Nikotin bantlarının yan etkileri olur mu, Akupunktur ve hipnoz bilimsel olarak sigarayı bırakma yontemleri midir, hangi ilaclar etkilidir? tum bu soruların yanıtını Prof Dr Ziya Gulbaran veriyor
NİKOTİN BANDI VE SAKIZI YARDIMCI OLUR
Sigarayı bırakmada en onemli konu elbette hastanın karar vermesi ve iradesidir Bunun dışında ozellikle gunde en az bir paket sigra icen ve uyandıktan sonraki yarım saat icinde ilk sigarasını icen kişileri nikotin bağımlısı olarak tanımlıyoruz Bu tur hastalarda sigarayı bırakmalarında nikotin bandı ya da nikotin sakızını yardımcı olarak kullanıyoruz Hastaların sigara ile aldıkları nikotini dışarıdan sakız ya da bantla replese ediyoruz, buna replasman tedavisi deniyor
Nikotin sakızının etkisi, ciğnenmeye başladıktan yaklaşık 15 dakika sonra biter Bu durumda gunde 8 taneye kadar nikotin sakızı ciğnenmesini tavsiye ediyoruz Ayrıca hastalarımız, sakızı ağza aldıktan sonra ciğnemekten ziyade dilin altında ya da dişlerin kenarında sakızı emerek yavaş şekilde nikotini almalarını tavsiye ediyoruz
Yaklaşık 24 saat etkili olan nikotin bantları ise coğu durumda daha iyi sonuclar verebiliyor Bu bantları kullandığınızda, ağzınızda bir sakız bulunudurmanıza gerek yok, vucudunuza bant aracılığı ile yeterli nikotini 24 saat boyunca verebiliyorsunuz
UC FARKLI NİKOTİN BANDI
Nikotin bantları uce ayrılıyor ve kutuları uzerindeki numaralarla ceşitleri belirtiliyor Hasta, gunde 10 tane yani yarım paket sigara iciyorsa 1 numaralı kutu, bir paket iceriyorsa 2, bir paketten fazla iciyorsa da 3 numaralı kutu ile vucudun alıştığı nikotini replase etmeye calışıyoruz Bunları sigarayı bırakmaya karar verdikten sonra en az iki hafta boyunvca kullanılmasını oneriyoruz
Hem nikotin sakızının hem de nikotin bantlrının tek bir durumda yan etkisinden sozetmek mumkun; eğer nikotin bandı ya da sakız ile aynı anda sigara icmeye devam ederseniz vucutta aşırı nikotin olacağı icin carpıntalar olabilir, kişi kendini huzursuz ve rahatsız hissedebilir Bu konuda hastayı bilgilendirmek gerekiyor Bunun dışında bu urunlerin her hangi bir yan etkisi bulunmuyor
YARDIMCI İKİ İLAC
Piyasada sigara bırakmaya yonelik ceşitli ilaclar bulunuyor Bu konuda ilk cıkan ilac Zyban’dı Bu ilac depresyon tedavisinde kullanılıyor Ancak 30 yıl kadar once ABD’de bu ilacı kullanan insanlar doktorlarına geri donduklerinde depresyonun yanında, artı sigara icmek istemediklerini, sigaraya karşı bir tiksinti duyduklarını soylediler Bu zayıf etkili anti depresan daha sonra sigarayı bırakmada yardımcı ilac olarak kullanılmaya başlandı
Yakın yıllarda da, Zyban’dan biraz daha etki olduğu belirtilen Champix adındaki ikinci bir ilac piyasaya sunuldu Bu iki ilac da Turkiye’de mevcut fakat maalesef devlet bu ilacları odemiyor Bu ilacaların iki kutusu 300 Lira’ya yakın yani oldukca pahalı ilaclar İlac Amerikan FDA yani ilac denetim kurumunun ve Turkiye’de de Sağlık Bakanlığı’nın onayını almış, guvenilir ilaclardır
AKUPUNKTUR VE HİPNOZ BİLİMSEL DEĞİL
Biz universitedemizdeki hastalarımızın sigarayı bırakmalarında nikotin bantlarından ve saydığım iki ilactan yararlanıyoruz Bunun dışında hipnoz, akupunktur ya da meditasyon gibi uygulamalara yonlendirme yapmıyoruz Ancak hastanın kendisi bu gibi yontemlerden yararlanıp sigarayı bıraktıysa bizim icin sonuc sevindirici Ancak biz kendimiz hastalarımıza yoneltmiyoruz
Akupunktur ya da hipnoz gibi yontemler, blimsel olmaktan cok hastaların sigaraya bırakmada psikolojik destek sağladığı uygulamalardır Yani hastaya bir şekilde kendisine ilgi gosterilmesi ile verilen moral destek, sigarayı bıraktırmada belki de etkili olabilir Ancak bunlarla ilgili bilimsel yayınlarda ortaya konmuş bir kanırt yok
BAŞARI EN FAZLA YUZDE 50 OLABİLİYOR
Butun dunyada sigara bıraktırma kliniklerinin başarısı, en sıkı takiplerde bile yuzde 50 oranındadır, yani 10 hastadan 5’i sigarayı bırakmışsa o klinik icin başarılı diyebilirz Yuzde 100 sigarayı bıraktırma gibi bir şansımız ne yazık ki yok
BIRAKMAYANLAR NE YAPABİLİR?
Orneğin aklınıza sigara geldiğinde icinizden 10’a kadar saymanız sonra farklı şeyler duşunmeniz, sigara icmeyi 5 dakika ertelemeniz ya da sigaranın yerine koyabilceğiniz sakız ya da elma gibi size kilo aldırmayacak, el ve ağız alışkanlığınızı geciştirecek yiyecekler yemenizi onerebilirim
NİKOTİN BANDI VE SAKIZI YARDIMCI OLUR
Sigarayı bırakmada en onemli konu elbette hastanın karar vermesi ve iradesidir Bunun dışında ozellikle gunde en az bir paket sigra icen ve uyandıktan sonraki yarım saat icinde ilk sigarasını icen kişileri nikotin bağımlısı olarak tanımlıyoruz Bu tur hastalarda sigarayı bırakmalarında nikotin bandı ya da nikotin sakızını yardımcı olarak kullanıyoruz Hastaların sigara ile aldıkları nikotini dışarıdan sakız ya da bantla replese ediyoruz, buna replasman tedavisi deniyor
Nikotin sakızının etkisi, ciğnenmeye başladıktan yaklaşık 15 dakika sonra biter Bu durumda gunde 8 taneye kadar nikotin sakızı ciğnenmesini tavsiye ediyoruz Ayrıca hastalarımız, sakızı ağza aldıktan sonra ciğnemekten ziyade dilin altında ya da dişlerin kenarında sakızı emerek yavaş şekilde nikotini almalarını tavsiye ediyoruz
Yaklaşık 24 saat etkili olan nikotin bantları ise coğu durumda daha iyi sonuclar verebiliyor Bu bantları kullandığınızda, ağzınızda bir sakız bulunudurmanıza gerek yok, vucudunuza bant aracılığı ile yeterli nikotini 24 saat boyunca verebiliyorsunuz
UC FARKLI NİKOTİN BANDI
Nikotin bantları uce ayrılıyor ve kutuları uzerindeki numaralarla ceşitleri belirtiliyor Hasta, gunde 10 tane yani yarım paket sigara iciyorsa 1 numaralı kutu, bir paket iceriyorsa 2, bir paketten fazla iciyorsa da 3 numaralı kutu ile vucudun alıştığı nikotini replase etmeye calışıyoruz Bunları sigarayı bırakmaya karar verdikten sonra en az iki hafta boyunvca kullanılmasını oneriyoruz
Hem nikotin sakızının hem de nikotin bantlrının tek bir durumda yan etkisinden sozetmek mumkun; eğer nikotin bandı ya da sakız ile aynı anda sigara icmeye devam ederseniz vucutta aşırı nikotin olacağı icin carpıntalar olabilir, kişi kendini huzursuz ve rahatsız hissedebilir Bu konuda hastayı bilgilendirmek gerekiyor Bunun dışında bu urunlerin her hangi bir yan etkisi bulunmuyor
YARDIMCI İKİ İLAC
Piyasada sigara bırakmaya yonelik ceşitli ilaclar bulunuyor Bu konuda ilk cıkan ilac Zyban’dı Bu ilac depresyon tedavisinde kullanılıyor Ancak 30 yıl kadar once ABD’de bu ilacı kullanan insanlar doktorlarına geri donduklerinde depresyonun yanında, artı sigara icmek istemediklerini, sigaraya karşı bir tiksinti duyduklarını soylediler Bu zayıf etkili anti depresan daha sonra sigarayı bırakmada yardımcı ilac olarak kullanılmaya başlandı
Yakın yıllarda da, Zyban’dan biraz daha etki olduğu belirtilen Champix adındaki ikinci bir ilac piyasaya sunuldu Bu iki ilac da Turkiye’de mevcut fakat maalesef devlet bu ilacları odemiyor Bu ilacaların iki kutusu 300 Lira’ya yakın yani oldukca pahalı ilaclar İlac Amerikan FDA yani ilac denetim kurumunun ve Turkiye’de de Sağlık Bakanlığı’nın onayını almış, guvenilir ilaclardır
AKUPUNKTUR VE HİPNOZ BİLİMSEL DEĞİL
Biz universitedemizdeki hastalarımızın sigarayı bırakmalarında nikotin bantlarından ve saydığım iki ilactan yararlanıyoruz Bunun dışında hipnoz, akupunktur ya da meditasyon gibi uygulamalara yonlendirme yapmıyoruz Ancak hastanın kendisi bu gibi yontemlerden yararlanıp sigarayı bıraktıysa bizim icin sonuc sevindirici Ancak biz kendimiz hastalarımıza yoneltmiyoruz
Akupunktur ya da hipnoz gibi yontemler, blimsel olmaktan cok hastaların sigaraya bırakmada psikolojik destek sağladığı uygulamalardır Yani hastaya bir şekilde kendisine ilgi gosterilmesi ile verilen moral destek, sigarayı bıraktırmada belki de etkili olabilir Ancak bunlarla ilgili bilimsel yayınlarda ortaya konmuş bir kanırt yok
BAŞARI EN FAZLA YUZDE 50 OLABİLİYOR
Butun dunyada sigara bıraktırma kliniklerinin başarısı, en sıkı takiplerde bile yuzde 50 oranındadır, yani 10 hastadan 5’i sigarayı bırakmışsa o klinik icin başarılı diyebilirz Yuzde 100 sigarayı bıraktırma gibi bir şansımız ne yazık ki yok
BIRAKMAYANLAR NE YAPABİLİR?
Orneğin aklınıza sigara geldiğinde icinizden 10’a kadar saymanız sonra farklı şeyler duşunmeniz, sigara icmeyi 5 dakika ertelemeniz ya da sigaranın yerine koyabilceğiniz sakız ya da elma gibi size kilo aldırmayacak, el ve ağız alışkanlığınızı geciştirecek yiyecekler yemenizi onerebilirim