Fen ve teknoloji ViTAMİNLER
A VİTAMİNİ:
A vitamini gorme işlevinde doğrudan rol oynar Yeterince A vitamini alamayan kişilerde, ozellikle aydınlıktan karanlığa gecildiğinde yada loş ışıkta gorme yeteneğinin azalmasına yol acan ve halk arasında tavukkarası denen gece korluğune sebep olabilir
Bu vitaminin uzun sure cok yuksek dozda alınması bitkinlik, uyuklama, bulantı, derinin kuruyup pul pul olması, sac dokulmesi ve kemik ağrıları gibi belirtiler veren A vitamini zehirlenmesine yol acar
B VİTAMİNİ:
B1 vitamini: Bu vitaminin eksikliğinde sinir iletisi kesintiye uğrar ve bazı sinirler iltihaplanarak insanda huzursuzluk, sıkıntı, ofke gibi sinirlilik belirtileri, hatta zamanla kol ve bacaklarda felc gorulur B1 vitamini eksikliğinden kaynaklanan en onemli beslenme bozukluğu ise beri beri hastalığıdır İnsanların hemen hemen yalnızca kabuğu ayıklanmış pirincle beslendikleri tropik ulkelerde gorulen bu hastalıkta sinirleri etkilediği icin ceşitli olarak, ozellikle el ve ayakta felc belirir
B2 vitamini: Bu vitaminin en eksikliğine bağlanan başlıca belirtiler buyume ve gelişme geriliği, kilo kaybı, deri iltihapları ile goz, ağız ve burun cevresinde beliren yaralardır
B3 vitamini: B3 vitamininin eksikliğine bağlı en onemli beslenme bozukluğu, deride yaralar, iştahsızlık, ishal ve kilo kaybı, bitkinlik, huzursuzluk zihin bulanıklığı gibi belirtiler veren pellegra hastalığıdır,
B6 vitamini:Yetersizliğinde merkezi sinir sisteminde duzensizlikler sonucunda havaleler,anemi ve ciltte yaralar gorulur
B7 vitamini:Yiyeceklerde yeterli miktarda bulunduğu icin eksiklik belirtileri gorulmemektedir
B9 vitamini: Yetersizliğinde anemi ve ciltte yaralar gorulurSindirim sistemi hastalığı,karaciğer hastalığı olan insanlarda,premature bebeklerde folik asit yetersizliği gorulur
B12 vitamini: Bu vitaminin eksikliği sindirim bozukluklarına, oldurucu bir kansızlık tablosuna ve omurilik sinirlerinin yıkımına yol acar
C VİTAMİNİ:
Yeterince C vitamini almayan kişilerde kemik ve eklem bozukluklarına, deride ve dişetlerinde kanamalara, dişlerin dokulmesine ve yaraların gec iyileşmesine yol acan iskorbut hastalığı gorulur Eskiden uzun deniz yolculuklarına cıktıkları icin aylarca taze sebze ve meyve yiyemeyen denizcilerin coğu bu hastalığa tutulurdu
C vitamininin eksikliğinde diş etlerinde kanama ,eklemlerde şişlik ve ağrılar, yaralarda gec iyileşme gorulur Bu belirtilerin sonucu skorbut hastalığı ortaya cıkar Ayrıca yorgunluk, tembellik, isteksizlik gorulur
D VİTAMİNİ:
D vitamini alınmaması kemiklerde ağır bicim bozukluklarına, yol acan raşitizm hastalığına yol acar D vitaminini eksikliğinin erişkinlerdeki sonucu ise osteomalisi denilen kemik yumuşamasıdır En zengin olarak; balıkyağı, karaciğer, sut ve yumurta sarısında bulunur Aşırı alınması durumunda ise vucutta depolandığından zehirlenmeye yol acar
E VİTAMİNİ:
Yeterince E vitamini almayan kişilerde ureme organlarının gelişmemesinden doğacak kısırlık ve ceşitli kalp damar hastalıkları gorulur
K VİTAMİNİ:
K vitamini diğer vitaminlerin hepsinden biraz daha gec bir tarihte bulunmuştur Kanın pıhtılaşması icin gereklidir Bağırsakların doğal konusu olan bakterilerle birleştiklerinden eksikliği pek yaygın değildir Yalnız yeni doğmuş bebeklerde ve uzun sure antibiyotik tedavisi gordukleri icin bağırsak bakterileri azalmış kişilerde bu vitaminin eksikliğine rastlanır
A VİTAMİNİ:
A vitamini gorme işlevinde doğrudan rol oynar Yeterince A vitamini alamayan kişilerde, ozellikle aydınlıktan karanlığa gecildiğinde yada loş ışıkta gorme yeteneğinin azalmasına yol acan ve halk arasında tavukkarası denen gece korluğune sebep olabilir
Bu vitaminin uzun sure cok yuksek dozda alınması bitkinlik, uyuklama, bulantı, derinin kuruyup pul pul olması, sac dokulmesi ve kemik ağrıları gibi belirtiler veren A vitamini zehirlenmesine yol acar
B VİTAMİNİ:
B1 vitamini: Bu vitaminin eksikliğinde sinir iletisi kesintiye uğrar ve bazı sinirler iltihaplanarak insanda huzursuzluk, sıkıntı, ofke gibi sinirlilik belirtileri, hatta zamanla kol ve bacaklarda felc gorulur B1 vitamini eksikliğinden kaynaklanan en onemli beslenme bozukluğu ise beri beri hastalığıdır İnsanların hemen hemen yalnızca kabuğu ayıklanmış pirincle beslendikleri tropik ulkelerde gorulen bu hastalıkta sinirleri etkilediği icin ceşitli olarak, ozellikle el ve ayakta felc belirir
B2 vitamini: Bu vitaminin en eksikliğine bağlanan başlıca belirtiler buyume ve gelişme geriliği, kilo kaybı, deri iltihapları ile goz, ağız ve burun cevresinde beliren yaralardır
B3 vitamini: B3 vitamininin eksikliğine bağlı en onemli beslenme bozukluğu, deride yaralar, iştahsızlık, ishal ve kilo kaybı, bitkinlik, huzursuzluk zihin bulanıklığı gibi belirtiler veren pellegra hastalığıdır,
B6 vitamini:Yetersizliğinde merkezi sinir sisteminde duzensizlikler sonucunda havaleler,anemi ve ciltte yaralar gorulur
B7 vitamini:Yiyeceklerde yeterli miktarda bulunduğu icin eksiklik belirtileri gorulmemektedir
B9 vitamini: Yetersizliğinde anemi ve ciltte yaralar gorulurSindirim sistemi hastalığı,karaciğer hastalığı olan insanlarda,premature bebeklerde folik asit yetersizliği gorulur
B12 vitamini: Bu vitaminin eksikliği sindirim bozukluklarına, oldurucu bir kansızlık tablosuna ve omurilik sinirlerinin yıkımına yol acar
C VİTAMİNİ:
Yeterince C vitamini almayan kişilerde kemik ve eklem bozukluklarına, deride ve dişetlerinde kanamalara, dişlerin dokulmesine ve yaraların gec iyileşmesine yol acan iskorbut hastalığı gorulur Eskiden uzun deniz yolculuklarına cıktıkları icin aylarca taze sebze ve meyve yiyemeyen denizcilerin coğu bu hastalığa tutulurdu
C vitamininin eksikliğinde diş etlerinde kanama ,eklemlerde şişlik ve ağrılar, yaralarda gec iyileşme gorulur Bu belirtilerin sonucu skorbut hastalığı ortaya cıkar Ayrıca yorgunluk, tembellik, isteksizlik gorulur
D VİTAMİNİ:
D vitamini alınmaması kemiklerde ağır bicim bozukluklarına, yol acan raşitizm hastalığına yol acar D vitaminini eksikliğinin erişkinlerdeki sonucu ise osteomalisi denilen kemik yumuşamasıdır En zengin olarak; balıkyağı, karaciğer, sut ve yumurta sarısında bulunur Aşırı alınması durumunda ise vucutta depolandığından zehirlenmeye yol acar
E VİTAMİNİ:
Yeterince E vitamini almayan kişilerde ureme organlarının gelişmemesinden doğacak kısırlık ve ceşitli kalp damar hastalıkları gorulur
K VİTAMİNİ:
K vitamini diğer vitaminlerin hepsinden biraz daha gec bir tarihte bulunmuştur Kanın pıhtılaşması icin gereklidir Bağırsakların doğal konusu olan bakterilerle birleştiklerinden eksikliği pek yaygın değildir Yalnız yeni doğmuş bebeklerde ve uzun sure antibiyotik tedavisi gordukleri icin bağırsak bakterileri azalmış kişilerde bu vitaminin eksikliğine rastlanır