Epilepsi dimağda zamanzaman ortaya çıkan anormal elektriksel boşalmamalar sonucu ortaya çıkan nörolojik bozukluklardır.Status epileptikus denen çeşidi dışında kısa periyodiktir, saniye yada dakikalar sürer. Konvülsüyon terimi nöbet esnasında şiddetli kasılmalar olduğunu anlatmak için kullanılır. Lakin kasılmaların olmadığı pek çok nöbet şekilleride vardır.
Epileptik nöbet esnasında bilinç değişikliği olabilir yada olmayabilir. Nüfusun%2-5 inin hayatları boyunca 1 sefer nöbet geçirdiği bilinmektedir. Hastaların yarısından birçoklarında nöbetler 4-5 yaşlarında başlar.
EPİLEPİ NEDENLERİ
1-Kalıtım: Tabiatıyla ortaya çıkan epilepsilerin birçoklarında kalıtımsal faktörler rol oynar.
2-Beyinde lezyonlaroğum travması, baş travmaları, dimağ kanamaları, dimağ tümörleri dimağın oksijensiz kalması, dimağ enfeksiyonları, dimağ damar marazları, epilepsiye neden olur.
3- Sistemik Marazlar:Metabolik marazlar, zehirlenmeler, tiroid bezi illetleri, B6 vitamini eksikliğinde başkaca birtakım ilaçlar hassas insanlarda epileptik nöbete yol açar.
Nöbetler dimağdan kaynaklandığı ortama nazaran, biliç kaybı oarak yada olmadan, vücudun bir yarısında yada iki taraflı simetrik kasılma ve gevşemeler, formlu yahut ekilsiz halüsinasyonlar görmekanormal sesler duymak çığlık atmak yada yalnızca birkaç saniye süren dalgınlık nöbetleri halinde önümüze çıkabilir.
Epileptik nöbetler 2 kümeye ayrılır.
1-Parsiel nöbetler: 2 ye ayrılırlar
-Basit Parsiel Nöbetler: Hasta nöbet geçirirken tek bulgu vardır. Vücudun bir nahiyesini meblağ. Örneğin bir ayakta yada koldakasılmalar mevcuttur. Bu cinste nöbet başladığı konumda kalabildiği üzere beilerleyerek vücudun bir yarısını tutabilir. Örneğin yüzde başlayan kasılmalar ilerleyerek, o taraf kola daha sonra bacağa yayılabilir. Nöbet geçtikten sonra kuvvetsizlik olabilir. Başkaca bu nöbet türündeelde kolda ve bacaktauyuşma yanma, karıncalanma nadiren ağrı üzere duyusal nöbetlerde görülebilir. Başkaca deride kızarma, solma, bir grup sesler duyma, tansiyon değişikliklerinin eşlik ettiğiparsiel nöbetler vardır.
-Kompleks Parsiel Nöbetler: Yukarda bahsedilen nöbetlere bilinç bozukluğu eşlik ettiğnde kompleks parsiel nöbetler olarak isimlendirilir.
2-Jeneralize Epileptik Nöbetler: Nöbet sıklıkla bilincin ani kaybıyla başlar ve iki taraflı nispeten simetrik hareketlerle( kasılma ve geşemeler)devam eder. Bu büyük nöbet (Grand Mal )olarak isimlendirilir. Bazen sırf kısa periyodik bir dalgınlık, yani bilincin etkilenmesi kelam hususudur. Rastgele bir anormal hareket yada kasılma yoktur. Küçük nöbet (Petit Mal)
Teşhis: Her bayılma epilepsi değildir. Epilepsinin kesin tanısı en kesin bir biçimde nöbetin işin kompetanı nörolog yada dimağ cerrahı tarafından gözlemlenmesiyledir
Epilepsi (sara) sinirsel bayılmalarla sıkça karışabilir Farklılıklar
1-epilepsi nöbetinde hasta mekan seçimi yapmaksızın düşer bu düşme sırasında vücudunda yaralanmalar olabilir. Sinirsel bayılmalarda ise hasta ekseriyetle yumuşak yerlere yada emniyetli taraflara kendini yaralamayacak halde düşer.
2-Epilepside hastanın gözleri açıktır yada saklı ise açmakta zorlanılmaz, Sinirsel bayılmada hastanın gözleri sımsıkı örtük olup açılmaya çalışıldığında direnir yada gözlerini kaçırır.
3-Epilepside hasta etraf konuşmaları duymaz, sinirsel duymalarda hasta etrafta konuşulanları duyar.
4- Epileptikler nöbetten sersem üzere uyanırlar, sinirsel bayılmada ağlayarak uyanırlar
5-epileptik bayılmada hasta idrarını büyük abdestini kaçırabilir, lisanını ısırabilir, sinirsel bayılmada bunlar mevcut değildir.
Hastaların nispeten büyük çoğunluğunda dimağ MR ı olağandır.
EEG ddenen dimağın elektriksel aktivitesini gösteren tetkikte epileptik dimağ dalgalarının görülmesi marazın teşhisinin konmasında kıymetlidir.
Epileptik nöbetlerin aralarında olağan periyot olmadan, ardarda birbirlerini izlemesi durumuna status ismi verilir ve peş peşe gelen bu nöbetleri durdurmak için acil tıbbi müdahale gerekir.
Olağan koşullarda epilepsi tarifine iyi olarak, birinci epileptik nöbeti izleyen bir yıl içinde en az bir nöbet daha geçiren hastalara antiepileptik tedavi başlanır. Kullanılacak ilaç nöbet tipine nazaran seçilir. . ilacın kan seviyesi tedavide değerlidir. Kimi ilaçların kâfi kan seviyesine ulaşması birkaç hafta alabilir. Bu vadede nöbet görülebilir ilaç etkisiz denerek kesilmemelidir. Bazen tek ilaç nöbeti durdurmada ehliyetsiz kalabilir bu taktirde iki bazen üç ilaç birlikte kullanılabilir. Tedavide asıl hedef nöbetlerin durdurulmasıdır ve verilen ilaç tedavisi ile yüksek nispette nöbetler durdurulmaktadır. Nöbetleri tam olarak durdurulmuş hastalarda tedaviye birebir ilaç ile ortalama 3-5 yıl devam edilebilir. Bu nedenle tabip tavsiyesi olmadan kullanılan ilaç kesilmemelidir. Bu müddetin ahir ilaç kesildikten sonra tekrar nöbet geçirme riski mevcuttur. İlacın kesilmesi sonrası şayet epileptik nöbet artık mevcut değilse ilaç tasarrufuna son verilir. İlaç kullanmaya başladıktan sonra birinci haftalarda ilaca bağlı vücutta deride kızarıklık, haddinden fazla uyku, sersemlik hissi üzere birtakım te görülebilir. İlaçları kan prodüksiyonu üzerine olumsuz yan tesiri olabileceğinden tedavinin birinci bir ayı içinde birkaç kere tam kan sayımı ve karaciğer fonksiyon testlerinin denetimi için doktora başvurulmalıdır.
Epilepsinin Cerrahi tedavisi: Epilepsi dimağda bölge alan bir patolojiye (tümör, abse, damar yumağı üzere nedenlere bağlı ise nedeni ortadan kaldırmaya yönelik cerrahi uygulanır. Lakin epilepsiye yol açan lezyon ortadan kaldırılmasına karşın nöbetler devam edebilir. Öteki bir cerrahi prosedürde ise epilepsiye yol açan dimağ ortamına müdahale ederek epileptik boşalımlara yol açan dimağ ortamı çıkartılır.
Epileptik nöbet esnasında bilinç değişikliği olabilir yada olmayabilir. Nüfusun%2-5 inin hayatları boyunca 1 sefer nöbet geçirdiği bilinmektedir. Hastaların yarısından birçoklarında nöbetler 4-5 yaşlarında başlar.
EPİLEPİ NEDENLERİ
1-Kalıtım: Tabiatıyla ortaya çıkan epilepsilerin birçoklarında kalıtımsal faktörler rol oynar.
2-Beyinde lezyonlaroğum travması, baş travmaları, dimağ kanamaları, dimağ tümörleri dimağın oksijensiz kalması, dimağ enfeksiyonları, dimağ damar marazları, epilepsiye neden olur.
3- Sistemik Marazlar:Metabolik marazlar, zehirlenmeler, tiroid bezi illetleri, B6 vitamini eksikliğinde başkaca birtakım ilaçlar hassas insanlarda epileptik nöbete yol açar.
Nöbetler dimağdan kaynaklandığı ortama nazaran, biliç kaybı oarak yada olmadan, vücudun bir yarısında yada iki taraflı simetrik kasılma ve gevşemeler, formlu yahut ekilsiz halüsinasyonlar görmekanormal sesler duymak çığlık atmak yada yalnızca birkaç saniye süren dalgınlık nöbetleri halinde önümüze çıkabilir.
Epileptik nöbetler 2 kümeye ayrılır.
1-Parsiel nöbetler: 2 ye ayrılırlar
-Basit Parsiel Nöbetler: Hasta nöbet geçirirken tek bulgu vardır. Vücudun bir nahiyesini meblağ. Örneğin bir ayakta yada koldakasılmalar mevcuttur. Bu cinste nöbet başladığı konumda kalabildiği üzere beilerleyerek vücudun bir yarısını tutabilir. Örneğin yüzde başlayan kasılmalar ilerleyerek, o taraf kola daha sonra bacağa yayılabilir. Nöbet geçtikten sonra kuvvetsizlik olabilir. Başkaca bu nöbet türündeelde kolda ve bacaktauyuşma yanma, karıncalanma nadiren ağrı üzere duyusal nöbetlerde görülebilir. Başkaca deride kızarma, solma, bir grup sesler duyma, tansiyon değişikliklerinin eşlik ettiğiparsiel nöbetler vardır.
-Kompleks Parsiel Nöbetler: Yukarda bahsedilen nöbetlere bilinç bozukluğu eşlik ettiğnde kompleks parsiel nöbetler olarak isimlendirilir.
2-Jeneralize Epileptik Nöbetler: Nöbet sıklıkla bilincin ani kaybıyla başlar ve iki taraflı nispeten simetrik hareketlerle( kasılma ve geşemeler)devam eder. Bu büyük nöbet (Grand Mal )olarak isimlendirilir. Bazen sırf kısa periyodik bir dalgınlık, yani bilincin etkilenmesi kelam hususudur. Rastgele bir anormal hareket yada kasılma yoktur. Küçük nöbet (Petit Mal)
Teşhis: Her bayılma epilepsi değildir. Epilepsinin kesin tanısı en kesin bir biçimde nöbetin işin kompetanı nörolog yada dimağ cerrahı tarafından gözlemlenmesiyledir
Epilepsi (sara) sinirsel bayılmalarla sıkça karışabilir Farklılıklar
1-epilepsi nöbetinde hasta mekan seçimi yapmaksızın düşer bu düşme sırasında vücudunda yaralanmalar olabilir. Sinirsel bayılmalarda ise hasta ekseriyetle yumuşak yerlere yada emniyetli taraflara kendini yaralamayacak halde düşer.
2-Epilepside hastanın gözleri açıktır yada saklı ise açmakta zorlanılmaz, Sinirsel bayılmada hastanın gözleri sımsıkı örtük olup açılmaya çalışıldığında direnir yada gözlerini kaçırır.
3-Epilepside hasta etraf konuşmaları duymaz, sinirsel duymalarda hasta etrafta konuşulanları duyar.
4- Epileptikler nöbetten sersem üzere uyanırlar, sinirsel bayılmada ağlayarak uyanırlar
5-epileptik bayılmada hasta idrarını büyük abdestini kaçırabilir, lisanını ısırabilir, sinirsel bayılmada bunlar mevcut değildir.
Hastaların nispeten büyük çoğunluğunda dimağ MR ı olağandır.
EEG ddenen dimağın elektriksel aktivitesini gösteren tetkikte epileptik dimağ dalgalarının görülmesi marazın teşhisinin konmasında kıymetlidir.
Epileptik nöbetlerin aralarında olağan periyot olmadan, ardarda birbirlerini izlemesi durumuna status ismi verilir ve peş peşe gelen bu nöbetleri durdurmak için acil tıbbi müdahale gerekir.
Olağan koşullarda epilepsi tarifine iyi olarak, birinci epileptik nöbeti izleyen bir yıl içinde en az bir nöbet daha geçiren hastalara antiepileptik tedavi başlanır. Kullanılacak ilaç nöbet tipine nazaran seçilir. . ilacın kan seviyesi tedavide değerlidir. Kimi ilaçların kâfi kan seviyesine ulaşması birkaç hafta alabilir. Bu vadede nöbet görülebilir ilaç etkisiz denerek kesilmemelidir. Bazen tek ilaç nöbeti durdurmada ehliyetsiz kalabilir bu taktirde iki bazen üç ilaç birlikte kullanılabilir. Tedavide asıl hedef nöbetlerin durdurulmasıdır ve verilen ilaç tedavisi ile yüksek nispette nöbetler durdurulmaktadır. Nöbetleri tam olarak durdurulmuş hastalarda tedaviye birebir ilaç ile ortalama 3-5 yıl devam edilebilir. Bu nedenle tabip tavsiyesi olmadan kullanılan ilaç kesilmemelidir. Bu müddetin ahir ilaç kesildikten sonra tekrar nöbet geçirme riski mevcuttur. İlacın kesilmesi sonrası şayet epileptik nöbet artık mevcut değilse ilaç tasarrufuna son verilir. İlaç kullanmaya başladıktan sonra birinci haftalarda ilaca bağlı vücutta deride kızarıklık, haddinden fazla uyku, sersemlik hissi üzere birtakım te görülebilir. İlaçları kan prodüksiyonu üzerine olumsuz yan tesiri olabileceğinden tedavinin birinci bir ayı içinde birkaç kere tam kan sayımı ve karaciğer fonksiyon testlerinin denetimi için doktora başvurulmalıdır.
Epilepsinin Cerrahi tedavisi: Epilepsi dimağda bölge alan bir patolojiye (tümör, abse, damar yumağı üzere nedenlere bağlı ise nedeni ortadan kaldırmaya yönelik cerrahi uygulanır. Lakin epilepsiye yol açan lezyon ortadan kaldırılmasına karşın nöbetler devam edebilir. Öteki bir cerrahi prosedürde ise epilepsiye yol açan dimağ ortamına müdahale ederek epileptik boşalımlara yol açan dimağ ortamı çıkartılır.
