Ekosistem Turleri Nelerdir?
Ekosistem Ceşitleri ve Ozellikleri
Ekosistemler (Konu Anlatımı)
Ekosistem Ceşitleri ve OzellikleriYeryuzu ekosistem parcalarının birleşmesiyle oluşur Yeryuzunde irili ufaklı farklı ozellikte cok sayıda ekosistem ceşidi bulunur Cayırlar coller mağaralar tundralar vadiler ormanlar bataklıklar karadaki ekosistemleri oluşturur
Okyanuslar denizler goller nehirler dereler pınarlar havuzlar sudaki ekosistemleri oluşturur Her ekosistem ceşidinin kendisine has olan farklı fiziksel ve kimyasal ozelliği bulunur Işıklanma miktarı sıcaklık ortalaması su oranı yağış derecesi basınc değişimi gibi iklimsel olgusu farklıdır Bu yuzden canlıların ekosistemlerdeki ceşit ve dağılışıda farklıdır
Ekosistem Ceşitleri ve Ozellikleri
Her ekosistemin kendine ozgu ozellikleri vardır, ekosistemde yaşayan canlı ceşitleri ve ekosistemlerin buyuklukleri farklı olabilir En buyuk ekosistem Dunya ’dır Dunya ’da irili ufaklı farklı ozellikte cok sayıda ekosistem ceşidi bulunur Dunya, ekosistem daha kucuk ekosistemlerin birleşmesiyle oluşur
Ekosistemler kara ve su ekosistemleri olarak iki gruba ayrılırlar
Kara ekosistemleri col, orman, cayır, mera, mağara, tundra, vadi, bataklık, kent ekosistemleri gibi daha kucuk ekosistemlere ayrılır
Su ekosistemleri de dere, nehir, gol, pınar, baraj, deniz, havuz, okyanus ekosistemleri gibi daha kucuk ekosistemlere ayrılır
Ekosistemlerdeki ışık, yağış, nem, ruzgar, sıcaklık ve iklim ozellikleri o ekosistemdeki bitki ortusu ile hayvan ceşitliliğini belirler Bu yuzden canlıların ekosistemlerdeki ceşitleri ve dağılışları farklıdır
a) Kara Ekosistemleri :
Kara ekosistemlerinin orman, col, cayır, mera, dağ ekosistemleri gibi daha kucuk ekosistem ceşitleri vardır Her bir ekosistem de ceşitli cevre şartlarına gore daha da kucuk ekosistemlere ayrılır Kara ekosistemlerine biyom denir
1 Orman Ekosistemi :
Yağmur ormanları, yağışın ve sıcaklığın cok yuksek ve değişmez olduğu bolgelerde bulunur Ormanlar, doğal kaynaklar yonunden zengindir ve dunya ikliminin dengede kalmasını sağlar
Canlılara beslenme, barınma, korunma ve uremesinde en ideal ortamı sağlayan ekosistem ormanlardır Bu nedenle en fazla tur ve canlıyı bulunduran ortamlar buralardır Dunyada yaşayan canlıların buyuk bir kısmı ekvator kuşağı cevresindeki ormanlarda bulunur
Orman ekosisteminde mikroskobik canlılar, kırkayak, toprak solucanı, salyangoz, karınca, yılan, mantar, ağac ve calılık gibi canlılar bulunur
Orman ekosistemlerinden en buyuğu Amazon Ormanları ekosistemidir
Yaprak Doken Ağac Ormanları (*) :
Kışın soğuk, yazın sıcak ve yağışlı olduğu yerlerdir
Tundralar (*) :
İğne yapraklı ağac ormanlarına yakın olan, kışların soğuk ve uzun, yazların kısa ve serin olduğu yerlerdir
Yağmur Ormanları (*) :
Yıl boyunca yeşil kalan, ılık iklimli ve bol yağışlı yerlerdir Ormanların % 10 ’ unu oluşturur ve canlı sayısının % 70 ’ ini barındırır
İğne Yapraklı Ağac Ormanları (*) :
Her mevsim yeşil kalan, kışların uzun ve soğuk olduğu yerlerdir
2 Cayır Ekosistemleri :
Az yağışlı, yazların sıcak ve kurak olduğu yerlerdir Kemirgen hayvanlar ile geviş getiren hayvanların sayısı fazladır
3 Dağ Ekosistemleri :
Dağ ekosisteminde ceşitli ağac ve bitkiler, ayı, kurt, yılan, kertenkele, yırtıcı kuşlar (şahin, atmaca, kartal gibi), keci ve kaplumbağa gibi canlılar bulunur
Dağın, yukseklik, su miktarı, sıcaklık, toprağın cinsi gibi koşullarına gore burada yaşayan canlılar farklılık gosterebilir
3 Col Ekosistemleri :
Her zaman kurak, bazen sıcak bazen de soğuk olan yerlerdir Col ekosisteminde canlı sayısı ve ceşidi azdır Col ekosisteminde yaşayan canlılar (bitki ve hayvanlar) az miktarda su kullanırlar ve burada yaşayabilmek icin ceşitli ozelliklere sahip olmaları gerekir Col ekosistemlerinden en buyuğu Sahra Colu ekosistemidir
Colde yaşayan bitkiler su ve besin depo edebilmek icin kalın govdeli ve diken yapraklı bitkilerdir (Kaktus)
Col fareleri, uzun sure su ve besin ihtiyacının karşılanabilmesi icin kuyruklarında yağ depo ederler
Develer, uzun sure su ve besin ihtiyacının karşılanabilmesi icin horguclerinde yağ depo ederler
b) Su Ekosistemleri :
Denizlerin (tuzlu suların) ve tatlı suların oluşturduğu ekosistemlerdir Goller, sulak alanlar (bataklık, golet, sazlık), yeraltı suları ve akarsular tatlı su ekosistemini, denizler ise tuzlu su ekosistemini oluşturur
1 Tatlı Su Ekosistemleri :
Nehir Ekosistemleri :
Suyun akış hızı, su derinliği, bulunduğu yer burada yaşayan canlı ceşitliliğini belirler
Gol Ekosistemleri :
Gol ekosistemlerinde mikroskobik canlılar, kurbağalar, sazlıklar, sinekler, balıklar, ceşitli kuşlar, balıkcıl kuşlar, ceşitli bocekler, ordek, yılan, cekirge gibi canlılar ile nilufer, eğrelti otu, atkuyruğu ve nergis turu bitkiler bulunur
Gol ekosisteminin buyukluğu, bulunduğu yer, derinliği, sıcaklık, tuz miktarı, ışık miktarı ve suyun ozelliği burada yaşayan canlı ceşitliliğini değiştirebilir
Sulak Alan Ekosistemleri :
Kara ve su ekosistemlerinin birleştiği yerlerdir
2 Tuzlu Su (Deniz) Ekosistemleri :
Yeryuzunun en buyuk ekosistemlerinden biri deniz ekosistemleridir Deniz ekosistemlerinde mikroskobik canlılardan cok buyuk memeli hayvanlara kadar cok sayıda canlı ceşidi bulunur Denizdeki tuz oranı, suyun derinliği, sıcaklık ve ışık miktarı buralarda yaşayan hayvan ceşitliliğini belirler ve denizlerde farklı ekosistemlerin oluşmasını sağlar
Denizlerde fotosentez yapan uretici canlılar ile bu canlıları yiyerek beslenen kucuk canlılar (planktonlar ve hayvansal planktonlar), onlarla beslenen kucuk balıklarla birlikte besinlerini diğer canlılardan karşılayan daha buyuk balıklar (yunus, balina) bulunur (Buyuk balıklar genelde daha derin yerlerde yaşarlar) Hemen hemen butun deniz canlıları guneş ışığının ulaştığı ilk 100 metrelik derinlikte yaşarlar
Ekosistem Ceşitleri ve Ozellikleri
Ekosistemler (Konu Anlatımı)
Ekosistem Ceşitleri ve OzellikleriYeryuzu ekosistem parcalarının birleşmesiyle oluşur Yeryuzunde irili ufaklı farklı ozellikte cok sayıda ekosistem ceşidi bulunur Cayırlar coller mağaralar tundralar vadiler ormanlar bataklıklar karadaki ekosistemleri oluşturur
Okyanuslar denizler goller nehirler dereler pınarlar havuzlar sudaki ekosistemleri oluşturur Her ekosistem ceşidinin kendisine has olan farklı fiziksel ve kimyasal ozelliği bulunur Işıklanma miktarı sıcaklık ortalaması su oranı yağış derecesi basınc değişimi gibi iklimsel olgusu farklıdır Bu yuzden canlıların ekosistemlerdeki ceşit ve dağılışıda farklıdır
Ekosistem Ceşitleri ve Ozellikleri
Her ekosistemin kendine ozgu ozellikleri vardır, ekosistemde yaşayan canlı ceşitleri ve ekosistemlerin buyuklukleri farklı olabilir En buyuk ekosistem Dunya ’dır Dunya ’da irili ufaklı farklı ozellikte cok sayıda ekosistem ceşidi bulunur Dunya, ekosistem daha kucuk ekosistemlerin birleşmesiyle oluşur
Ekosistemler kara ve su ekosistemleri olarak iki gruba ayrılırlar
Kara ekosistemleri col, orman, cayır, mera, mağara, tundra, vadi, bataklık, kent ekosistemleri gibi daha kucuk ekosistemlere ayrılır
Su ekosistemleri de dere, nehir, gol, pınar, baraj, deniz, havuz, okyanus ekosistemleri gibi daha kucuk ekosistemlere ayrılır
Ekosistemlerdeki ışık, yağış, nem, ruzgar, sıcaklık ve iklim ozellikleri o ekosistemdeki bitki ortusu ile hayvan ceşitliliğini belirler Bu yuzden canlıların ekosistemlerdeki ceşitleri ve dağılışları farklıdır
a) Kara Ekosistemleri :
Kara ekosistemlerinin orman, col, cayır, mera, dağ ekosistemleri gibi daha kucuk ekosistem ceşitleri vardır Her bir ekosistem de ceşitli cevre şartlarına gore daha da kucuk ekosistemlere ayrılır Kara ekosistemlerine biyom denir
1 Orman Ekosistemi :
Yağmur ormanları, yağışın ve sıcaklığın cok yuksek ve değişmez olduğu bolgelerde bulunur Ormanlar, doğal kaynaklar yonunden zengindir ve dunya ikliminin dengede kalmasını sağlar
Canlılara beslenme, barınma, korunma ve uremesinde en ideal ortamı sağlayan ekosistem ormanlardır Bu nedenle en fazla tur ve canlıyı bulunduran ortamlar buralardır Dunyada yaşayan canlıların buyuk bir kısmı ekvator kuşağı cevresindeki ormanlarda bulunur
Orman ekosisteminde mikroskobik canlılar, kırkayak, toprak solucanı, salyangoz, karınca, yılan, mantar, ağac ve calılık gibi canlılar bulunur
Orman ekosistemlerinden en buyuğu Amazon Ormanları ekosistemidir
Yaprak Doken Ağac Ormanları (*) :
Kışın soğuk, yazın sıcak ve yağışlı olduğu yerlerdir
Tundralar (*) :
İğne yapraklı ağac ormanlarına yakın olan, kışların soğuk ve uzun, yazların kısa ve serin olduğu yerlerdir
Yağmur Ormanları (*) :
Yıl boyunca yeşil kalan, ılık iklimli ve bol yağışlı yerlerdir Ormanların % 10 ’ unu oluşturur ve canlı sayısının % 70 ’ ini barındırır
İğne Yapraklı Ağac Ormanları (*) :
Her mevsim yeşil kalan, kışların uzun ve soğuk olduğu yerlerdir
2 Cayır Ekosistemleri :
Az yağışlı, yazların sıcak ve kurak olduğu yerlerdir Kemirgen hayvanlar ile geviş getiren hayvanların sayısı fazladır
3 Dağ Ekosistemleri :
Dağ ekosisteminde ceşitli ağac ve bitkiler, ayı, kurt, yılan, kertenkele, yırtıcı kuşlar (şahin, atmaca, kartal gibi), keci ve kaplumbağa gibi canlılar bulunur
Dağın, yukseklik, su miktarı, sıcaklık, toprağın cinsi gibi koşullarına gore burada yaşayan canlılar farklılık gosterebilir
3 Col Ekosistemleri :
Her zaman kurak, bazen sıcak bazen de soğuk olan yerlerdir Col ekosisteminde canlı sayısı ve ceşidi azdır Col ekosisteminde yaşayan canlılar (bitki ve hayvanlar) az miktarda su kullanırlar ve burada yaşayabilmek icin ceşitli ozelliklere sahip olmaları gerekir Col ekosistemlerinden en buyuğu Sahra Colu ekosistemidir
Colde yaşayan bitkiler su ve besin depo edebilmek icin kalın govdeli ve diken yapraklı bitkilerdir (Kaktus)
Col fareleri, uzun sure su ve besin ihtiyacının karşılanabilmesi icin kuyruklarında yağ depo ederler
Develer, uzun sure su ve besin ihtiyacının karşılanabilmesi icin horguclerinde yağ depo ederler
b) Su Ekosistemleri :
Denizlerin (tuzlu suların) ve tatlı suların oluşturduğu ekosistemlerdir Goller, sulak alanlar (bataklık, golet, sazlık), yeraltı suları ve akarsular tatlı su ekosistemini, denizler ise tuzlu su ekosistemini oluşturur
1 Tatlı Su Ekosistemleri :
Nehir Ekosistemleri :
Suyun akış hızı, su derinliği, bulunduğu yer burada yaşayan canlı ceşitliliğini belirler
Gol Ekosistemleri :
Gol ekosistemlerinde mikroskobik canlılar, kurbağalar, sazlıklar, sinekler, balıklar, ceşitli kuşlar, balıkcıl kuşlar, ceşitli bocekler, ordek, yılan, cekirge gibi canlılar ile nilufer, eğrelti otu, atkuyruğu ve nergis turu bitkiler bulunur
Gol ekosisteminin buyukluğu, bulunduğu yer, derinliği, sıcaklık, tuz miktarı, ışık miktarı ve suyun ozelliği burada yaşayan canlı ceşitliliğini değiştirebilir
Sulak Alan Ekosistemleri :
Kara ve su ekosistemlerinin birleştiği yerlerdir
2 Tuzlu Su (Deniz) Ekosistemleri :
Yeryuzunun en buyuk ekosistemlerinden biri deniz ekosistemleridir Deniz ekosistemlerinde mikroskobik canlılardan cok buyuk memeli hayvanlara kadar cok sayıda canlı ceşidi bulunur Denizdeki tuz oranı, suyun derinliği, sıcaklık ve ışık miktarı buralarda yaşayan hayvan ceşitliliğini belirler ve denizlerde farklı ekosistemlerin oluşmasını sağlar
Denizlerde fotosentez yapan uretici canlılar ile bu canlıları yiyerek beslenen kucuk canlılar (planktonlar ve hayvansal planktonlar), onlarla beslenen kucuk balıklarla birlikte besinlerini diğer canlılardan karşılayan daha buyuk balıklar (yunus, balina) bulunur (Buyuk balıklar genelde daha derin yerlerde yaşarlar) Hemen hemen butun deniz canlıları guneş ışığının ulaştığı ilk 100 metrelik derinlikte yaşarlar