Gelgit Nedir? Gelgit Olayı Neden Olur?Gel Git Olayının Oluşumu,Gel Git Nasıl Oluşur?
Güneş ve ay, denizin üzerine gelince, suyu kendine doğru çeker. Böylece deniz şişerek, yükselir. Buna ''gelim'' denir. Dünya döndüğü için, etki alanı içinde kalan deniz de, güneş veya aya göre yer değiştirmiş olur. Bunun sonucu olarak, çekim etkisinden kurtulan denizin suyu alçalır. Bunada ''gidim'' denir.
Gelgit olayı, deniz düzeyinin devirli hareketleridir. Güneş veya ayın, su küreye yaptığı çekim etkisiyle, deniz düzeyinin bir çeşit yükselişi, bu devirli hareketlere sebep olur. Güneşle ay, birbirlerine yaklaşırlarsa , çekim etkileri daha güçlenir. Bunun sonucu olarak, gelgit olayı daha kuvvetle hissedilir. Dörtleme döneminde, yani güneşle ayın birbirlerinden 90° uzaklaştıkları zaman, gelgit olayı hiç hissedilmez. Bu deniz düzeyinin ''ölü'' olduğu dönemdir.
Gelgit olayı, Manş Denizi’nin ve Atlas Okyanusu’nun sığ kıyılarında kolayca gözlenebilir: deniz, kıyı yönünde ilerler, kumsalı örterek bir süre öyle durur, sonra açıklara doğru çekilerek daha önce kaplamış olduğu yüzeyi yeniden açıkta bırakır. Kabarma ile alçalma arasındaki yüzey farkına yükselme denir.
Bu hareket okyanusların çoğunda, 24 saatte iki defa (yarım günlük gelgit) tekrarlanır; buna karşılık yeryüzünün birçok bölgesinde ancak bir defa (günlük gelgit) olur. Yılın bazı mevsimlerinde, kıyının belirli noktalarında, çok genişlik kazanır: Mont-Saint-Michel Körfezi’nde 15 metre, Kanada’da, Fundy Körfezi’nde 19 metre.
Gökcisimlerinin Etkisi
Bu olay hakkında ilk yeterli açıklama, ancak XVIII. yy.da ve İngiliz bilgini Isaac Newton tarafından yapılabilmiştir. Bu bilginin çalışmalarına göre gelgitin aslı, gökcisimlerinin çekim gücüdür ve gökcismi ne kadar büyük ve Dünya’ya ne kadar yakın olursa, çekim gücü de o kadar güçlü olur.
Gezegenlerle Güneş’in etkisi önemsiz olmamakla birlikte bu konuda başlıca rol, yakınlığı dolayısıyla, Ay’dadır. Böylece, gelgit vaktinde her gün görülen 50 dakikalık sapmanın nedeni de anlaşılır; çünkü Ay, Dünya’ya göre her 24 saat 50 dakikada bir aynı duruma gelir. Ay ve Güneş’in çekim etkisi birbirine eklendiği zaman büyük gelgitler, bu iki etki birbirine karşıt olduğu zaman ise küçük gelgitler oluşur.
Gelgit olayının meydana gelmesi için, deniz yüzeyinin yeterince büyük olması gerekir, yoksa çekim gücü önemsiz kalır: sözgelimi Akdeniz’de suların hareketi ancak yirmi-otuz santimetre içerisinde kalır. Ayrıca, kıyı çizgileri de gelgitlerin genişliğini etkiler: körfezlerde ve haliçlerde gelgitler daha belirli olur.
Ancak, Newton’un yorumu da tamamen yeterli sayılmaz. Özellikle Büyük Okyanus ve Hint Okyanusu’nun bazı kıyılarında, günlük gelgitlerde niçin suların 24 saatte ancak bir defa kabarıp bir defa alçaldığını açıklayamaz. Bazı yerlerde gelgit yüksekliği bir metreyi aşar, oysa bütün gökcisimlerinin gücü birleşse bile, bir metreyi aşkın bir gelgit meydana getirememesi gerekir. Aslında, gelgit olayı «seselim» cinsinden çok karmaşık bir olaydır: gökcisimleri, art arda düzgün itimlerin, bir salıncağı gittikçe daha yukarılara çıkardığı gibi, ardışık bir çekim gücüyle bunu sağlar.
gelgit nedir, gelgit olayı nasıl oluşur, dünya ve ayın hareketi nasıldır, bu hareketlerin sonucunda oluşan etkiler nelerdir, gel git olayı nasıl oluşur ,gel git nedir, gel git olayı nedir, gelgit olayı nedir,gelgit nasıl oluşur, dünya ve ayın hareketleri nasıldır, bu hareketlerin sonucunda oluşan etkiler nelerdir ,dünya ve ayın hareketleri sonucunda oluşan etkiler nelerdir,denizde gel git olayı,gelgit olayı nasıl olur, gel git olayı nedir nasıl oluşur, gel git nasıl oluşur
Güneş ve ay, denizin üzerine gelince, suyu kendine doğru çeker. Böylece deniz şişerek, yükselir. Buna ''gelim'' denir. Dünya döndüğü için, etki alanı içinde kalan deniz de, güneş veya aya göre yer değiştirmiş olur. Bunun sonucu olarak, çekim etkisinden kurtulan denizin suyu alçalır. Bunada ''gidim'' denir.
Gelgit olayı, deniz düzeyinin devirli hareketleridir. Güneş veya ayın, su küreye yaptığı çekim etkisiyle, deniz düzeyinin bir çeşit yükselişi, bu devirli hareketlere sebep olur. Güneşle ay, birbirlerine yaklaşırlarsa , çekim etkileri daha güçlenir. Bunun sonucu olarak, gelgit olayı daha kuvvetle hissedilir. Dörtleme döneminde, yani güneşle ayın birbirlerinden 90° uzaklaştıkları zaman, gelgit olayı hiç hissedilmez. Bu deniz düzeyinin ''ölü'' olduğu dönemdir.
Gelgit olayı, Manş Denizi’nin ve Atlas Okyanusu’nun sığ kıyılarında kolayca gözlenebilir: deniz, kıyı yönünde ilerler, kumsalı örterek bir süre öyle durur, sonra açıklara doğru çekilerek daha önce kaplamış olduğu yüzeyi yeniden açıkta bırakır. Kabarma ile alçalma arasındaki yüzey farkına yükselme denir.
Bu hareket okyanusların çoğunda, 24 saatte iki defa (yarım günlük gelgit) tekrarlanır; buna karşılık yeryüzünün birçok bölgesinde ancak bir defa (günlük gelgit) olur. Yılın bazı mevsimlerinde, kıyının belirli noktalarında, çok genişlik kazanır: Mont-Saint-Michel Körfezi’nde 15 metre, Kanada’da, Fundy Körfezi’nde 19 metre.
Gökcisimlerinin Etkisi
Bu olay hakkında ilk yeterli açıklama, ancak XVIII. yy.da ve İngiliz bilgini Isaac Newton tarafından yapılabilmiştir. Bu bilginin çalışmalarına göre gelgitin aslı, gökcisimlerinin çekim gücüdür ve gökcismi ne kadar büyük ve Dünya’ya ne kadar yakın olursa, çekim gücü de o kadar güçlü olur.
Gezegenlerle Güneş’in etkisi önemsiz olmamakla birlikte bu konuda başlıca rol, yakınlığı dolayısıyla, Ay’dadır. Böylece, gelgit vaktinde her gün görülen 50 dakikalık sapmanın nedeni de anlaşılır; çünkü Ay, Dünya’ya göre her 24 saat 50 dakikada bir aynı duruma gelir. Ay ve Güneş’in çekim etkisi birbirine eklendiği zaman büyük gelgitler, bu iki etki birbirine karşıt olduğu zaman ise küçük gelgitler oluşur.
Gelgit olayının meydana gelmesi için, deniz yüzeyinin yeterince büyük olması gerekir, yoksa çekim gücü önemsiz kalır: sözgelimi Akdeniz’de suların hareketi ancak yirmi-otuz santimetre içerisinde kalır. Ayrıca, kıyı çizgileri de gelgitlerin genişliğini etkiler: körfezlerde ve haliçlerde gelgitler daha belirli olur.
Ancak, Newton’un yorumu da tamamen yeterli sayılmaz. Özellikle Büyük Okyanus ve Hint Okyanusu’nun bazı kıyılarında, günlük gelgitlerde niçin suların 24 saatte ancak bir defa kabarıp bir defa alçaldığını açıklayamaz. Bazı yerlerde gelgit yüksekliği bir metreyi aşar, oysa bütün gökcisimlerinin gücü birleşse bile, bir metreyi aşkın bir gelgit meydana getirememesi gerekir. Aslında, gelgit olayı «seselim» cinsinden çok karmaşık bir olaydır: gökcisimleri, art arda düzgün itimlerin, bir salıncağı gittikçe daha yukarılara çıkardığı gibi, ardışık bir çekim gücüyle bunu sağlar.
gelgit nedir, gelgit olayı nasıl oluşur, dünya ve ayın hareketi nasıldır, bu hareketlerin sonucunda oluşan etkiler nelerdir, gel git olayı nasıl oluşur ,gel git nedir, gel git olayı nedir, gelgit olayı nedir,gelgit nasıl oluşur, dünya ve ayın hareketleri nasıldır, bu hareketlerin sonucunda oluşan etkiler nelerdir ,dünya ve ayın hareketleri sonucunda oluşan etkiler nelerdir,denizde gel git olayı,gelgit olayı nasıl olur, gel git olayı nedir nasıl oluşur, gel git nasıl oluşur
