Gebelik kısmi bir immün supresyon durumu olup gebeler viral enfeksiyonlara daha yatkındır ve morbidite mevsimsel griplerde bile daha yüksektir. Virüsün insandan insana geçişi kanıtlanmıştır, hatta belirtisi olmayan hastalardan bile geçmektedir ve etkisi özellikle yaşlı, ilave hastalıkları olan hastalarda azınsanmayacak boyuttadır. COVID-19’lu gebelerin ve yenidoğanların yönetimi ile ilgili bilgi kısıtlı klinik tecrübeye dayanmaktadır. Şu ana kadar bildirilmiş gebe ölümü bulunmamaktadır. Enfeksiyon gebeliğin üçüncü trimesterinde 8gebeliğin son 3 ayında) oluşursa, zarların erken yırtılması, erken doğum, fetal kalp atım anomalileri için bir miktar risk artışı vardır. Ancak, plasenta yoluyla geçişe ait kanıt bulunmamaktadır. COVID-19 hala yayılmayı sürdürdüğünden, gebelerin ve yakınlarının, halkın ve sağlık çalışanlarının mümkün olduğunca doğru bilgi alması önemlidir.
Gebelikte CoVid-19 infeksiyonunu önleme
COVID_19 ile enfekte olan kişiler belirti vermeden bile virüsü yakın temas ve damlacık yoluyla yayabilirler. Epidemi süresince, gebeler immün ve solunum sistemlerindeki fizyolojik değişikliklere bağlı olarak COVID-19 enfeksiyonuna daha yatkındır. Şu anda etkili bir aşı bulunmamaktadır. Bu yüzden, gebelerin gereksiz seyahatlerden kaçınması, kalabalık ortamlara girmemesi, toplu taşıma kullanmaması, hasta kişilerle temastan kaçınması ve en önemlisi kişisel ve sosyal hijyenine dikkat etmesi gerekmektedir. Ateş, öksürük, yorgunluk, kas ağrısı, boğaz ağrısı veya nefes darlığı şikâyeti olan gebeler derhal sağlık kuruluşuna başvurmalıdır. Endemik bölgelere seyahat öyküsü olan ve enfeksiyon için klinik şüphesi bulunan gebeler izole edilip araştırılmalıdır.
Gebelere genel öneriler;
• COVID-19 ile infekte olsanız bile çoğunlukla ya hiçbir şikayetiniz olmayacak ya da tamamen iyileşeceğiniz hafif bir hastalığınız olacaktır.
• Eğer bulgularınız kötüleşiyor ya da iyileşmiyorsa mutlaka sağlık ekipleri ile irtibata geçin. Bu durum daha ciddi bir bakım gerektirecek ağır akciğer infeksiyonunun belirtisi olabilmektedir.
• Eğer iyi durumda iseniz Rutin gebelik takipleriniz için hekiminizle irtibata geçin, çünkü rutin kontrollerinizin devam etmesi gerekir.
• Mutlaka temasta olduğunuz kişi sayısını sınırlandırın. Genel korunma kurallarına uyun.
Gebelikte CoVid-19 (Corona virüs) infeksiyonu Belirtileri
Klinik bulgular ateş, yorgunluk, kas ağrısı, kuru öksürük ve nefes darlığıdır. Bazı hastalarda burun tıkanıklığı, burun akıntısı, boğaz ağrısı veya ishal görülebilir. Pnömoni (akciğer ineksiyonu) ve solunum yetmezliği gibi daha ciddi durumlar genellikle çok yaşlı, immün sistemi zayıf ve diyabet, kanser, kronik akciğer hastalığı gibi kronik bir hastalığı olan kişilerde tarif edilmektedir.
Gebelikte CoVid-19 (Corona virüs) infeksiyonunun Fetusa etkileri
COVID-19 ilişkili artmış düşük riski ve erken gebelik kaybı belirtilmemiştir. Daha önceki coronavirüs infeksiyonlarından olan SARS ve MERS te de infeksiyon ile artmış düşük riski ve gebelik kaybı bildirilmemiştir. Aynı şekilde anne karnında bebekte infeksiyon kanıtı da olmadığından fetal gelişim üzerinde bedeni üzerinde etkilerinin olması düşünülmemektedir. COVID-19 olan kadınlarda erken doğumlar bildirilmiştir, ancak BU ERKEN doğumun kendiliğinden mi yoksa infeksiyona mı bağlı oluştuğu belirgin değildir.
Gebelikte CoVid-19 (Corona virüs) infeksiyonunun Tedavisi
COVID-19 şüpheli gebeler izole edilmeli ve araştırılmalıdır. Enfeksiyon tanısı konanlar derhal negatif başınçlı izolasyon odalara alınmalıdır, tercihen de durumu ciddi olanlar riskli gebelik vakalarını yönetebilecek olanakları olan multi disipliner hastanelerde tedavi edilmelidirler.
Corona Virüs Hastalığı Olan Gebede Doğum Zamanlaması ve Şekli
Doğumun zamanlaması hastalığın ciddiyetine, gebelik haftası ve fetal duruma bağlı olarak kişiselleştirilmelidir. Hafif ve tedaviye yanıt veren stabil vakalarda, yakın takip altında gebelik terme kadar takip edilebilir. Kritik vakalarda gebeliğin devamı annenin ve bebeğin hayatını tehlikeye atabilir. Bu durumlarda, bebek prematüre olsa dahi doğum yaptırılmalıdır. Doğum şekline obstetrik endikasyonlara göre karar verilmelidir. Sezaryen ile doğum gerektiğinde anestezi seçimi dikkatle yapılmalıdır. Virüsün vajinal yayılımına ve anneden bebeğe geçişine dair kanıt olmadığından, stabil hastalarda vajinal doğum düşünülebilir.
Corona Virüs Hastalığı Olan Gebede Doğum Sonrası Yaklaşım
Doğum öncesi gebeden fetusa geçiş ile ilgili bilgi bulunmamaktadır. Kılavuzlar, başka bir nedenle bakım ihtiyacı olmayan bebeklerin anneleri ile birlikte tutulmasını önermektedir.
• Bebekler için en önemli risk yakın temas nedeniyle infeksiyon riskidir. Ancak veriler anne sütü ile beslemenin süt ile viral geçiş riskinden daha üstün olduğunu söylemektedir. Emzirmek isteyen kadınlar, bebeğe dokunmadan önce ellerini yıkamalı, öksürme ve hapşırmadan kaçınmalı, emzirme sırasında maske takmalıdır.
CoVid-19 ile infekte anneden doğan yenidoğanın bakımı
Yenidoğanlarda yakın temas ile enfeksiyon olabilir. Kordonun erken klemplenmesi ve yenidoğanın 2 hafta boyunca anneden geçici olarak ayrılması anneden bebeğe virüs geçiş ihtimalini azaltmak için önerilmektedir. Yenidoğan izolasyon odasında izlenmeli ve enfeksiyon belirtileri açısından yakın takip edilmelidir. Bu süre boyunca emzirme önerilmemektedir. Annenin sütü sağılarak bebeğe verilebilir.
Gebelikte CoVid-19 infeksiyonunu önleme
COVID_19 ile enfekte olan kişiler belirti vermeden bile virüsü yakın temas ve damlacık yoluyla yayabilirler. Epidemi süresince, gebeler immün ve solunum sistemlerindeki fizyolojik değişikliklere bağlı olarak COVID-19 enfeksiyonuna daha yatkındır. Şu anda etkili bir aşı bulunmamaktadır. Bu yüzden, gebelerin gereksiz seyahatlerden kaçınması, kalabalık ortamlara girmemesi, toplu taşıma kullanmaması, hasta kişilerle temastan kaçınması ve en önemlisi kişisel ve sosyal hijyenine dikkat etmesi gerekmektedir. Ateş, öksürük, yorgunluk, kas ağrısı, boğaz ağrısı veya nefes darlığı şikâyeti olan gebeler derhal sağlık kuruluşuna başvurmalıdır. Endemik bölgelere seyahat öyküsü olan ve enfeksiyon için klinik şüphesi bulunan gebeler izole edilip araştırılmalıdır.
Gebelere genel öneriler;
• COVID-19 ile infekte olsanız bile çoğunlukla ya hiçbir şikayetiniz olmayacak ya da tamamen iyileşeceğiniz hafif bir hastalığınız olacaktır.
• Eğer bulgularınız kötüleşiyor ya da iyileşmiyorsa mutlaka sağlık ekipleri ile irtibata geçin. Bu durum daha ciddi bir bakım gerektirecek ağır akciğer infeksiyonunun belirtisi olabilmektedir.
• Eğer iyi durumda iseniz Rutin gebelik takipleriniz için hekiminizle irtibata geçin, çünkü rutin kontrollerinizin devam etmesi gerekir.
• Mutlaka temasta olduğunuz kişi sayısını sınırlandırın. Genel korunma kurallarına uyun.
Gebelikte CoVid-19 (Corona virüs) infeksiyonu Belirtileri
Klinik bulgular ateş, yorgunluk, kas ağrısı, kuru öksürük ve nefes darlığıdır. Bazı hastalarda burun tıkanıklığı, burun akıntısı, boğaz ağrısı veya ishal görülebilir. Pnömoni (akciğer ineksiyonu) ve solunum yetmezliği gibi daha ciddi durumlar genellikle çok yaşlı, immün sistemi zayıf ve diyabet, kanser, kronik akciğer hastalığı gibi kronik bir hastalığı olan kişilerde tarif edilmektedir.
Gebelikte CoVid-19 (Corona virüs) infeksiyonunun Fetusa etkileri
COVID-19 ilişkili artmış düşük riski ve erken gebelik kaybı belirtilmemiştir. Daha önceki coronavirüs infeksiyonlarından olan SARS ve MERS te de infeksiyon ile artmış düşük riski ve gebelik kaybı bildirilmemiştir. Aynı şekilde anne karnında bebekte infeksiyon kanıtı da olmadığından fetal gelişim üzerinde bedeni üzerinde etkilerinin olması düşünülmemektedir. COVID-19 olan kadınlarda erken doğumlar bildirilmiştir, ancak BU ERKEN doğumun kendiliğinden mi yoksa infeksiyona mı bağlı oluştuğu belirgin değildir.
Gebelikte CoVid-19 (Corona virüs) infeksiyonunun Tedavisi
COVID-19 şüpheli gebeler izole edilmeli ve araştırılmalıdır. Enfeksiyon tanısı konanlar derhal negatif başınçlı izolasyon odalara alınmalıdır, tercihen de durumu ciddi olanlar riskli gebelik vakalarını yönetebilecek olanakları olan multi disipliner hastanelerde tedavi edilmelidirler.
Corona Virüs Hastalığı Olan Gebede Doğum Zamanlaması ve Şekli
Doğumun zamanlaması hastalığın ciddiyetine, gebelik haftası ve fetal duruma bağlı olarak kişiselleştirilmelidir. Hafif ve tedaviye yanıt veren stabil vakalarda, yakın takip altında gebelik terme kadar takip edilebilir. Kritik vakalarda gebeliğin devamı annenin ve bebeğin hayatını tehlikeye atabilir. Bu durumlarda, bebek prematüre olsa dahi doğum yaptırılmalıdır. Doğum şekline obstetrik endikasyonlara göre karar verilmelidir. Sezaryen ile doğum gerektiğinde anestezi seçimi dikkatle yapılmalıdır. Virüsün vajinal yayılımına ve anneden bebeğe geçişine dair kanıt olmadığından, stabil hastalarda vajinal doğum düşünülebilir.
Corona Virüs Hastalığı Olan Gebede Doğum Sonrası Yaklaşım
Doğum öncesi gebeden fetusa geçiş ile ilgili bilgi bulunmamaktadır. Kılavuzlar, başka bir nedenle bakım ihtiyacı olmayan bebeklerin anneleri ile birlikte tutulmasını önermektedir.
• Bebekler için en önemli risk yakın temas nedeniyle infeksiyon riskidir. Ancak veriler anne sütü ile beslemenin süt ile viral geçiş riskinden daha üstün olduğunu söylemektedir. Emzirmek isteyen kadınlar, bebeğe dokunmadan önce ellerini yıkamalı, öksürme ve hapşırmadan kaçınmalı, emzirme sırasında maske takmalıdır.
CoVid-19 ile infekte anneden doğan yenidoğanın bakımı
Yenidoğanlarda yakın temas ile enfeksiyon olabilir. Kordonun erken klemplenmesi ve yenidoğanın 2 hafta boyunca anneden geçici olarak ayrılması anneden bebeğe virüs geçiş ihtimalini azaltmak için önerilmektedir. Yenidoğan izolasyon odasında izlenmeli ve enfeksiyon belirtileri açısından yakın takip edilmelidir. Bu süre boyunca emzirme önerilmemektedir. Annenin sütü sağılarak bebeğe verilebilir.