Erkek kıyafetinde renk yasağı var mı
Her rengin kendine tarafından bir güzelliği vardır
Mesela Peygamberimizin beyaz, siyah, yeşil ve kırmızı renklerden yapılmış elbiseleri değişik zamanlarda giydiği bilinmektedir Ancak çoğu vakit beyaz rengi seçim ettikleri gibi, ashabına da nasihat etmişlerdir Kırmızı renk cübbe, hırka ve sarık giydiklerine dair rivayetler vardır(İbni Sad, Tabakat I 451; Buhari, elEbed 127 no: 348)
Kırmızı giymek haram diye bir kayıt bulunmamaktadır Elbisenin rengi kayda değer değil, temizliği önemlidir Yalnız Arabistan gibi fazla sıcak ülkelerde koyu renk, güneş ışığını dışa yansıtmadığı için insanı bunaltır Bu bakımdan sıcak ülkelerde açık renk elbise giymek, rahat açısından daha uygundur
Renkleri kullanması açısından inceleyelim
BEYAZ
İbnu Abbâs radıyu anhümâ anlatıyor: Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular oysa:
Elbiselerden beyaz olanları giyin Çünkü onlar en hayırlı giyeceklerinizdir Ölülerinizi de beyazla kefenleyin
Tirmizi, Cenâiz 18, (994); Ebu Dâvud, Tıbb 14, (3878)
KIRMIZI
Hilâl İbnu Âmir babasından naklediyor: Resûlullah aleyhissalâtu vesselâmı Minada halka hitap ederken gördüm Sırtında kırmızı bir bürde vardı ve katırının üstünde idi Hz Ali radıyu anh da önüne durmuş, Aleyhissalâtu vesselâmın söylediklerini tekrarlıyordu
Ebu Dâvud, Libas 21, (4073)
Hz Bera radıyu anh anlatıyor: Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm orta boylu idi Ben onu kızıl bir hulle içerisinde gördüm Ben Aleyhissalâtu vesselâmdan daha güzel bir şeyi hiç görmedim
Buhârî, Libas 35, Menâkıb 23; Müslim, Fezâil 91, (2337); Ebu Dâvud, Libas 21, (4072); Tirmizî, Libas 4, (1724); Nesâî, Zînet 94, (8, 203)
İbnu Amr İbnilBirli radıyu anhüm anlatıyor: Üstünde kırmızı renkli iki giyecek yer alan bir adam geldi ve Resülullah aleyhissalâtu vesselâma selam verdi Fakat Aleyhissalâtu vesselâm adamın selamını almadı
Ebu Dâvud, Libâs 20, (4069); Tirmizî, Edeb 45, (2808)
Benî Esedden bir bayan anlatıyor: Bir gün, Resülullah aleyhissatâtu vesselâmın zevcelerinden Zeynebin yanına idim ve kızıl toprakla onun elbiselerini boyuyorduk Biz bu işle meşgulken Resülullah aleyhissalâtu vesselâm çıkageldi Ancak kızıl toprağı görünce geri döndü Zeynep bu hali görür görmez, Aleyhissalâtu vesselâmın bunu mekruh addettiğini anladı ve hemen elbiselerini yıkadı ve bütün kırmızılığı örttü Aleyhissalâtu vesselâm geri döndü ve âniden geldi (Boyadan) hiçbir şey görmeyince içeri girdi
Ebu Dâvud, Libâs 20, (4071)
İmrân İbnu Husayn radıyu anhümâ anlatıyor:
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular oysa:
Ben erguvan (koyu kızıl) renkli şeyin üzerine binmem Ne sarıya boyanmışı, ne de (eteşinin ucuna, yakasına, yenine) ipek geçirilmiş gömleği giymem Bilesiniz erkeğin sürünme maddesi kokuludur, renksizdir Bilesiniz kadının sürünme maddesi renklidir kokusuzdur
Ebu Dâvud, Libâs, 11, (4048); Tirmizi, Edeb 30, (2789)
SARI
İbnu Amr İbnilAs radıyu anhümâ anlatıyor: Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm üzerimde sarıya boyanmış iki giysi görmüştü Derhal:
Bunu giymeni annen mi sana emretti? diye sordu Ben: Bunları yıkayayım mı, ey Allahın Resulü dedim
Hattâ yak onları! buyurdular
Bir rivayette: Bu, kâfirlerin kıyâfetidir, sakın bunları giyme! buyurdular denmiştir
Müslim, Libas 27, (2077); Ebu Dâvud, Libâs 20, (4066, 4067, 4068); Nesâî, Zinet 96, (8, 203, 204)
Hz Ali radıyu anh anlatıyor: Resülullah aleyhissalâtu vesselâm, kasîy (yol yol ipek bulunan keten) kumaşla sarıya boyanmış kumaşı yasakladı
Ebu Dâvud, Libâs 11, (4044); Tirmizî, Libas 5, (1725); Müslim Libâs 29, (2078)
YEŞİL
Ebu Remse radıyu anh anlatıyor: Resülullah aleyhissalâtu vesselâmin üzerinde iki yeşil kıyafet gördüm
Ebu Dâvud, Libâs 19, (4065); Tirmizi, Edeb 48, (2813); Nesâî, Zînet 97, (8, 204), Iydeyn 16, (3,185)
SİYAH
Ümmü Hâlid Bintu Hâlid İbni Saîd İbniIÂs radıyu anhüma anlatıyor: Resûlullah aleyhissalâtu vesselâma alacalı siyah bir kıyafet getiriImişti
Bunu kime giydirmemi uyşun bulursunuz? buyurdular Herkes susmuştu
Bana Ümmü Hâlidi getirin! emrettiler Beni yanında götürdüler Giysiyi elleriyle bana giydirdi ve sonra da:
Üzerinde eskit, üzerinde eskit! diye iki sefer tekrarladılar Siyah kumaşın beneğine bakıyor, eliyle de bana işaret ediyor ve:
Ey Ümmü Hâlid! Bu senna (güzel), ey Ümmü Hâlid bu sennâ! diyordu Sennâ, Habeşistan dilinde hoş demekti
Buhârî, Libâs 22, 32,188; MenâkıbulEnsar 37, Edeb 17; Ebu şâvud, Libas 1
Kırmızı ve bazılarına kadar sarı renkte elbiseler giymek mekruhtur Dürrü'lMüntekâ'da sünnetin hilâfına giyilen her türlü elbisenin mekruh olduğu da ilâve edilmiştir, (Dürrü'lMüntekâ, (Dâmâd kenarında) N532)
Peygamber Efendimiz'in kırmızı elbise giydiğine dair rivayetler vardır:
Bera (ra)den rivâyete tarafından, şöyle demiştir: Peygamber (tez)i kırmızı bir elbise giymiş ve saçlarını taramış vaziyette gördüm Ne ondan önce ne de ondan sonradan pek hoş hiç kimse görmedim
(Buhari Menakıb 23, Libas 35, Müslim Fezail 91) Bu rivayette geçen elbisenin kırmızı kaplı lakin içinde yeşil, beyaz çizgiler de bulunduğu açıklama edilir (Bkz Riyazüs Salihin: IV782)
Lakin kıpkırmızı giymenin yasaklandığı diğer rivayetlerden anlaşılmaktadır:
Kıpkırmızı elbise giymekten, altın yüzük kullanmaktan ve rükuda Kuran okumaktan yasaklandık (Müslim, Libas: 4; Ebû Davud, Libas: 11)
Dolayısıyla sırf kırmızı giymek Hanefi mezhebine tarafından haram değil mekruhtur, Şafi mezhebine göre ise caizdir İçinde kırmızı yer alan lakin sırf kırmızı olmayan giysileri giymek ise her halükarda caizdir *
Her rengin kendine tarafından bir güzelliği vardır
Mesela Peygamberimizin beyaz, siyah, yeşil ve kırmızı renklerden yapılmış elbiseleri değişik zamanlarda giydiği bilinmektedir Ancak çoğu vakit beyaz rengi seçim ettikleri gibi, ashabına da nasihat etmişlerdir Kırmızı renk cübbe, hırka ve sarık giydiklerine dair rivayetler vardır(İbni Sad, Tabakat I 451; Buhari, elEbed 127 no: 348)
Kırmızı giymek haram diye bir kayıt bulunmamaktadır Elbisenin rengi kayda değer değil, temizliği önemlidir Yalnız Arabistan gibi fazla sıcak ülkelerde koyu renk, güneş ışığını dışa yansıtmadığı için insanı bunaltır Bu bakımdan sıcak ülkelerde açık renk elbise giymek, rahat açısından daha uygundur
Renkleri kullanması açısından inceleyelim
BEYAZ
İbnu Abbâs radıyu anhümâ anlatıyor: Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular oysa:
Elbiselerden beyaz olanları giyin Çünkü onlar en hayırlı giyeceklerinizdir Ölülerinizi de beyazla kefenleyin
Tirmizi, Cenâiz 18, (994); Ebu Dâvud, Tıbb 14, (3878)
KIRMIZI
Hilâl İbnu Âmir babasından naklediyor: Resûlullah aleyhissalâtu vesselâmı Minada halka hitap ederken gördüm Sırtında kırmızı bir bürde vardı ve katırının üstünde idi Hz Ali radıyu anh da önüne durmuş, Aleyhissalâtu vesselâmın söylediklerini tekrarlıyordu
Ebu Dâvud, Libas 21, (4073)
Hz Bera radıyu anh anlatıyor: Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm orta boylu idi Ben onu kızıl bir hulle içerisinde gördüm Ben Aleyhissalâtu vesselâmdan daha güzel bir şeyi hiç görmedim
Buhârî, Libas 35, Menâkıb 23; Müslim, Fezâil 91, (2337); Ebu Dâvud, Libas 21, (4072); Tirmizî, Libas 4, (1724); Nesâî, Zînet 94, (8, 203)
İbnu Amr İbnilBirli radıyu anhüm anlatıyor: Üstünde kırmızı renkli iki giyecek yer alan bir adam geldi ve Resülullah aleyhissalâtu vesselâma selam verdi Fakat Aleyhissalâtu vesselâm adamın selamını almadı
Ebu Dâvud, Libâs 20, (4069); Tirmizî, Edeb 45, (2808)
Benî Esedden bir bayan anlatıyor: Bir gün, Resülullah aleyhissatâtu vesselâmın zevcelerinden Zeynebin yanına idim ve kızıl toprakla onun elbiselerini boyuyorduk Biz bu işle meşgulken Resülullah aleyhissalâtu vesselâm çıkageldi Ancak kızıl toprağı görünce geri döndü Zeynep bu hali görür görmez, Aleyhissalâtu vesselâmın bunu mekruh addettiğini anladı ve hemen elbiselerini yıkadı ve bütün kırmızılığı örttü Aleyhissalâtu vesselâm geri döndü ve âniden geldi (Boyadan) hiçbir şey görmeyince içeri girdi
Ebu Dâvud, Libâs 20, (4071)
İmrân İbnu Husayn radıyu anhümâ anlatıyor:
Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular oysa:
Ben erguvan (koyu kızıl) renkli şeyin üzerine binmem Ne sarıya boyanmışı, ne de (eteşinin ucuna, yakasına, yenine) ipek geçirilmiş gömleği giymem Bilesiniz erkeğin sürünme maddesi kokuludur, renksizdir Bilesiniz kadının sürünme maddesi renklidir kokusuzdur
Ebu Dâvud, Libâs, 11, (4048); Tirmizi, Edeb 30, (2789)
SARI
İbnu Amr İbnilAs radıyu anhümâ anlatıyor: Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm üzerimde sarıya boyanmış iki giysi görmüştü Derhal:
Bunu giymeni annen mi sana emretti? diye sordu Ben: Bunları yıkayayım mı, ey Allahın Resulü dedim
Hattâ yak onları! buyurdular
Bir rivayette: Bu, kâfirlerin kıyâfetidir, sakın bunları giyme! buyurdular denmiştir
Müslim, Libas 27, (2077); Ebu Dâvud, Libâs 20, (4066, 4067, 4068); Nesâî, Zinet 96, (8, 203, 204)
Hz Ali radıyu anh anlatıyor: Resülullah aleyhissalâtu vesselâm, kasîy (yol yol ipek bulunan keten) kumaşla sarıya boyanmış kumaşı yasakladı
Ebu Dâvud, Libâs 11, (4044); Tirmizî, Libas 5, (1725); Müslim Libâs 29, (2078)
YEŞİL
Ebu Remse radıyu anh anlatıyor: Resülullah aleyhissalâtu vesselâmin üzerinde iki yeşil kıyafet gördüm
Ebu Dâvud, Libâs 19, (4065); Tirmizi, Edeb 48, (2813); Nesâî, Zînet 97, (8, 204), Iydeyn 16, (3,185)
SİYAH
Ümmü Hâlid Bintu Hâlid İbni Saîd İbniIÂs radıyu anhüma anlatıyor: Resûlullah aleyhissalâtu vesselâma alacalı siyah bir kıyafet getiriImişti
Bunu kime giydirmemi uyşun bulursunuz? buyurdular Herkes susmuştu
Bana Ümmü Hâlidi getirin! emrettiler Beni yanında götürdüler Giysiyi elleriyle bana giydirdi ve sonra da:
Üzerinde eskit, üzerinde eskit! diye iki sefer tekrarladılar Siyah kumaşın beneğine bakıyor, eliyle de bana işaret ediyor ve:
Ey Ümmü Hâlid! Bu senna (güzel), ey Ümmü Hâlid bu sennâ! diyordu Sennâ, Habeşistan dilinde hoş demekti
Buhârî, Libâs 22, 32,188; MenâkıbulEnsar 37, Edeb 17; Ebu şâvud, Libas 1
Kırmızı ve bazılarına kadar sarı renkte elbiseler giymek mekruhtur Dürrü'lMüntekâ'da sünnetin hilâfına giyilen her türlü elbisenin mekruh olduğu da ilâve edilmiştir, (Dürrü'lMüntekâ, (Dâmâd kenarında) N532)
Peygamber Efendimiz'in kırmızı elbise giydiğine dair rivayetler vardır:
Bera (ra)den rivâyete tarafından, şöyle demiştir: Peygamber (tez)i kırmızı bir elbise giymiş ve saçlarını taramış vaziyette gördüm Ne ondan önce ne de ondan sonradan pek hoş hiç kimse görmedim
(Buhari Menakıb 23, Libas 35, Müslim Fezail 91) Bu rivayette geçen elbisenin kırmızı kaplı lakin içinde yeşil, beyaz çizgiler de bulunduğu açıklama edilir (Bkz Riyazüs Salihin: IV782)
Lakin kıpkırmızı giymenin yasaklandığı diğer rivayetlerden anlaşılmaktadır:
Kıpkırmızı elbise giymekten, altın yüzük kullanmaktan ve rükuda Kuran okumaktan yasaklandık (Müslim, Libas: 4; Ebû Davud, Libas: 11)
Dolayısıyla sırf kırmızı giymek Hanefi mezhebine tarafından haram değil mekruhtur, Şafi mezhebine göre ise caizdir İçinde kırmızı yer alan lakin sırf kırmızı olmayan giysileri giymek ise her halükarda caizdir *