Rastgele tıbbi bir illete bağlı olmaksızın görülen motor uyum bozukluğu sorunudur. Motor uyum meselesi mektep başarısına yahut günlük hayat aktivitelerine olumsuz tesir eder. Bu sorunun nedeni şimdi tam anlaşılamamıştır. Toplulukta görülme sıklığı %6-10 arasındadır. Erkek çocuklarda kız evlatlarına nazaran 2-3 kat daha ziyade görülür. Erken doğanlarda görülme sıklığı çok daha ziyadedir. Tevellüt haftası ve veladet kilosu azaldıkça görülme sıklığı daha da artmaktadır. 32 haftadan erken doğanlarda %50 orantısında görülmektedir
Erken tanı ve erken müdahale sayesinde meselenin tesiri azaltılabilmektedir. Bu sorunu mütehassıslar gelgelelim gelişim takibiyle erken devirde fark edebilirler. 0- 3 yaş aralığında hamilelik ve tevellüt sonrası risk faktörleri ile motor gelişim basamakları, 3-5 yaş aralığında motor uyum testleri sorunu tanımlamada yol gösterici olmaktadır.
Ana, Peder Evladında GKB’ yi Nasıl Fark Edebilir?
Gelişimsel Uyum Bozukluğunun belirtileri çok tipiktir ve basitçe fark edilir. Umumi olarak 3-5 yaş aralığında;
Sık düşme, süratli koşamama, zıplayamama, el becerilerinde zayıflık, berbat el yazısı, ayakkabı bağcığını bağlayamama, atılan topu yakalayamama, makul bir amaca topu atmakta zorlanma, tek ayak üstünde duramama formunda belirtiler verir. Bu belirtilerin hepsi ya da bir kısmı görülebilir.
GKB Evlatların ve Yetişkinlerin Hayatını Nasıl Tesirler?
Gelişimsel uyum sorunu bulunan evlatlar spor aktivitelerinde başarısızdırlar. El becerilerinde ki zayıflığa bağlı bed el yazısı ve günlük işlerde(ayakkabı bağcığı bağlama, elbise giyip-çıkarma, düğme ilikleme) ebeveyne daha çokça bağlılık görülmektedir. Bilhassa spor aktivitelerinde başarısızlık öz itimat sorunlarına neden olmaktadır. Bu durum dolaylı olarak bütün gelişim meydanlarını olumsuz etkilemektedir. Yeteneklerini yeni keşfetmekte olan evlatların motor hareketlerde arkadaşları kadar başarılı olamaması evlatlar önemli bir hayal kırıklığı oluşturmaktadır.
Eğitim hayatında mahsusen matematik ve geometri derslerinde muvaffakiyet kaybına neden olmaktadır. Gelişimsel uyum bozukluğu olan evlatlar ileride gelişimsel uyum bozukluğu olan yetişkinler olacaklardır. Bu sebeple evlatların erken devirde yetenekleri hakkında farkındalıklarını arttırıp yönlendirmek gerekmektedir.
GKB Tanısı Nasıl Koyulur?
Evlatta bahsedilen bulgular mevcut ise evlat nörolojisi muayenesi yapılmalıdır. Bu meselelere neden olabilecek tıbbi bir durumun varlığı araştırılmalıdır. Şayet uyum bozukluğuna neden olabilecek bir hastalık yok ise akla gelişimsel uyum bozukluğu gelmelidir. Bu meselenin tanısı motor uyum testleri ile koyulur. En sık kullanılan test “Movement Assesment Batery”’ dir. Evladın gelişim basamakları dikkatle incelenmeli, hamilelik devri risk faktörleri araştırılmalı ve uygulanan testlerin sonucu bu datalarla bir arada incelenmelidir. Birtakım durumlarda motor uyum testinin yanında görsel algı testleri, duyusal bütünleme testleri de uygulamak gerekir. Gelgelelim bu sayede uyum bozukluğuna neden olan mesele ortaya konabilir.
GKB Erken Periyot Bulguları Nelerdir?
Oturma, emekleme, yürüme üzere kaba motor gelişim basamaklarının arkadan gelmesi. Gevşek bebek olmak yani kas dokusu sertliğinin olması gerekenden az olması. Kısa emekleme müddeti. Tüylü kumaşlara, meyvelere dokunamama üzere duysal hassasiyetlerin bulunması gelişimsel uyum bozukluğunun bebeklik çağındaki alarm işaretleridir.
Bu bulgular bilhassa erken doğanda yahut erkek evladında mevcut ise risk faktörü daha da yükselmektedir.
GKB’ ye Eşlik Eden Meseleler Nelerdir?
Bu kümedeki çocuklarda dikkat eksikliği hiperaktivite, duysal hassasiyet meseleleri, sorun çözme yeteneğinde azalma, öz itimat eksikliği , umumî ruh hali düşüklüğü (oyunlardan zevk alamama). Istikamet duygusu, vücut algısı meseleleri daha sık görülmektedir. Yeniden bu sorunlarla irtibatlı olarak sayısal yerde muvaffakiyet kaybı görülmektedir.
GKB Nasıl Tedavi Edilir?
Gelişimsel uyum bozukluğunu bir hastalık olarak ele almamak gerekir. Zira umumide altta yatan tıbbi bir mesele yoktur. Uyum meselesi o bireyin yaşantısında mütemadi var olacaktır. Evladın başarılı olduğu ve yapmaktan hoşlandığı aktiviteleri belirleyerek umum uyumu arttırmaya yönelik çalışmalar yapmak gerekir. Bu aktiviteler ortamında mütehassıs bir fizyoterapist tarafından belirlenmelidir. Zira aktivite evladın yeteneklerini geliştirecek kadar çetin lakin, öz inancı düşürmeyecek kadar kolay olmalıdır. GKB’ ye eşlik eden gayri meseleler de saptanmalı ve planlanan oyun aktivitelerinin içinde bu sorunlar de desteklenmelidir.
Spor aktiviteleri çok yararlı olmaktadır. Spor aktiviteleri içinde mahsusen yüzme ön plana çıkmaktadır. Gayri spor sahalarını ve başlama devranını belirlemede; evladın ilgi yeri ve mevcut yeteneği göz ününe alınarak evlat, anne-baba ve fizyoterapist ortak karar vermelidir.
Bu çocuklarda istikamet duygusu gelişimi geciktiği için trafik eğitimi ve beklenen kazalar üzerine mahsusen yoğunlaşılmalıdır.
Tedavi bir ekip işidir. Takibi sağlayan fizyoterapist, çekirdek aile, büyük aile, mektep etrafı iş birliği içinde olmalıdır.
Erken tanı ve erken müdahale sayesinde meselenin tesiri azaltılabilmektedir. Bu sorunu mütehassıslar gelgelelim gelişim takibiyle erken devirde fark edebilirler. 0- 3 yaş aralığında hamilelik ve tevellüt sonrası risk faktörleri ile motor gelişim basamakları, 3-5 yaş aralığında motor uyum testleri sorunu tanımlamada yol gösterici olmaktadır.
Ana, Peder Evladında GKB’ yi Nasıl Fark Edebilir?
Gelişimsel Uyum Bozukluğunun belirtileri çok tipiktir ve basitçe fark edilir. Umumi olarak 3-5 yaş aralığında;
Sık düşme, süratli koşamama, zıplayamama, el becerilerinde zayıflık, berbat el yazısı, ayakkabı bağcığını bağlayamama, atılan topu yakalayamama, makul bir amaca topu atmakta zorlanma, tek ayak üstünde duramama formunda belirtiler verir. Bu belirtilerin hepsi ya da bir kısmı görülebilir.
GKB Evlatların ve Yetişkinlerin Hayatını Nasıl Tesirler?
Gelişimsel uyum sorunu bulunan evlatlar spor aktivitelerinde başarısızdırlar. El becerilerinde ki zayıflığa bağlı bed el yazısı ve günlük işlerde(ayakkabı bağcığı bağlama, elbise giyip-çıkarma, düğme ilikleme) ebeveyne daha çokça bağlılık görülmektedir. Bilhassa spor aktivitelerinde başarısızlık öz itimat sorunlarına neden olmaktadır. Bu durum dolaylı olarak bütün gelişim meydanlarını olumsuz etkilemektedir. Yeteneklerini yeni keşfetmekte olan evlatların motor hareketlerde arkadaşları kadar başarılı olamaması evlatlar önemli bir hayal kırıklığı oluşturmaktadır.
Eğitim hayatında mahsusen matematik ve geometri derslerinde muvaffakiyet kaybına neden olmaktadır. Gelişimsel uyum bozukluğu olan evlatlar ileride gelişimsel uyum bozukluğu olan yetişkinler olacaklardır. Bu sebeple evlatların erken devirde yetenekleri hakkında farkındalıklarını arttırıp yönlendirmek gerekmektedir.
GKB Tanısı Nasıl Koyulur?
Evlatta bahsedilen bulgular mevcut ise evlat nörolojisi muayenesi yapılmalıdır. Bu meselelere neden olabilecek tıbbi bir durumun varlığı araştırılmalıdır. Şayet uyum bozukluğuna neden olabilecek bir hastalık yok ise akla gelişimsel uyum bozukluğu gelmelidir. Bu meselenin tanısı motor uyum testleri ile koyulur. En sık kullanılan test “Movement Assesment Batery”’ dir. Evladın gelişim basamakları dikkatle incelenmeli, hamilelik devri risk faktörleri araştırılmalı ve uygulanan testlerin sonucu bu datalarla bir arada incelenmelidir. Birtakım durumlarda motor uyum testinin yanında görsel algı testleri, duyusal bütünleme testleri de uygulamak gerekir. Gelgelelim bu sayede uyum bozukluğuna neden olan mesele ortaya konabilir.
GKB Erken Periyot Bulguları Nelerdir?
Oturma, emekleme, yürüme üzere kaba motor gelişim basamaklarının arkadan gelmesi. Gevşek bebek olmak yani kas dokusu sertliğinin olması gerekenden az olması. Kısa emekleme müddeti. Tüylü kumaşlara, meyvelere dokunamama üzere duysal hassasiyetlerin bulunması gelişimsel uyum bozukluğunun bebeklik çağındaki alarm işaretleridir.
Bu bulgular bilhassa erken doğanda yahut erkek evladında mevcut ise risk faktörü daha da yükselmektedir.
GKB’ ye Eşlik Eden Meseleler Nelerdir?
Bu kümedeki çocuklarda dikkat eksikliği hiperaktivite, duysal hassasiyet meseleleri, sorun çözme yeteneğinde azalma, öz itimat eksikliği , umumî ruh hali düşüklüğü (oyunlardan zevk alamama). Istikamet duygusu, vücut algısı meseleleri daha sık görülmektedir. Yeniden bu sorunlarla irtibatlı olarak sayısal yerde muvaffakiyet kaybı görülmektedir.
GKB Nasıl Tedavi Edilir?
Gelişimsel uyum bozukluğunu bir hastalık olarak ele almamak gerekir. Zira umumide altta yatan tıbbi bir mesele yoktur. Uyum meselesi o bireyin yaşantısında mütemadi var olacaktır. Evladın başarılı olduğu ve yapmaktan hoşlandığı aktiviteleri belirleyerek umum uyumu arttırmaya yönelik çalışmalar yapmak gerekir. Bu aktiviteler ortamında mütehassıs bir fizyoterapist tarafından belirlenmelidir. Zira aktivite evladın yeteneklerini geliştirecek kadar çetin lakin, öz inancı düşürmeyecek kadar kolay olmalıdır. GKB’ ye eşlik eden gayri meseleler de saptanmalı ve planlanan oyun aktivitelerinin içinde bu sorunlar de desteklenmelidir.
Spor aktiviteleri çok yararlı olmaktadır. Spor aktiviteleri içinde mahsusen yüzme ön plana çıkmaktadır. Gayri spor sahalarını ve başlama devranını belirlemede; evladın ilgi yeri ve mevcut yeteneği göz ününe alınarak evlat, anne-baba ve fizyoterapist ortak karar vermelidir.
Bu çocuklarda istikamet duygusu gelişimi geciktiği için trafik eğitimi ve beklenen kazalar üzerine mahsusen yoğunlaşılmalıdır.
Tedavi bir ekip işidir. Takibi sağlayan fizyoterapist, çekirdek aile, büyük aile, mektep etrafı iş birliği içinde olmalıdır.