Erişkin ve çocuklarda burun tıkanıklığının sık görülme nedenleri birbirinden farklı olduğundan şikayetler de birbirinden farklıdır.
Erişkinlerde burun tıkanıklığı nedenleri (görülme sıklığına göre); Anatomik bozukluklar, allerjik bünye, VMR ve burun kitleleridir. Çocuk hastalarda ise geniz eti büyümesi, anatomik bozukluklar, allerjik bünye, VMR ve burun kitleleri olarak sıralanmaktadır. Nedeni ne olursa olsun, burun tıkanıklığı hem erişkin hem de çocuklarda majör fizyolojik değişikliklere ve önemli hastalıklara yol açar.
Nedeni ne olursa olsun çocuklarda ve erişkinlerde burun tıkanıklığı major fizyolojik değişikliklere neden olarak önemli sıhhat problemlerine yol açmaktadır. Horlama ve OSAS (Obstrüktif Uyku Apne Sendromu) bunun en güzel örneğidir.
Erişkinlerde OSA (Obstrüktif Uyku Apnesi Sendromu ) bulguları nelerdir?
– Horlama
Gün içinde çok uykulu olma hali
El titremeleri (gece)
Yakınları tarafından fark edilen gece uykuda teneffüs durması
Cinsel isteksizlik ve cinsel işlev bozukluğu
Diş sıkma/gıcırdatma (Bruksizm)
Malokulüzyon – ağız çene kapanış problemeleri
Çarpık ve/veya kalabalık dişler
Temporomandibular eklem hastalığı – ağrı ve gıcırdama sesi
Yorgun ve dinlenmeden uyanma
Sabah görülen baş ağrıları (uykuda teneffüs durmasına bağlı beyne oksijen gitmemesi)
Gece boğulma hissi ile ya da çarpıntı ile uyanma
Halsizlik
Gece sık tuvalete kalkma
Kilo artışı/şişmanlık
Hafıza bozuklukları
Makûs iş yahut okul performansı
Sportif ve atletik performansta düşme
Depresyon ve sonluluk öteki görülen bulgulardır.
Çocuklarda OSA ve SDB (Sleep Disordered Breathing, Uykuda görülen teneffüs bozuklukları) bulguları nelerdir?
Çocuklarda OSA ve SDB erişkinlerde nazaran daha farklı semptom ve bulgularla prezente olur. Bu semptomlar çoklukla göz arkası edilmiş yahut yanlış teşhis konulmuştur. Ayrıyeten, çocuklar hastalıkları hakkında bilgi veremediklerinden ötürü tanısı geç konulmaktadır.
Çocuklarda OSA ve SDB şikayet ve bulguları;
Ağız teneffüsü
Horlama
Huzursuz uyku
Uykuda hareket bozuklukları
Sık sık uyanma
Gece altını ıslatma
Baş önde postürü
Yeme bozukluğu/Kilo alma
ADD / ADHD ( Attention Deficit Disorder/Attention Deficit Hyperactivity Disorder) [Dikkat bozukluğu/Dikkat ve Hiperaktivite Bozukluğu]
Okulda akademik performans düşüklüğü
Sportif ve atletik performansta düşme
Konuşma bozuklukları
Malokulüzyon – ağız çene kapanış problemeleri
Çarpık ve/veya kalabalık dişler
Sonluluk hali
Baş ağrıları
Gün içi yorgunluk ve uykululuk hali ergen ve erişkinlerde görülürken küçük çocuklarda çok sık rastlanmaz.
Üstte bahsedilen şikayet ve bulguların hepsi birebir anda tıpkı hastada bulunmayabilir. Her hasta birbirinden farklıdır hasebiyle bu semptom ve bulguların farklı kombinasyonları ile karşımıza çıkar.
OSA ve SDB hastalarının şikayetleri daha fazla uyumak ile düzelmez. Bunun nedeni uyku esnasında meydana gelen burun tıkanıklığı, OSA ve SDB’den ötürü hava yollarından gereğince oksijen gelmez, buna bağlı olarak kan oksijen düzeyi azalır ve oksijen desatürasyonu olur. Oksijen desatürasyonu; başta kalp ve beyin olmak üzere başka organların gerilim altında kalmasına neden olur. Ayrıyeten, bedende oluşan oksijen desatürasyonu gerilim hormonu olarak isimlendirilen tekrarlayan “adrenalin’’ salınımına yol açar ve Polisomnografide ( SG, Uyku testi) uyanma/arousal olarak tespit edilebilir. Bedenin uyku esnasında daima adrenaline maruziyeti “sempatik distrofi” olarak da isimlendirilir.
Erişkinlerde burun tıkanıklığı nedenleri (görülme sıklığına göre); Anatomik bozukluklar, allerjik bünye, VMR ve burun kitleleridir. Çocuk hastalarda ise geniz eti büyümesi, anatomik bozukluklar, allerjik bünye, VMR ve burun kitleleri olarak sıralanmaktadır. Nedeni ne olursa olsun, burun tıkanıklığı hem erişkin hem de çocuklarda majör fizyolojik değişikliklere ve önemli hastalıklara yol açar.
Nedeni ne olursa olsun çocuklarda ve erişkinlerde burun tıkanıklığı major fizyolojik değişikliklere neden olarak önemli sıhhat problemlerine yol açmaktadır. Horlama ve OSAS (Obstrüktif Uyku Apne Sendromu) bunun en güzel örneğidir.
Erişkinlerde OSA (Obstrüktif Uyku Apnesi Sendromu ) bulguları nelerdir?
– Horlama
Gün içinde çok uykulu olma hali
El titremeleri (gece)
Yakınları tarafından fark edilen gece uykuda teneffüs durması
Cinsel isteksizlik ve cinsel işlev bozukluğu
Diş sıkma/gıcırdatma (Bruksizm)
Malokulüzyon – ağız çene kapanış problemeleri
Çarpık ve/veya kalabalık dişler
Temporomandibular eklem hastalığı – ağrı ve gıcırdama sesi
Yorgun ve dinlenmeden uyanma
Sabah görülen baş ağrıları (uykuda teneffüs durmasına bağlı beyne oksijen gitmemesi)
Gece boğulma hissi ile ya da çarpıntı ile uyanma
Halsizlik
Gece sık tuvalete kalkma
Kilo artışı/şişmanlık
Hafıza bozuklukları
Makûs iş yahut okul performansı
Sportif ve atletik performansta düşme
Depresyon ve sonluluk öteki görülen bulgulardır.
Çocuklarda OSA ve SDB (Sleep Disordered Breathing, Uykuda görülen teneffüs bozuklukları) bulguları nelerdir?
Çocuklarda OSA ve SDB erişkinlerde nazaran daha farklı semptom ve bulgularla prezente olur. Bu semptomlar çoklukla göz arkası edilmiş yahut yanlış teşhis konulmuştur. Ayrıyeten, çocuklar hastalıkları hakkında bilgi veremediklerinden ötürü tanısı geç konulmaktadır.
Çocuklarda OSA ve SDB şikayet ve bulguları;
Ağız teneffüsü
Horlama
Huzursuz uyku
Uykuda hareket bozuklukları
Sık sık uyanma
Gece altını ıslatma
Baş önde postürü
Yeme bozukluğu/Kilo alma
ADD / ADHD ( Attention Deficit Disorder/Attention Deficit Hyperactivity Disorder) [Dikkat bozukluğu/Dikkat ve Hiperaktivite Bozukluğu]
Okulda akademik performans düşüklüğü
Sportif ve atletik performansta düşme
Konuşma bozuklukları
Malokulüzyon – ağız çene kapanış problemeleri
Çarpık ve/veya kalabalık dişler
Sonluluk hali
Baş ağrıları
Gün içi yorgunluk ve uykululuk hali ergen ve erişkinlerde görülürken küçük çocuklarda çok sık rastlanmaz.
Üstte bahsedilen şikayet ve bulguların hepsi birebir anda tıpkı hastada bulunmayabilir. Her hasta birbirinden farklıdır hasebiyle bu semptom ve bulguların farklı kombinasyonları ile karşımıza çıkar.
OSA ve SDB hastalarının şikayetleri daha fazla uyumak ile düzelmez. Bunun nedeni uyku esnasında meydana gelen burun tıkanıklığı, OSA ve SDB’den ötürü hava yollarından gereğince oksijen gelmez, buna bağlı olarak kan oksijen düzeyi azalır ve oksijen desatürasyonu olur. Oksijen desatürasyonu; başta kalp ve beyin olmak üzere başka organların gerilim altında kalmasına neden olur. Ayrıyeten, bedende oluşan oksijen desatürasyonu gerilim hormonu olarak isimlendirilen tekrarlayan “adrenalin’’ salınımına yol açar ve Polisomnografide ( SG, Uyku testi) uyanma/arousal olarak tespit edilebilir. Bedenin uyku esnasında daima adrenaline maruziyeti “sempatik distrofi” olarak da isimlendirilir.
