Gastroözofageal reflü hayatın birinci öğününden son öğününe kadar bizlerle bir arada olan, her öğünde yinelenen, özünde fizyolojik, vakit zaman patolojik olabilen mide içeriğinin istemsiz geri kaçış sürecidir.
Çocukluk çağının sık görülen sorunlarındandır. Süt çocukluğu devrinde bebeklerin birinci bir ayda %70’i, birinci üç ayda %50’si, onikinci ayda %5-10 kadarı kusmaktadır. Lakin bu kusmalar ekseriyetle fizyolojik seviyede kalmaktadır.
Yenidoğan ve süt çocuklarının yemek borusu ile mide ilgisi erişkinlerinkinden farklıdır. Yemek borusu daha kısa olmakla birlikte, alt kısmının kas yapısı tam olgunlaşmamıştır. Tekrar mide ile yemek borusu ortasında erişkinlerde olan kavis yay yapısı bebeklerde yoktur. Bu nedenle mide içerikleri daha kolay yemek borusuna geri kaçar.
Lakin gastroözofageal reflü bebek ve çocuklarda kilo kaybı, beslenme reddi, kâfi kilo alamama ve huzursuzluğa yol açıyorsa, büyük çocuklarda ise karın ağrısı, tekrar büyüme gelişme geriliği, geğirme ve yemek borusuna uyan yerde ağrı, yanmaya neden oluyorsa patolojik kabul edilir. Bu duruma da gastroözofageal reflü hastalığı ismi verilir.
Gastroözofageal reflü hastalığının sindirim sistemi dışındaki bulguları; kronik öksürük, tekrarlayan kulak ve akciğer enfeksiyonları, farenjit, larenjit, uyurken kaba ve boğuk ses, inatçı hışıltı, ses tellerinde nodüller ve bebeklerde apne denilen teneffüs durmaları olarak sayılabilir. Gastroözofageal reflü hastalığı birebir vakitte ani bebek mevti sendromuna bile yol açabilir.
Teşhiste günümüzdeki son bilgilere nazaran altın ölçüt kabul edilecek bir yol yoktur. Hastanın hikayesinin düzgün alınması, ayrıntılı fizik muayene ve bulgulara nazaran tedaviden tanıya gidiş (verilen reflü tedavisinden sonra bulguların düzelip düzelmediğinin görülmesi), yemek borusunun 24 saatlik pH ölçümü (bebek ya da çocuğun burnundan yemek borusunun alt kısmına kadar pH ölçümü yapan mikroeletrot yerleştirilmesi yöntemi), endoskobi ve biyopsi, baryumlu kontrast grafi, ses telleri ve bronşların değerlendirildiği bronkoskobi teşhis prosedürleri ortasındadır.
Tedavi hayat formundaki değişiklikler, ilaçlarla tedavi ve cerrahi tedavi olmak üzere üçe ayrılır. Hayat şekli değişikliklerinin tedavide değeri büyüktür. Bilhassa olağandan daha fazla kilo alan bebeklerde beslenme aralıklarını açmak hem reflüyü önler hem de bebeğin anne sütünü ya da mamayı tam sindirmesini sağlar, hazmı kolaylaştırır. Anne sütünün sindirim mühleti 2-2,5 saat, mamaların sindirim mühleti 2,5-3 saattir. Bir yaş altında yatış durumu ve başucu yüksekliğinin (omuz düzeyinden daha yukarıda) yeniden tedavide değer taşır.
Daha büyük çocuklarda ve ergenlerde, kahve üzere kafein içeren besinlerden, çikolata, alkol, sigara ve baharatlı besinlerden uzak durmak reflüyü azaltmada yardımcı olur. Yatış konumu olarak sol yana ve başın omuz düzeyinden yüksekte yatma tedaviye yarar sağlayabilir.
Hekiminizin gerek gördüğü durumlarda da ilaç tedavisi başlanır ve tedaviye cevap kıymetlendirilir.
Cerrahi tedavi mide içeriğinin teneffüs yollarına kaçması (aspirasyon), teneffüs durması, eşlik eden doğuştan kalp hastalığının ya da nörolojik hastalığın olması üzere hayatı tehdit eden durumlarda yahut gelişme geriliği, tedaviye karşılık vermeyen ve bu nedenle ağır astım ataklarını tetikleyen astımlı hastalarda, tekrarlayan şiddetli reflüden dolayı yemek borusunda kanser gelişme riski olanlarda (Barrett özafagusu) önerilir.
Sonuç olarak gastroözofageal reflü ve gastroözofageal reflü hastalığı, yaşa, beslenme ve hayat şartlarına anatomik özelliklere nazaran kıymetlendirilmesi ve uzun müddetli takibi gereken çok istikametli bir durumdur. Çocuk, aile ve hekim işbirliği bu hastalığın idaresinde temeldir.
Çocukluk çağının sık görülen sorunlarındandır. Süt çocukluğu devrinde bebeklerin birinci bir ayda %70’i, birinci üç ayda %50’si, onikinci ayda %5-10 kadarı kusmaktadır. Lakin bu kusmalar ekseriyetle fizyolojik seviyede kalmaktadır.
Yenidoğan ve süt çocuklarının yemek borusu ile mide ilgisi erişkinlerinkinden farklıdır. Yemek borusu daha kısa olmakla birlikte, alt kısmının kas yapısı tam olgunlaşmamıştır. Tekrar mide ile yemek borusu ortasında erişkinlerde olan kavis yay yapısı bebeklerde yoktur. Bu nedenle mide içerikleri daha kolay yemek borusuna geri kaçar.
Lakin gastroözofageal reflü bebek ve çocuklarda kilo kaybı, beslenme reddi, kâfi kilo alamama ve huzursuzluğa yol açıyorsa, büyük çocuklarda ise karın ağrısı, tekrar büyüme gelişme geriliği, geğirme ve yemek borusuna uyan yerde ağrı, yanmaya neden oluyorsa patolojik kabul edilir. Bu duruma da gastroözofageal reflü hastalığı ismi verilir.
Gastroözofageal reflü hastalığının sindirim sistemi dışındaki bulguları; kronik öksürük, tekrarlayan kulak ve akciğer enfeksiyonları, farenjit, larenjit, uyurken kaba ve boğuk ses, inatçı hışıltı, ses tellerinde nodüller ve bebeklerde apne denilen teneffüs durmaları olarak sayılabilir. Gastroözofageal reflü hastalığı birebir vakitte ani bebek mevti sendromuna bile yol açabilir.
Teşhiste günümüzdeki son bilgilere nazaran altın ölçüt kabul edilecek bir yol yoktur. Hastanın hikayesinin düzgün alınması, ayrıntılı fizik muayene ve bulgulara nazaran tedaviden tanıya gidiş (verilen reflü tedavisinden sonra bulguların düzelip düzelmediğinin görülmesi), yemek borusunun 24 saatlik pH ölçümü (bebek ya da çocuğun burnundan yemek borusunun alt kısmına kadar pH ölçümü yapan mikroeletrot yerleştirilmesi yöntemi), endoskobi ve biyopsi, baryumlu kontrast grafi, ses telleri ve bronşların değerlendirildiği bronkoskobi teşhis prosedürleri ortasındadır.
Tedavi hayat formundaki değişiklikler, ilaçlarla tedavi ve cerrahi tedavi olmak üzere üçe ayrılır. Hayat şekli değişikliklerinin tedavide değeri büyüktür. Bilhassa olağandan daha fazla kilo alan bebeklerde beslenme aralıklarını açmak hem reflüyü önler hem de bebeğin anne sütünü ya da mamayı tam sindirmesini sağlar, hazmı kolaylaştırır. Anne sütünün sindirim mühleti 2-2,5 saat, mamaların sindirim mühleti 2,5-3 saattir. Bir yaş altında yatış durumu ve başucu yüksekliğinin (omuz düzeyinden daha yukarıda) yeniden tedavide değer taşır.
Daha büyük çocuklarda ve ergenlerde, kahve üzere kafein içeren besinlerden, çikolata, alkol, sigara ve baharatlı besinlerden uzak durmak reflüyü azaltmada yardımcı olur. Yatış konumu olarak sol yana ve başın omuz düzeyinden yüksekte yatma tedaviye yarar sağlayabilir.
Hekiminizin gerek gördüğü durumlarda da ilaç tedavisi başlanır ve tedaviye cevap kıymetlendirilir.
Cerrahi tedavi mide içeriğinin teneffüs yollarına kaçması (aspirasyon), teneffüs durması, eşlik eden doğuştan kalp hastalığının ya da nörolojik hastalığın olması üzere hayatı tehdit eden durumlarda yahut gelişme geriliği, tedaviye karşılık vermeyen ve bu nedenle ağır astım ataklarını tetikleyen astımlı hastalarda, tekrarlayan şiddetli reflüden dolayı yemek borusunda kanser gelişme riski olanlarda (Barrett özafagusu) önerilir.
Sonuç olarak gastroözofageal reflü ve gastroözofageal reflü hastalığı, yaşa, beslenme ve hayat şartlarına anatomik özelliklere nazaran kıymetlendirilmesi ve uzun müddetli takibi gereken çok istikametli bir durumdur. Çocuk, aile ve hekim işbirliği bu hastalığın idaresinde temeldir.