Genital anomaliler, erkek ve kız her iki cinsiyet içinde ciddi sorun teşkil eden, psikolojik rahtsızlıkların yani sıra, cinsel hayatını da olumsuz etkilemektedir. Hatta çocuk sahibi olmasına da mani olmaktadır.
Erkek Çocuğunda Genital Anomalileri
Bu tarz sorunlar zamanında incelenerek tedavi edilmelidir. Çünkü ilerleyen yaşlarda cinsel hayatı olumsuz etkileyebilmekte ve kısırlığa da neden olabilmektedir. Dış genital sistemdeki farklılık erkek üreme organına bağlıdır. Testis gelişimi Y Kromozomu üzerinde bu organın gelişiminde sorumlu bölge tarafından tertiplenmektedir.
Embriyolojik, yani oluşum sürecinin 8. Haftasına kadar cinsel belirteç gösterecek düzeyde organ gelişimi tamamlanmaz. Dolayısıyla da hem Wolf Kanalı diye adlandırılan erkek genital kanalını ve hem de Müller Kanalı olarak nitelendirilen kadın genital kanalını içermektedir. Döngü içerisinde tesislerden testeron ve kadın kanalı oluşumuna mani hücre salgılanması, tüm genital sistemin erkek yönünde tamamlanmasını sağlar. Bu olgu evresinin normal tamamlanmasıyla sağlıklı bir erkek çocuk dünyaya gelir. Dişilikte ise testis olmadığından müller kanalı gelişimine mani hormon salgilanmaz. Bu sebeple de genital sistem dişilik yönünde olur.
Dış genital sistemde tespit edilen değişimde hemen hekime başvurulmalıdır. Gerektiği durumda üroloji uzmanına yönlendirilecektir hekim.
Fimozis :Sünnet olmayan veya sünnet sonrası sünnet derisinin büzülmesi ve darlık teşkil etmesi durumudur. Gerçek fimozis nadir görülür ve nedeni temizliğe önem verilmemesi ve buna bağlı tekrarlayan enfeksiyondur. Paralel olarak ikinci fimozis sıkça oluşur. Bebeklerde penis başıyla sünnet derisi tam ayrılmamıştır, 18. Aya kadar da devam eder. Elle zorlanarak bu derinin geri çekilmeye çalışılması ciddi hasarlara neden olur. İyileşme sırasında bedenin bu bölgede ürettiği doku zamanla büzülür ve daralır. Kızarıklık, şişlik ve akıntı olarak belirti gösterir. İşleme esnasında acı ve ateş gelişimi görülür. Mutlaka tedavi edilmelidir.
Parafimozis :Aile tarafından sünnet derisinin geri çekilmesiyle eski haline getirilmemesi sonucu oluşan durumdur. O denli penisi sıkmaktadır ki deri, penis başında büyüme ve rahatsızlık oluşur. Kızarıklık ve morluk meydana gelir. Olabildiğine hızlı tedavi edilmelidir.
Gizli, Gömük Penis: Prepubik isimli yağlı cilt dokusu tarafından penisin kapanması ve gizlenmesi gibi durumlarda penisi vücuda asan bağ dokusunun kısa kalması, yanlış sünnet ve travma neticesinde oluşan durumlardır. Kilo kaybı ve özel tedavi ile düzelme sağlanır.
Penil Torsiyon:Embriyolojik anomali genelde cilt ve cilt altındaki doku gelişimi kusuruna bağlıdır. Penis sola doğru dönüktür. İdrar deliği de yan konumlu, orta hat aşağıdan yukarı doğru eğilimlidir. Mutlaka cerrahi müdahale lazım.
Mikropenis: penis boyunun normalden küçük olma durumudur.
Makropenis: penisin hızla büyümesi durumudur.
Penil Kurvatür: Penisin S şeklinde kıvrılma durumudur.
Penoscrotal Transpozisyon: torbalarla penisin yer değiştirerek gelişme göstermesi durumudur.
Genital Anomaliler
Skrotal Hipoplazi : kese cildi çoğunlukla yetersizdir.
Scrotal Ektopi : Kesenin olması gerektiği yerin dışında görülme durumudur.
Aksesuar scrotum : boş kese olarak farklı alanlarda görülmesidir.
Hipospadias : idrar deliğinin olması gereken penis deliğinin kese altında olması durumudur. Bu ve benzeri sorunlar ciddi sağlık sorunu teşkil eder. Gerek cinsel ilişki, gerek çocuk sahibi olma, gerekse psikolojik nedenlerden dolayı ciddi rahatsızlık göstermektedir. Bu yüzden tedavi edilmelidir.
Kız Çoçuğunda Genital Anomalileri
Genital Anomaliler
Clitoris
Labium minora (iç dudaklar)
Labium majora(dış dudaklar)
Vagina
Cervix (Rahim ağzı)
Body of the uterus(rahim gövdesi)
Fundus of the uterus (rahim tepesi)
Urethra (dış idrar yolu)
Anus
Rectum
Colon(kalın barsak)
Urinary bladder(mesane)
Kız çocuklarında rastlanılan sorunların daha etkin incelenmesi için genital organlar iç ve dış olarak ikiye araştırılır. Bu doğrultuda dış genital organlar; kızlık zarı, klitoris, labium minus, kısaca küçük dudak ve büyük dudaklar diye sıralanabilir. Bu organlarda değişim, anne karnındaki 12. Haftadan sonra başlar. Üç genital organlar da 6 ila 10 hafta içerisinde oluşuma başlar. İç genital organlar; rahim ucu, rahim, fallop tüpü ve yumurtalık. Yabancı kökenli vajina ise bütün bu organların bileşimidir.
DIŞ GENİTAL ORGANLARDAKİ ANOMALİLER
Dış genital organların olmaması :anne karnında dış genital organlarının hiç gelememesi durumudur.
Himen imperforatus :Rahim ortasında olması gereken açıklığın olmaması durumudur. Yeni doğum esnasında vajina içinde biriken makusla tabi konulabilir.
Kanı dışarı alamadığı icinbkasik ağrıları çekilir. Ağrılı idrar, sık idrara çıkma, memelerde gelişim olmasına rağmen adet görememe, şiddetli kramplar hissedilip görüldüğü taktirde mutlaka tedavi edilmelidir.
Labium hipertrofisi :Doğumda rahim üç ve kanatlarının büyüme durumudur. Kozmetik olarak tedavi uyulanabilir.
Klitoris anomalileri :iç genital organlarda bozulma durumudur.
VAJİNA GELİŞİMİNDEKİ ANOMALİLER
Vajinal atrezi : vajina, kadın mahrem organının oluşmama durumudur. Rahatsız edici etkisi başlarda olmaz ama ilişki ve mastürbasyon durumuyla ciddi ağrı, kasılma görülmeye başlar.
Vajinal agenezi (vajinanın hiç olmaması) : çok nadir görülür ama olabilme durumu vardır. İlk başlarda belirti göstermez. Meme gelişimi, kullanma gibi cinsel olgunluk oluşmasına rağmen adet görülmez ise mutlaka tedavi olunulmalıdır.
Çift vajina :organ gelişim bozukluğudur.
İÇ GENİTAL ORGANLARDAKİ ANOMALİLER
Çift uterus : iki vajina olma durumudur.
Yarım uterus : uterusu oluşturan kanallardan birisinin hiç gelişmeme durumudur.
Overin doğumsal anomalileri :Önce duvarlı kistlerdir. Çoğu zamanla kaybolsa da 5 cm’den büyük olanları risk oluşturur. Bu yüzden tedavi edilmelidir.
SEKSÜEL GELİŞME ANOMALİLERİ
Sıkça görülebilen genital bölge hastalıkları hormon bozukluğu, genital organ hastalığı gibi birçok sorun anne karnında oluşmaktadır.
Çok nadir, ekseri olsa da bazılarında çift cinsli cinsel organ belirtisi görülebilmektedir. Bu duruma çift cinsiyetlilik denilmektedir. İlk tanı işe bebeğe bakıldığında cinsiyet tespit edilememesidir.
Dişi psödo (yalancı) hermafroditizm :En fazla rastlanılan seksüel gelişim bozukluğu olarak bilinir. Kromozom yapı dişil olmasına rağmen dişil olarak tam gelişim sağlayamaz. Kıllanma ve ses kalınlaşması görülür. Erkek-kadın karışımı belirtiler meydana gelir.
Bu tür hastalarda böbreküstü bezinden salınan kortizolün üretimindeki hatanın telafisi için fazlaca erkeklik hormonu üretilir. Bundan kaynaklı iç genital organlar normal bir kız çocuğunda olması gerektiği biçimde gelişim gösterir. Vajina dışı tam olarak açıklamadığı gibi kanatlarda kalınlaşmıştır. Yüz kaybına neden olan enzim eksikliği görülür. Özel cerrahi müdahale ile tedavi edilmelidir.
Gerçek hermafroditizm :Hem erkek testisti, hem de dişil belirtilerin görülme durumudur. Cinsel belirtiler dişil olabilmesine karşın çocuğun yetiştirilme tarzına bağlı olarak değişir. Karma yapılı bu tip bebekler, psikiyatri uzmanları, aile bireyleri, çocuk endokrinoloji uzmanları Beter cerrahlarca kurulu bir komite tarafından cinsiyet belirlemesi yapılır. Ayrıca nadiren görülebilen farklı cinsel organ ve genital bozukluk hastalıkları vardır.
Erkek Çocuğunda Genital Anomalileri
Bu tarz sorunlar zamanında incelenerek tedavi edilmelidir. Çünkü ilerleyen yaşlarda cinsel hayatı olumsuz etkileyebilmekte ve kısırlığa da neden olabilmektedir. Dış genital sistemdeki farklılık erkek üreme organına bağlıdır. Testis gelişimi Y Kromozomu üzerinde bu organın gelişiminde sorumlu bölge tarafından tertiplenmektedir.
Embriyolojik, yani oluşum sürecinin 8. Haftasına kadar cinsel belirteç gösterecek düzeyde organ gelişimi tamamlanmaz. Dolayısıyla da hem Wolf Kanalı diye adlandırılan erkek genital kanalını ve hem de Müller Kanalı olarak nitelendirilen kadın genital kanalını içermektedir. Döngü içerisinde tesislerden testeron ve kadın kanalı oluşumuna mani hücre salgılanması, tüm genital sistemin erkek yönünde tamamlanmasını sağlar. Bu olgu evresinin normal tamamlanmasıyla sağlıklı bir erkek çocuk dünyaya gelir. Dişilikte ise testis olmadığından müller kanalı gelişimine mani hormon salgilanmaz. Bu sebeple de genital sistem dişilik yönünde olur.
Dış genital sistemde tespit edilen değişimde hemen hekime başvurulmalıdır. Gerektiği durumda üroloji uzmanına yönlendirilecektir hekim.
Fimozis :Sünnet olmayan veya sünnet sonrası sünnet derisinin büzülmesi ve darlık teşkil etmesi durumudur. Gerçek fimozis nadir görülür ve nedeni temizliğe önem verilmemesi ve buna bağlı tekrarlayan enfeksiyondur. Paralel olarak ikinci fimozis sıkça oluşur. Bebeklerde penis başıyla sünnet derisi tam ayrılmamıştır, 18. Aya kadar da devam eder. Elle zorlanarak bu derinin geri çekilmeye çalışılması ciddi hasarlara neden olur. İyileşme sırasında bedenin bu bölgede ürettiği doku zamanla büzülür ve daralır. Kızarıklık, şişlik ve akıntı olarak belirti gösterir. İşleme esnasında acı ve ateş gelişimi görülür. Mutlaka tedavi edilmelidir.
Parafimozis :Aile tarafından sünnet derisinin geri çekilmesiyle eski haline getirilmemesi sonucu oluşan durumdur. O denli penisi sıkmaktadır ki deri, penis başında büyüme ve rahatsızlık oluşur. Kızarıklık ve morluk meydana gelir. Olabildiğine hızlı tedavi edilmelidir.
Gizli, Gömük Penis: Prepubik isimli yağlı cilt dokusu tarafından penisin kapanması ve gizlenmesi gibi durumlarda penisi vücuda asan bağ dokusunun kısa kalması, yanlış sünnet ve travma neticesinde oluşan durumlardır. Kilo kaybı ve özel tedavi ile düzelme sağlanır.
Penil Torsiyon:Embriyolojik anomali genelde cilt ve cilt altındaki doku gelişimi kusuruna bağlıdır. Penis sola doğru dönüktür. İdrar deliği de yan konumlu, orta hat aşağıdan yukarı doğru eğilimlidir. Mutlaka cerrahi müdahale lazım.
Mikropenis: penis boyunun normalden küçük olma durumudur.
Makropenis: penisin hızla büyümesi durumudur.
Penil Kurvatür: Penisin S şeklinde kıvrılma durumudur.
Penoscrotal Transpozisyon: torbalarla penisin yer değiştirerek gelişme göstermesi durumudur.
Genital Anomaliler
Skrotal Hipoplazi : kese cildi çoğunlukla yetersizdir.
Scrotal Ektopi : Kesenin olması gerektiği yerin dışında görülme durumudur.
Aksesuar scrotum : boş kese olarak farklı alanlarda görülmesidir.
Hipospadias : idrar deliğinin olması gereken penis deliğinin kese altında olması durumudur. Bu ve benzeri sorunlar ciddi sağlık sorunu teşkil eder. Gerek cinsel ilişki, gerek çocuk sahibi olma, gerekse psikolojik nedenlerden dolayı ciddi rahatsızlık göstermektedir. Bu yüzden tedavi edilmelidir.
Kız Çoçuğunda Genital Anomalileri
Genital Anomaliler
Clitoris
Labium minora (iç dudaklar)
Labium majora(dış dudaklar)
Vagina
Cervix (Rahim ağzı)
Body of the uterus(rahim gövdesi)
Fundus of the uterus (rahim tepesi)
Urethra (dış idrar yolu)
Anus
Rectum
Colon(kalın barsak)
Urinary bladder(mesane)
Kız çocuklarında rastlanılan sorunların daha etkin incelenmesi için genital organlar iç ve dış olarak ikiye araştırılır. Bu doğrultuda dış genital organlar; kızlık zarı, klitoris, labium minus, kısaca küçük dudak ve büyük dudaklar diye sıralanabilir. Bu organlarda değişim, anne karnındaki 12. Haftadan sonra başlar. Üç genital organlar da 6 ila 10 hafta içerisinde oluşuma başlar. İç genital organlar; rahim ucu, rahim, fallop tüpü ve yumurtalık. Yabancı kökenli vajina ise bütün bu organların bileşimidir.
DIŞ GENİTAL ORGANLARDAKİ ANOMALİLER
Dış genital organların olmaması :anne karnında dış genital organlarının hiç gelememesi durumudur.
Himen imperforatus :Rahim ortasında olması gereken açıklığın olmaması durumudur. Yeni doğum esnasında vajina içinde biriken makusla tabi konulabilir.
Kanı dışarı alamadığı icinbkasik ağrıları çekilir. Ağrılı idrar, sık idrara çıkma, memelerde gelişim olmasına rağmen adet görememe, şiddetli kramplar hissedilip görüldüğü taktirde mutlaka tedavi edilmelidir.
Labium hipertrofisi :Doğumda rahim üç ve kanatlarının büyüme durumudur. Kozmetik olarak tedavi uyulanabilir.
Klitoris anomalileri :iç genital organlarda bozulma durumudur.
VAJİNA GELİŞİMİNDEKİ ANOMALİLER
Vajinal atrezi : vajina, kadın mahrem organının oluşmama durumudur. Rahatsız edici etkisi başlarda olmaz ama ilişki ve mastürbasyon durumuyla ciddi ağrı, kasılma görülmeye başlar.
Vajinal agenezi (vajinanın hiç olmaması) : çok nadir görülür ama olabilme durumu vardır. İlk başlarda belirti göstermez. Meme gelişimi, kullanma gibi cinsel olgunluk oluşmasına rağmen adet görülmez ise mutlaka tedavi olunulmalıdır.
Çift vajina :organ gelişim bozukluğudur.
İÇ GENİTAL ORGANLARDAKİ ANOMALİLER
Çift uterus : iki vajina olma durumudur.
Yarım uterus : uterusu oluşturan kanallardan birisinin hiç gelişmeme durumudur.
Overin doğumsal anomalileri :Önce duvarlı kistlerdir. Çoğu zamanla kaybolsa da 5 cm’den büyük olanları risk oluşturur. Bu yüzden tedavi edilmelidir.
SEKSÜEL GELİŞME ANOMALİLERİ
Sıkça görülebilen genital bölge hastalıkları hormon bozukluğu, genital organ hastalığı gibi birçok sorun anne karnında oluşmaktadır.
Çok nadir, ekseri olsa da bazılarında çift cinsli cinsel organ belirtisi görülebilmektedir. Bu duruma çift cinsiyetlilik denilmektedir. İlk tanı işe bebeğe bakıldığında cinsiyet tespit edilememesidir.
Dişi psödo (yalancı) hermafroditizm :En fazla rastlanılan seksüel gelişim bozukluğu olarak bilinir. Kromozom yapı dişil olmasına rağmen dişil olarak tam gelişim sağlayamaz. Kıllanma ve ses kalınlaşması görülür. Erkek-kadın karışımı belirtiler meydana gelir.
Bu tür hastalarda böbreküstü bezinden salınan kortizolün üretimindeki hatanın telafisi için fazlaca erkeklik hormonu üretilir. Bundan kaynaklı iç genital organlar normal bir kız çocuğunda olması gerektiği biçimde gelişim gösterir. Vajina dışı tam olarak açıklamadığı gibi kanatlarda kalınlaşmıştır. Yüz kaybına neden olan enzim eksikliği görülür. Özel cerrahi müdahale ile tedavi edilmelidir.
Gerçek hermafroditizm :Hem erkek testisti, hem de dişil belirtilerin görülme durumudur. Cinsel belirtiler dişil olabilmesine karşın çocuğun yetiştirilme tarzına bağlı olarak değişir. Karma yapılı bu tip bebekler, psikiyatri uzmanları, aile bireyleri, çocuk endokrinoloji uzmanları Beter cerrahlarca kurulu bir komite tarafından cinsiyet belirlemesi yapılır. Ayrıca nadiren görülebilen farklı cinsel organ ve genital bozukluk hastalıkları vardır.
