Giresun İli Eynesil İlçesi
TARİHİ
Eynesil'in bilinen tarihi İsa'dan önce 1500 yıllarına kadar dayanmaktadır. Bu dönemde Büyük Hitit İmparatorluğu egemenliğinde olan Eynesil, 300 yıl kadar bu imparatorluğun yönetiminde kaldıktan sonra I.Ö. 1200 yıllarında Phrygia Konfederasyonu emrine girmiştir.
Yunanlıların yöreye gelişleri I.Ö. 756 yılına kadar dayanmaktadır. Yunanlılar dan sonra I.Ö. 670 yılında yöre Miletoslular’la tanışmıştır. Miletoslular Eynesil'in de içinde yer aldığı Karadeniz kıyılarında 90 civarında ticaret kolonisi kurmuştur. Eynesil'de ki metruk ve büyük bir bölümü yıkılmış olan kalenin de, (Görele Kalesi) ilk olarak bu dönemde inşa edildiği sanılıyor.
I.Ö 520 yılında, Eynesil Pontus Satraplığı içinde bulunmuştur. Bu dönemde Pers İmparatorluğu’nun 19. Eyaleti olan Pontos Satraplığı, 200 yıl kadar sonra Kapodokya Kralığı egemenliğine girmiştir. Ancak Pontos satraplığında çıkan karışıklıklar bitmek bilmemiş, I.Ö.298 yılında Büyük Pontos Krallığı kurulmuştur. Bu devlet I.Ö.91 yılında Anadolu'daki en güçlü krallık haline gelmiştir. Bu durum, Romalılar'ın Pontos ülkesine saldırmasına kadar sürmüş, ne yazık ki, Romalılar'ın saldırıları sonucu, I.Ö.63 yılında Pontos Krallığı ortadan kalkmıştır. Pontos'un yıkılması ile yöre Roma'ya bağlı Galatia egemenliği altına girmiştir. Eynesil ve tüm Doğu Karadeniz sahillerinin Roma Imparatorlugu egemenliği altındaki dönemi I.S. 395 yılında Roma İmparatorluğu’nun ikiye ayrılması ile sona ermiş gibi görünse de, Doğu Roma İmparatorluğu’nun ilçedeki egemenliği 1204 yılına kadar devam etmiştir.
1204 yılında Eynesil, Megalon Kommenon İmparatorluğu egemenliğine girdi. Diğer adıyla Trabzon imparatorluğu olarak bilinen bu devlet, Ekim 1461'de yöreye Osmanlıların gelişiyle son buldu.
Eynesil'in Osmanlı İmparatorluğu Egemenliğine Girmesi
Ekim 1461 tarihinde, Trabzon'un Osmanlı İmparatorluğu tarafından alınmasından iki ay kadar sonra Aralık 1461 tarihinde Eynesil de Osmanlı İmparatorluğu egemenliğine girmiştir.
Yöreye ilk gelen Türk boyu olan Çepnilerdir. Çepniler, ayni zamanda Alevilikleri ve Hacı Bektaşi Veli'nin de müritleri olması ile bilinen bir Türk boyudur. Çepnilerin Aleviliği ve yöredeki Alevilik olgusuyla ilgili olarak, Avukat Halil İbrahim Türkyılmaz tarafından yazılan Dünden Yarına Tüm Yönleriyle Eynesil isimli kitap hayli ayrıntılı bilgi vermektedir.
Eynesil uzun bir süre Trabzon'a bağlı bir köy olarak kalmıştır. Cumhuriyet'in ilanı ile birlikte Görele'ye bağlı bir köy olan Eynesil, 1953 yılında yine bu ilçeye bağlı bir bucak olmuş, 1 Nisan 1960 tarihinde de ilçe olmuştur.
Eynesil Adı Nereden Gelmektedir?
Kimilerince Eynesil adı, Iyi Nesil kelimesinden dönüşerek bu güne kadar gelmiştir. Ancak gerçeğe daha yakin olan görüş ; Türklerin "Ine" yahut "Eyne" isimli bir bey öncülüğünde Eynesil'e geldikleri, bu nedenle de yerleştikleri bu yere Ine Bey'in yeri anlamında "İnesi" adini verdikleridir.
Eynesil, Görele ilçesine bağlı bir bucak iken, 1960 yılında ilçe olmuştur. İlçenin adının nerden geldiğine dair yazılı bir kaynak yoktur. Sadece ilçenin bu adı Türklerin bölgeye yerleşmesinden sonra aldığı sanılmaktadır.
16.yüzyıl sonlarında yaşamış olan Osmanlı Coğrafyacılarından Mehmet Aşık, eserinde, Trabzon ve Giresun arasındaki bölgede Türk halkından mühim bir kısmının Çepnilerden meydana geldiğini ve bölgenin batı ile güney tarafındaki dağların Çepni dağları adını taşıdığını yazmaktadır. Halen sahil halkına, Giresun'un iç kesimlerinde yaşayan halk Çepni demektedir.
Yine Yavuz Sultan devrine ait Trabzon tarih defteri, Giresun bölgesindeki halkın çoğunluğunun Türk olduğunu açık bir şekilde göstermektedir. 1515 yılında yazılan bu deftere göre, Ordu-Giresun, Giresun-Torul, Görele -Eynesil arasındaki yörede çok yoğun bir Türk nüfusu görülmekte ve Vilayet-i Çepni adı taşımaktadır.
EKONOMİ
İlçenin dışarı ile bağlantıları kara yolu ile olup, Giresun-Trabzon 010 nolu Devlet karayolu ulaşımda kullanılmaktadır. İlçe Karadeniz kıyısında olmasına rağmen iskele ve liman olmaması dolaysı ile deniz yolu kullanılmamaktadır. İlçenin tüm köylerinde yol olup bu yolların tamamı stabilizedir. Son yıllarda betonlaşma çalışmaları sürdürülmektedir.
Ekonomik yapı çoğunlukla fındık tarımına, hayvancılığa, balıkçılık, arıcılık ve ormancılığa dayanır. Fındığın yanı sıra, halk kendi ihtiyacını karşılamak amacıyla mısır,sebze, meyve ve çay tarımı da yapmaktadır.
Deniz balıkçılığı yanında son yıllarda alabalık yetiştiriciliği de büyük gelişme göstermiştir. Ayrıca arıcılık son yıllarda önemli bir gelişme göstermiş.
TURİZM
Doğa turizmi yönünden büyük bir potansiyele sahip olan ilçede güzel kumsal sahiller bulunmasına rağmen, İlçede Turizm çok gelişmemiş olup ekonomiye bir katkısı yoktur. Daha çok iç turizm hakimdir. Yayla turizmi gelştirmek için yayla şenlikleri düzenlenmektedir.
İlçenin önemli tarihi eserleri arasında, Eynesil kalesi en göze çarpanıdır.
YAYLACILIK
İlçede yaylacılık çok gelişmiştir. Eskiden bölge halkı hayvan otlatmak için yaylaya göç etmekte iken son yıllarda, Temiz dağ havası alarak dinlenmek ve çeşitli yayla şenliklerine katılarak eğlenmek için yaylaya çıkmaktadır.
Önceden yaylaya yürüyerek gidilirken; ulaşımın sağlanması ile otomobiller ile bu yaylalara üç-dört saatte gidilip gelinmektedir. Yöre halkının çıktığı yaylalarda Haziran, Temmuz aylarında çeşitli şenlikler düzenlenmektedir.
ÖRF VE ADETLER
İlçe Örf ve Adet bakımından Giresun yöresine benzerlik gösterse de daha çok Trabzon yöresini andırır. Geleneksel giysiler halk tarafından özel günlerde giyilmekte. Eski geleneklere göre yaylacılık ve yayla şenlikleri sürdürülmektedir.
Keşan ve Peştamal yöre kadınlarının geleneksel giysileri arasındadır.
TARİHİ
Eynesil'in bilinen tarihi İsa'dan önce 1500 yıllarına kadar dayanmaktadır. Bu dönemde Büyük Hitit İmparatorluğu egemenliğinde olan Eynesil, 300 yıl kadar bu imparatorluğun yönetiminde kaldıktan sonra I.Ö. 1200 yıllarında Phrygia Konfederasyonu emrine girmiştir.
Yunanlıların yöreye gelişleri I.Ö. 756 yılına kadar dayanmaktadır. Yunanlılar dan sonra I.Ö. 670 yılında yöre Miletoslular’la tanışmıştır. Miletoslular Eynesil'in de içinde yer aldığı Karadeniz kıyılarında 90 civarında ticaret kolonisi kurmuştur. Eynesil'de ki metruk ve büyük bir bölümü yıkılmış olan kalenin de, (Görele Kalesi) ilk olarak bu dönemde inşa edildiği sanılıyor.
I.Ö 520 yılında, Eynesil Pontus Satraplığı içinde bulunmuştur. Bu dönemde Pers İmparatorluğu’nun 19. Eyaleti olan Pontos Satraplığı, 200 yıl kadar sonra Kapodokya Kralığı egemenliğine girmiştir. Ancak Pontos satraplığında çıkan karışıklıklar bitmek bilmemiş, I.Ö.298 yılında Büyük Pontos Krallığı kurulmuştur. Bu devlet I.Ö.91 yılında Anadolu'daki en güçlü krallık haline gelmiştir. Bu durum, Romalılar'ın Pontos ülkesine saldırmasına kadar sürmüş, ne yazık ki, Romalılar'ın saldırıları sonucu, I.Ö.63 yılında Pontos Krallığı ortadan kalkmıştır. Pontos'un yıkılması ile yöre Roma'ya bağlı Galatia egemenliği altına girmiştir. Eynesil ve tüm Doğu Karadeniz sahillerinin Roma Imparatorlugu egemenliği altındaki dönemi I.S. 395 yılında Roma İmparatorluğu’nun ikiye ayrılması ile sona ermiş gibi görünse de, Doğu Roma İmparatorluğu’nun ilçedeki egemenliği 1204 yılına kadar devam etmiştir.
1204 yılında Eynesil, Megalon Kommenon İmparatorluğu egemenliğine girdi. Diğer adıyla Trabzon imparatorluğu olarak bilinen bu devlet, Ekim 1461'de yöreye Osmanlıların gelişiyle son buldu.
Eynesil'in Osmanlı İmparatorluğu Egemenliğine Girmesi
Ekim 1461 tarihinde, Trabzon'un Osmanlı İmparatorluğu tarafından alınmasından iki ay kadar sonra Aralık 1461 tarihinde Eynesil de Osmanlı İmparatorluğu egemenliğine girmiştir.
Yöreye ilk gelen Türk boyu olan Çepnilerdir. Çepniler, ayni zamanda Alevilikleri ve Hacı Bektaşi Veli'nin de müritleri olması ile bilinen bir Türk boyudur. Çepnilerin Aleviliği ve yöredeki Alevilik olgusuyla ilgili olarak, Avukat Halil İbrahim Türkyılmaz tarafından yazılan Dünden Yarına Tüm Yönleriyle Eynesil isimli kitap hayli ayrıntılı bilgi vermektedir.
Eynesil uzun bir süre Trabzon'a bağlı bir köy olarak kalmıştır. Cumhuriyet'in ilanı ile birlikte Görele'ye bağlı bir köy olan Eynesil, 1953 yılında yine bu ilçeye bağlı bir bucak olmuş, 1 Nisan 1960 tarihinde de ilçe olmuştur.
Eynesil Adı Nereden Gelmektedir?
Kimilerince Eynesil adı, Iyi Nesil kelimesinden dönüşerek bu güne kadar gelmiştir. Ancak gerçeğe daha yakin olan görüş ; Türklerin "Ine" yahut "Eyne" isimli bir bey öncülüğünde Eynesil'e geldikleri, bu nedenle de yerleştikleri bu yere Ine Bey'in yeri anlamında "İnesi" adini verdikleridir.
Eynesil, Görele ilçesine bağlı bir bucak iken, 1960 yılında ilçe olmuştur. İlçenin adının nerden geldiğine dair yazılı bir kaynak yoktur. Sadece ilçenin bu adı Türklerin bölgeye yerleşmesinden sonra aldığı sanılmaktadır.
16.yüzyıl sonlarında yaşamış olan Osmanlı Coğrafyacılarından Mehmet Aşık, eserinde, Trabzon ve Giresun arasındaki bölgede Türk halkından mühim bir kısmının Çepnilerden meydana geldiğini ve bölgenin batı ile güney tarafındaki dağların Çepni dağları adını taşıdığını yazmaktadır. Halen sahil halkına, Giresun'un iç kesimlerinde yaşayan halk Çepni demektedir.
Yine Yavuz Sultan devrine ait Trabzon tarih defteri, Giresun bölgesindeki halkın çoğunluğunun Türk olduğunu açık bir şekilde göstermektedir. 1515 yılında yazılan bu deftere göre, Ordu-Giresun, Giresun-Torul, Görele -Eynesil arasındaki yörede çok yoğun bir Türk nüfusu görülmekte ve Vilayet-i Çepni adı taşımaktadır.
EKONOMİ
İlçenin dışarı ile bağlantıları kara yolu ile olup, Giresun-Trabzon 010 nolu Devlet karayolu ulaşımda kullanılmaktadır. İlçe Karadeniz kıyısında olmasına rağmen iskele ve liman olmaması dolaysı ile deniz yolu kullanılmamaktadır. İlçenin tüm köylerinde yol olup bu yolların tamamı stabilizedir. Son yıllarda betonlaşma çalışmaları sürdürülmektedir.
Ekonomik yapı çoğunlukla fındık tarımına, hayvancılığa, balıkçılık, arıcılık ve ormancılığa dayanır. Fındığın yanı sıra, halk kendi ihtiyacını karşılamak amacıyla mısır,sebze, meyve ve çay tarımı da yapmaktadır.
Deniz balıkçılığı yanında son yıllarda alabalık yetiştiriciliği de büyük gelişme göstermiştir. Ayrıca arıcılık son yıllarda önemli bir gelişme göstermiş.
TURİZM
Doğa turizmi yönünden büyük bir potansiyele sahip olan ilçede güzel kumsal sahiller bulunmasına rağmen, İlçede Turizm çok gelişmemiş olup ekonomiye bir katkısı yoktur. Daha çok iç turizm hakimdir. Yayla turizmi gelştirmek için yayla şenlikleri düzenlenmektedir.
İlçenin önemli tarihi eserleri arasında, Eynesil kalesi en göze çarpanıdır.
YAYLACILIK
İlçede yaylacılık çok gelişmiştir. Eskiden bölge halkı hayvan otlatmak için yaylaya göç etmekte iken son yıllarda, Temiz dağ havası alarak dinlenmek ve çeşitli yayla şenliklerine katılarak eğlenmek için yaylaya çıkmaktadır.
Önceden yaylaya yürüyerek gidilirken; ulaşımın sağlanması ile otomobiller ile bu yaylalara üç-dört saatte gidilip gelinmektedir. Yöre halkının çıktığı yaylalarda Haziran, Temmuz aylarında çeşitli şenlikler düzenlenmektedir.
ÖRF VE ADETLER
İlçe Örf ve Adet bakımından Giresun yöresine benzerlik gösterse de daha çok Trabzon yöresini andırır. Geleneksel giysiler halk tarafından özel günlerde giyilmekte. Eski geleneklere göre yaylacılık ve yayla şenlikleri sürdürülmektedir.
Keşan ve Peştamal yöre kadınlarının geleneksel giysileri arasındadır.
