GENEL KALKINMA HEDEFLERİ
Ekonomik yapıyı geliştirerek GAP Bolgesi'ndeki gelir duzeyini yukseltmek ve boylece GAP Bolgesi ve diğer bolgeler arasındaki gelir farklılığını azaltmak, kırsal alandaki verimliliği ve istihdam olanaklarını artırmak, GAP Bolgesi'ndeki buyuk kentlerin nufus emme kapasitesini artırmak, Bolge kaynaklarının etkili kullanımı yoluyla, kendi başına ekonomik buyume, sosyal istikrarın ve ihracatın teşviki gibi ulusal amaclara katkıda bulunmaktır
TARIMSAL KALKINMA HEDEFLERİ
Tarımsal verimliliğin artırılması ve ciftcilik faaliyetlerinin ceşitlendirilmesi yoluyla kırsal bolgelerdeki gelir duzeyini yukseltmek, tarımsal sanayilere yeterli girdi sağlamak, istihdam olanaklarını artırarak kırsal nufusun dışa goc etme eğilimini en aza indirmek, ihrac edilebilir urunlerin uretilmesine katkıda bulunmaktır
SINAİ KALKINMA HEDEFLERİ
Bir yandan GAP Bolgesi'nin ekonomik kalkınmasında itici bir guc rolu oynayarak, diğer yandan eğitimoğretim ve teknolojik gelişme icin talep yaratıcısı rolunu oynayarak GAP Bolgesi'nin imajını, toplumsal refahını ve halkın motivasyonunu geliştirmek, yuksek gelirli istihdam olanaklarını genişleterek, bolgelerarası eşitsizliklerin giderilmesine katkıda bulunmak, ihracatın teşviki ve doviz gelir ve tasarruflarının artırılması konusundaki ulusal amaclara katkıda bulunmaktır
GAP PLANLAMA YAKLAŞIMI
Bolge ekonomisini geliştirmeyi, Bolgede yaşayan vatandaşlarımızın gelir duzeyini artırmayı hedefleyen GAP, ulke ekonomisine de onemli katkılarda bulunacak bir proje niteliğindedir GAP iki yaklaşıma sahiptir Bunlardan birincisi entegre planlama yaklaşımı, diğeri ise surdurulebilir kalkınma felsefesidir Bu iki yaklaşım birbirini tamamlayıcı niteliktedir Entegre yaklaşım, farklı kesimlerin (tarım, sanayi, eğitim, sağlık vb kesimler) bir arada ve eşgudum icinde ele alınmasını icermektedir Surdurulebilir kalkınma ve insani gelişme boyle bir yaklaşımın ayrılmaz bir parcası ve sonucu olarak ortaya konmakta tum kalkınma gayretlerinin merkezini insanoluşturmaktadır Bu yonuyle, GAP salt ekonomik buyume hedefine yonelmiş bir proje olmayıp, bir toplumsal donuşum projesi huviyetini kazanmaktadır Tarımsal gelişmeye paralel olarak bireylerin gelir duzeylerinin yukseltilmesi, uretim tuketim ilişkilerinin farklılaşması sosyal ilişkilere, yaşam bicimine yansıyacak sosyal gelişme ve değişmeyi etkileyecektir O nedenle GAP'ın sosyal boyutunun ayrı bir odakta ele alınıp sosyal politika hedeflerinin bu odakta geliştirilmesine gerek duyulmuştur Cunku sozkonusu değişimi yonlendirmek, ortaya cıkacak boşlukları doldurmak, karşılanamayan ihtiyacları karşılamak, yeni ekonomik ve sosyal duzene bireylerin uyumunu sağlamak, değişmeyi teşvik etmek ve hızlandırmak icin mevcut durumun saptanmasına, değişme potansiyelinin ve eğilimlerin tanımlanmasına, ihtiyac talep ve sorunların değerlendirilmesine gerek vardır Bu nedenle sosyal politika hedeflerini gercekci olarak saptamak icin bazı sosyal araştırmalar yapılmıştır Bunlar:
GAP Bolgesi Toplumsal Değişme Eğilimleri Araştırması
GAP Bolgesi Nufus Hareketleri Araştırması
GAP Bolgesi'nde Kadının Statusu ve Kalkınma Surecine Entegrasyonu Araştırması
GAP Bolgesi Baraj Gol Aynası Altında Kalacak Yorelerde İstihdam ve Yeniden Yerleştirme Sorunları Araştırması
GAP Sulama Sistemlerinin İşletmeBakım ve Yonetimi Projesi SosyoEkonomik Calışmasıdır
Projelerin amacı, bir yandan Bolge'nin toplumsal ve kulturel yapısına, halkın ekonomik beklenti ve demografik eğilimlerine ilişkin bilgi toplamak ote yandan toplum katılımını harekete gecirmek ve farklı toplum kesimlerini (kadınlar, gocerler, topraksızlar, kent yoksulları, vb) kalkınma surecine butunleştirerek, bu değişik kesimler arasındaki sosyoekonomik duzey farklılıklarını azaltmanın yollarını belirlemek ve bu bilgiler ışığında somut eylem planları geliştirerek uygulayıcı kurum ve kuruluşların dikkatine sunmaktır Toplumsal alanda yapılan araştırmaların bulguları ışığında geliştirilen GAP Sosyal Eylem Planıtoplumsal kalkınma politikaları, stratejiler ve uygulanacak program ve projeler konusunda, toplumsal kalkınmaya ilişkin bir ana cerceve oluşturmuştur Bu cercevenin iceriğindeki kalkınma alanları; orgutlenme ve katılım, nufus hareketleri ve yerleşme, eğitim, sağlık, tarımsal yayım, istihdam, mulkiyet ve arazi kullanımı olmak uzere yedi konu başlığı altında ele alınmaktadır
Ekonomik yapıyı geliştirerek GAP Bolgesi'ndeki gelir duzeyini yukseltmek ve boylece GAP Bolgesi ve diğer bolgeler arasındaki gelir farklılığını azaltmak, kırsal alandaki verimliliği ve istihdam olanaklarını artırmak, GAP Bolgesi'ndeki buyuk kentlerin nufus emme kapasitesini artırmak, Bolge kaynaklarının etkili kullanımı yoluyla, kendi başına ekonomik buyume, sosyal istikrarın ve ihracatın teşviki gibi ulusal amaclara katkıda bulunmaktır
TARIMSAL KALKINMA HEDEFLERİ
Tarımsal verimliliğin artırılması ve ciftcilik faaliyetlerinin ceşitlendirilmesi yoluyla kırsal bolgelerdeki gelir duzeyini yukseltmek, tarımsal sanayilere yeterli girdi sağlamak, istihdam olanaklarını artırarak kırsal nufusun dışa goc etme eğilimini en aza indirmek, ihrac edilebilir urunlerin uretilmesine katkıda bulunmaktır
SINAİ KALKINMA HEDEFLERİ
Bir yandan GAP Bolgesi'nin ekonomik kalkınmasında itici bir guc rolu oynayarak, diğer yandan eğitimoğretim ve teknolojik gelişme icin talep yaratıcısı rolunu oynayarak GAP Bolgesi'nin imajını, toplumsal refahını ve halkın motivasyonunu geliştirmek, yuksek gelirli istihdam olanaklarını genişleterek, bolgelerarası eşitsizliklerin giderilmesine katkıda bulunmak, ihracatın teşviki ve doviz gelir ve tasarruflarının artırılması konusundaki ulusal amaclara katkıda bulunmaktır
GAP PLANLAMA YAKLAŞIMI
Bolge ekonomisini geliştirmeyi, Bolgede yaşayan vatandaşlarımızın gelir duzeyini artırmayı hedefleyen GAP, ulke ekonomisine de onemli katkılarda bulunacak bir proje niteliğindedir GAP iki yaklaşıma sahiptir Bunlardan birincisi entegre planlama yaklaşımı, diğeri ise surdurulebilir kalkınma felsefesidir Bu iki yaklaşım birbirini tamamlayıcı niteliktedir Entegre yaklaşım, farklı kesimlerin (tarım, sanayi, eğitim, sağlık vb kesimler) bir arada ve eşgudum icinde ele alınmasını icermektedir Surdurulebilir kalkınma ve insani gelişme boyle bir yaklaşımın ayrılmaz bir parcası ve sonucu olarak ortaya konmakta tum kalkınma gayretlerinin merkezini insanoluşturmaktadır Bu yonuyle, GAP salt ekonomik buyume hedefine yonelmiş bir proje olmayıp, bir toplumsal donuşum projesi huviyetini kazanmaktadır Tarımsal gelişmeye paralel olarak bireylerin gelir duzeylerinin yukseltilmesi, uretim tuketim ilişkilerinin farklılaşması sosyal ilişkilere, yaşam bicimine yansıyacak sosyal gelişme ve değişmeyi etkileyecektir O nedenle GAP'ın sosyal boyutunun ayrı bir odakta ele alınıp sosyal politika hedeflerinin bu odakta geliştirilmesine gerek duyulmuştur Cunku sozkonusu değişimi yonlendirmek, ortaya cıkacak boşlukları doldurmak, karşılanamayan ihtiyacları karşılamak, yeni ekonomik ve sosyal duzene bireylerin uyumunu sağlamak, değişmeyi teşvik etmek ve hızlandırmak icin mevcut durumun saptanmasına, değişme potansiyelinin ve eğilimlerin tanımlanmasına, ihtiyac talep ve sorunların değerlendirilmesine gerek vardır Bu nedenle sosyal politika hedeflerini gercekci olarak saptamak icin bazı sosyal araştırmalar yapılmıştır Bunlar:
GAP Bolgesi Toplumsal Değişme Eğilimleri Araştırması
GAP Bolgesi Nufus Hareketleri Araştırması
GAP Bolgesi'nde Kadının Statusu ve Kalkınma Surecine Entegrasyonu Araştırması
GAP Bolgesi Baraj Gol Aynası Altında Kalacak Yorelerde İstihdam ve Yeniden Yerleştirme Sorunları Araştırması
GAP Sulama Sistemlerinin İşletmeBakım ve Yonetimi Projesi SosyoEkonomik Calışmasıdır
Projelerin amacı, bir yandan Bolge'nin toplumsal ve kulturel yapısına, halkın ekonomik beklenti ve demografik eğilimlerine ilişkin bilgi toplamak ote yandan toplum katılımını harekete gecirmek ve farklı toplum kesimlerini (kadınlar, gocerler, topraksızlar, kent yoksulları, vb) kalkınma surecine butunleştirerek, bu değişik kesimler arasındaki sosyoekonomik duzey farklılıklarını azaltmanın yollarını belirlemek ve bu bilgiler ışığında somut eylem planları geliştirerek uygulayıcı kurum ve kuruluşların dikkatine sunmaktır Toplumsal alanda yapılan araştırmaların bulguları ışığında geliştirilen GAP Sosyal Eylem Planıtoplumsal kalkınma politikaları, stratejiler ve uygulanacak program ve projeler konusunda, toplumsal kalkınmaya ilişkin bir ana cerceve oluşturmuştur Bu cercevenin iceriğindeki kalkınma alanları; orgutlenme ve katılım, nufus hareketleri ve yerleşme, eğitim, sağlık, tarımsal yayım, istihdam, mulkiyet ve arazi kullanımı olmak uzere yedi konu başlığı altında ele alınmaktadır