aleyhi ve sellem dini olan İslamiyet uzere olmezsindedi
Bir mumin, namazını guzel kılar, rukU ve secdelerini tamam yaparsa, namaz sevinir ve nUrlu olur , o namazı goğe cıkarır O namaz, namazı kılmış olana, iyi dua eder ve sen beni kusurlu olmaktan koruduğun gibi, Allahu teala da, seni muhafaza etsin, der Namaz guzel kılınmazsa, siyah olur o namazdan iğrenir Goğe goturmezler O namaz, kılmış olana, fena dua eder Sen beni zayi eylediğin, kotu hale soktuğun gibi, Allahu teala da seni zayi eylesinder O halde, namazları tamam kılmaya calışmalı, tadili erkanı yapmalı, rukUu, secdeleri, kavmeyi yani rukUdan kalkıp dikilmeyi ve celseyi yani iki secde arasında oturmayı iyi yapmalıdır Başkalarının da kusurlarını gorunce soylemelidir Din kardeşlerinin namazlarını tamam kılmalarına yardım etmelidir Tumaninet ve tadili erkanın yapılmasına cığır acmalıdır
Yuksek ilmi, guzel ahlakı yanında bircok kerametleri de gorulen EbU Abdullah Rodbari hazretleri, hac ibadetini yerine getirmek ve sevgili Peygamberimizin kabri şerifini ziyaret etmek icin Hicaz'a gitti Bu yolculuğu sırasında şoyle bir kerameti goruldu:
Yolculuk esnasında kervandaki develerden biri, Allahu tealanın kudretiyle dile gelip konuştu EbU Abdullah Rodbari hazretleri kendi kendine develere ağır yukler yuklendiğini duşunuyordu Bu sırada develerden biri boynunu uzatarak; O yuklere tahammul ettiren zatı tesbih ederimdedi Bir başka deve de; Allahu tealanın şanı yucedir Allahu tealanın şanı yucedirdedi Bu hal karşısında EbU Abdullahı Rodbari Allahu tealaya şukredip secdede bulundu
EbU Abdullah Rodbari hazretleri temizlik hususunda titizlik gosterirdi Bir gece, gusl, boy abdesti alırken titizliği sebebiyle cok su kullandığını duşunerek kalbi daraldı Allahu tealaya yalvarıp; Ya Rabbi! Beni affetdiye dua etti Bu sırada gaibden bir ses; Sen affedildindedi Bundan sonra kalbindeki sıkıntı gidip, şukretti
Edebe riayet etmeksizin evliyaya hizmet eden kimse helak olur Ondan istifade edemez
Sultanlara akılsızca hizmet eden kimsenin cahilliği, kendisini olume goturur
Vaktini Allahu tealayı zikirle geciren kimse, bela ve sıkıntılara duşmez
İnsanlara soylediği şiirleriyle de nasihat eden EbU Abdullah Rodbari'nin bir beytinin manası şoyledir: İnsanlarla arkadaşlık yaptığın zaman her arkadaş icin, sanki kolesi olan bir genc ol Susuzluktan ciğeri yanan her arkadaş icin tatlı ve serin suyun tadı gibi ol
Hayatını, İslam dinini oğrenmek, oğretmek ve insanların iki cihanda kurtulmalarına sarf etmekle geciren EbU Abdullah Rodbari hazretleri 979 (H369) senesinin Zilhicce ayında SUr şehri civarındaki Menvas adlı koyde vefat etti ve SUr şehrinde defnedildi Kabri orada olup, sevenleri tarafından ziyaret edilmektedir
Evliyanın buyuklerinden Onuncu yuzyılda Bağdat ve Şam diyarlarında yaşamıştır İsmi Ahmed bin Ata'dır Buyuk veli EbU Ali Rodbari hazretlerinin kız kardeşinin oğludur EbU Abdullah kunyesiyle ve Rodbari nisbesiyle meşhur olmuştur Bağdat'ta doğdu Doğum tarihi bilinmemektedir 979 (H369) senesinde SUr şehri yakınlarındaki Menvas koyunde vefat etti Kabri SUr şehrindedir
Bağdat'ta doğup buyuyen EbU Abdullahı Rodbari kucuk yaşından itibaren ilim oğrendi Hadis, fıkıh ve tefsir gibi zahiri ilimlerde yuksek ilim sahibi oldu Uzun muddet Bağdat'ta kaldıktan sonra Şam taraflarına gitti O bolgenin alimlerinin ilim meclislerinde ve velilerin sohbetlerinde bulundu Ebu'lKasım elBegavi, EbU Bekir binEbi DavUd, Kadı elMehamili, YUsuf bin Yakub bin İshak bin BehlUl ve daha pek cok alimden hadisi şerif oğrenip, rivayet etti Tasavvuf yolunda yuksek dereceye ulaştı Şam'ın sahil tarafında bulunan SUr şehrine geldi Buradaki alim ve velilerle de goruşup, sohbetlerinde bulundu Zahiri ve manevi ilimlerde yukseldikten sonra insanlara İslamiyetin emir ve yasaklarını anlatmaya başladı İlim meclislerinde talebe yetiştirdi Vaz ve nasihatlarda bulunup insanların dunya ve ahirette saadete kavuşmaları icin gayret etti Hikmet dolu sozleriyle kalplere tesir edip insanların kurtuluşuna vesile oldu
Yaşadığı devirde Şam bolgesinin en buyuk velisi olarak tanınan EbU Abdullahı Rodbari bir sohbeti sırasında buyurdu ki: Sadece ilim oğrenmek icin evinden cıkan kimse, oğrendiği ilimden faydalanamaz Oğrendikleri ile amel etmek isteyerek ilim oğrenen kimse, ilmi azalsa bile faydasını gorur İlim kendisiyle amel edilince kıymetlidir Amel ise, ihlas ile kıymetlenir İhlas, bir işi Allahu tealanın rızası icin yapmaktır Bu, Allahu tealanın anlayış ihsan etmesine sebeb olur
Guzel ahlaklı kimselerle oturup kalkmanın luzUmunu ve herkese sır verilemeyeceğini bildiren EbU Abdullah Rodbari buyurdu ki:
Ahlakı ve anlayışları birbirine zıt olanlarla oturup goruşmek, ruhlar icin kurtlardır Bunlar insanın icini kemirirler Huyları ve anlayışları iyi olanla oturup kalkmak ise, ruhların gıdası, akılların aşısıdır Aklın bereketlere kavuşarak artmasına bunlar sebeb olur
Beraberce oturup kalkılan her kimse ile, ulfet ve muhabbet uzere olmak uygun olmaz Her ulfet ve yakınlık duyulan kimseye de, sırların kapısı acılıp soylenemez Yalnız emin olan, sırları saklayacak kimseye sırlar acılır, vesselam!
EbU Abdullahı Rodbari hazretleri bir vazı sırasında namazın mahiyeti ve huşU icerisinde bulunmanın onemini bildirerek şoyle buyurdu:
Namazda huşU, namaz kılanın kurtuluşunun alametidir Nitekim Allahu teala, Mu'minUn sUresi başında; Muhakkak ki, muminler kurtuluşa erdiler O muminler ki, namazlarında huşU (tevazu ve korku) sahipleridirbuyurmaktadır Peygamber efendimiz de buyurdu ki: Bir musluman doğru olarak ve huşU ile iki rekat namaz kılınca, gecmiş gunahları affolurYani, Allahu teala onun kucuk gunahlarının hepsini affeder HuşUu terketmek ise, munafıklık alametidir ve kalbin harab olmasıdır Nitekim Allahu teala, Mu'minUn sUresi 117 ayetinde mealen; Gercek şudur ki: Allah'tan başkasına tapınan kafirler, felaha, kurtuluşa kavuşamazlarbuyurmaktadır
Namazda huşU ve hudU: Butun azaların hareketsiz kalıp tevazu halinde bulunması ve kalbin de Allahu tealadan korku uzere olması demektir Hadisi şerifte; Kalbin hazır olmadığı namaza Allahu teala bakmazbuyruluyor İbrahim aleyhisselam namaz kıldığı zaman, kalbinin hışırtısı cok uzaklardan duyulurdu Hazreti Ali namaz icin kalktığı zaman, vucUdunu bir titreme alır, yuzunun rengi değişirdi ve; Yedi kat goklere ve yere arzedilen ve onların taşıyamadıkları emanetin zamanı geldiderdi Sufyanı Sevri de; Namazı huşU ile kılmayanın, namazı doğru olmazderdi Bunun icin namazda tumaninete ve tadili erkana dikkat etmelidir Peygamberimiz sallallahu aleyhi ve sellem; En buyuk hırsız, kendi namazından calan kimsedirbuyurdu Ya ResUlallah! Bir kimse, kendi namazından nasıl calar?diye sordular Namazın rukUunu ve secdelerini tamam yapmamaklabuyurdu Bir defa da; RukUda ve secdelerde, belini yerine yerleştirip biraz durmayan kimsenin namazını, Allahu teala kabUl etmezbuyurdular Peygamberimiz sallallahu aleyhi ve sellem bir kimseyi namaz kılarken, rukUunu ve secdelerini tamam yapmadığını gorup; Sen namazlarını boyle kıldığın icin, Muhammed'in (aleyhisselatu vesselam) dininden başka bir dinde olarak olmekten korkmuyor musun?buyurdu Yine; Sizlerden biriniz, namaz kılarken, rukUdan sonra tamam kalkıp, dik durmadıkca ve ayakta, her uzuv yerine yerleşip durmadıkca, namazı tamam olmazbuyurdu Bir kere de; İki secde arasında dik oturmadıkca, namazınız tamam olmazbuyurdu Bir gun Peygamberimiz sallallahu aleyhi ve sellem birini namaz kılarken, rukUdan kalkınca dikilip durmadığını ve iki secde arasında oturmadığını gorup; Eğer namazlarını boyle kılarak olursen, kıyamet gunu sana, benim ummetimden demezlerbuyurdu Bir kere de; Altmış sene, butun namazlarını kılıp da, hic bir namazı kabUl olmayan kimse, rukU ve secdelerini tamam yapmayan kimsedirbuyurdu Zeyd ibni Vehb, birini namaz kılarken rukU ve secdelerini tamam yapmadığını gordu Yanına cağırıp; Ne kadar zamandır boyle namaz kılıyorsun?dedi Kırk senedeyince; Sen kırk senedir namaz kılmamışsın Olursen, Muhammed ResUlullah'ın sallallahu aleyhi ve sellem dini olan İslamiyet uzere olmezsindedi
Bir mumin, namazını guzel kılar, rukU ve secdelerini tamam yaparsa, namaz sevinir ve nUrlu olur , o namazı goğe cıkarır O namaz, namazı kılmış olana, iyi dua eder ve sen beni kusurlu olmaktan koruduğun gibi, Allahu teala da, seni muhafaza etsin, der Namaz guzel kılınmazsa, siyah olur o namazdan iğrenir Goğe goturmezler O namaz, kılmış olana, fena dua eder Sen beni zayi eylediğin, kotu hale soktuğun gibi, Allahu teala da seni zayi eylesinder O halde, namazları tamam kılmaya calışmalı, tadili erkanı yapmalı, rukUu, secdeleri, kavmeyi yani rukUdan kalkıp dikilmeyi ve celseyi yani iki secde arasında oturmayı iyi yapmalıdır Başkalarının da kusurlarını gorunce soylemelidir Din kardeşlerinin namazlarını tamam kılmalarına yardım etmelidir Tumaninet ve tadili erkanın yapılmasına cığır acmalıdır
Yuksek ilmi, guzel ahlakı yanında bircok kerametleri de gorulen EbU Abdullah Rodbari hazretleri, hac ibadetini yerine getirmek ve sevgili Peygamberimizin kabri şerifini ziyaret etmek icin Hicaz'a gitti Bu yolculuğu sırasında şoyle bir kerameti goruldu:
Yolculuk esnasında kervandaki develerden biri, Allahu tealanın kudretiyle dile gelip konuştu EbU Abdullah Rodbari hazretleri kendi kendine develere ağır yukler yuklendiğini duşunuyordu Bu sırada develerden biri boynunu uzatarak; O yuklere tahammul ettiren zatı tesbih ederimdedi Bir başka deve de; Allahu tealanın şanı yucedir Allahu tealanın şanı yucedirdedi Bu hal karşısında EbU Abdullahı Rodbari Allahu tealaya şukredip secdede bulundu
EbU Abdullah Rodbari hazretleri temizlik hususunda titizlik gosterirdi Bir gece, gusl, boy abdesti alırken titizliği sebebiyle cok su kullandığını duşunerek kalbi daraldı Allahu tealaya yalvarıp; Ya Rabbi! Beni affetdiye dua etti Bu sırada gaibden bir ses; Sen affedildindedi Bundan sonra kalbindeki sıkıntı gidip, şukretti
Edebe riayet etmeksizin evliyaya hizmet eden kimse helak olur Ondan istifade edemez
Sultanlara akılsızca hizmet eden kimsenin cahilliği, kendisini olume goturur
Vaktini Allahu tealayı zikirle geciren kimse, bela ve sıkıntılara duşmez
İnsanlara soylediği şiirleriyle de nasihat eden EbU Abdullah Rodbari'nin bir beytinin manası şoyledir: İnsanlarla arkadaşlık yaptığın zaman her arkadaş icin, sanki kolesi olan bir genc ol Susuzluktan ciğeri yanan her arkadaş icin tatlı ve serin suyun tadı gibi ol
Hayatını, İslam dinini oğrenmek, oğretmek ve insanların iki cihanda kurtulmalarına sarf etmekle geciren EbU Abdullah Rodbari hazretleri 979 (H369) senesinin Zilhicce ayında SUr şehri civarındaki Menvas adlı koyde vefat etti ve SUr şehrinde defnedildi Kabri orada olup, sevenleri tarafından ziyaret edilmektedir
