Gazneli Mahmut'un Yaptığı Calışmalar,
Gazneli Mahmut'un Yaptığı seferler,
Hindistan seferleri
SMahmut Karahanlılar ile anlaşma yapıp kuzeyini emniyete alınca yonunu Hindistan ’a cevirdi 1000 yılında başladı ve hayatının sonuna kadar Hindistan ’a 17 sefer duzenledi
Hindistan seferlerinin başlıca nedenleri şunlardır:
1) Hindistan'ın yer altı ve yer ustu kaynaklarının zengin, iklim ozelliklerinin insana uygun bir bolge olması
2) Hindistan'da İslamiyet'i yaymak istemesi
3) İslamiyetin butunluğunu tehdit eden bolucu mezhep mensuplarının faaliyetlerine son vermek istemesi
4) Hindistan ’ı ele gecirerek guclenmek ve İslam dunyasının liderliğini ele gecirmek amacında olması
Sonucları:
1) Ulke sınırlarını Ganj nehri kıyılarına kadar (Hindistan ’ın pencap , peşaver Multan ,Gucerat, Delhi ve Ganj nehrinin batı yakası) genişletti
2) Bu seferlerde elde ettiği başarılar, Sultan Mahmut'un İslam dunyasının kahramanı olmasını sağladı
3) Hindistan ’da İslamiyet yayıldı
4) Hindistan'daki zengin altın ve mucevherler Gazne'ye taşınarak ulke değerli yapılarla suslendi Gazne Devleti devrin en zengin devleti oldu
5) Hindistan'dan getirilen filler ise Gazne ordusuna farklı ve ustun bir ozellik kazandırdı
8 Horasan ’daki Faaliyetleri
Sultan Mahmut Hindistan uzerinde yoğun faaliyetlerini devam ettirirken diğer işlerini de ihmal etmedi
a) 1003 ’te Sistan merkezini aldı Bolgedeki hanedanı ortadan kaldırarak Sistan tamamen Gazne ’ye bağlandı
b) Karahanlılar ile mucadele ; Sultan Mahmut'un kuzeyde askeri ve siyasi ilişkide bulunduğu en onemli siyasi guc, Karahanlılar olmuştur Gazne hukumdarı, başlangıcta Karahanlılarla anlaşmış ve Ceyhun nehri arada sınır kabul edilmişti Ancak Karahanlılarla bu dostluk uzun surmedi Arkasından Mahmut da harekete gecti Karahanlılan Buhara yakınlarından mağlUp etti ve Horasan'dan cıkardı Fakat her defasında, guclu Gazneli ordusu karşısında geri cekilmek zorunda kaldı, İlek Nasr'ın olumunden sonra Karahanlılarla Gazneliler anlaştılar Mucadelelerini, Musluman olmayan ulkelere yonelik yapma konusunda karar aldılar
c) Oğuzlar: Selcuklular Arslan Yagu ’nun Hapsedilmesi: Sultan Mahmut'un bir hedefi de, bolgede gitgide buyuyen ve tehlike haline gelen Selcuklular ve başlarındaki Arslan Yabgu idi Bunun icin 1025 tarihinde Sultan Mahmut'la Yusuf Han, Ali Tekin Arslan Yabgu ittifakına karşı muşterek bir hareket gercekleştirdiler Bu seferde, Sultan Mahmut, Arslan Yabgu'yu yakalayarak esir etti Siyasi aldatmayacayla elde ettiği bu kıymetli esirini Keşmir'deki Kalincar kalesine hapsettirdi Talihsiz Selcuklu lideri olumune kadar bu kalede hapis kaldı
Arslan Yabgu'nun hapis edilmesinden sonra, ona bağlı 4000 cadırlık Oğuz kitlesi, onun peşinden giderek Gazne'ye yerleşti Onceleri bu duruma musaade edilmişti Sonucta Gazne Devleti bu Oğuz grubunu ulkeden attı Mahmut karşısında Ali Tekin, bolgedeki cole cekilerek kendisini kurtarabildi Tehlike gecince de geri donup topraklarına yeniden yerleşti
d) Sultan Mahmut'un onemli siyasi faaliyetlerinden birisi de, Harezm (Harzem) Devleti'nin topraklarını Gazne'ye katmak oldu 1017 tarihinden sonra Harezm, Gazne'den gonderilen valilerce yonetilmeye başlandı Sultan Mahmut'un askeri faaliyetleri sonucu Afganistan'daki Gur ve Belucistan bolgeleri de Gazne Devleti'nin hakimiyetine girdi Bu bolgeler korunmaya elverişli stratejik yerler olduğu icin devletin emniyeti bakımından cok onemliydi
9 Gazneli Mahmut'un batıdaki faaliyeti :
Irak Seferi:Irak'a yonelen Gazne hukumdarı, Buveyhoğullarını yendi ve Bağdat'ta oturan Abbasi halifesini baskıdan kurtardı Kendisine halife tarafından sultan unvanı verildi
Turk tarihinde ilk defa sultan unvanım kullanan Gazneli Mahmut oldu
Sultan Mahmut, Irak topraklarını da alarak batıda en geniş sınırlara ulaştı Irak Seferi'nden donerken yolda hastalandı Gazne'ye ulaşınca da vefat etti (1030)
Batı Karahanlı hukumdarı İlek Nasr, 1006'da Horasan'a girdi Daha sonraki yıllarda Karahanlı İlek Nasr, Horasan'ı alma gayesinden vazgecmedi Fakat bir muddet sonra yerli halkla Oğuzlar arasında buyuk bir anlaşmazlık cıktı Bundan sonra Sultan Mahmut, Ali Tekin'in dışında diğer Karahanlı idarecileriyle iyi gecindi
a) Orta Cağ'da kurulan Musluman devletlerde, Abbasi Halifeliği ile iyi ilişkiler kurmak bir gelenekti Bunun icin Sultan Mahmut'la Abbasi halifesi Kadir Billah arasında başlangıcta iyi ilişkiler kuruldu Saman oğullan tarafından tanınmayan halife, Mahmut tarafından hemen tanındı Fakat daha sonra, Karahanlılara ait Semerkant şehrinin fermanının kendisine verilmemesi dolayısıyla, Mahmut, halifeye gucendi Nitekim gelişen olaylar sonrası halife tarafından, Fatımilere karşı sert tavır almadığı icin itham edildi Butun bunlar halife ile Sultan Mahmut arasında soğukluk doğurdu Fakat Gazneli Mahmut her şeye rağmen, gorunuşte halifeye bağlılığını surdurdu
b) Sultan Mahmut, Kirman ve Mekran bolgesindeki ceşitli mahalli idareleri kendine bağladı
c) Bunların yanında Irak'a ve İran ’ın bir kısmına hakim olan Buveyhoğulları Devleti ile de mucadele etti Bu mucadeleler sonucunda Kirman ve Rey bolgeleri Gaznelilerin kontrolune gecti Onun adını hutbede ve para uzerinde belirtmeye devam etti Halife de onu, Hint seferleri dolayısıyla takdir ve teşvik etti
Gazneli Mahmut'un Yaptığı seferler,
Hindistan seferleri
SMahmut Karahanlılar ile anlaşma yapıp kuzeyini emniyete alınca yonunu Hindistan ’a cevirdi 1000 yılında başladı ve hayatının sonuna kadar Hindistan ’a 17 sefer duzenledi
Hindistan seferlerinin başlıca nedenleri şunlardır:
1) Hindistan'ın yer altı ve yer ustu kaynaklarının zengin, iklim ozelliklerinin insana uygun bir bolge olması
2) Hindistan'da İslamiyet'i yaymak istemesi
3) İslamiyetin butunluğunu tehdit eden bolucu mezhep mensuplarının faaliyetlerine son vermek istemesi
4) Hindistan ’ı ele gecirerek guclenmek ve İslam dunyasının liderliğini ele gecirmek amacında olması
Sonucları:
1) Ulke sınırlarını Ganj nehri kıyılarına kadar (Hindistan ’ın pencap , peşaver Multan ,Gucerat, Delhi ve Ganj nehrinin batı yakası) genişletti
2) Bu seferlerde elde ettiği başarılar, Sultan Mahmut'un İslam dunyasının kahramanı olmasını sağladı
3) Hindistan ’da İslamiyet yayıldı
4) Hindistan'daki zengin altın ve mucevherler Gazne'ye taşınarak ulke değerli yapılarla suslendi Gazne Devleti devrin en zengin devleti oldu
5) Hindistan'dan getirilen filler ise Gazne ordusuna farklı ve ustun bir ozellik kazandırdı
8 Horasan ’daki Faaliyetleri
Sultan Mahmut Hindistan uzerinde yoğun faaliyetlerini devam ettirirken diğer işlerini de ihmal etmedi
a) 1003 ’te Sistan merkezini aldı Bolgedeki hanedanı ortadan kaldırarak Sistan tamamen Gazne ’ye bağlandı
b) Karahanlılar ile mucadele ; Sultan Mahmut'un kuzeyde askeri ve siyasi ilişkide bulunduğu en onemli siyasi guc, Karahanlılar olmuştur Gazne hukumdarı, başlangıcta Karahanlılarla anlaşmış ve Ceyhun nehri arada sınır kabul edilmişti Ancak Karahanlılarla bu dostluk uzun surmedi Arkasından Mahmut da harekete gecti Karahanlılan Buhara yakınlarından mağlUp etti ve Horasan'dan cıkardı Fakat her defasında, guclu Gazneli ordusu karşısında geri cekilmek zorunda kaldı, İlek Nasr'ın olumunden sonra Karahanlılarla Gazneliler anlaştılar Mucadelelerini, Musluman olmayan ulkelere yonelik yapma konusunda karar aldılar
c) Oğuzlar: Selcuklular Arslan Yagu ’nun Hapsedilmesi: Sultan Mahmut'un bir hedefi de, bolgede gitgide buyuyen ve tehlike haline gelen Selcuklular ve başlarındaki Arslan Yabgu idi Bunun icin 1025 tarihinde Sultan Mahmut'la Yusuf Han, Ali Tekin Arslan Yabgu ittifakına karşı muşterek bir hareket gercekleştirdiler Bu seferde, Sultan Mahmut, Arslan Yabgu'yu yakalayarak esir etti Siyasi aldatmayacayla elde ettiği bu kıymetli esirini Keşmir'deki Kalincar kalesine hapsettirdi Talihsiz Selcuklu lideri olumune kadar bu kalede hapis kaldı
Arslan Yabgu'nun hapis edilmesinden sonra, ona bağlı 4000 cadırlık Oğuz kitlesi, onun peşinden giderek Gazne'ye yerleşti Onceleri bu duruma musaade edilmişti Sonucta Gazne Devleti bu Oğuz grubunu ulkeden attı Mahmut karşısında Ali Tekin, bolgedeki cole cekilerek kendisini kurtarabildi Tehlike gecince de geri donup topraklarına yeniden yerleşti
d) Sultan Mahmut'un onemli siyasi faaliyetlerinden birisi de, Harezm (Harzem) Devleti'nin topraklarını Gazne'ye katmak oldu 1017 tarihinden sonra Harezm, Gazne'den gonderilen valilerce yonetilmeye başlandı Sultan Mahmut'un askeri faaliyetleri sonucu Afganistan'daki Gur ve Belucistan bolgeleri de Gazne Devleti'nin hakimiyetine girdi Bu bolgeler korunmaya elverişli stratejik yerler olduğu icin devletin emniyeti bakımından cok onemliydi
9 Gazneli Mahmut'un batıdaki faaliyeti :
Irak Seferi:Irak'a yonelen Gazne hukumdarı, Buveyhoğullarını yendi ve Bağdat'ta oturan Abbasi halifesini baskıdan kurtardı Kendisine halife tarafından sultan unvanı verildi
Turk tarihinde ilk defa sultan unvanım kullanan Gazneli Mahmut oldu
Sultan Mahmut, Irak topraklarını da alarak batıda en geniş sınırlara ulaştı Irak Seferi'nden donerken yolda hastalandı Gazne'ye ulaşınca da vefat etti (1030)
Batı Karahanlı hukumdarı İlek Nasr, 1006'da Horasan'a girdi Daha sonraki yıllarda Karahanlı İlek Nasr, Horasan'ı alma gayesinden vazgecmedi Fakat bir muddet sonra yerli halkla Oğuzlar arasında buyuk bir anlaşmazlık cıktı Bundan sonra Sultan Mahmut, Ali Tekin'in dışında diğer Karahanlı idarecileriyle iyi gecindi
a) Orta Cağ'da kurulan Musluman devletlerde, Abbasi Halifeliği ile iyi ilişkiler kurmak bir gelenekti Bunun icin Sultan Mahmut'la Abbasi halifesi Kadir Billah arasında başlangıcta iyi ilişkiler kuruldu Saman oğullan tarafından tanınmayan halife, Mahmut tarafından hemen tanındı Fakat daha sonra, Karahanlılara ait Semerkant şehrinin fermanının kendisine verilmemesi dolayısıyla, Mahmut, halifeye gucendi Nitekim gelişen olaylar sonrası halife tarafından, Fatımilere karşı sert tavır almadığı icin itham edildi Butun bunlar halife ile Sultan Mahmut arasında soğukluk doğurdu Fakat Gazneli Mahmut her şeye rağmen, gorunuşte halifeye bağlılığını surdurdu
b) Sultan Mahmut, Kirman ve Mekran bolgesindeki ceşitli mahalli idareleri kendine bağladı
c) Bunların yanında Irak'a ve İran ’ın bir kısmına hakim olan Buveyhoğulları Devleti ile de mucadele etti Bu mucadeleler sonucunda Kirman ve Rey bolgeleri Gaznelilerin kontrolune gecti Onun adını hutbede ve para uzerinde belirtmeye devam etti Halife de onu, Hint seferleri dolayısıyla takdir ve teşvik etti
