Geniz Akıntısı Boğaz Yanması

[SoruCevap]

Geniz Akıntısı Sebepleri - Geniz akıntısı Neden Olur - Geniz Akıntısı Nedenleri - Boğaz Yanması Sebepleri





Geniz akıntısı nedir?

Geniz akıntısı "boğazda mukus birikmesi" veya "mukusun burun arkasından damlama hissi" şeklinde tarif edilir. Mukus burun salgısına verilen isimdir. Mukus burun içini ıslak kaygan tutar temizler; solunan havayı nemlendirir ve içerisindeki yabancı maddeleri tutar mikroplarla savaşır. Mukus üretimi ve temizliği sinir kan damarları salgı bezleri kaslar hormonlar ve silialar ile karışık bir biçimde düzenlenir. "Geniz akıntısı hissi" aşırı miktarda ve kalın mukus veya boğaz kaslarındaki bozukluklar veyahut da yutma bozukluklarından kaynaklanabilir.

Burun ve sinüsler günde yaklaşık bir ile iki litre arasında ince mukus oluştururlar. Mukus burun ve sinüsü döşeyen hücrelerin yüzeyinde bulunan gözle görülemeyen "silia" diye isimlendirilen süpürge gibi uzantılarla sürekli geriye doğru süpürülür. Mukus kayar biçimde genize oradan da aşağıya yemek borusuna gönderilir ve farkına varılmadan yutulur. Normal şartlarda burun önden akmaz. Salgının çok olduğu veya bu salgının arkaya yönlendirilemediği durumlarda burundan akıntı olur.

Anormal salgılar:

Artmış ince temiz salgı: Basit soğuk algınlığı gibi üst solunum yolları enfeksiyonlarında alerjide soğuk havada parlak ışıkta belirli yiyecek ve baharatlarda hamilelik ve hormon değişikliklerinde değişik ilaçlar kullanıldığında (doğum kontrol hapları bazı yüksek tansiyon hapları gibi) ve yapısal bozukluklarda (burun eğriliği gibi) görülebilir.

Vazomotor rinit: Burun tıkalı şiş ve ıslak hissedilir. Burada burun değişikliklere karşı aşırı hassastır fakat alerjik değildir.

Artmış kalın salgı: Çoğunlukla kışın soğuk havalarda nemsiz sıcak ev ve binalarda yaşayan kişilerde görülür. Sinüs ve burun enfeksiyonları ile özellikle bazı süt ürünlerinden gelişen alerji durumlarında da ortaya çıkar. Şayet bir burun akıntısı koyulaşıp sarı yeşil renk almaya başlarsa bakteriyel sinüs enfeksiyonu gelişmesi muhtemeldir. Çocuklarda bu durumda burunda yabancı cisim (fasülye yuvarlanmış kağıt oyuncak parçası gibi) olmasından da şüphe edilir.

Azalan salgı: Aşağıdaki durumların herhangi birinde olabilir:

*Sigara dumanı endüstriyel kirlilikler otomobil egzozu gibi çevresel uyarıcılar burun salgısını azaltır. Salgı azaldığında normalden daha fazla koyulaşır ve aldatıcı olarak artmış mukus gibi hissedilebilir.

*Burun havaakımının düzgün olmasını engelleyen burun eğrilikleri de salgının azalması veya çoğalmasına sebep olabilirler.

*Yaş arttıkça burun salgısı azalıp koyulaşır. Bu geniz akıntısı gibi hissedilebilir.

*Burunu döşeyen dokunun bazı ender görülen hastalıklarında da mukus üretimi veya akımı etkilenebilir.

Yutma bozuklukları: Yutma işlemi sıvı ve katı gıdaların ağızdan yemek borusuna kadar gitmesini sağlayan karışık bir işlemdir. Ağız boğaz ve yemek borusundaki kasların birbirleri ile düzenli ilişkileri gerekir. Yutmada problem olması sıvı ve katı gıdaların boğazda birikmesine yol açabilir. Buradan nefes borusuna ve ses tellerinin bulunduğu bölgeye kaçarak seste boğukluk boğaz temizleme ve öksürüğe yol açabilir.

Yutma problemlerine birçok faktör eşlik edebilir:

*Yaş: Yaş ilerledikçe yutma kaslarının gücü ve aralarındaki koordinasyon azalır. Bundan dolayı tükürük bile mideye düzgün bir şekilde ulaşamayabilir.

*Uyku: Uyku esnasında yutkunma çok azalır ve tükürük birilebilir. Uyandığımızda öksürme ve boğazımızı temizleme ihtiyacı olur.

*Stres ve gerginlik: Her yaşta stres ve gerginlik boğaz kaslarını da etkileyerek bir kitlenin boğazda düğümlenmiş hissini verebilir. Sık sık boğaz temizlemek mukus azlığından da dolayı boğazın hassasiyetini artırır.

*Yemek pasajında kitle ve şişlikler: Sıvı ve katı gıdaların geçişini yavaşlatabilir veya önleyebilirler.

*Gastroözefajeal reflü: Midedeki asitli muhtevanın yemek borusu ve boğaza kaçmasına verilen isimdir. Göğüste yanma hazımsızlık boğaz ağrısı sık görülen şikayetlerdir ve özellikle yemekten sonra sırtüstü yatınca artarlar. Mide ile yemek borusunun birleştiği yerin bir kısmının diyaframın yukarısına kayması da aynı şikayetlere yol açar.

Kronik boğaz ağrısı: Geniz akıntısı çoğunlukla boğaz ağrısı ve yanmasına yol açar. Boğaz kültüründe hastalık mikrobu üremez fakat bademcik ve diğer salgı üreten dokularda şişlik oluşarak boğazda rahatsızlık ve bir şey takılmış hissi oluşabilir. Geniz akıntısının başarılı tedavisi ile boğaz şikayetleri de çoğunlukla kendiliğinden düzelir.

Tedaviye başlamadan önce teşhis de tam yapılmalıdır. Bunun için tam bir kulak burun boğaz muayenesi ile gerekli laboratuar ve röntgen tetkiklerinin yapılması lâzımdır.

Tedavi

Bakteriyal enfeksiyonlar: Antibiyotikler ile tedavi edilirler fakat bunlar sadece geçici bir rahatlama sağlayabilirler. Kronik sinüzit varsa ağızı kapanmış sinüslerin açılması ve akıntının sağlanması için operasyon yapılması gerekebilir