ESKİ MISIR'DA SANAT
Uygarlık eşsiz sanat anlayışı ile dikkat çeker.Belirli kuralları olan bu sanat,Yukarı ve Aşağı Mısır'da 3000 yıllık bir süreç içinde toplum yaşamını,düşüncesinin,dinin kısaca tüm kültürün yansımasıdır.
Mısırlıların çoğu çiftçiydi;fakat insanlar,el sanatları ve ticaret gibi başka işlerle de uğraşabilirlerdi.En yetenekli erkek ve kadın sanatçılar tapınaklarda ve saray atölyelerinde ya da soyluların malikanelerinde çalışırlardı.Köydeki ustalar,yöredeki pazarlarda satılacak ürünler üretirlerdi.
Araç Gereç ve Teknikler:Uzmanlar,hem mezarlarda bulunan modellerden ve resimlerden,hem Mısırlı ustaların yaptığı nesnelerden,onların teknikleriyle ilgili pek çok bilgi edinebilmişlerdir.
Dokumacılık:İlk dokuma tezgahları yerde yatık dururlardı ve ufak tahta kazıklarla yere tutturulurlardı.Daha sonraları dikine tezgahlar yapıldı.Bunlar daha kullanışlıydı,çünkü fazla alan kaplamıyorlardı.
Deri İşleri Yapımeri,çantaların,sandaletlerin,kalkanların,ok kılıflarının(saplarının) yapımında ve mobilyacılıkta kullanılmıştır.
Çömlekçilik:Çömleklere,çömlekçi çırağının elle dondurduğu bir çarkın üzerinde biçim verirlerdi.Çömlekler,bir odun fırının içinde pişirilirdi.
Marangozluk:Ahsap saplı,bronz ve bakır marangoz araçları..
Mobilyacılık:İnce bir zevkin ürünleri olan firavun ve soylular için yapılmış koltuklar, karyolalar, çekmeceler, tuvalet eşyaları,arabalar ve daha çok çeşitteki Eski Mısır Mobilyalarının modelleri ağaç işçiliği ve süslemeleriyle; yüksek düzeyde kalite,özen ustalık gösteren ürünlerdir.Arkeoloji ve sanat yönünden değerleri çok yüksek olan bu eşyaların günümüze bozulmadan ulaşabilmesi kaya mezarlarının çok iyi izole edilmiş olmasındandır.
Metal işleri: Balmumu dokerek kalıp çıkarma yöntemiyle çok güzel heykeller ve süslemeler yapılmıştır.Bu yöntem günümüzde de kullanılmaktadır
EĞLENCE
Resimler ve mezarlarda bulunan nesneler bize,Mısırlıların eğlenmek için neler yaptıklarını gösterir.Tapınaklarda,konusu tanrılarla ilgili oyunlar oynanırdı. Dinsel şenlikler ve geçit törenleri de,açık havalarda eğlenmenin yollarından biriydi.
Nehir: Nil önemli bir spor ve eğlence kaynağıydı. Birçok mısırlı,gününü avlanarak,balık tutarak,yüzerek ve nehrin kıyılarında piknik yaparak geçirirlerdi.Zıpkınla balık avlarlardı.
Oyun ve Oyuncaklar: Mısırlıların, fiş ve tahta çivilerle oynanan çeşitli oyun tahtaları vardı.Günümüze ulaşmış hiç bir oyun kuralı yoktur. Dolayısıyla bu oyunların nasıl oynandığı bilinmemektedir.Çocuklar, fırıldak,oyuncak bebekler ve tekerlekli tahtadan hayvanlarla oynarlardı.
Evcil hayvanlar ve hayvanat bahçeleri: Mısırlılar,hayvan sever insanlardı ve aralarında kedilerin köpeklerin,maymunların ve kazların bulunduğu çeşitli evcil hayvanlar beslerlerdi.Kimi zaman bir köpeğin tasması,köpeğin sahibi ile beraber gömülürdü.Bazı firavunların,değişik hayvanları topladıkları ve hatta kendilerine ait hayvanat bahçeleri bile kurdurdukları
Müzikli toplantılar: Varlıklı Mısırlılar zengin eğlenceler düzenlerlerdi. Şarkıcı, dansçı, müzisyen, hokkabaz ve cambaz grupları tutulurdu.
MÜZİK
Çok değişik müzik aletinin günümüzde hala varlığını sürdürmesine karşın Eski Mısır Müziği ihmal edilmiştir. Mısır müziğinin o zamanlarda Doğu Müziği ile Afrika Müziği arasında yer aldığı düşünülmüştür. O dönemlerde en fazla kullanılan müzik aletleri arasında sistre, flütler, kastanyetler, arplar ve sitarlar en başta gelenleri olmuştur.
Sistre dini törenlerde kullanılan metal ve fayanstan yapılma bir çeşit çıngıraktır. Mezarlarda çoğunlukla arp çalan körlere rastlanmıştır.
MODA
Mısırlıların çoğu yoksuldu ve sıcaktan dolayı da görünüşlerine pek aldırış etmezlerdi. Oysa varlıklı insanlar için görünüşü kurtarmak ve iyi görünmek önemliydi. Yine de, bugünkünün tersine, moda, yaklaşık bin yıl kadar aynı kaldı.
Çocukların başı uzun bir örgü arkada kalacak şekilde tıraş edilirdi.
Bir kadının başlıca giyeceği,iki askılı keten bir giysiydi.Erkekler ise keten etek giyerlerdi.
Yaşlı erkekler ise daha uzun etek giyerlerdi.
Kimi erkekler ise başlarını tıraş edip peruk takarlardı.
Ayakkabılar ve eldivenler: Sandalet ve eldivenler çok özel durumlarda giyilirdi.
Takılar: Mısırda herkes takı takardı. Varlıklılar, yarı değerli taş ve cam kakmalı, altın ve gümüşten yapılmış parçalar takardı.Daha yoksul kişiler bakır ve çini (bir çeşit cilalanmış seramik) kullanırlardı.
Kozmetik: Çoğu erkek ve kadınlar yüzlerini boyarlardı. Dudak ve göz boyaları,öğütülerek toz haline getirilmiş madensel tuzlardan yapılırdı. Bu toz kaplara doldurulup yağ ve yağ suyla karıştırılırdı.
HEYKELCİLİK
Firavunlar döneminde Mısır'da bir heykel hareketli bir varlık kadar canlı olmuştur. İlahi bir varlık, bir kralın veya daha başka bir kişinin görüntüsü şeklinde yontulmuş heykel fazla değer taşırdı. Heykel temsil ettiği kişinin canlı bir varlığıydı. Bu yüzden kimin kimin heykeli olduğunu ve o kişinin özelliklerini heykel üzerine yazmak önemliydi. Hiyeroglifle yazılmış açıklamalarından yoksun bir heykel gücünü yitirirdi. Canlılığını kaybeder, madde boyutuna indirgenirdi.
Heykellere insana gösterilen özen gösterilmiş hep Mısır'da. Heykellerin üzerine, heykellerin varlığını sürdürebilmesi için sonsuza dek kendisine sunulacak ürün listesi yazılırdı. Bu ürünlere birkaç örnek ekmek, et, bira,ördek,su gibi doğanın temel ürünleridir. Bunun sonucunda yazı sonsuza dek sözün söylediğini yerine getirdiğine inanıldı.
Karnak dev tanrı Amen'in oturduğu yer olarak inşa edilmiştir. Her firavun o dönemde büyük tanrı adına birçok heykeller yaptırmış, bu yüzden tapınak 2000 yıldan fazla şantiye alanı olarak kalmıştır. Tapınağa değişik şekillerde birçok heykeller yapılmış, M.Ö.4. yüzyılda bu heykellerin büyük bir kısmı gömülmüştür. Bunlar daha sonra bir çukurun içinde 8000 adak eşyası, 450 heykel ve 10 sfenks olarak bulunmuştur.
Eski Mısır'da heykel bitirildiğinde "ağız açma" töreni yapılırdı. Heykele nefes aldırmayı sağladığından heykelin bu işlemle hayat kazandığına inanılırdı. Bunu yapan heykeltıraşlar en sert malzemeyi seçerlerdi. Model her zaman karşıdan görünüşü ve yalın bir duruşla betimlenirdi.
Küp heykel türü Orta Krallık Dönemi 'nde ortaya çıkan bir heykel türü olmuştur. Bir taş blokunun içinden çıkan bir çocuk başı Yeni Krallık Dönemi 'nin getirdiği bir heykel türü olmuştur.
Uygarlık eşsiz sanat anlayışı ile dikkat çeker.Belirli kuralları olan bu sanat,Yukarı ve Aşağı Mısır'da 3000 yıllık bir süreç içinde toplum yaşamını,düşüncesinin,dinin kısaca tüm kültürün yansımasıdır.
Mısırlıların çoğu çiftçiydi;fakat insanlar,el sanatları ve ticaret gibi başka işlerle de uğraşabilirlerdi.En yetenekli erkek ve kadın sanatçılar tapınaklarda ve saray atölyelerinde ya da soyluların malikanelerinde çalışırlardı.Köydeki ustalar,yöredeki pazarlarda satılacak ürünler üretirlerdi.
Araç Gereç ve Teknikler:Uzmanlar,hem mezarlarda bulunan modellerden ve resimlerden,hem Mısırlı ustaların yaptığı nesnelerden,onların teknikleriyle ilgili pek çok bilgi edinebilmişlerdir.
Dokumacılık:İlk dokuma tezgahları yerde yatık dururlardı ve ufak tahta kazıklarla yere tutturulurlardı.Daha sonraları dikine tezgahlar yapıldı.Bunlar daha kullanışlıydı,çünkü fazla alan kaplamıyorlardı.
Deri İşleri Yapımeri,çantaların,sandaletlerin,kalkanların,ok kılıflarının(saplarının) yapımında ve mobilyacılıkta kullanılmıştır.
Çömlekçilik:Çömleklere,çömlekçi çırağının elle dondurduğu bir çarkın üzerinde biçim verirlerdi.Çömlekler,bir odun fırının içinde pişirilirdi.
Marangozluk:Ahsap saplı,bronz ve bakır marangoz araçları..
Mobilyacılık:İnce bir zevkin ürünleri olan firavun ve soylular için yapılmış koltuklar, karyolalar, çekmeceler, tuvalet eşyaları,arabalar ve daha çok çeşitteki Eski Mısır Mobilyalarının modelleri ağaç işçiliği ve süslemeleriyle; yüksek düzeyde kalite,özen ustalık gösteren ürünlerdir.Arkeoloji ve sanat yönünden değerleri çok yüksek olan bu eşyaların günümüze bozulmadan ulaşabilmesi kaya mezarlarının çok iyi izole edilmiş olmasındandır.
Metal işleri: Balmumu dokerek kalıp çıkarma yöntemiyle çok güzel heykeller ve süslemeler yapılmıştır.Bu yöntem günümüzde de kullanılmaktadır
EĞLENCE
Resimler ve mezarlarda bulunan nesneler bize,Mısırlıların eğlenmek için neler yaptıklarını gösterir.Tapınaklarda,konusu tanrılarla ilgili oyunlar oynanırdı. Dinsel şenlikler ve geçit törenleri de,açık havalarda eğlenmenin yollarından biriydi.
Nehir: Nil önemli bir spor ve eğlence kaynağıydı. Birçok mısırlı,gününü avlanarak,balık tutarak,yüzerek ve nehrin kıyılarında piknik yaparak geçirirlerdi.Zıpkınla balık avlarlardı.
Oyun ve Oyuncaklar: Mısırlıların, fiş ve tahta çivilerle oynanan çeşitli oyun tahtaları vardı.Günümüze ulaşmış hiç bir oyun kuralı yoktur. Dolayısıyla bu oyunların nasıl oynandığı bilinmemektedir.Çocuklar, fırıldak,oyuncak bebekler ve tekerlekli tahtadan hayvanlarla oynarlardı.
Evcil hayvanlar ve hayvanat bahçeleri: Mısırlılar,hayvan sever insanlardı ve aralarında kedilerin köpeklerin,maymunların ve kazların bulunduğu çeşitli evcil hayvanlar beslerlerdi.Kimi zaman bir köpeğin tasması,köpeğin sahibi ile beraber gömülürdü.Bazı firavunların,değişik hayvanları topladıkları ve hatta kendilerine ait hayvanat bahçeleri bile kurdurdukları
Müzikli toplantılar: Varlıklı Mısırlılar zengin eğlenceler düzenlerlerdi. Şarkıcı, dansçı, müzisyen, hokkabaz ve cambaz grupları tutulurdu.
MÜZİK
Çok değişik müzik aletinin günümüzde hala varlığını sürdürmesine karşın Eski Mısır Müziği ihmal edilmiştir. Mısır müziğinin o zamanlarda Doğu Müziği ile Afrika Müziği arasında yer aldığı düşünülmüştür. O dönemlerde en fazla kullanılan müzik aletleri arasında sistre, flütler, kastanyetler, arplar ve sitarlar en başta gelenleri olmuştur.
Sistre dini törenlerde kullanılan metal ve fayanstan yapılma bir çeşit çıngıraktır. Mezarlarda çoğunlukla arp çalan körlere rastlanmıştır.
MODA
Mısırlıların çoğu yoksuldu ve sıcaktan dolayı da görünüşlerine pek aldırış etmezlerdi. Oysa varlıklı insanlar için görünüşü kurtarmak ve iyi görünmek önemliydi. Yine de, bugünkünün tersine, moda, yaklaşık bin yıl kadar aynı kaldı.
Çocukların başı uzun bir örgü arkada kalacak şekilde tıraş edilirdi.
Bir kadının başlıca giyeceği,iki askılı keten bir giysiydi.Erkekler ise keten etek giyerlerdi.
Yaşlı erkekler ise daha uzun etek giyerlerdi.
Kimi erkekler ise başlarını tıraş edip peruk takarlardı.
Ayakkabılar ve eldivenler: Sandalet ve eldivenler çok özel durumlarda giyilirdi.
Takılar: Mısırda herkes takı takardı. Varlıklılar, yarı değerli taş ve cam kakmalı, altın ve gümüşten yapılmış parçalar takardı.Daha yoksul kişiler bakır ve çini (bir çeşit cilalanmış seramik) kullanırlardı.
Kozmetik: Çoğu erkek ve kadınlar yüzlerini boyarlardı. Dudak ve göz boyaları,öğütülerek toz haline getirilmiş madensel tuzlardan yapılırdı. Bu toz kaplara doldurulup yağ ve yağ suyla karıştırılırdı.
HEYKELCİLİK
Firavunlar döneminde Mısır'da bir heykel hareketli bir varlık kadar canlı olmuştur. İlahi bir varlık, bir kralın veya daha başka bir kişinin görüntüsü şeklinde yontulmuş heykel fazla değer taşırdı. Heykel temsil ettiği kişinin canlı bir varlığıydı. Bu yüzden kimin kimin heykeli olduğunu ve o kişinin özelliklerini heykel üzerine yazmak önemliydi. Hiyeroglifle yazılmış açıklamalarından yoksun bir heykel gücünü yitirirdi. Canlılığını kaybeder, madde boyutuna indirgenirdi.
Heykellere insana gösterilen özen gösterilmiş hep Mısır'da. Heykellerin üzerine, heykellerin varlığını sürdürebilmesi için sonsuza dek kendisine sunulacak ürün listesi yazılırdı. Bu ürünlere birkaç örnek ekmek, et, bira,ördek,su gibi doğanın temel ürünleridir. Bunun sonucunda yazı sonsuza dek sözün söylediğini yerine getirdiğine inanıldı.
Karnak dev tanrı Amen'in oturduğu yer olarak inşa edilmiştir. Her firavun o dönemde büyük tanrı adına birçok heykeller yaptırmış, bu yüzden tapınak 2000 yıldan fazla şantiye alanı olarak kalmıştır. Tapınağa değişik şekillerde birçok heykeller yapılmış, M.Ö.4. yüzyılda bu heykellerin büyük bir kısmı gömülmüştür. Bunlar daha sonra bir çukurun içinde 8000 adak eşyası, 450 heykel ve 10 sfenks olarak bulunmuştur.
Eski Mısır'da heykel bitirildiğinde "ağız açma" töreni yapılırdı. Heykele nefes aldırmayı sağladığından heykelin bu işlemle hayat kazandığına inanılırdı. Bunu yapan heykeltıraşlar en sert malzemeyi seçerlerdi. Model her zaman karşıdan görünüşü ve yalın bir duruşla betimlenirdi.
Küp heykel türü Orta Krallık Dönemi 'nde ortaya çıkan bir heykel türü olmuştur. Bir taş blokunun içinden çıkan bir çocuk başı Yeni Krallık Dönemi 'nin getirdiği bir heykel türü olmuştur.