Yaz aylarında ve ihmallerin olduğu ülkemizde dikkat edilmeyen yanlış tüketim sonucu meydana gelen ve ölüme sebep olacak kadar ciddi ve riskli bir konu olan gıda zehirlenmesini önlemek aslında biraz özen ve dikkat etmemekten geliyor
Öncelikle size zehirlenmeye neden olan bakterilerden kısaca bahsetmek istiyorum Çünkü hangi gıdalarda hangisi var hangisi daha riskli ve hangisi daha yaygın bunları bilmemiz gerekiyor Dünyada bizimle birlikte binlerce tür canlı yaşar(görülen görülmeyen) Bunlar mikroorganizmalardır Mikrobiyoloji bilim dalı bu canlıları inceler
*Bulunduğumuz ortamda soluduğumuz havada aldığımız bütün gıdalarda mikroorganizma bulunur Önemli olan mikroorganizmaların artışını kontrol altına almaktır
*Uygun şartlar altında mikroorganizma 20 dk da bölünür ve 8 saatte 35 milyona ulaşmaktadır Bu çok ciddi bir rakamdır
*Gıda zehirlenmesi de kontrol altına alınamayan mikroorganizmaların artışı ile meydana gelmektedir
*Gıdanın tüketilmesinden belirli süre sonra bulantı, kusma, karın ağrısı, baş dönmesi ve merkezi sinir bozuklukları gibi istenmeyen durumun bir kısmının görülmesi ile tanınan sağlık bozukluğu yada gıda zehirlenmesidir
Gıda mühendisi; Gıdanın depolama işleme hazırlama üretim ve tüketime kadar olan süreçte hijyenik şartları oluşturarak soğuk zincir ile taşınacaksa soğuk zincirin kırılmaması için takipte olacaktır Ancak evde yemek yapılıyorsa ürün kesinlikle oda sıcaklığında bekletilmemelidir
Gıdalara mikroorganizma nasıl bulaşır?
*Gıda hazırlama aşamasında (eller, bıçak tezgah, koyulan gereçler, temas eden yüzeyler)
*Tüketime hazır olan yemek çiğ gıda ile temas ediyorsa Bu yüzden pişmiş ürün dolapta herzaman üst kısımda tutulmalı çünkü çiğ gıda üstte olursa pişen ürüne mikroorganizma geçer
Mikroorganizma zehirlenmesine sebep olan bakteriler 4 cinstir
Colostridium botulinum, Staphylococcus, Salmonella, Streptococcus Ek olarak Bacillus küfler protozoalardır
Botulinum gıda zehirlenmesi geliştiği ve toksini bulunan gıdalarda botulizm’e neden olur Et, sebze, meyve, balık ve uygun olmayan konserveler mikrobiyal yük artınca botulizm tehlikesi taşır bilinen en tehlikeli toksindir 1050C arasında aktivite gösterirtoprak saprofit i olduğu için sebzelerde bulunmaktadır Isıya duyarlıdır Bu yüzdem 80C de 23 dk heryeri ısıyı alırsa ürünün kolayca etkisiz hale gelir
Staphylococcus en yaygın gözlenen gıda zehirlenmesidir 26 saatte belirti gösterir Gıda hazırlama durumundan tüketim aşamasına görülebilmektedir Burun ve yüzde Staphylococcus aerous bakterisi ele bulaşarak meydana gelir Çok geniş kapsamda bulunduğu için gıdaya bulaşmayı engellemek zordur Bu yüzden gıda 4* C de saklanmalıdır çünkü bu sıcaklıkta gelişme gösteremez Riskli gıdalar hazır et ürünleri börek sandviç vb , süt ve süt ürünleri yumurtalı ürünler pişmiş yemekler ve özellikle protein oranı yüksek gıdalardır Zehirlenme için 10bin adetgr yeterlidir ve gıda zehirlenmesine yol açar
Salmonella: Genellikle et ve et ürünlerinde yumurta vr yumurtalı ürünlerde tavuklarda patojen mikroorganizmaların çevresel faktörler (ekipmanın temiz olmaması) yetersiz ısıl işlem gibi faktörler sebep olmaktadır Genelde kusma bulantı iltihap gibi etkileri vardır
Yukarıda bahsedilen mikroorganizmaların yanı sıra pilav bulgur ve türevlerinde bulunan Bacillus Cereus kesinlikle göz ardı edilmemelidir Oda sıcaklığında uzun süre tutulan pilavın mikroorganizma yükü artarak zehirlenmeye sebep olmaktadır
Yapılması gerekenler aslında kolay ve zaman almayan işlemlerdir Her zaman gıda soğuk zincirde taşınmalı Donmuş ürünse 18 C soğuk ürün 4 C de depolanmalıdır Gıda oda sıcaklığında uzun süre durmamalı, çözümdürler işlemi buzdolabında gerçekleştirilmeli dışarıda çözündürmemeli, çiğ gıda ve pişmiş gıda kesinlikle temas etmemeli, tüketilecek kadar ısıtıp gıda tüketilmeli tekrar tekrar ısıtılıp soğutmamak gerekir Özellikle yaz aylarında bu anlatılanlar dikkate alınmadığı için zehirlenmeler çok gündemdedir Sağlıkla kalın
Öncelikle size zehirlenmeye neden olan bakterilerden kısaca bahsetmek istiyorum Çünkü hangi gıdalarda hangisi var hangisi daha riskli ve hangisi daha yaygın bunları bilmemiz gerekiyor Dünyada bizimle birlikte binlerce tür canlı yaşar(görülen görülmeyen) Bunlar mikroorganizmalardır Mikrobiyoloji bilim dalı bu canlıları inceler
*Bulunduğumuz ortamda soluduğumuz havada aldığımız bütün gıdalarda mikroorganizma bulunur Önemli olan mikroorganizmaların artışını kontrol altına almaktır
*Uygun şartlar altında mikroorganizma 20 dk da bölünür ve 8 saatte 35 milyona ulaşmaktadır Bu çok ciddi bir rakamdır
*Gıda zehirlenmesi de kontrol altına alınamayan mikroorganizmaların artışı ile meydana gelmektedir
*Gıdanın tüketilmesinden belirli süre sonra bulantı, kusma, karın ağrısı, baş dönmesi ve merkezi sinir bozuklukları gibi istenmeyen durumun bir kısmının görülmesi ile tanınan sağlık bozukluğu yada gıda zehirlenmesidir
Gıda mühendisi; Gıdanın depolama işleme hazırlama üretim ve tüketime kadar olan süreçte hijyenik şartları oluşturarak soğuk zincir ile taşınacaksa soğuk zincirin kırılmaması için takipte olacaktır Ancak evde yemek yapılıyorsa ürün kesinlikle oda sıcaklığında bekletilmemelidir
Gıdalara mikroorganizma nasıl bulaşır?
*Gıda hazırlama aşamasında (eller, bıçak tezgah, koyulan gereçler, temas eden yüzeyler)
*Tüketime hazır olan yemek çiğ gıda ile temas ediyorsa Bu yüzden pişmiş ürün dolapta herzaman üst kısımda tutulmalı çünkü çiğ gıda üstte olursa pişen ürüne mikroorganizma geçer
Mikroorganizma zehirlenmesine sebep olan bakteriler 4 cinstir
Colostridium botulinum, Staphylococcus, Salmonella, Streptococcus Ek olarak Bacillus küfler protozoalardır
Botulinum gıda zehirlenmesi geliştiği ve toksini bulunan gıdalarda botulizm’e neden olur Et, sebze, meyve, balık ve uygun olmayan konserveler mikrobiyal yük artınca botulizm tehlikesi taşır bilinen en tehlikeli toksindir 1050C arasında aktivite gösterirtoprak saprofit i olduğu için sebzelerde bulunmaktadır Isıya duyarlıdır Bu yüzdem 80C de 23 dk heryeri ısıyı alırsa ürünün kolayca etkisiz hale gelir
Staphylococcus en yaygın gözlenen gıda zehirlenmesidir 26 saatte belirti gösterir Gıda hazırlama durumundan tüketim aşamasına görülebilmektedir Burun ve yüzde Staphylococcus aerous bakterisi ele bulaşarak meydana gelir Çok geniş kapsamda bulunduğu için gıdaya bulaşmayı engellemek zordur Bu yüzden gıda 4* C de saklanmalıdır çünkü bu sıcaklıkta gelişme gösteremez Riskli gıdalar hazır et ürünleri börek sandviç vb , süt ve süt ürünleri yumurtalı ürünler pişmiş yemekler ve özellikle protein oranı yüksek gıdalardır Zehirlenme için 10bin adetgr yeterlidir ve gıda zehirlenmesine yol açar
Salmonella: Genellikle et ve et ürünlerinde yumurta vr yumurtalı ürünlerde tavuklarda patojen mikroorganizmaların çevresel faktörler (ekipmanın temiz olmaması) yetersiz ısıl işlem gibi faktörler sebep olmaktadır Genelde kusma bulantı iltihap gibi etkileri vardır
Yukarıda bahsedilen mikroorganizmaların yanı sıra pilav bulgur ve türevlerinde bulunan Bacillus Cereus kesinlikle göz ardı edilmemelidir Oda sıcaklığında uzun süre tutulan pilavın mikroorganizma yükü artarak zehirlenmeye sebep olmaktadır
Yapılması gerekenler aslında kolay ve zaman almayan işlemlerdir Her zaman gıda soğuk zincirde taşınmalı Donmuş ürünse 18 C soğuk ürün 4 C de depolanmalıdır Gıda oda sıcaklığında uzun süre durmamalı, çözümdürler işlemi buzdolabında gerçekleştirilmeli dışarıda çözündürmemeli, çiğ gıda ve pişmiş gıda kesinlikle temas etmemeli, tüketilecek kadar ısıtıp gıda tüketilmeli tekrar tekrar ısıtılıp soğutmamak gerekir Özellikle yaz aylarında bu anlatılanlar dikkate alınmadığı için zehirlenmeler çok gündemdedir Sağlıkla kalın
