Ergenliğin kızlarda 8 yaş, erkeklerde 9 yaştan evvel başlaması erken ergenlik olarak isimlendirilir.
Erken Ergenlik Belirtileri Nelerdir?
Kızlarda 8 yaştan yaştan evvel göğüs gelişimi ve/veya aksiller/genital kıllanma, 10 yaştan evvel adet görme
Erkeklerde 9 yaştan evvel testisler ve peniste büyüme, aksiller/genital kıllanma, sakal, bıyık çıkması, seste kalınlaşma
Her iki cinsiyette de ;
Süratli Büyüme
Sivilce
Yetişkinlere benzeri ter kokusu
Bu belirtileri gösteren çocukların kesinlikle tabip muayenesi ile kıymetlendirilmesi gerekir. Bu belirtilerin yanısıra davranış değişikliği ( daha fevri, duygusal), iştah artışı da görülebilir. Lakin ekseriyetle, üstte saydığımız fizikî belirtiler olmaksızın davranışlarda değişme tek başına erken ergenlik göstergesi değildir.
Erken Ergenliğin sebebi nedir ? Santral Ergenlik ve Periferik Ergenlik ne demek?
Erken ergenliğin nedeni, santral erken ergenlinlik mi ve periferik erken ergenlik mi olduğuna nazaran değişir.
Olağan ergenlikte, başlatıcı sinyal beyinden başlar. Erken ergenliği başlatan yol, olağan ergenlik gelişimindeki sistemin erkene kayması formunda olduğunda santral erken ergenlik, olağan ergenlikteki sistem dışında bir nedenle başladığında periferik erken ergenlik olarak sınıflandırılır.
Santral Erken Ergenliğin sebebi nedir?
Erken ergenliğin bu tipinin nedeni sıklıkla bulunamaz ve idyopatik olarak isimlendirilir. Bu tipte, bedende olan değişiklikler olağan erken ergenlikte olan ile tıpkı özellik, form ve sıralamada olur. Santral ergen ergenlikli çocukların çoğunluğunda da altta yatan tıbbi bir sorun ve belirlenebilen kesin bir neden yoktur. Lakin kimilerinde altta yatan kıymetli bir hastalık olabilmektedir.
Beyin yahut omurilik ( santral hudut sistemi) kaynaklı tümörleri
Beyinde doğumdan itibaren var olan anomaliler -Hidrosefali ( sıvı fazlalığı), Hemartom (kanser olmayan bir tümör)
Beyin yahut omurilik yaralanmaları
McCune Albright Sendromu - Cilt ve kemiği etkileyen hormonal bozuklukara neden olan az bir genetik hastalık)
Konjenital Adrenl Hiperplazi -Böbrek üstü bezlerinde olağandışı hormon üretimi ile karakterize genetik bozukluk
Hipotiroidi — Tiroid bezinin kâfi tiroid hormonu üretememesi durumudur
Periferik erken ergenliğin sebebi nedir?
Periferik erken ergenlikte ya dışardan hormon içerikli ilaçlara maruziyet ya da çabucak hemen sürekli altta yatan bir hastalık durumu kelam bahsidir.
Hem kız hem erkeklerde periferik erken ergenliğin nedenleri
Böbrek üstü bezi yahut hipofizde östrojen yahut testosteron salgılayan bir tümörler
McCune-Albright Sendromu- Cilt ve kemiği etkileyen hormonal bozuklukara neden olan az bir genetik hastalık
östrojen yahut testosteron içeren krem yahut yağ yahut ilaçların kullanılması
Kızlarda preiferikerken ergenliğinnedenleri
Over kistleri
Over tümörleri
Erkeklerde preiferikerken ergenliğinnedenleri
Germ hücreleri ( sperm üretiminden sorumlu hücreler) yahut leydig hücreleri (testosteron imalinden sorumlu hücreler)’nden kaynaklanan tümörler
Gonadotropin bağımsız ailesel erken ergenlik - gen defektinden kaynaklı, testosteron üretimnini erken başlaması, çoklukla 1-4 yaş ortası, ile karakterizeidir.
Erken ergenlik riskini arttıran durumlar var mı?
Kız cinsiyet: Erken ergenlik kız çocuklarda daha fazla görülürken, gecikmiş ergeblik daha çok erkek çocuklarda görülür.
Fazla kilolu olanlar: Fazla kilolu çocuklar erken ergenlik geliştirme konusunda yüksek riske sahiptir.
Cinsiyet hormonu içerikli unsurlara maruz kalanlar: Östrojen yahut testosteron içerikli krem/yağ kullanımı yahut ağız yoluyla bu hormonları içeren ilaçların yahut besinlerin tüketimi
Öteki sıhhat problemleri olanlar: McCune-Albright Sendromu, Konjenital adrenal Hiperplazi, nadiren de olsa hipotiroidisi olanlar
Işın tedavisi alanlar: Tümör, lösemi üzere hastalıkların tedavisinde santral hudut sistemine radyoterapi uygulanmış olanlar
Erken Ergenliğin istenmeyen sonuçları nelerdir?
Uzunluk Kısalığı
Erken ergenlik çocuklarda evvel süratli büyür ve yaşıtlardan uzun görünür fakat kemiklerde olağandan daha süratli olgunlaşma oluştuğu için büyüme yaşıtlarından daha erken vakitte durur ve kesin uzunlukta kısalığa neden olur. Erken ergenliğin erken tanınıp erken tedaviye başlanması çocuğun olağan büyümesine imkan sağlar.
Toplumsal ve Duygusal Sorunlar
Yaşıtlarından çok evvel ergenlik bulguları gelişen çocuklarda, bedende olan değişiklikler çocuğun özgüvenini etkileyebilir, deprseyon ve unsur bağımlılığı riskini arttırabilir.
Erken ergenlik Önlenebilir mi?
Birtakım risk faktörleri ( cinsiyet, ırk, doğuştan hastalıklar) önlenemez olmakla birlikte çocuklarda erken ergenlik riskini azaltmak için yapılabilecek birtakım şeyler var.
Çocukları östrojen ve testosteron maruziyetinden korumak – Bu içeriklere sahip ilaçların kullanılmasından kaçınmak ve kimi besin destekleri bu hususları içerebileceği için güvenliğinden emin olunmayan besin desteklerini kullanmaktan kaçınmak
Çocukları fazla kilodan korumak - sağlıklı beslenme ve idmanın desteklenmesi
Erken Ergenlik Belirtileri Nelerdir?
Kızlarda 8 yaştan yaştan evvel göğüs gelişimi ve/veya aksiller/genital kıllanma, 10 yaştan evvel adet görme
Erkeklerde 9 yaştan evvel testisler ve peniste büyüme, aksiller/genital kıllanma, sakal, bıyık çıkması, seste kalınlaşma
Her iki cinsiyette de ;
Süratli Büyüme
Sivilce
Yetişkinlere benzeri ter kokusu
Bu belirtileri gösteren çocukların kesinlikle tabip muayenesi ile kıymetlendirilmesi gerekir. Bu belirtilerin yanısıra davranış değişikliği ( daha fevri, duygusal), iştah artışı da görülebilir. Lakin ekseriyetle, üstte saydığımız fizikî belirtiler olmaksızın davranışlarda değişme tek başına erken ergenlik göstergesi değildir.
Erken Ergenliğin sebebi nedir ? Santral Ergenlik ve Periferik Ergenlik ne demek?
Erken ergenliğin nedeni, santral erken ergenlinlik mi ve periferik erken ergenlik mi olduğuna nazaran değişir.
Olağan ergenlikte, başlatıcı sinyal beyinden başlar. Erken ergenliği başlatan yol, olağan ergenlik gelişimindeki sistemin erkene kayması formunda olduğunda santral erken ergenlik, olağan ergenlikteki sistem dışında bir nedenle başladığında periferik erken ergenlik olarak sınıflandırılır.
Santral Erken Ergenliğin sebebi nedir?
Erken ergenliğin bu tipinin nedeni sıklıkla bulunamaz ve idyopatik olarak isimlendirilir. Bu tipte, bedende olan değişiklikler olağan erken ergenlikte olan ile tıpkı özellik, form ve sıralamada olur. Santral ergen ergenlikli çocukların çoğunluğunda da altta yatan tıbbi bir sorun ve belirlenebilen kesin bir neden yoktur. Lakin kimilerinde altta yatan kıymetli bir hastalık olabilmektedir.
Beyin yahut omurilik ( santral hudut sistemi) kaynaklı tümörleri
Beyinde doğumdan itibaren var olan anomaliler -Hidrosefali ( sıvı fazlalığı), Hemartom (kanser olmayan bir tümör)
Beyin yahut omurilik yaralanmaları
McCune Albright Sendromu - Cilt ve kemiği etkileyen hormonal bozuklukara neden olan az bir genetik hastalık)
Konjenital Adrenl Hiperplazi -Böbrek üstü bezlerinde olağandışı hormon üretimi ile karakterize genetik bozukluk
Hipotiroidi — Tiroid bezinin kâfi tiroid hormonu üretememesi durumudur
Periferik erken ergenliğin sebebi nedir?
Periferik erken ergenlikte ya dışardan hormon içerikli ilaçlara maruziyet ya da çabucak hemen sürekli altta yatan bir hastalık durumu kelam bahsidir.
Hem kız hem erkeklerde periferik erken ergenliğin nedenleri
Böbrek üstü bezi yahut hipofizde östrojen yahut testosteron salgılayan bir tümörler
McCune-Albright Sendromu- Cilt ve kemiği etkileyen hormonal bozuklukara neden olan az bir genetik hastalık
östrojen yahut testosteron içeren krem yahut yağ yahut ilaçların kullanılması
Kızlarda preiferikerken ergenliğinnedenleri
Over kistleri
Over tümörleri
Erkeklerde preiferikerken ergenliğinnedenleri
Germ hücreleri ( sperm üretiminden sorumlu hücreler) yahut leydig hücreleri (testosteron imalinden sorumlu hücreler)’nden kaynaklanan tümörler
Gonadotropin bağımsız ailesel erken ergenlik - gen defektinden kaynaklı, testosteron üretimnini erken başlaması, çoklukla 1-4 yaş ortası, ile karakterizeidir.
Erken ergenlik riskini arttıran durumlar var mı?
Kız cinsiyet: Erken ergenlik kız çocuklarda daha fazla görülürken, gecikmiş ergeblik daha çok erkek çocuklarda görülür.
Fazla kilolu olanlar: Fazla kilolu çocuklar erken ergenlik geliştirme konusunda yüksek riske sahiptir.
Cinsiyet hormonu içerikli unsurlara maruz kalanlar: Östrojen yahut testosteron içerikli krem/yağ kullanımı yahut ağız yoluyla bu hormonları içeren ilaçların yahut besinlerin tüketimi
Öteki sıhhat problemleri olanlar: McCune-Albright Sendromu, Konjenital adrenal Hiperplazi, nadiren de olsa hipotiroidisi olanlar
Işın tedavisi alanlar: Tümör, lösemi üzere hastalıkların tedavisinde santral hudut sistemine radyoterapi uygulanmış olanlar
Erken Ergenliğin istenmeyen sonuçları nelerdir?
Uzunluk Kısalığı
Erken ergenlik çocuklarda evvel süratli büyür ve yaşıtlardan uzun görünür fakat kemiklerde olağandan daha süratli olgunlaşma oluştuğu için büyüme yaşıtlarından daha erken vakitte durur ve kesin uzunlukta kısalığa neden olur. Erken ergenliğin erken tanınıp erken tedaviye başlanması çocuğun olağan büyümesine imkan sağlar.
Toplumsal ve Duygusal Sorunlar
Yaşıtlarından çok evvel ergenlik bulguları gelişen çocuklarda, bedende olan değişiklikler çocuğun özgüvenini etkileyebilir, deprseyon ve unsur bağımlılığı riskini arttırabilir.
Erken ergenlik Önlenebilir mi?
Birtakım risk faktörleri ( cinsiyet, ırk, doğuştan hastalıklar) önlenemez olmakla birlikte çocuklarda erken ergenlik riskini azaltmak için yapılabilecek birtakım şeyler var.
Çocukları östrojen ve testosteron maruziyetinden korumak – Bu içeriklere sahip ilaçların kullanılmasından kaçınmak ve kimi besin destekleri bu hususları içerebileceği için güvenliğinden emin olunmayan besin desteklerini kullanmaktan kaçınmak
Çocukları fazla kilodan korumak - sağlıklı beslenme ve idmanın desteklenmesi
